Ig Nobelprijs: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Mensen hadden informatie getypt die niet klopte, dus heb ik het teruggezet Labels: Teruggedraaid Misbruikfilter: Leeghalen Visuele tekstverwerker |
k Wijzigingen door 92.66.171.95 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door 145.121.78.227 |
||
Regel 1:
[[Bestand:Frog diamagnetic levitation.jpg|thumb|De zwevende levende kikker waarmee de Nederlander [[Andre Geim]] in 2000 de Ig Nobelprijs voor natuurkunde won. In 2010 won hij de echte [[Nobelprijs voor de Natuurkunde]]. Hij is tot nog toe de enige persoon die zowel een Ig Nobel- als een Nobelprijs heeft gewonnen.]]
De '''Ig Nobelprijs''' is een parodie op de [[Nobelprijs]] en wordt ieder jaar in de herfst, een week voor de bekendmaking van de echte Nobelprijswinnaars
== Oorsprong ==
ter gevolgd door de Ig Informal-lezingen aan het [[Massachusetts Institute of Technology|MIT]], waarin laureaten de kans krijgen hun resultaten en de relevantie ervan aan een gewoon publiek uit te leggen. Deze uitleg heeft een beperking in tijd en als de laureaten over hun tijd gaan komt sinds 1999 een achtjarig meisje op, Miss Sweetie Poo, om ''"Please stop, I'm bored"'' ("Stop aub, ik verveel me") te roepen.<ref>{{en}}[https://www.youtube.com/watch?v=xAnVNXaa5oA Improbable Research Collection #129: The Best of Miss Sweetie Poo], [[YouTube]], 26 juli 2010</ref> Ook het welkomstwoord en het slotwoord worden met een vast stramien aangekondigd. De openingszin is namelijk ''"Welkom, welkom"'' en de slotzin is ''"Tot ziens, tot ziens"''.▼
''Ig Nobel'' is een woordgrapje op de naam van [[Alfred Nobel]], met het Engelse ''ignoble''. ''Ig-'' ontkent het volgende woord, hier dus ''noble'', in het Nederlands nobel, edel of edelmoedig. Ignoble betekent dus: gemeen, gewoon, van lage kwaliteit, onwaardig.
De Ig Nobelprijzen werden in 1991 geïntroduceerd door Marc Abrahams, van het tijdschrift ''Annals of Improbable Research'', daarvoor hoofdredacteur van het Journal of ''Irreproducible Results''. Destijds werden de prijzen uitgereikt voor twijfelachtige of onwaarschijnlijke ontdekkingen "die niet kunnen of mogen worden gereproduceerd".
Later werd het doel veranderd. De prijzen werden vanaf dan gegeven aan correct onderzoek waarvan het nut niet duidelijk is.
De prijzen zijn soms kritiek via satire. Meestal vestigen ze echter de aandacht op wetenschappelijke artikelen met een humoristisch of onverwacht aspect. Voorbeelden variëren van de ontdekking dat de aanwezigheid van mensen de tendens heeft om struisvogels seksueel op te wekken, tot het onderzoek naar de "vijfsecondenregel", een veronderstelling dat voedsel dat op de grond valt, niet besmet zou raken als het binnen vijf seconden wordt opgepakt.
Sir [[Andre Geim]], die in 2000 een Ig Nobelprijs had gekregen voor het laten zweven van een kikker door magnetisme, ontving in 2010 een echte [[Nobelprijs voor de natuurkunde]] voor zijn werk met de elektromagnetische eigenschappen van [[grafeen]]. Hij is de enige die zowel een Nobel- als een Ig Nobelprijs heeft ontvangen.
== Ceremonie ==
De Ig Nobelprijs wordt gesteund door het wetenschappelijke tijdschrift ''Annals of Improbable Research'' (AIR)<ref>{{en}} {{Citeer nieuws |url=http://improbable.com/magazine/ |title=The Magazine: Annals of Improbable Research |author=Improbable Research}}</ref>, met publicaties op het gebied van humoristisch [[Wetenschappelijk onderzoek|onderzoek]]. De uitreiking vindt plaats tijdens een gala in het Sanders Theatre van de [[Harvard-universiteit]]: echte [[Nobelprijs]]winnaars reiken de prijzen uit.
