Fontem paginae Ioannes Christianus Andersen inspicere

[[Fasciculus:HCAndersen.jpeg|thumb|Ioannes Christianus Andersen (1869).]]
'''Ioannes Christianus Andersen''' ([[Danice]] ''Hans Christian Andersen,'' sed usitate in [[Dania]] ''H. C. Andersen.'' natus [[Othania]]e die [[2 Aprilis]] [[1805]]; mortuus [[Hafnia]]e die [[4 Augusti]] [[1875]]) fuit [[auctor]] [[Dania|Danus]], qui [[fabella puerilis|fabellis puerilibus]] innotuit, sed etiam [[litterae pueriles|litteras pueriles]], [[mythistoria]]s [[phantasma|phantasicas]], [[poema]]ta, [[ludus|ludos]], [[liber|librosque]] [[iter|itinerum]] [[scriptor|scripsit]].

Eius fabellae pueriles, quae in 156 [[fabula|fabulis]] in nonis [[volumen|voluminibus]] editis consistunt,<ref>{{cite web |url=https://andersen.sdu.dk/vaerk/register/eventyr_e.html}}.</ref> et in plus quam 125 [[lingua]]s convertuntur,<ref name=cphpost>{{cite news|last=Wenande |first=Christian |title=Unknown Hans Christian Andersen fairy tale discovered |url=http://cphpost.dk/news/international/unknown-hans-christian-andersen-fairy-tale-discovered |accessdate=15 Decembris 2012 |newspaper=The Copenhagen Post |date=13 Decembris [[2012]] |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121214223500/http://cphpost.dk/news/international/unknown-hans-christian-andersen-fairy-tale-discovered |archivedate=14 Decembris 2012 }}.</ref> [[conscientia collectiva|collectivam]] [[cultura Occidentalis|culturae Occidentalis]] [[conscientia]]m intraverunt, [[puer|iuvenibus]] facile patentes, sed etiam praecepta [[virtus|virtutis]] [[constantia]]eque contra [[res]] adversas [[lectio|lectoribus]] maturis praebentes.<ref name="Wullschläger 2002">{{harvnb|Wullschläger|2002}}.</ref>

== Vita == 
[[Fasciculus:Hans Christian Andersen, 1874.jpg|thumb|Ioannes Christianus Andersen anno [[1874]] in synoecio suo; [[photographema]] fecit Clemens Weller.]]
[[Fasciculus:H. C. Andersen grave 1.jpg|thumb|Cippus in Sepulcreto Assitentiae Hafniae.]]
[[Fasciculus:H.C. Andersens Hus (Geburtshaus).JPG|thumb|Domus ubi verisimiliter natus est I. C. Andersen Othaniae.]]  
[[Filius]] unicus sutoris pauperis Ioannis Andersen et lavatricis Annae Mariae Andersdatter [[alcohol]]i nimium deditae, scribendi ignarae et valde piae erat; a patre elementa quoad politicam, litteras et [[cogitatio libera|liberam cogitationem]] didicit. Patre mortuo, qui ex inopia stipendia meruerat, Andersen annorum quattuordecim adulescens [[Hafnia]]m petivit, ubi tres annos tamquam mendiculus et [[cantor]] malus vitam sibi reperiebat. Denique pro [[Ionas Colllin|Ioana Collin]], [[civilitas|politico]] et theatri regii ductore, laborabat. Iste homo generosus [[pecunia]]m eruditioni scholasticae dedit. Andersen, in domo eius sartus et tectus conservatus, filium Eduardum Collin de hoc mirantem et filiam Ludovicam Collin adamavit. Maecenas alter fuit rex [[Fridericus VI (rex Daniae)|Fredericus VI]]; Andersen scholas [[Slagelse]] et  [[Helsingør]] usque annum [[1828]] frequentavit, antequam [[Universitas Hafniensis|Universitatem Hafniensem]] adiret. Tunc [[poema]] ''Das sterbende Kind'' creatum est de mundo in visione infantili, quae visio in posterioribus opusculis multis inveniri potest, necnon prima [[fabula]] eius de candela ''Lysene'' numquam edita, cuius manuscriptum anno [[2012]] demum in lucem prolatum est: agitur de narratiuncula pulcherrima in idiomate adhuc immaturo quidem. 

