Jump to content

സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം

വിക്കിപീഡിയ, ഒരു സ്വതന്ത്ര വിജ്ഞാനകോശം.
(Sulfuric acid എന്ന താളിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവിട്ടതു പ്രകാരം)
സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം
Space-filling model
Ball-and-stick model
S=O bond length = 142.2 pm, S-O bond length = 157.4 pm, O-H bond length = 97 pm
Names
IUPAC name
Sulfuric acid
Other names
Oil of vitriol
Identifiers
3D model (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.028.763 വിക്കിഡാറ്റയിൽ തിരുത്തുക
EC Number
  • 231-639-5
E number E513 (acidity regulators, ...)
Gmelin Reference 2122
KEGG
RTECS number
  • WS5600000
UNII
UN number 1830
InChI
 
SMILES
 
Properties
തന്മാത്രാ വാക്യം
Molar mass 0 g mol−1
Appearance Clear, colorless liquid
Odor odorless
സാന്ദ്രത 1.84 g/cm3, liquid
ദ്രവണാങ്കം
ക്വഥനാങ്കം
miscible, exothermic
ബാഷ്പമർദ്ദം 0.001 mmHg (20 °C)[1]
അമ്ലത്വം (pKa) −3, 1.99
വിസ്കോസിറ്റി 26.7 cP (20 °C)
Thermochemistry
Std enthalpy of
formation
ΔfHo298
−814 kJ·mol−1[2]
Standard molar
entropy
So298
157 J·mol−1·K−1[2]
Hazards
Safety data sheet External MSDS
GHS pictograms GHS05: Corrosive
GHS Signal word Danger
H314
P260, P264, P280, P301+330+331, P303+361+353, P363, P304+340, P305+351+338, P310, P321, P310, P405, P501
Flash point {{{value}}}
15 mg/m3 (IDLH), 1 mg/m3 (TWA), 2 mg/m3 (STEL)
Lethal dose or concentration (LD, LC):
2140 mg/kg (rat, oral)[3]
50 mg/m3 (guinea pig, 8 hr)
510 mg/m3 (rat, 2 hr)
320 mg/m3 (mouse, 2 hr)
18 mg/m3 (guinea pig)[3]
87 mg/m3 (guinea pig, 2.75 hr)[3]
NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)
TWA 1 mg/m3[1]
REL (Recommended)
TWA 1 mg/m3[1]
IDLH (Immediate danger)
15 mg/m3[1]
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
| colspan=2 |  ☒N verify (what ischeckY/☒N?)

ശക്തിയേറിയ ഒരു ധാതു അമ്ലമാണ് സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം (ഗന്ധകാമ്ലം). ഇതിൻറെ രാസസമവാക്യം H2SO4 ആണ്. ഏതു ഗാഢതയിൽ വെച്ചും വെള്ളവുമായി ലയിക്കും. ഈ പ്രവർത്തനം ഒരു താപമോചക പ്രവർത്തനമാണ്. വളരെയേറെ ഉപയോഗങ്ങൾ ഉള്ള ഒന്നാണ് സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം. രാസ വ്യവസായത്തിൽ ഏറ്റവും അധികം ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിലൊന്നാണിത്. 2001-ൽ ലോകമെമ്പാടുമായി 16.5 കോടി ടൺ സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം ഉൽപാദിക്കപ്പെട്ടു. രാസവസ്തുക്കളുടെ രാജാവ്, ഓയിൽ ഓഫ് വിട്രിയോൾ എന്നീ പേരുകളിൽ ഈ അമ്ലം അറിയപ്പെടുന്നു.

രാസഗുണങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

നിർജലീകാരി

[തിരുത്തുക]

പദാർത്ഥങ്ങളിൽ രാസപരമായി സംയോജിച്ചിരിക്കുന്ന ഹൈഡ്രജനെയും,ഓക്സിജനെയും ജലത്തിന്റെ അതേ അംശബന്ധത്തിൽ ( 2: 1) ആഗിരണം ചെയ്യാൻ സൾഫ്യൂരിക്ക് ആസിഡിന് കഴിയുന്നു. അതിനാൽ സൾഫ്യൂരിക്ക് ആസിഡ് നിർജലീകരിയാണ്.

ഉദാഹരണം

[തിരുത്തുക]
രാസസമവാക്യം
C12H22O11 + H2SO4 → 12C + 11H2O + H2SO4 (പഞ്ചസാര)
C6H12O6 + H2SO4 → 6C + 6H2O + H2SO4 (ഗ്ലൂകോസ്)
  • കോപ്പർ സൾഫേറ്റ് ക്രിസ്റ്റലുകളെ(നീല) നിർജല കോപ്പർ സൾഫേറ്റ് ആക്കിമാറ്റുന്നു.
രാസസമവാക്യം
CuSO4.5H2O + 5H2SO4 → CuSO4 + 5H2SO4.5H2O

ശോഷകാരകം

[തിരുത്തുക]

ഒരു പദാർത്ഥത്തോട് ഒപ്പമുള്ള ജലത്തെ ആഗിരണം ചെയ്യുന്ന പദാർത്ഥങ്ങളാണ് ശോഷകാരകങ്ങൾ

ഉദാഹരണം

[തിരുത്തുക]
  • HCl വാതകം, SO2 വാതകം, Cl2 എന്നിവയെ ഈർപ്പരഹിതമാക്കുന്നു.