▲
== Belgen en Nederlanders ==
Regel 11 ⟶ 25:
* 1999 Fysica — [[Jean-Marc Vanden Broeck]] ([[Universiteit van East Anglia]], [[Engeland]]) voor zijn berekeningen om een theepot te maken die bij uitschenken niet druppelt.
* 2002 Economie — bestuurders, managers en auditeurs van [[Lernout & Hauspie]] (en 25 andere firma's) voor de toepassing van het wiskundige concept van de [[imaginair getal|imaginaire getallen]] in de bedrijfsvoering.
* 2011 Geneeskunde — [[Luk Warlop]] ([[Katholieke Universiteit Leuven]]) en de Nederlanders [[Mirjam Tuk]] ([[Universiteit Twente]]) en [[Debra Trampe]] ([[Universiteit Groningen]]) voor hun onderzoek naar hoe een volle of lege blaas ons beslissingsvermogen beïnvloedt.<ref name="kuleuven"
* 2016 Psychologie — [[Bruno Verschuere]] ([[Universiteit van Amsterdam]]) voor zijn onderzoek naar hoe vaak leugenaars liegen.
* 2020 Geneeskunde — [[Damiaan Denys]] en zijn Nederlandse collega's Nienke Vulink en Arnoud van Loon ([[Universiteit van Amsterdam]]) voor het onderzoek naar [[misofonie]] (agressie en moordneigingen door smakken, niezen, snurken, slurpen of andere geluiden).<ref>{{en}}[https://www.youtube.com/watch?v=AOfHJf9q3b4 The Ig Nobel Prize Ceremony 2020], [[YouTube]], 18 september 2020</ref>
Regel 18 ⟶ 32:
* 1993 Literatuur — 976 auteurs, waaronder een 40-tal Nederlanders, voor het publiceren van een medische publicatie die honderd keer zoveel auteurs als bladzijden heeft.
* 2000 Geneeskunde — [[Willibrord Weijmar Schultz]], [[Pek van Andel]], en [[Eduard Mooyaart]] van de [[Rijksuniversiteit Groningen|RUG]] en [[Ida Sabelis]] uit Amsterdam, voor hun verhelderende artikel, "[[Magnetic Resonance Imaging]] of Male and Female Genitals During Coitus and Female Sexual Arousal."
* 2000 Natuurkunde — [[Andre Geim]] van de [[Radboud Universiteit Nijmegen|Universiteit van Nijmegen]], en Sir [[Michael Berry]] van de [[Bristol University]], voor het laten zweven van een [[kikkers|kikker]] door middel van een zeer sterke magneet. In 2010 kreeg hij samen met zijn [[promovendus]] [[Konstantin Novoselov]] de [[Nobelprijs voor Natuurkunde]] vanwege hun onderzoek naar de eigenschappen van grafeen.<ref>[https://www.nu.nl/wetenschap/2349075/nederlander-wint-nobelprijs-natuurkunde.html Nederlander wint Nobelprijs Natuurkunde], NU.nl, 6 oktober 2010</ref> Hij is daarmee de enige die zowel een Nobelprijs als een Ig Nobelprijs heeft gewonnen.<ref>Slate, [http://www.slate.com/articles/business/how_failure_breeds_success/2014/05/nobel_prize_in_physics_andre_geim_went_from_levitating_frogs_to_science.html The Deliberate Amateur - How outlandish experimentation and “grazing shallow” led to a Nobel Prize win.], 21 mei 2014</ref>
* 2003 Biologie — [[Kees Moeliker]], van het Natuurmuseum Rotterdam, voor het documenteren van de eerste wetenschappelijke observatie van homoseksuele [[necrofilie]] bij de [[wilde eend]].
