Bambrugge

**Bambrugge**
Deelgemeente in België
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Gemeente	Erpe-Mere
Fusie	1977
Coördinaten	50° 55′ NB, 3° 56′ OL
Algemeen
Oppervlakte	2,91 km²
Inwoners ; (01/01/2020)	1.829 ; (629 inw./km²)
Hoogte	20-60 m
Overig
Postcode	9420
Netnummer	053
NIS-code	41082(E)
Oude NIS-code	41006
Detailkaart
	Ligging van Bambrugge in de gemeente Erpe-Mere binnen het arrondissement Aalst in de provincie Oost-Vlaanderen
Foto's
	Kombord
Portaal	België

Bambrugge is een dorp in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van Erpe-Mere, het was een zelfstandige gemeente tot aan de gemeentelijke herindeling van 1977. Het dorp ligt in de Denderstreek aan de Molenbeek en wordt omringd door Burst, Zonnegem (deelgemeente van Sint-Lievens-Houtem), Vlekkem, Ottergem, Mere en Aaigem. Bambrugge heeft ook een gehucht: Egem. Het hoogste punt is "Steenberg", deze top haalt juist 60 meter. Het gemeentehuis, de sporthal en de bibliotheek van Erpe-Mere liggen in Steenberg, op het grondgebied van Bambrugge. Boven op Steenberg heeft men prachtige vergezichten, in oostelijke richting kan men de heuvel, waar de deelgemeente Mere ligt, bewonderen.

Geschiedenis

Tot 1803 maakte Bambrugge deel uit van Burst. Uit een volkstelling in 1893 bleek dat het dorp 872 inwoners had. Het wordt genoemd in verschillende stukken uit de middeleeuwen. De naam zou kunnen afstammen van de zogenaamde Banmolens. Bij deze molens waren horigen verplicht hun graan te laten malen. Andere mogelijkheid zijn dat de naam is afgeleid van het woord baan (weg), of een verbastering van Banbrugge (brug van banno).^[1]

De Bambruggenaren worden volgens Jules Colen “geitenmelkers” genoemd. De verklaring is wellicht te vinden in de grote belangstelling voor de geitenkweek, die in het bijzonder tot uiting kwam in de stichting van een “geitenkweeksyndikaat” in 1911. De spotnaam werd door hem uit de volksmond opgetekend en is bij de oudere bevolking nog bekend.^[2]

De Romeinen wisten al vroeg dat er witte natuursteen (Vlaamse arduin of Lediaanse steen) zat in Steenberg. Deze witte natuursteen was geschikt als fundering en opgaand metselwerk voor hun villa's, voor het uitwerken van waterputten en als bouwmateriaal voor de zuilen en kapitelen van hun tempels. Ruim voor de 11de - 12de eeuw werd er in Bambrugge al witte zandsteen ontgonnen. De meest gebruikte witte natuursteen in Brabant in de 16de - 17de eeuw was de Balegem- of Ledesteen die tot na de Tweede Wereldoorlog ook in Steenberg werd ontgonnen. Tot in de jaren 1960 kon men er fossielen (nummulieten enhaaientanden) vinden. In de jaren 1960-1980 was er een amusementspark "Sun Valley" met feestzaal, zwembad en vijver. Vandaag is het gemeentelijk administratief centrum van Erpe-Mere er gevestigd.