Riborg Voigt, [[soror]] commilitonis Christiani Voigt, ductitari non potuit, quae viro alteri promissa erat; eius epistulam valedictoriam usque mortem secum portavit. Ita repulsus, Andersen in Germaniam, Angliam, Italiam, Hispaniam, Lusitaniam et in Imperium Ottomanicum itinerabatur; in plagis Italicis nascebantur primae adumbrationes opusculi ''Den lille Havfrue,'' in quo enim ambientis naturae descriptio Italiam olet. In itineribus magnis triginta saepissime Maxen prope [[Dresda]]m venit maecenates Fridericam et Fridericum Antonium Serre visitandum.<ref>Ibi lingua Theodisca rimis versificabatur: ''Des Herzens Sonnenschein in Sachsen, er strahlt am schönsten doch in Maxen.'' Corda in Saxonia maxime in Maxen lucent.</ref> Post annum [[1863]], Hafniam non iam reliquit, [[Osloa]] excepta, ubi anno [[1872]] ovationibus multis acceptus est. 

Annis novis feminae multae consuetudinem eius contraxerunt, e.g. Henrietta Wulff, filia magistri navis celebris, [[Sophia Ørsted]], filia magnetismi electrici inventoris [[ioannes Christianus Ørsted|Ioannis Christiani Ørsted]], et [[Ioanna Lind]], sic dicta [[luscinia]] [[Suecia|Suecica]], quam Andersen venerabatur. Epistulare commercium amplexum in Centro Andersen servatum monstrat etiam litteras pictricis Clarae Heinke, filiae iuristae [[ferdinandus Heinke|Ferdinandi Heinke]] quibus poeta de [[mors|morte]] Fridericae Serres mense Augusto [[1872]] certior factus est.

De [[homosexualitas|homosexualitate]] [[poeta]]e iam [[saeculum 19|saeculo undevicensimo]] exeunte disputabatur, annoque [[1901]] [[Carolus Albertus Fahlberg]] testimonia apodictica arguere posse credidit.<ref>[http://www.jfsz.de/jfsz-1901-andersen-202-203.pdf ''Hans Christian Andersen: Beweis seiner Homosexualität''].</ref> Recentius de larvis litterariis [[homoeroticismus|homoeroticis]] exploratur.<ref>Heinrich Detering, ''Das offene Geheimnis: Zur literarischen Produktivität eines Tabus von Winckelmann bis zu Thomas Mann'' (Gottingae 1995), 175–232.</ref> Novissimis annis, Andersen poeta ubique terrarum notissimus et magni aestimatur. [[Hypochondria]] laborabat, multisque [[pavor]]ibus vexabatur. [[Pantheismus|Pantheismo]] fovisse videtur.<ref>Mathias Jung, ''Das hässliche Entlein: Die Erlösung vom Minderwertigkeitskomplex'', editio altera (Lahnstein: emu-Verlag, 2011),  67–68.</ref>

== Opera ==
[[Fasciculus:Arthur Szyk (1894-1951). Andersen's Fairy Tales, inside cover illustration (1944), New York.jpg|thumb|Editio fabularum Neoeboracensis, anno [[1945]].]]
[[Fasciculus:2017-06-10 Kleine Meerjungfrau in Kopenhagen (1626).jpg|thumb|Nympha maritima patiens hospites excipit.]]
[[Fasciculus:H.C.Andersen (Poulsen 1983).JPG|thumb|Rosa 'H. C. Andersen' (Poulsen, 1983).]]
In initio [[Ernestus Theodorus Amadeus Hoffmann]] ei exemplo fuerat; ex anno [[1838]] emeritorium publicum habuit, quo bene vivere potuit. Fabulae ''Eventyr, fortalte for børn'' (1835–1848) in principio moralitati nocentes a nonnullis hominibus censebantur. Historia ''Kun en spillemand'' (1837) offensus est [[Severinus Kierkegaard]] [[philosophus]]. 