* 2006 Biologie — [[Bart Knols]] en [[Ruurd de Jong]], [[Wageningen University]], voor het aantonen dat de vrouwelijke [[Malariamuggen|malariamug]] even sterk door de lucht van [[tenenkaas]] als die van Limburgse kaas wordt aangetrokken.<ref>[https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/malariamug-wordt-aangelokt-door-geur-van-menselijke-tenenkaas~b9ec2185/ Malariamug wordt aangelokt door geur van menselijke 'tenenkaas'], de Volkskrant, 13 oktober 1995</ref><ref>[http://www.kennislink.nl/publicaties/muggen-ruiken-als-de-beste Muggen ruiken als de beste], Kennislink, 1 januari 2000</ref><ref>[https://web.archive.org/web/20161105084650/http://www.rug.nl/society-business/science-shops/beta-vraag-8 Hoe kan het dat muggen mij steeds prikken?] (gearchiveerd op 5 november 2016), Rijksuniversiteit Groningen, 2 oktober 2015</ref>
* 2007 Biologie — [[Annelies van Bronswijk]], [[Technische Universiteit Eindhoven]], voor onderzoek naar mijten, insecten, [[Bastaardschorpioenen|pseudo-schorpioenen]], bacteriën, algen, varens en schimmels waarmee wij ons bed delen.
* 2010 Geneeskunde — [[Simon Rietveld]] ([[Universiteit van Amsterdam]]) en [[Ilja van Beest]] ([[Tilburg University]]), voor hun onderzoek dat astmasymptomen worden verzacht door een ritje in de achtbaan.
* 2011 Natuurkunde — [[Herman Kingma]], [[Universiteit Maastricht]], voor onderzoek dat aantoonde waarom discuswerpers wel, maar kogelslingeraars niet duizelig worden bij het gooien.
* 2011 Geneeskunde — [[Mirjam Tuk]] ([[Universiteit Twente]]) en [[Debra Trampe]] ([[Universiteit Groningen]]) en de Belg [[Luk Warlop]] ([[Katholieke Universiteit Leuven]]) voor hun onderzoek naar hoe een volle of lege blaas ons beslissingsvermogen beïnvloedt.<ref name="kuleuven">{{Citeer nieuws |url=https://nieuws.kuleuven.be/nl/campuskrant/1112/extra/beslissen-met-een-volle-blaas--ig-nobelprijs-voor-professor-luk-warlop Beslissen met een volle blaas |title=Beslissen met een volle blaas: Ig Nobelprijs voor professor Luk Warlop |author=Campuskrant [[Katholieke Universiteit Leuven|KU Leuven]] |date=29 september 2001}} <small>Geraadpleegd 30 maart 2019</small></ref>
* 2012 Psychologie — [[Anita Eerland]], [[Rolf Zwaan]] en [[Tulio Guadalupe]], voor hun onderzoek naar waarom de [[Eiffeltoren]] kleiner lijkt wanneer je naar links leunt.
* 2012 Anatomie — [[Frans de Waal]] en [[Jennifer Pokorny]] (VS), voor de ontdekking dat [[chimpansees]] elkaar kunnen herkennen aan de hand van een foto van hun achterwerk.
* 2013 Waarschijnlijkheid — [[Bert Tolkamp]] ''et al'' (Scotland's Rural College), voor het sta- en liggedrag van [[koe (rund)|koe]]ien.
* 2015 Literatuur — Mark Dingemanse, Francisco Torreira en Nick J. Enfield, voor de ontdekking dat het woord "huh?" in bijna elke taal voorkomt.
* 2019 Economie — Timothy en [[Andreas Voss]] en hun Turkse collega Habip Gedik, voor hun onderzoek naar welke bankbiljetten de meeste gevaarlijke bacteriën overbrengen.
* 2020 Geneeskunde — Nienke Vulink en Arnoud van Loon, samen met de Belgische collega [[Damiaan Denys]] ([[Universiteit van Amsterdam]]) voor het onderzoek naar [[misofonie]] (agressie en moordneigingen door smakken, niezen, snurken, slurpen of andere geluiden).
* 2021 Natuurkunde - Jasper Meeusen, TU Eindhoven (samen met internationaal team), voor het onderzoek hoe voetgangers hun koers verleggen om niet constant tegen elkaar op te botsen.
* 2022 Kunstgeschiedenis - Peter de Smet voor zijn onderzoek uit 1986 met analyses van afbeeldingen van rituele klysma's op antiek Maya-vaatwerk.
* 2022 Vredesprijs - Paul van Lange (Vrije Universiteit Amsterdam), voor de wiskundige en psychologische analyse van roddels.
== Externe links ==
* {{en}} {{Citeer nieuws |url=http://improbable.com/ig/winners/ |title=Winners of the Ig® Nobel Prize |author=Improbable Research}}
| |||