Naar inhoud springen

Sondrio (provincie): verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
WikitanvirBot (overleg | bijdragen)
k r2.7.1) (robot Erbij: fa:استان سوندریو
Richardw (overleg | bijdragen)
red.
(26 tussenliggende versies door 21 gebruikers niet weergegeven)
Regel 3: Regel 3:
| italiaansenaam=Sondrio
| italiaansenaam=Sondrio
| afkorting=SO
| afkorting=SO
| regio=[[Lombardije]]
| regio={{IT-vlag|Lombardije}}
| hoofdstad=[[Sondrio (stad)|Sondrio]]
| hoofdstad=[[Sondrio (stad)|Sondrio]]
| oppervlakte=3212
| oppervlakte=3212
Regel 10: Regel 10:
| inwonersperkm2=55
| inwonersperkm2=55
| aantalgemeentes=78
| aantalgemeentes=78
| hoogstepunt=[[Piz Bernina|Pizzo Bernina]] (4050 m)
| hoogstepunt=[[Piz Bernina|Pizzo Bernina]] (4050 m)
| afbeeldingligging=Sondrio_posizione.png
| afbeeldingligging=Sondrio_posizione.png
}}
}}


[[Bestand:Sondrio_mappa.png|left|190px|]]
[[Bestand:Sondrio tramonto.jpg|thumb|right|''Alta Valtellina'']]
[[Bestand:Sondrio_tramonto.jpg|thumb|right|240px|''Alta Valtellina'']]
'''Sondrio''' is een van de twaalf provincies in de [[Italië|Italiaanse]] regio [[Lombardije]]. De hoofdstad is de stad [[Sondrio (stad)|Sondrio]]. De officiële afkorting is SO.
'''Sondrio''' is een van de twaalf provincies in de [[Italië|Italiaanse]] regio [[Lombardije]]. De hoofdstad is de stad [[Sondrio (stad)|Sondrio]]. De officiële afkorting is SO.


[[Bestand:Sondrio mappa.png|none|190px|Kaart]]
Sondrio heeft een oppervlakte van 3212 km² en telt 177.000 inwoners. De provincie Sondrio ligt in het noordoosten van Lombardije in de Rhetische [[Alpen]] ten zuiden van het [[Zwitserland|Zwitserse]] kanton [[Graubünden]]. Daarnaast grenst ze aan de provincies [[Trente (provincie)|Trente]], [[Bolzano-Zuid-Tirol]], [[Brescia (provincie)|Brescia]], [[Bergamo (provincie)|Bergamo]], [[Lecco (provincie)|Lecco]] en [[Como (provincie)|Como]].


Sondrio heeft een oppervlakte van 3212 km² en telt 177.000 inwoners. De provincie ligt in het noordoosten van Lombardije in de Rhetische [[Alpen]] ten zuiden van het [[Zwitserland|Zwitserse]] kanton [[Graubünden]]. Daarnaast grenst ze aan de provincies [[Trente (provincie)|Trente]], [[Zuid-Tirol]], [[Brescia (provincie)|Brescia]], [[Bergamo (provincie)|Bergamo]], [[Lecco (provincie)|Lecco]] en [[Como (provincie)|Como]].
Het grondgebied van Sondrio is derhalve sterk bergachtig, met enkele toppen boven de 3000 meter. Tevens behoren enkele grote dalen tot de provincie, waaronder de [[Valtellina]], met de rivier de [[Adda]], het [[Val Chiavenna]] en de [[Val di Lei]]. De provincie herbergt de op één na hoogste bergpas van Europa; [[Passo dello Stelvio]].


Het grondgebied van Sondrio is derhalve sterk bergachtig, met enkele toppen boven de 3000 meter. Tevens behoren enkele grote dalen tot de provincie, waaronder de [[Valtellina]], met de rivier de [[Adda (rivier)|Adda]], het [[Valchiavenna]] en de [[Val di Lei]]. De provincie herbergt de op een na hoogste bergpas van Europa: de [[Stelviopas]].
Belangrijkste steden naast Sondrio, zijn [[Chiavenna]] in het noordwesten en [[Tirano]] en [[Bormio]] in het oosten.

Belangrijkste steden zijn, naast Sondrio, [[Chiavenna]] in het noordwesten en [[Tirano]] en [[Bormio]] in het oosten.