Demografische ontwikkeling

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december

Bezienswaardigheden

De Sint-Martinuskerk behoort tot het decanaat van Lede.
Er staan anno 2013 zeven kapelletjes en een grot in goede staat. Vroeger waren er minstens acht. Twee kapelletjes die geen eigendom waren van de kerkfabriek werden afgebroken om plaats te maken voor een huis. Een van deze kapelletjes was eigendom van de familie De Koker-Volkaert en stond op de scheiding tussen wat nu Katstraat nº 15 en nº 17 is. Het werd gesloopt na een verkaveling in november 1961.
Nadat de oude kerkklok uit 1832 vervangen werd door een elektrische installatie werd ze voor de pastorij geplaatst, waar ze ongeveer 30 jaar stond, tot ze op de nacht van dinsdag 8 op woensdag 9 oktober 2013 werd gestolen.^[3]
In 2012 werd het dodenhuizeken, het voormalige lijkenhuisje of dodenhuisje, gerestaureerd.
Er zijn nog twee watermolens op de Molenbeek: de Egemmolen en Molens Van Sande. Van de Egemmolen blijven echter alleen nog maar wat restanten en het molenhuis over.

Naam/Namen	Adres	Type	Beschermd	Info	Foto
Egemmolen Meuleken Tik Tak	Everdal 21	Bovenslag watermolen	Nee	Korenmolen Rad verwijderd en grotendeels afgebroken Molenhuis gebruikt als buitenverblijf
Molens Van Sande Kasteelmolen Celindermolen	Prinsdaal 33	Bovenslag watermolen	Nee	Ooit korenmolen (banmolen) Later gewoon korenmolen Rad verwijderd Is nu een industriële bloemmolen

Galerij

Parochie
Sint-Martinuskerk
De pastorie
Oude kerkklok aan de pastorie
Dodenhuizeken op het kerkhof

Kapelletjes
Kapelletje op Bambruggedorp
Kapelletje op den Dries
Kapelletje in de Egemstraat
Sint-Anna kapel in de Katstraat
Kapelletje in de Kwalestraat
Kapelletje in de Landsheerstraat
Grot van Jozef D'Haese^[4]

Gemeentelijk Domein Steenberg
Gemeentehuis op Steenberg
Sporthal op Steenberg
Bibliotheek op Steenberg
Vijver van Steenberg

Natuur en landschap

Bambrugge ligt in Zandlemig Vlaanderen op een hoogte van ongeveer 40 meter. De Molenbeek stroomt door Bambrugge. In het noordoosten ligt de Steenberg. Hier was een steengroeve. Het hoogste punt van Bambrugge, ongeveer 60 meter, wordt hier bereikt.

Cultuur

In de week waarin 26 juli valt, wordt op zondag de Heilige Anna aanbeden in de kerk. Er is dan ook de Sint-Anna-ommegang waar het Sint-Annabeeld door vrijwilligers op een draagstoel wordt rondgedragen. In die periode is het ook Sint-Anna kermis.

Sint-Anna ommegang
Sint-Annabeeld op de draagstoel

In 2018 maakten De Wanzeelse Kineasten voor Erfgoedcel Denderland video-opnames van verschillende dialecten uit de Denderstreek, waaronder het Bambrugs.^[5]^[6] Het Bambrugs is een typisch dialect dat een onderdeel is van de dialecten in de Denderstreek, en toch heel verschillend van de omringende dialecten met een aparte woordenschat en uitspraak.

Toerisme

Door dit dorp loopt onder meer de Molenbeekroute.

Verkeer en vervoer

Treinhalte aan lijn 82

Door Bambrugge loopt de N46 of Oudenaardsesteenweg. Er is een spoorweghalte Bambrugge op de lijn Burst-Aalst.

Sport

KRC Bambrugge speelt in tweede provinciale Oost-Vlaanderen.

In 2015 werd het Belgisch Kampioenschap Veldrijden gehouden op het domein Steenberg. Dat jaar vond tevens voor het laatst de Steenbergcross (cyclocross) plaats.

Oude straatnamen

Deelgemeente Bambrugge

Verscheidene straten hebben nu een andere naam dan vroeger.

