Μπουρούντι

Το Μπουρούντι (Burundi, Republika y' Uburundi η επίσημη ονομασία στη τοπική γλώσσα κιρούντι της χώρας) είναι χώρα της κεντρικής Αφρικής. Καλύπτει έκταση 27.830 τ.χλμ. και έχει πληθυσμό 12.837.740 κατοίκους (κατατάσσεται 77η στον κόσμο), σύμφωνα με επίσημη εκτίμηση για το 2022. Αποτέλεσε αρχικά γερμανική αποικία (1884) και στη συνέχεια βελγική από το 1916 μέχρι το 1962, οπότε και απέκτησε την ανεξαρτησία της. Υπήρξε το επίκεντρο της γενοκτονίας του 1994 μεταξύ των φυλών Χούτου και Τούτσι, μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους που επέβαιναν οι πρόεδροι των χωρών Ρουάντα και Μπουρούντι. Συνορεύει βόρεια με τη Ρουάντα, ανατολικά και νότια με Τανζανία και δυτικά βρέχεται από την λίμνη Ταγκανίκα και συνορεύει με την Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Είναι περίκλειστο κράτος. Από τις 16 Ιανουαρίου του 2019, πρωτεύουσα της χώρας είναι η Γκιτέγκα. Μεγαλύτερη πόλη και οικονομικό κέντρο της χώρας παραμένει η Μπουζουμπούρα, που ήταν έως τότε η πρωτεύουσα της χώρας. Επίσημες γλώσσες είναι η γαλλική και η κιρούντι. Πρόεδρος στη χώρα από το 2005 ως τον θάνατό του το 2020, ήταν ο Πιερ Νκουρουνζίζα. Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι Χριστιανοί (περίπου 60%), οι υπόλοιποι είναι Μουσουλμάνοι (περίπου 10%) και ένα 20% ανήκει σε τοπικά θρησκεύματα.

Δημοκρατία του Μπουρούντι Republika y'u Burundi République du Burundi
Σημαία Εθνόσημο
Εθνικό σύνθημα: Ενότητα, Εργασία, Πρόοδος
Εθνικός ύμνος: Burundi bwacu (Μπουρούντι μας)
Τοποθεσία της χώρας στον κόσμο Η θέση του Μπουρούντι(πράσινο)
Πρωτεύουσα	Γκιτέγκα 3°30′S 30°00′E
Μεγαλύτερη πόλη	Μπουζουμπούρα
Επίσημες γλώσσες	Κιρούντι, Γαλλικά
Πολίτευμα	Προεδρική Δημοκρατία
Πρόεδρος Πρωθυπουργός Αντιπρόεδρος	Εβαρίτ Ενταγισιμιγιέ Ζερβέ Εντιρακομπουκά Προσπέρ Μπαζομπανζά
Ανεξαρτησία Από την εντολή του ΟΗΕ υπό βελγική διοίκηση Ισχύον Σύνταγμα	1η Ιουλίου 1962 7 Ιουνίου 2018
Έκταση  • Σύνολο  • % Νερό  • Σύνορα	27.830 km2 (145η) 7,8 974 km
Πληθυσμός  • Εκτίμηση 2022   • Απογραφή 2008   • Πυκνότητα	12.837.740 (78η)  8.053.574   461,2 κατ./km2 (30η)
ΑΕΠ (ΙΑΔ)  • Ολικό  (2016)  • Κατά κεφαλή	7,851 δισ. $ (157η)   813 $ (179η)
ΑΕΠ (ονομαστικό)  • Ολικό  (2016)  • Κατά κεφαλή	3,133 δισ. $ (324η)   310 $ (180η)
ΔΑΑ (2021)	0,426 (187η) – χαμηλός
Νόμισμα	Φράγκο Μπουρούντι (BIF)
Ζώνη ώρας	CAT (UTC +2)
Internet TLD	.bi
Οδηγούν στα	δεξιά
Κωδικός κλήσης	+257

Φυσική γεωγραφία

Η χώρα είναι ιδιαίτερα ορεινή. Η μοναδική περιοχή με υψόμετρο κάτω των 900 μέτρων είναι μια στενή πεδιάδα κατά μήκος του ποταμού Ρουζίζι στο δυτικό τμήμα της χώρας, ενώ το υψηλότερο σημείο έχει υψόμετρο 2.670 μέτρα (κορυφή Χέχα), με το μέσο υψόμετρο της χώρας να είναι περίπου 1.700 μέτρα. Από το χαμηλό δυτικό σημείο εκκινεί η οροσειρά Μιτούμπα και προς τα σύνορα με την Τανζανία, εξελίσσεται σε ανώμαλο οροπέδιο. Το μέσο υψόμετρο του οροπεδίου είναι περίπου 1.500 μέτρα. Η χώρα βρέχεται στο δυτικό τμήμα της από την μεγάλη λίμνη Τανγκανίκα και διαρρέεται από τους ποταμούς Κανιάρου και Νιαμπαρόνγκο.

Κλίμα

Αν και η χώρα βρίσκεται στην ισημερινή περιοχή, το κλίμα είναι ιδιόμορφο, λόγω του μεγάλου υψομέτρου. Η μέση θερμοκρασία κυμαίνεται από 17 °C έως 23 °C και το ετήσιο ύψος των βροχοπτώσεων είναι περίπου 1.500 χιλιοστά. Υπάρχουν δυο περίοδοι βροχών (Φεβρουάριος - Μάιος και Σεπτέμβριος - Νοέμβριος) που εναλλάσσονται με δυο περιόδους ξηρασίας (Ιούνιος - Αύγουστος και Δεκέμβριος - Ιανουάριος). Κατά τις υγρές περιόδους είναι συχνές οι πλημμύρες, ενώ κατά τις περιόδους ξηρασίας συμβαίνουν συχνές κατολισθήσεις, βοηθούμενες από την αποψίλωση που έχουν υποστεί τα (άλλοτε πυκνά) δάση.