Ex operibus fabulae eius 156 ''Eventyr'' notissimae sunt. [[Narratio]]nes populares valde tractavit et, cum [[traditio]]nibus (historicis, nonnumquam mediaevalibus) Danicis, Germanicis, Graecis iungens, eas moribus contemporaneis adaptavit in fabulas artificiosas tempori [[Biedermeier]] aptas. Neque phaenomena naturalia aberant et nonnumquam artifices contemporanei Danici ibi indirecte honorabantur velut [[Ambrosius Stub]] poeta sive [[Bertel Thorvaldsen]] sculptor. In fabulis affabre sermonem doctum cum idiomate quotidiano miscebat. [[Fratres Grimm]], quorum fabulas Andersen Danice interpretatus est, vix eum moverunt. Ei in animo fuit, [[Romanticismus|Romanticismum]] negans, poesim futuram modo brevi, claro, ubero creare. Strata narrativa psychologica cum personarum desideriis secretis multiplicia sunt; personae primo visu saepe ridicule ingrediuntur et agunt, quod Andersen cum sale solvit. Phantastica e quotidianis rebus nascuntur et omnes res vivae esse videntur modum in [[pantheismus|pantheisticum]]. 

Alia autem opera ([[autobiographia|autobiographica]], [[novella]]e, [[drama]]ta, [[carmen|carmina]], itineraria, Milesia) usque hodie vulgo ignota manebat. [[Mythistoria]] prima ''Der Improvisator'' anno [[1835]] edita est; alia e.g. anno[[1848]] praetitulata ''Die beiden Baroninnen'', ubi agitur de orphano quodam.

== Gravitudo==
Annis [[1830]] poeta iuvenis in [[Germania]], maiore aestimatione quam in patria fruebatur. Annis [[1840]] iam variae fabularum conversiones circulabantur, e.g. amici eius [[Fredericus Carolus Petit|Frederici Caroli Petit]]. Quamvis Andersen ipse semper Danice scriberet, autobiographia eius prima lingua Theodisca anno [[1846]] edita est sub titulo ''Das Märchen meines Lebens ohne Dichtung''; in Dania autobiographicum ''Mit Livs Eventyr'' demum anno [[1855]] venale prostabat. In Germania anno [[1831]] poetam et exploratorem [[Adelbertus de Chamisso|Adelbertum de Chamisso]] cognovit cui permissum et ut hypomnema in pugillares privatos Ioannis C. Andersen scriberet.<ref>[http://www.kalliope.org/digt.pl?longdid=chamisso2002011302 In Andersens Stammbuch – Adelbert von Chamisso].</ref> Chamisso postea carmina pauca in Theodiscum interpretatus est.<ref>[http://www.kalliope.org/digt.pl?longdid=chamisso2002011301 Der Soldat – Adelbert von Chamisso].</ref> Tomus cum scriptis metro solutis Lipsiae anno [[1860]] in lucem prolatus est titulo ''Aus Herz und Welt,'' quorum textus originalis Danica multo post edita est.

====Receptio pelliculis, musica, theatro====
[[Pellicula]]e multis in terris factae (e.g. in Bohemoslovacia, Dania, Fennia, Francia, Germania, Iaponia, Russia; nonnullae etiam [[ars animandi|arte animandi]]) argumenta ex operibus eius habebant. Neque musici res eius spernebant: [[Augustus Enna]] ''(Den lille Pige med Svovlstikkerne)'', [[Alexander de Zemlinsky]] ''(Die Seejungfrau)'', [[Inguarus Stravinskij]] ''(Le Rossignol)'', [[Helmutus Lachenmann]] ''(Das Mädchen mit den Schwefelhölzern)'' , [[Alexander Böddecker]] ''(Die Schneekönigin)'', [[Marius Felix Lange]] ''(Die Schneekönigin)'' (melodramata). [[Ioannes Kresnik]] [[Bonna]]e praesentavit drama cum saltatione de Andersen; Turba Marci Zohner anno 2005 dedit ''Hans Christian Andersen – Das Doppelleben eines seltsamen Poeten'' de poetae vita (ancipiti). [[Basilea]]e anno relatio cum Eduardo Collin tamquam historia amoris tragicae narrabatur.<ref>[https://www.srf.ch/news/regional/basel-baselland/urauffuehrung-theater-basel-das-opernschauspiel-andersens-erzaehlungen-ueberzeugt ''Das Opernschauspiel «Andersens Erzählungen» überzeugt''].</ref>