Oude straatnamen
Straat	Oude naam (kadaster, 19e eeuw)^[7]^[8]
Bambruggedorp	Kerkveldstraet
Dries	Lindekouterstraet
Broekkouter	Broek Cauterlos
Egemstraat	Pontweg
Everdal	Steenbergweg
Hoolstraat	Hollestraet
Katstraat	Haezenakker
Kwalestraat	Quarestraet
Landsheerstraat	Landsheerstraet, Hasseltlos
Lindekouter	Lindekauterstraet
Oudebaan	Oode Heerbaen
Oudenaardsesteenweg	Route d'Audenarde Alost
Prinsdaal	Pontweg, Prindaelstraet
Tweekerkenstraat	Kerkveldlos
Zadelweg	Zadelweg

Bekende inwoners

Eddy De Leeuw (1956-2015), atleet

Nabijgelegen kernen

Ottergem, Vlekkem, Zonnegem, Burst, Aaigem

Bronnen

Jules A. Colen (1984). Bijdrage tot de geschiedenis van Bambrugge. Heemkundige Kring Erpe-Mere, 222 p "WD 1622/1984/1 Uitgegeven n.a.v. het 50-jarig bestaan van de plaatselijke Davidsfondsafdeling"

Referenties

↑ Website Erpe-Mere
↑ Spotnamen Erpe-Merenaren - Gemeente Erpe-Mere. web.archive.org (1 mei 2015). Gearchiveerd op 1 mei 2015. Geraadpleegd op 4 januari 2019.
↑ Herman Laneau, Metaaldieven weg met historische bronzen klok. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 4 januari 2019.
↑ Bijgenaamd Sjalekes Jefken
↑ Christine De Winter; Wanzeelse Kineasten, Dialectopname - Bambrugge - Christine vertelt over hoe ze als kind hun godsgedeelte gingen ophalen (video). madeindenderland.be. Erfgoedcel Denderland (2018). Geraadpleegd op 4 januari 2019. “Christine De Winter vertelt over hoe ze als kind haar godsgedeelte ging ophalen tijdens de donkere wintermaanden. Soms kregen ze een frank, soms een snoepje of een speelgoedje.”
↑ Bambrugs dialect. www.mijnwoordenboek.nl. Geraadpleegd op 4 januari 2019.
↑ P.C. Popp, Atlas Cadastral de Flandre Orientale. Koninklijke Bibliotheek van België (Popp-kaarten) (19e eeuw). Geraadpleegd op 25 augustus 2017.
↑ Kadaster, Oorspronkelyke Kadastrale Legger. Koninklijke Bibliotheek van België (19e eeuw). Geraadpleegd op 25 augustus 2017.

Zie de categorie Bambrugge van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Website Erpe-Mere

[2] Spotnamen Erpe-Merenaren - Gemeente Erpe-Mere. web.archive.org (1 mei 2015). Gearchiveerd op 1 mei 2015. Geraadpleegd op 4 januari 2019.

[3] Herman Laneau, Metaaldieven weg met historische bronzen klok. Het Nieuwsblad. Geraadpleegd op 4 januari 2019.

[4] Bijgenaamd Sjalekes Jefken

[5] Christine De Winter; Wanzeelse Kineasten, Dialectopname - Bambrugge - Christine vertelt over hoe ze als kind hun godsgedeelte gingen ophalen (video). madeindenderland.be. Erfgoedcel Denderland (2018). Geraadpleegd op 4 januari 2019. “Christine De Winter vertelt over hoe ze als kind haar godsgedeelte ging ophalen tijdens de donkere wintermaanden. Soms kregen ze een frank, soms een snoepje of een speelgoedje.”

[6] Bambrugs dialect. www.mijnwoordenboek.nl. Geraadpleegd op 4 januari 2019.

[7] P.C. Popp, Atlas Cadastral de Flandre Orientale. Koninklijke Bibliotheek van België (Popp-kaarten) (19e eeuw). Geraadpleegd op 25 augustus 2017.

[8] Kadaster, Oorspronkelyke Kadastrale Legger. Koninklijke Bibliotheek van België (19e eeuw). Geraadpleegd op 25 augustus 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]