توونس
وڵاتێکی عەرەبی لە باکووری ئەفریقا
پۆتانەکان: 34°N 9°E / 34°N 9°E
توونس وڵاتێکی عەرەبییە لە باکووری کیشوەری ئافریقا. پایتەختی ئەم وڵاتە شاری توونسە.
| Republic of Tunisia الجمهورية التونسية al-Jumhūriyyah at-Tūnisiyyah |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| دروشم: حرية، نظام، عدالة "Ḥurriyyah, Niẓām, ‘Adālah" "Liberty, Order, Justice"[١] |
||||||
| سروود: "Humat al-Hima" "Defenders of the Homeland" |
||||||
 |
||||||
| پایتەخت و گەورەترین شار | توونس 36°50′N 10°9′E / 36.833°N 10.150°E | |||||
| زمانە فەرمییەکان | عەرەبی[٢] | |||||
| ناوی هاووڵاتی | توونسی | |||||
| دەوڵەت | کۆمار[٢] | |||||
| - | سەرۆک کۆمار | مونسف مەرزوکی | ||||
| - | سەرۆک وەزیران | مەهدی جوماع | ||||
| یاسادانەر | Constituent Assembly | |||||
| Independence | ||||||
| - | from France | March 20, 1956 | ||||
| ڕووبەر | ||||||
| - | سەرجەم | ١٦٣٬٦١٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (92nd) ٦٣٬١٧٠ مایلی چوارگۆشە |
||||
| - | ئاو (%) | 5.0 | ||||
| ژمارەی دانیشتوان | ||||||
| - | بەراوردی 2012 | 10,732,900[٣] (77th) | ||||
| - | چڕی | 63 کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (133rd) ١٦٣کەس لە مایلی چوارگۆشە |
||||
| GDP (PPP) | بەراوردی 2011 | |||||
| - | سەرجەم | $100.979 billion[٤] | ||||
| - | سەرانە | $9,477[٤] | ||||
| GDP (nominal) | بەراوردی 2011 | |||||
| - | سەرجەم | $46.360 Bllion[٤] | ||||
| - | سەرانە | $4,351[٤] | ||||
| Gini (2000) | 39.8 (medium) | |||||
| HDI (2011) |  0.698[٥] (high) (٩٤th) |
|||||
| دراو | Tunisian dinar (TND) |
|||||
| ناوچەی کاتی | CET (UTC+1) | |||||
| - | ھاوین (DST) | not observed (UTC+1) | ||||
| لای لێخوڕین | right | |||||
| پاوانی ئینتەرنێت | .tn [٦] | |||||
| کۆدی تەلەفۆن | ٢١٦ | |||||
دانیشتووان
دەستکاریلە ساڵی ٢٠٢٠دا ژمارەی دانیشتووانی توونس بەرامبەر لەگەڵ ١١،٧٠٨،٣٧٠ کەس بووە،[٣] کە ٩٨٪ عەرەب، ١٪ ئەورووپی و جوولەکەن و ١٪ ئەوانەی دیکەن.[٧]
زمان
دەستکاریعەرەبی زمانی فەرمی ئەو وڵاتەیە، کە بە عەرەبیی توونسی یان توونسی دەناسرێت،[٨] جۆری خۆماڵیی عەرەبییە کە لە لایەن زۆربەی خەڵکی وڵاتەکەوە بەکاردەھێنرێت.[٩] ھەروەھا ھەندێکی تریش بە زمانی ئەمازیغی دەدوێن.[١٠][١١]
ئایین
دەستکاریئیسلام ئایینی فەرمی توونسە کە زۆربەی خەڵکی وڵاتەکە پەیڕەوی لێدەکەن.[٧]
سەرچاوەکان
دەستکاری- ^ «Tunisia Constitution, Article 4». 1957-07-25. لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە لە ٦ی نیسانی ٢٠٠٦. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: bot: original URL status unknown (بەستەر) ٦ی نیسانی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. - ^ ئ ا «Tunisia Constitution, Article 1». 1957-07-25. لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە لە ٦ی نیسانی ٢٠٠٦. لە ٢٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٩ ھێنراوە.
{{cite web}}: ڕاگرتنی شێوازی سەرچاوەی ١: bot: original URL status unknown (بەستەر) ٦ی نیسانی ٢٠٠٦ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە. Translation by the University of Bern: Tunisia is a free State, independent and sovereign; its religion is the Islam, its language is Arabic, and its form is the Republic. - ^ ئ ا Tunisie: statistiques ٣ی حوزەیرانی ٢٠١٢ لە وەیبەک مەشین، ئەرشیڤ کراوە.. Statistiques-mondiales.com. Retrieved on 2012-05-12. ھەڵەی ژێدەرەکان: تاگی
<ref>ی ھەڵە؛ ناوی «ins» زیاتر لە یەک جار پێناسە کراوە لەگەڵ ناوەڕۆکی جیاوازدا - ^ ئ ا ب پ «Tunisia». International Monetary Fund. لە ڕەسەنەکە لە ٦ی نیسانی ٢٠١٣ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٢ی نیسانی ٢٠١٢ ھێنراوە.
- ^ «Human Development Report 2011» (PDF). United Nations. 2011. لە ٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١١ ھێنراوە.
- ^ «Report on the Delegation of». Internet Corporation for Assigned Names and Numbers. 2010. لە ڕەسەنەکە لە ٣١ی ئایاری ٢٠١٢ ئەرشیڤ کراوە. لە ٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ ھێنراوە.
- ^ ئ ا ب «Tunisia». CIA World Factbook.
- ^ Sayahi، Lotfi (2014). Diglossia and Language Contact: Language Variation and Change in North Africa. Cambridge University Press. p. 227. ISBN 978-1-139-86707-8.
- ^ Maltese. Routledge. 1997. p. 13. ISBN 978-0-415-02243-9. لە 24 February 2013 ھێنراوە.
The immediate source for the Arabic vernacular spoken in Malta was Muslim Sicily, but its ultimate origin appears to have been Tunisia. In fact, Maltese displays some areal traits typical of Maghrebine Arabic, although during the past eight hundred years of independent evolution it has drifted apart from Tunisian Arabic.
{{cite book}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە:|access-date=(یارمەتی) - ^ «An outline of the Shilha (Berber) vernacular of Douiret (Southern Tunisia)». Australian Digital Theses Program. ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٨. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ ھێنراوە.
- ^ Volk، Lucia (2015). The Middle East in the World: An Introduction. Routledge. p. 473. ISBN 978-1-317-50173-2.
 | ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت. |
| کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە توونس تێدایە. |