Saltar al conteníu

Chiroptera

Editar los enllaces
De Wikipedia
(Redirixío dende Esperteyos)
Chiroptera
esperteyu
Rangu temporal: 52 Ma-0 Ma
Eocenu Inferior - Reciente[1]
Clasificación científica
Reinu: Animalia
Filu: Chordata
Subfilu: Vertebrata
Clas: Mammalia
Subclas: Theria
Infraclas: Placentalia
Magnorde: Boreoeutheria
Superorde: Laurasiatheria[2]
Orde: Chiroptera
Blumenbach, 1779
Distribución
Subórdenes
Consultes
[editar datos en Wikidata]

Los quirópteros[3] (Chiroptera, del llatín vespertilium "animal nocherniegu", términu que tamién da orixe al nome d'una de les families d'esperteyos, la familia vespertilionidae) ye un mamíferu que tien unes membranes a mou d'ales que xunen los caberos cuatro deos de les estremidaes anteriores, el cuerpu, la base de les pates posteriores y la cola y que puen esnalar pel aire. De vezos nocherniegos, ríxese na escuridá al traviés de la emisión d'ondes d'ultrasoníos que capta tres rebotar nos oxetos. Habita principalmente nos países caldios y caltiénse en lletargu nel iviernu.

Nome común

[editar | editar la fonte]

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés colos siguientes nomes comunes: esperteyu[4], murciégalu[5], espantagüeyos[6], espertu[7], espitagüeyos[8], gritagüeyos[9], quirópteru[10], sacagüeyu[11], vesperteyu[12] y murciéganu[13].

Reproducción

[editar | editar la fonte]

La fema del esperteyu ye, sacante la fema'l canguru, la única de los mamíferos que difier a voluntá la fecundación, atroxando l'esperma pa emplegalu cuando-y paez. L'apareamientu suel ser na seronda, enantes la hibernación, en primavera la fema ovula y faise la fecundación.

Clasificación

[editar | editar la fonte]

Hai dos subórdenes d'esperteyos:

  1. Megachiroptera (Esperteyos de la fruta)
  2. Microchiroptera (Esperteyos insectívoros)

Sangre

[editar | editar la fonte]

Ye un animal de sangre caliente cuando ta activu y de sangre frío cuando duerme.

Hibernación

[editar | editar la fonte]

Entren nesti estáu más rápido que cualesquier otru mamíferu. Nos llaboratorios consérvenlos en frigoríficos. Los llatíos del corazón pasen de 180 a 3 per minutu.

Avieyamientu

[editar | editar la fonte]

La vida los mamíferos ta en rellación col tamañu (el mur vive un añu, el perru avieya a los 12, el caballu a los 17), l'esperteyu ye una esceición a esta regla y magar que ye más pequeñu que'l mur, vive 15 o más años.

Alimentación

[editar | editar la fonte]

Basen la so dieta n'inseutos y fruta según el suborde.

Resistencia a enfermedaes

[editar | editar la fonte]

Nun-yos afeuten enfermedaes como la rabia. A pesar de la so dieta, nun sufren arterioesclerosis y les arteries nun avieyen.

Referencies

[editar | editar la fonte]
  1. ↑ «Chiroptera (bat)Archived copy» (inglés). The Paleobiology Database. Archiváu dende l'orixinal, el 2019-09-12. Consultáu'l 10 de enero de 2010.
  2. ↑ Eick et al.. «A Nuclear DNA Phylogenetic Perspective on the Evolution of Echolocation and Historical Biogeography of Extant Bats (Chiroptera)». Molecular Biology and Evolution 22 (9):  páxs. 1869-1886. doi:10.1093/molbev/msi180. PMID 15930153. http://mbe.oxfordjournals.org/content/22/9/1869.full.pdf+html. «Several molecular studies have shown that Chiroptera belong to the Laurasiatheria (represented by carnivores, pangolins, cetartiodactyls, eulipotyphlans, and perissodactyls) and are only distantly related to dermopterans, scandentians, and primates (Nikaido et al. 2000; Lin and Penny 2001; Madsen et al. 2001; Murphy et al. 2001a, 2001b; Van Den Bussche y Hoofer 2004).». 
  3. ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: quirópteru
  4. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  5. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  6. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  7. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  8. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  9. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  10. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  11. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  12. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.
  13. ↑ «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 12 xunu 2023.

Enllaces esternos

[editar | editar la fonte]
Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Chiroptera&oldid=4242400»