==== Praemia, musea, honores====
Quotannis iudices e terris septuaginta oriundi ''Hans Christian Andersen Award'' adiudicant; Othania urbs ipsa quoque omni altero anno praemium proponit; in Italia autem exstat ''Premio Andersen'' litteris infantilibus egregiis honorandis. Othaniae duo musea sunt quae nuncupantur ''H. C. Andersens Hus'' et ''H. C. Andersens Barndomshjem''. Tertium museum in votis est.<ref>[http://orf.at/#/stories/2364608/ ''Dänemark plant neues Hans-Christian-Andersen-Museum''], orf.at, 1 Novembris 2016.</ref> Etiam Americani Solvang in [[Comitatus Barbaropolitanus|Comitatu Barbaropolitano]] museum suum genio Danico dedicatum colunt.<ref>[http://www.westkueste-usa.de/2007/mn_Solvang.htm Museum in Solvang].</ref> Dies internationalis librorum infantilium die 2 Aprilis celebratur, quo dies natalis poetae nostrae. [[Eduardus Eriksen]] statuam nymphae maritimae, hodie signum Hafniae proprium, anno [[1913]] fecit. Aerodromium Othaniae nomen Andersen portat. Etiam extra Daniam (e.g. in Germania) multis in urbibus viae pro Andersen nominatae sunt. [[segesta Tiguliorum|Segestae Tiguliorum]], ubi Andersen orbibatus pluries fuit, quotannis festum in eius honorem habet. Rosae species quoque eius nomen habet.<ref>[http://davesgarden.com/guides/pf/go/63375/ "Rosa: 'H.C. Andersen'"].</ref>

== Quaedam fabulae notabiles ==
* ''Prinsessen paa Ærten'', 1835
* ''Tommelise'', 1835
* ''Keiserens nye Klæder'', 1837
* ''[[Den lille havfrue]]'', 1837
* ''De vilde Svaner'', 1838
* ''Svinedrengen'', 1841
* ''[[Anaticulus informis|Den grimme Ælling sive Anaticulus informis]]'', 1843
* ''Nattergalen'', 1843
* ''Den lille Pige med Svovlstikkerne'', 1845
* ''Sneedronningen'', 1863

==Notae==
<references/>

{{NexInt}}
* [[Libri Latine redditi]]
* [[2476 Andersen]]