Οικονομία

Άποψη της Μπουζουμπούρα.

Η χώρα παραμένει από τις πλέον φτωχές παγκοσμίως. Η καλλιεργήσιμη έκταση ανέρχεται στο 35% της συνολικής έκτασης της χώρας. Παράγονται καφές, τσάι, βαμβάκι, αραβόσιτος, σόργο, μπανάνες, ταπιόκα, ενώ εκτρέφονται και βοοειδή, από τα οποία λαμβάνονται γάλα και ακατέργαστα δέρματα. Η βιομηχανία της χώρας είναι σχεδόν ανύπαρκτη και περιορίζεται στην μεταποίηση ορισμένων ειδών διατροφής.

Ο ορυκτός πλούτος της χώρας είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Στο υπέδαφός της απαντώνται νικέλιο, ουράνιο, οξείδια των σπανίων γαιών, κοβάλτιο, χαλκός, βανάδιο, λευκόχρυσος, νιόβιο και ταντάλιο. Σε μικρότερες ποσότητες ανευρίσκονται επίσης χρυσός, βολφράμιο και κασσίτερος. Υπάρχουν, επίσης, κοιτάσματα τύρφης και καολίνης.

Η χώρα διατηρεί εμπορικές σχέσεις με τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Ελβετία, το Πακιστάν, την Ινδία, τη Γαλλία, τη Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία. Εισάγει, επίσης, ηλεκτρική ενέργεια από γειτονικές χώρες. Νόμισμά της είναι το Φράγκο του Μπουρούντι (1.100 BuF ανά δολάριο ΗΠΑ με την ισοτιμία του 2003).

Δημογραφία

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2019 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ήταν 63,8 χρόνια (61,5 χρόνια οι άνδρες και 66,1 οι γυναίκες).

Διοικητική διαίρεση

Οι επαρχίες του Μπουρούντι

Το Μπουρούντι διαιρείται σε 17 επαρχίες (provinces), 117 κοινότητες (communes) και 2.638 collines (δήμους).

Οι επαρχίες είναι:

• Γκιτέγκα
• Καγιανζα
• Κανκούζο
• Καρούζι
• Κιμπιτόκε
• Κιρούντο
• Μακάμπα
• Μουάρο
• Μουγίνγκα
• Μουράμβια
• Μπουζουμπουρά-Μαιρί
• Μπουζουμπουρά-Ρουράλ
• Μπουμπάνζα
• Μπουρούρι
• Νγκόζι
• Ρουγίγκι
• Ρουτάνα

Διακυβέρνηση

Ο αρχηγός Κράτους είναι και αρχηγός της Κυβέρνησης. Από το 2005 ως το 2020 πρόεδρος ήταν ο Πιερ Νκουρουνζίζα, με πρώτο αντιπρόεδρο τον προερχόμενο από τη φυλή Τούτσι Ιβ Σαβινγκουβού (από τις 9 Νοεμβρίου του 2007) και δεύτερο αντιπρόεδρο τον Γκαμπριέλ Ντιζεσερανά, από τη φυλή Χούτου, από τις 9 Φεβρουαρίου του 2007. Το υπουργικό συμβούλιο διορίζεται από τον πρόεδρο. Το Κοινοβούλιο αποτελείται από την 100μελή Εθνοσυνέλευση και τη Γερουσία, με 54 έδρες. Η Εθνοσυνέλευση εκλέγεται από το λαό με καθολική ψηφοφορία για πενταετή θητεία και αποτελείται από Χούτου κατά 60% και από Τούτσι κατά 40%. Ο Νκουρουνζίζα εξελέγη πρόεδρος από το Κοινοβούλιο με 151 ψήφους υπέρ έναντι 9 κατά. Το Φεβρουάριο του 2005 υιοθετήθηκε Σύνταγμα, το οποίο εγκρίθηκε σε δημοψήφισμα. Μετά τον θάνατο του Νκουρουνζίζα, τον Ιούνιο του 2020, ανέλαβε πρόεδρος ο Εβαρίτ Ενταγισιμιγιέ.

Εκλογές

Οι τελευταίες γενικές (προεδρικές και βουλευτικές) εκλογές διενεργήθηκαν τον Μάιο του 2020. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Η χώρα είναι πολυκομματική δημοκρατία από το 1998.

Επικοινωνίες και μεταφορές

Η χώρα έχει ένα από τα φτωχότερα τηλεφωνικά δίκτυα του κόσμου, με μόλις 21.000 συνδέσεις. Πιο αναπτυγμένη είναι η κινητή τηλεφωνία (περίπου 280.000 συνδέσεις). Υπάρχουν, ακόμη, ένας τηλεοπτικός σταθμός και πέντε ραδιοφωνικοί σταθμοί (4 FM και 1 SW).

Το Μπουρούντι διαθέτει μόνο οκτώ αεροδρόμια, με μόνο αυτό της Μπουζουμπούρα να διαθέτει ασφαλτοστρωμένο διάδρομο. Το συνολικό μήκος των αμαξιτών οδών είναι 12.500 περίπου χιλιόμετρα, αλλά μόνο τα 1.300 από αυτά είναι με άσφαλτο. Λιμναίο λιμάνι διαθέτει η Μπουζουμπούρα, δεν υπάρχουν πλωτοί ποταμοί, ούτε σιδηροδρομικό δίκτυο. Η οδήγηση γίνεται στα δεξιά.

Εκπαίδευση

Αν και περίπου ο μισός πληθυσμός της χώρας είναι αναλφάβητος, η Μπουζουμπούρα διαθέτει πανεπιστήμιο.