ആസിഡ് ഗുണം

[തിരുത്തുക]

H2SO4 ഒരു ദ്വിബേസിക ആസിഡാണ്. ഇത് രണ്ട് തരത്തിലുള്ള ലവണങ്ങൾ തരുന്നു; ആസിഡ് ലവണവും, ന്യൂട്രൽ ലവണവും.

H2SO4ന്റെ അയോണിക ഘട്ടങ്ങൾ NaOH പോലുള്ള ആൽക്കലികളുമായി പ്രവർത്തിച്ച് ഉണ്ടാകുന്ന ലവണം ലവണത്തിന്റെ സ്വഭാവം
H2SO4 → H+ + HSO4-
(ബൈസൾഫേറ്റ് അയോൺ)
NaHSO4
(സോഡിയം ബൈസൾഫേറ്റ്)
ആസിഡ് ലവണം
H2SO4 → H+ + HSO42-
സൾഫേറ്റ് അയോൺ
Na2SO4

(സോഡിയം സൾഫേറ്റ്)
ന്യൂട്രൽ ലവണം

ഓക്സീകരണ ഗുണം

[തിരുത്തുക]

അലോഹങ്ങളുമായുള്ള പ്രവർത്തനമാണിത്.

  • ഗാഢ സൾഫ്യൂറിക് ആസിഡ് ശക്തിയേറിയൊരു ഓക്സീകാരിയാണ്.
  • ഗാഢ സൾഫ്യൂറിക് ആസിഡ് കാർബൺ, സൾഫർ തുടങ്ങിയ അലോഹങ്ങളെ ഓക്സീകരിക്കുന്നു.
ഉദാഹരണം

H2SO4 കാർബണിനെ ഓക്സീകരിച്ച് CO2ഉം, സൾഫറിനെ ഓക്സീകരിച്ച് SO2ഉം ആക്കുന്നു.

C + 2H2SO4 → 2H2O + 2SO2 + CO2
S + 2H2SO4 → 3SO2 + 2H2O

ലോഹങ്ങളുമായുള്ള പ്രവർത്തനം

[തിരുത്തുക]

Mg, Zn, Al തുടങ്ങിയ ലോഹങ്ങളുമായി പ്രവർത്തിച്ച് H2SO4 ഹൈഡ്രജനെ സ്വതന്ത്രമാക്കുന്നു.

ഉദാഹരണം
Mg + H2SO4 → MgSO4 + H2

ലവണങ്ങളുമായുള്ള പ്രവർത്തനം

[തിരുത്തുക]

H2SO4 ലവണങ്ങളുമായി പ്രവർത്തിച്ച് സൾഫേറ്റ് ലവണങ്ങളും, ആസിഡുകളും തരുന്നു.

ഉദാഹരണം
2NaCl + H2SO4 → Na2SO4 + 2HCl
(സോഡിയം സൾഫേറ്റ്)

ഉപയോഗിക്കുന്ന മേഖലകൾ

[തിരുത്തുക]

അയിർ ശുദ്ധീകരണം, രാസവള നിർമ്മാണം, എണ്ണ ശുദ്ധീകരണം, പാഴ്ജല ശുദ്ധീകരണം, രാസ നിർമ്മാണം, പെയിന്റ് നിർമ്മാണം, ഡിറ്റർജന്റുകളൂടെ ഉത്പാദനം, ഫൈബറുകളുടെ നിർമ്മാണം തുടങ്ങിയവയാണ് പ്രധാന ഉപയോഗങ്ങൾ. സൾഫ്യൂരിക്കാസിഡിന്റെ ഉപയോഗങ്ങളാൽ ഇത് രാസ വസ്തുക്കളുടെ രാജാവ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards #0577". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
  2. 2.0 2.1 Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. p. A23. ISBN 0-618-94690-X.
  3. 3.0 3.1 3.2 "Sulfuric acid". Immediately Dangerous to Life and Health. National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

A New Certificate Chemistry by A Holderness and J Lambert, Heinemann 1976.

  • Institut National de Recherche et de Sécurité. (1997). "Acide sulfurique". Fiche toxicologique n°30, Paris: INRS, 5 pp.
  • Handbook of Chemistry and Physics, 71st edition, CRC Press, Ann Arbor, Michigan, 1990.
  • Agamanolis DP. Metabolic and toxic disorders. In: Prayson R, editor. Neuropathology: a volume in the foundations in diagnostic pathology series. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone, 2005; 413-315.

പുറം കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]