== Bezienswaardigheden ==
== Bezienswaardigheden ==
[[Chiavenna]] is één van de belangrijkere plaatsen van de provincie en heeft een mooi bewaard middeleeuws centrum. De rivier de [[Mera (rivier)|Mera]] stroomt dwars door Chiavenna door een ruige kloof. Waar het Valtellina en Val Chiavenna bij elkaar komen ligt het [[Lago Mezzola]] dat vroeger deel uit maakte van het Comomeer, maar tegenwoordig ervan gescheiden is door het ''Pian di Spagna''. Vanwege de bijzondere flora van het gebied is het uitgeroepen tot regionaal natuurpark. Het laagste deel van het Valtellina is dicht bebouwd. Bij [[Morbegno]] met zijn mooie Dom takt een weg af naar het zuiden richting de [[Passo San Marco]] die het Valtellina met [[Bergamo (stad)|Bergamo]] verbindt. Bij de hoofdstad [[Sondrio (stad)|Sondrio]] opent zich het [[Val Malenco]] dat uitloopt op het [[Berninamassief]]. Het dal wordt 's zomers veel bezocht door bergwandelaars, in de winter is het een belangrijk skigebied. De kerk ''Madonna di Tirano'' heeft een bijzondere ligging in [[Tirano]]. Over het plein kom af en toe een trein gereden. Het is het eindpunt van de lijn [[St. Moritz]]-Tirano waarvan het traject over de 2323 meter hoge [[Berninapas]] voert. Na Tirano wordt het Valtellina smaller en ruiger. De zijdalen die volgen zijn praktisch onbevolkt op het [[Valle Grosina]] na dat enkele kleine gehuchten telt. Aan het einde van het dal ligt [[Bormio]]. Het stadje heeft een middeleeuws centrum met veel winkels en horeca. Het is erg op toerisme ingesteld. In de winter wordt er geskied op de nabij gelegen''Cimino Valbella''. In de zomer is er zomerski op de [[Passo dello Stelvio]] die op de grens ligt met het Duitstalige [[Bozen-Zuid-Tirol|Zuid-Tirol]]. [[Livigno]] is vooral belangrijk als wintersportoord en het feit dat het in een belastingvrije zone ligt. Het ligt ongeveer op de boomgrens waardoor veel Italianen het ''Piccolo Tibet'' noemen.
[[Chiavenna]] is een van de belangrijkere plaatsen van de provincie en heeft een mooi bewaard middeleeuws centrum. De rivier de [[Mera (rivier)|Mera]] stroomt dwars door Chiavenna door een ruige kloof. Waar het Valtellina en Val Chiavenna bij elkaar komen ligt het [[Lago Mezzola]] dat vroeger deel uitmaakte van het Comomeer, maar inmiddels ervan gescheiden is door het ''Pian di Spagna''. Vanwege de bijzondere flora van het gebied is het uitgeroepen tot regionaal natuurpark. Het laagste deel van het Valtellina is dicht bebouwd. Bij [[Morbegno]] met zijn mooie Dom takt een weg af naar het zuiden richting de [[Passo San Marco]] die het Valtellina met [[Bergamo (stad)|Bergamo]] verbindt. Bij de hoofdstad [[Sondrio (stad)|Sondrio]] opent zich het [[Val Malenco]] dat uitloopt op het [[Berninamassief]]. Het dal wordt 's zomers veel bezocht door bergwandelaars, in de winter is het een belangrijk skigebied. De kerk ''Madonna di Tirano'' heeft een bijzondere ligging in [[Tirano]]. Over het plein komt af en toe een trein gereden. Het is het eindpunt van de lijn [[Sankt Moritz]]-Tirano waarvan het traject over de 2323 meter hoge [[Berninapas]] voert. Na Tirano wordt het Valtellina smaller en ruiger. De zijdalen die volgen zijn praktisch onbevolkt, op het [[Valle Grosina]] na, dat enkele gehuchten telt. Aan het einde van het dal ligt [[Bormio]]. Het stadje heeft een middeleeuws centrum met veel winkels en horeca. Het is erg op toerisme ingesteld. In de winter wordt er geskied op de nabijgelegen ''Cimino Valbella''. In de zomer is er zomerski op de [[Stelviopas]], die op de grens ligt met het Duitstalige [[Zuid-Tirol]]. [[Livigno]] is vooral belangrijk als wintersportoord en vanwege het feit dat het in een belastingvrije zone ligt. Het ligt ongeveer op de boomgrens, reden voor veel Italianen het ''Piccolo Tibet'' te noemen.