==Bibliographia==
* Andersen, Jens. [[2005]]. ''Hans Christian Andersen. Eine Biographie.'' Francofurti: Insel-Verlag. ISBN 3-458-17251-3. 
* Binding, Paul. [[2014]]. ''Hans Christian Andersen : European Witness.'' Portu Novo: University Press. ISBN 978-0-300-16923-2.
*{{Cite book|title=Fairy Tales |last=Andersen |first=Hans Christian |editor=Jackie Wullschlager |year=[[2005]] |origyear=2004 |publisher=Viking |location=Novi Eboraci|isbn=0-670-03377-4 |others=Tiina Nunnally.}}
* {{Cite book |title=Hans Christian Andersen: A New Life |last=Andersen |first=Jens |year=[[2005]] |origyear=2003 |publisher=Overlook Duckworth |location=Novi Eboraci, Woodstock, et Londinii |isbn=978-1-58567-737-5 |others=Tiina Nunnally.}}
* Dalager, Stig. [[2006]]. ''Journey in Blue.'' Mythistoria. Londinii et Toronti: Londinii: McArthur & Co.
* Detering, Heinrich. [[2005]]. ''Andersen und andere. Kleine dänisch-deutsche Kulturgeschichte Kiels.'' Heide. ISBN 3-8042-1159-3.
* Detering, Heinrich, et Günter Grass, eds. [[2014]]. ''Hans Christian Andersen: Die fünffache Seereise. Mit Hans Christian Andersen durch Schleswig und Holstein.'' Wachholtz, Neumünster, Hamburgi. ISBN 978-3-529-02376-7.
* Ebel, Uwe. [[1994]]. ''Hans Christian Andersen: Politologie und Poetologie seines Werks.'' Wissenschaftliche Reihe, 5. Metelen. ISBN 3-927397-64-4.
* Felcht, Frederike. [[2010]]. ''Heimkehr wohin? Hans Christian Andersens Orientreise.'' In ''Habt euch müde schon geflogen? Reise und Heimkehr als kulturanthropologische Phänomene,'' ed. Helge Baumann, Michael Weise, et al., 115–35. Marburgi. ISBN 3-8288-2184-7. 
* Manning-Sanders, Ruth. [[1949]]. ''Swan of Denmark: The Story of Hans Christian Andersen.'' Heinemann.
* Johan de Mylius: ''Der deutsche Andersen: Zur Begründung des biographischen Andersen-Bildes in Deutschland.'' In: Heinrich Detering, Anne-Bitt Gerecke, Johan de Mylius: ''Dänisch-deutsche Doppelgänger: transnationale und bikulturelle Literatur zwischen Barock und Moderne.'' Göttingen: Wallstein 2001 (Grenzgänge. Studien zur skandinavisch-deutschen Literaturgeschichte 3) ISBN 978-3-89244-356-8, p. 157–73.
* Norton, Rictor, ed. [[1998]]. ''My Dear Boy: Gay Love Letters through the Centuries.'' Franciscopolis: Leyland Publications. ISBN 0-943595-71-1.
* Roes, André. [[2017]]. ''Kierkegaard en Andersen.'' Soesterberg: Uitgeverij Aspect. ISBN 978-94-6338-215-1.
* Sonnenberg, Ulrich. [[1996]]. ''Hans Christian Andersens Kopenhagen.'' Francofurti: Schöffling. ISBN 3-89561-549-8.
* Terry, Walter. [[1979]]. ''The King's Ballet Master.'' Nlovi Eboraci: Dodd, Mead & Company. ISBN 0-396-07722-6.
* Thiele, Kai H. [[2011]]. ''Empfindsame Reise: Die Fahrt des Dichters Hans Christian Andersen zur königlichen Sommerresidenz in Wyk auf Föhr im Sommer 1844.'' Verlag Husum. ISBN 978-3-89876-541-1.
* {{Cite book |title=Hans Christian Andersen: The Life of a Storyteller |last=Wullschlager |first=Jackie |publisher=University of Chicago Press |location=Sicagi |year=[[2002]] |origyear=2000 |isbn=0-226-91747-9.}}
* Zipes, Jack. [[2005]]. ''Hans Christian Andersen: The Misunderstood Storyteller.'' Novi Eboraci et Londinii: Routledge. ISBN 0-415-97433-X.

==Nexus externi==
{{CommuniaCat|Hans Christian Andersen|Ioannem Christianum Andersen}}
{{Fontes biographici}}
*[https://da.wikisource.org/wiki/Forfatter:Hans_Christian_Andersen Res apud Vicifontem lingua Danica]
* {{DNB-Portal|118502794}}
*[https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/person/gnd/118502794 Res apud DDB]
*[https://www.projekt-gutenberg.org/autoren/namen/andersen.html Opera nonnulla Theodisce conversa in projekt-gutenberg.org]
* [http://www.vorleser.net/andersen_hans_christian/autor.html Fabulae sonantes] 
* [http://hans-christian-andersen.de/biografie/ Biographia]
* [http://www.andersen.sdu.dk/index_e.html Paginae Centri I. C. Andersen]  
* [http://www.hcandersen-homepage.dk/ Othania de Andersen docens]
* [https://www.kunsthalle-bremen.de/view/exhibitions/exb-page/hans-christian-andersen ''Hans Christian Andersen. Poet mit Feder und Schere. 20.10.2018 - 24.02.2019'']{{Nexus deficitur|date=October 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} in paginis Artium Aulae Bremensis 

{{Lifetime|1805|1875|Andersen, Iohannes Christianus}}
[[Categoria:Auctores Danici]]
[[Categoria:Poetae Daniae]]
[[Categoria:Scriptores Daniae]]
{{1000 paginae}}
{{Myrias|Homines}}