Ernesto la 1-a (Saksio-Koburgo kaj Gotao)
Ernesto la 1-a (naskiĝinta la 2-an de januaro 1784 en Koburgo, mortinta la 29-an de januaro 1844 en Gotao) estis ekde 1826 suvereno de la Duklando Saksio-Koburgo kaj Gotao. Lia filo Ernesto la 2-a posteulis lin.
Vivo
redaktiEstante filo de duko Francisko (Saksio-Koburgo-Saalfeld) li ekregis en la 9.12.1806 dum okupado fare de francaj trupoj. Ĝin li ricevis ne antaŭ la Paco de Tilsit; pro lia partopreno de la Batalo de Jena–Auerstedt en la kampo de la prusoj Napoleono Bonaparte neniam plene konfidis lin. Gvidante la 5-an armekorpuson de la aliancanoj post la Batalo de Leipzig Ernesto perfortis la majencanojn per blokado je kapitulaco.
Dum la Viena kongreso li propagandis por la daŭrigo de la Reĝlando Saksio kaj havigis al si la trans la Rejno situantan Dukujo Lichtenberg kun ĉ. 20 miloj da enloĝantoj. Dum la Dua pariza paco, post kiam Ernesto komanadante la saksojn denove kontraŭ la francoj kunkampanjis, li ricevis dankote alian teritorion kun 5000 enloĝantoj: ĉion li cedis kontraŭ la sumo de 2 milionoj da taleroj al Prusio investante la enspeziton por aĉeti aliajn areojn en la jaroj inter 1836 kaj 1838.
Post la estingo de la gotaa radika dinastio (11.2.1825) li iĝis perkontrakte (12.-15.11.1826) heredanto de la Duklando Gotao sen la Kranichfeld-admininistrujo. Sekve li donis la Duklandon Saalfeld al la meiningen-anoj kaj eknomis sin Ernesto la 1-a de Saksio-Koburgo kaj Gotao.
En la 8.8.1821 li donis konstitucion al Koburgo maltuŝante la malnovajn landajn klasajn konsilantarojn en Gotao. Post divorco de Luise, filino de duko Aŭgusto (Saksio-Gotao-Altenburg) en la jaro 1826-a li edzinigis en 1831 Maria, la filinon de duko Aleksandro Frederiko Karlo de Virtembergo. Lia fratino Viktoria iĝis, post la nupto de Eduardo Aŭgusto, duko de Kent kaj Strathearn, patrino de la posta britia reĝino Viktoria. Ŝin edzinigis finfine en 1840 la pli maljuna filo de Ernesto, Alberto de Saksio-Koburgo kaj Gotao. Lia pli juna frato Leopoldo iĝis en 1831 reĝo de Belgio kaj la nevo Ferdinando, la plej maljuna filo de duko Ferdinando (Saksio-Koburgo-Koháry) iĝis en 1836 edzo de la portugala reĝino Donna Maria da Gloria.
Fonto
redakti- Meyers Großes Konversations-Lexikon, vol 6. Leipzig 1906, p. 66 (tie ĉi interrete)
Literaturo
redakti- August Beck: Ernst I.: Herzog Ernst Anton Karl Ludwig von Sachsen-Koburg-Gotha. En: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 6, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, S. 313–317.
- Carl-Christian Dressel: Die Entwicklung von Verfassung und Verwaltung in Sachsen-Coburg 1800–1826 im Vergleich. Duncker & Humblot Berlin 2007, ISBN 978-3-428-12003-1.
- Friedrich Knorr: Ernst I., Herzog von Sachsen-Coburg-Saalfeld. En: Nova Germana Biografio (NDB). Band 4, Duncker & Humblot, Berlin 1959, ISBN 3-428-00185-0, S. 620 f. (Digitalisat).
- Heide Schulz: Freue Dich, Coburg. Die Ode H. C. A. Eichstädts zum Royal Wedding 1840. In: Coburger Geschichtsblätter 20, 2012, S. 25–54, ISSN 0947-0336.