== Belangrijke plaatsen ==
== Belangrijke plaatsen ==
*[[Sondrio (stad)|Sondrio]] (21.417 inw.)
*[[Sondrio (stad)|Sondrio]] (21.417 inwers)
*[[Morbegno]] (11.082 inw.)
*[[Morbegno]] (11.082 inwoners)
*[[Tirano]] (9044 inw.)
*[[Tirano]] (9044 inwoners)
*[[Chiavenna]] (7236 inwoners)
*[[Bormio]] (3960 inwoners)


== Externe links ==
== Geschiedenis ==
Van 1512 tot 1797 behoorde het gebied bij [[Graubünden]]. Daarna behoorde het tot de [[Cisalpijnse Republiek]] en het Napoleontische koninkrijk Italië. Het [[Congres van Wenen]] kende in 1815 het gebied toe aan het [[Koninkrijk Lombardije-Venetië]].
* [http://www.stelviopark.it/ Parco Nazionale dello Stelvio]


== Bergpassen ==
== Bergpassen ==
De provincie Sondrio telt vele bergpassen. De meesten liggen in het grensgebied met [[Zwitserland]]. De belangrijkste zijn de [[Splügenpass]] en [[Forcola di Livigno]]. De passen [[Gaviapas|Gavia]] en [[Passo dello Stelvio]] zijn legendarisch en komen tot hoog boven de boomgrens.
De provincie Sondrio telt vele bergpassen. De meeste liggen in het grensgebied met [[Zwitserland]]. De belangrijkste zijn de [[Splügenpas]] en [[Forcola di Livigno]]. De [[Gaviapas]] en de [[Stelviopas]] zijn legendarisch en komen tot hoog boven de boomgrens.


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
Regel 45: Regel 48:
! align="left" | Wegdek
! align="left" | Wegdek
|-
|-
|[[Splügenpas|Passo dello Spluga]] ''(=Splügenpas)''
|[[Splügenpas]] ''(Passo dello Spluga)''
|2115 m.
|2115 m
|Chiavenna
|Chiavenna
|Splügen (CH)
|Splügen (CH)
Regel 52: Regel 55:
|-
|-
|[[San Marcopas]]
|[[San Marcopas]]
|1992 m.
|1992 m
|Morbegno
|Morbegno
|Mezzoldo ''(Valle Brembana)''
|Mezzoldo ''(Valle Brembana)''
Regel 58: Regel 61:
|-
|-
|[[Apricapas]]
|[[Apricapas]]
|1176 m.
|1176 m
|Teglio
|Teglio
|Edolo ''(Valcamonica)''
|Edolo ''(Valcamonica)''
Regel 64: Regel 67:
|-
|-
|[[Foppapas]]
|[[Foppapas]]
|1852 m.
|1852 m
|Grosio
|Grosio
|Monna ''(Valcamonica)''
|Monna ''(Valcamonica)''
Regel 70: Regel 73:
|-
|-
|[[Col Carette di Val Bighera]]
|[[Col Carette di Val Bighera]]
|2100 m.
|2100 m
|Passo di Foppa
|Passo di Foppa
|
|
Regel 76: Regel 79:
|-
|-
|[[Gaviapas]]
|[[Gaviapas]]
|2621 m.
|2621 m
|Santa Caterina Valfurva
|Santa Caterina Valfurva
|Santa Apollonia ''(Valle di Pezzo)''
|Santa Apollonia ''(Valle di Pezzo)''
Regel 82: Regel 85:
|-
|-
|[[Forcola di Livigno]]
|[[Forcola di Livigno]]
| 2315 m.
| 2315 m
|Passo del Bernina (CH)
|Passo del Bernina (CH)
|Livigno
|Livigno
Regel 88: Regel 91:
|-
|-
|[[Eirapas]]
|[[Eirapas]]
|2210 m.
|2210 m
|Livigno
|Livigno
|Trepalle
|Trepalle
|asfalt
|asfalt
|-
|-
|[[Foscagnopas|Passo di Foscagno]]
|[[Foscagnopas]] ''(Passo di Foscagno)''
|2291 m.
|2291 m
|Valdidentro
|Valdidentro
|Trepalle
|Trepalle
Regel 100: Regel 103:
|-
|-
|[[Scalepas]]
|[[Scalepas]]
|1941 m.
|1941 m
|Valdidentro
|Valdidentro
|Lago di Cancano
|Lago di Cancano
Regel 106: Regel 109:
|-
|-
|[[Fraelepas]]
|[[Fraelepas]]
|1952 m.
|1952 m
|Lago di Cancano
|Lago di Cancano
|
|
|asfalt
|steenslag
|-
|-
|[[Passo dello Stelvio]] ''(= Stilfserjoch)''
|[[Stelviopas]] ''(Stilfserjoch)''
|2748 m.
|2748 m
|Bormio
|Bormio
|Trafoi
|Trafoi
Regel 118: Regel 121:
|-
|-
|[[Umbrailpas]]
|[[Umbrailpas]]
|2502 m.
|2502 m
|Sta. Maria (CH)
|Sta. Maria (CH)
|Bormio
|Bormio
Regel 125: Regel 128:


== Foto's ==
== Foto's ==
<gallery>
[[Bestand:Sondrio_tirano.jpg|left|130px|thumb|''Tirano'']]
Sondrio tirano.jpg|Tirano
[[Bestand:Sondrio_spluga.jpg|left|130px|thumb|''Splügenpass'']]
Sondrio spluga.jpg|Splügenpas
[[Bestand:Sondrio_bormio.jpg|left|130px|thumb|''Bormio'']]
Sondrio bormio.jpg|Bormio
</gallery>

== Externe link ==
* {{it}}[http://www.stelviopark.it/ Parco Nazionale dello Stelvio]


{{Navigatie regio Lombardije}}
{{Navigatie regio Lombardije}}
{{Navigatie provincies Italië}}
{{Navigatie provincies Italië}}


[[Categorie:Sondrio| ]]
[[Categorie:Sondrio (provincie)| ]]

[[ar:مقاطعة سوندريو]]
[[bg:Сондрио (провинция)]]
[[br:Proviñs Sondrio]]
[[ca:Província de Sondrio]]
[[cs:Provincie Sondrio]]
[[da:Sondrio (provins)]]
[[de:Provinz Sondrio]]
[[el:Σόντριο (επαρχία)]]
[[en:Province of Sondrio]]
[[eo:Provinco de Sondrio]]
[[es:Provincia de Sondrio]]
[[et:Sondrio provints]]
[[eu:Sondrioko probintzia]]
[[fa:استان سوندریو]]
[[fi:Sondrion maakunta]]
[[fr:Province de Sondrio]]
[[gl:Provincia de Sondrio]]
[[id:Provinsi Sondrio]]
[[it:Provincia di Sondrio]]
[[ja:ソンドリオ県]]
[[jv:Provinsi Sondrio]]
[[la:Sundrium (provincia)]]
[[lad:Provinsia de Sondrio]]
[[lmo:Pruvincia de Sundri]]
[[ms:Wilayah Sondrio]]
[[nn:Provinsen Sondrio]]
[[no:Provinsen Sondrio]]
[[oc:Província de Sondrio]]
[[pl:Prowincja Sondrio]]
[[pms:Provincia ëd Sondri]]
[[pt:Sondrio (província)]]
[[ro:Provincia Sondrio]]
[[roa-tara:Provinge de Sondrio]]
[[ru:Сондрио (провинция)]]
[[simple:Province of Sondrio]]
[[sk:Sondrio (provincia)]]
[[sl:Sondrio (pokrajina)]]
[[sr:Сондрио (округ)]]
[[sv:Sondrio (provins)]]
[[tl:Sondrio]]
[[tr:Sondrio ili]]
[[uk:Провінція Сондріо]]
[[vec:Provincia de Sondrio]]
[[vi:Sondrio (tỉnh)]]
[[war:Sondrio (lalawigan)]]
[[zh:松德里奧省]]
[[zh-min-nan:Sondrio Séng]]

Versie van 20 sep 2024 13:25

Sondrio (SO)
Provincie van Italië Vlag van Italië
Kaart met ligging provincie
Kaart met ligging provincie
Situering
Regio Lombardije
Coördinaten 46°21'37"NB, 9°56'38"OL
Algemeen
Oppervlakte 3212 km²
Inwoners 176.856
(55 inw./km²)
Hoofdstad Sondrio
Overig
Hoogste punt Pizzo Bernina (4050 m)
Aantal gemeenten 78
Website www.provinciasondrio.it
Portaal  Portaalicoon   Italië
Alta Valtellina

Sondrio is een van de twaalf provincies in de Italiaanse regio Lombardije. De hoofdstad is de stad Sondrio. De officiële afkorting is SO.

Kaart
Kaart

Sondrio heeft een oppervlakte van 3212 km² en telt 177.000 inwoners. De provincie ligt in het noordoosten van Lombardije in de Rhetische Alpen ten zuiden van het Zwitserse kanton Graubünden. Daarnaast grenst ze aan de provincies Trente, Zuid-Tirol, Brescia, Bergamo, Lecco en Como.

Het grondgebied van Sondrio is derhalve sterk bergachtig, met enkele toppen boven de 3000 meter. Tevens behoren enkele grote dalen tot de provincie, waaronder de Valtellina, met de rivier de Adda, het Valchiavenna en de Val di Lei. De provincie herbergt de op een na hoogste bergpas van Europa: de Stelviopas.

Belangrijkste steden zijn, naast Sondrio, Chiavenna in het noordwesten en Tirano en Bormio in het oosten.

Bezienswaardigheden

Chiavenna is een van de belangrijkere plaatsen van de provincie en heeft een mooi bewaard middeleeuws centrum. De rivier de Mera stroomt dwars door Chiavenna door een ruige kloof. Waar het Valtellina en Val Chiavenna bij elkaar komen ligt het Lago Mezzola dat vroeger deel uitmaakte van het Comomeer, maar inmiddels ervan gescheiden is door het Pian di Spagna. Vanwege de bijzondere flora van het gebied is het uitgeroepen tot regionaal natuurpark. Het laagste deel van het Valtellina is dicht bebouwd. Bij Morbegno met zijn mooie Dom takt een weg af naar het zuiden richting de Passo San Marco die het Valtellina met Bergamo verbindt. Bij de hoofdstad Sondrio opent zich het Val Malenco dat uitloopt op het Berninamassief. Het dal wordt 's zomers veel bezocht door bergwandelaars, in de winter is het een belangrijk skigebied. De kerk Madonna di Tirano heeft een bijzondere ligging in Tirano. Over het plein komt af en toe een trein gereden. Het is het eindpunt van de lijn Sankt Moritz-Tirano waarvan het traject over de 2323 meter hoge Berninapas voert. Na Tirano wordt het Valtellina smaller en ruiger. De zijdalen die volgen zijn praktisch onbevolkt, op het Valle Grosina na, dat enkele gehuchten telt. Aan het einde van het dal ligt Bormio. Het stadje heeft een middeleeuws centrum met veel winkels en horeca. Het is erg op toerisme ingesteld. In de winter wordt er geskied op de nabijgelegen Cimino Valbella. In de zomer is er zomerski op de Stelviopas, die op de grens ligt met het Duitstalige Zuid-Tirol. Livigno is vooral belangrijk als wintersportoord en vanwege het feit dat het in een belastingvrije zone ligt. Het ligt ongeveer op de boomgrens, reden voor veel Italianen het Piccolo Tibet te noemen.

Belangrijke plaatsen

Geschiedenis

Van 1512 tot 1797 behoorde het gebied bij Graubünden. Daarna behoorde het tot de Cisalpijnse Republiek en het Napoleontische koninkrijk Italië. Het Congres van Wenen kende in 1815 het gebied toe aan het Koninkrijk Lombardije-Venetië.

Bergpassen

De provincie Sondrio telt vele bergpassen. De meeste liggen in het grensgebied met Zwitserland. De belangrijkste zijn de Splügenpas en Forcola di Livigno. De Gaviapas en de Stelviopas zijn legendarisch en komen tot hoog boven de boomgrens.

Naam Hoogte Van Naar Wegdek
Splügenpas (Passo dello Spluga) 2115 m Chiavenna Splügen (CH) asfalt
San Marcopas 1992 m Morbegno Mezzoldo (Valle Brembana) asfalt
Apricapas 1176 m Teglio Edolo (Valcamonica) asfalt
Foppapas 1852 m Grosio Monna (Valcamonica) asfalt
Col Carette di Val Bighera 2100 m Passo di Foppa asfalt
Gaviapas 2621 m Santa Caterina Valfurva Santa Apollonia (Valle di Pezzo) asfalt
Forcola di Livigno 2315 m Passo del Bernina (CH) Livigno asfalt
Eirapas 2210 m Livigno Trepalle asfalt
Foscagnopas (Passo di Foscagno) 2291 m Valdidentro Trepalle asfalt
Scalepas 1941 m Valdidentro Lago di Cancano steenslag
Fraelepas 1952 m Lago di Cancano asfalt
Stelviopas (Stilfserjoch) 2748 m Bormio Trafoi asfalt
Umbrailpas 2502 m Sta. Maria (CH) Bormio asfalt

Foto's

  • (it) Parco Nazionale dello Stelvio