Naar inhoud springen

1527: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k r2.7.1) (Robot: toegevoegd: kk:1527 жыл
BABUR_AT_BATTLE_OF_KHANWA.jpg is op Commons verwijderd. Krd: No license since 24 September 2024
 
(41 tussenliggende versies door 25 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Bestand:The Sack of Rome, 1527. Wellcome L0003868.jpg|thumb|[[Plundering van Rome (1527)|Sacco di Roma]]]]
{{Zijbalk jaar}}
{{Zijbalk jaar}}


Regel 4: Regel 5:


== Gebeurtenissen ==
== Gebeurtenissen ==
;januari

* [[20 januari|20]] - [[Gonzalo de Sandoval]] sticht [[Colima (stad)|Colima]].
;maart
* [[17 maart|17]] - [[Slag bij Khanwa]]: [[Mogolrijk|Mogolkeizer]] [[Babur]] verslaat een gecombineerd leger van de [[Rajput]]vorsten van [[Mewar]] en [[Mewat (regio)|Mewat]] en opstandige Afghaanse adel onder [[Mahmud Lodi]].
;april
* [[30 april|30]] - [[Verdrag van Westminster]]: [[Hendrik VIII van Engeland]] sluit zich aan bij de [[Liga van Cognac]] tegen [[keizer Karel V|Karel V]].
;mei
;mei
* [[6 mei|6]] - [[Plundering van Rome (1527)|Sacco di Roma]]: De aanvoerder van de keizerlijke troepen in Italië [[Karel III van Bourbon]] sneuvelt bij Rome. Zijn ongeleide manschappen plunderen [[Rome (stad)|Rome]]. [[Paus Clemens VII]] wordt gevangen genomen.
* (Vanaf 6 mei) - "[[Sacco di Roma]]", plundering van Rome.
* De verhouding tussen [[Hendrik VIII van Engeland]] en [[Anna Boleyn]] raakt bekend. Hendrik laat kardinaal Wolsey de mogelijkheid onderzoeken van een beroep op [[paus Clemens VII]], zijn huwelijk met [[Catharina van Aragon]] te annuleren.


;juni
;juni
* [[22 juni|22]] - Officiële wordingsdatum van de stad [[Jakarta]].
* [[22 juni|22]] - [[Fatahillah]] verovert [[Sunda Kelapa (haven)|Sunda Kelapa]] en hernoemt het tot Jayakarta. Officiële wordingsdatum van de stad [[Jakarta]].
* juni Catharina van Aragon wijst een verzoek van koning Hendrik af om in te stemmen met een nietigverklaring van hun huwelijk.

* [[Mac Dang Dung]] zet keizer [[Le Cung Hoang]] van [[Vietnam]] af, en wordt de eerste keizer van de [[Mac-dynastie]].
;juli
;juli
*[[1 juli|1]] - Landgraaf [[Filips I van Hessen]] sticht de eerste protestantse universiteit: de [[Philipps-Universiteit Marburg]].
* [[1 juli|1]] - Landgraaf [[Filips I van Hessen]] sticht de eerste protestantse universiteit: de [[Philipps-Universiteit Marburg]].


;augustus
;november
* [[5 augustus|5]] - [[Maarten van Rossum]] verovert [[Utrecht (stad)|Utrecht]] .Een [[Hertogdom Gelre|Gelder]]s ridderleger bezet de bisschopsstad.
*[[20 november|20]] - De Monnikendamse weduwe [[Wendelmoet Claesdochter]] wordt in Den Haag wegens [[ketterij]] levend verbrand.
* [[26 november|26]] - Paus [[Paus Clemens VII|Clemens VII]] tekent een verdrag met keizer Karel.


;november
* [[15 november|15]] - [[Traktaat van Schoonhoven]]: In ruil voor diens hulp in het verslaan van de Geldersen staat bisschop [[Hendrik van Beieren (bisschop)|Hendrik van Beieren]] de wereldlijke bezittingen van zijn bisdom af aan [[keizer Karel V|Karel V]] als heer der Nederlanden.
;zonder datum
;zonder datum
* Na de dood van Inca [[Huayna Capac]] wordt het rijk verdeeld onder zijn zoons [[Huáscar]] en [[Atahualpa]], tot ongenoegen van Huáscar die de volgens traditie wettige erfgenaam is.
* Een grote stadsbrand verwoest bijna de gehele stad [[Doetinchem]].
* Hertog [[Alessandro de' Medici]] wordt uit [[Florentijnse Republiek|Florence]] verdreven en de stad wordt weer een republiek.
* De [[Spanje|Spanjaarden]] vestigen zich definitief op [[Curaçao]].
* Het [[Keurvorstendom Saksen (1485-1547)|keurvorstendom Saksen]] gaat over tot het [[lutheranisme]].
* [[Francisco de Montejo, el adelantado|Francisco de Montejo]] landt op [[Cozumel]] in een poging [[Yucatán (schiereiland)|Yucatán]] te veroveren.
* [[Juan Martín de Ampués]] sticht [[Coro]].
* Het [[Rijkskamergerecht]] krijgt een meer permanente vestigingsplaats in [[Spiers]].
* De [[Spaanse Rijk|Spanjaarden]] vestigen zich op [[Curaçao]].
* De [[Jong-Breskenspolder]] en de [[Sint Janspolder]] worden ingedijkt.
* Een grote stadsbrand verwoest bijna de gehele stad [[Doetinchem (stad)|Doetinchem]].


== Beeldende Kunst ==
== Literatuur ==
* [[Albrecht Dürer]]: ''Etliche Unterricht zur Befestigung der Stadt, Schloss und Flecken''

== Beeldende kunst ==
<gallery>
<gallery>
Bestand:Hans Holbein d. J. 066.jpg|''William Warham'' (1527) [[Hans Holbein de Jonge]], [[Louvre]]
Bestand:Hans Holbein, the Younger - Sir Thomas More - Google Art Project.jpg|[[Hans Holbein de Jonge]]: ''Portret van [[Thomas More]]''
Bestand:Bernardino Luini Herodias.jpg|[[Bernardino Luini]]: ''[[Salome met het hoofd van Johannes de Doper]]''
Bestand:Albrecht Dürer 052.jpg|''Kopf einen Mannes'' (1527) [[Albrecht Dürer]]
Bestand:Jan Gossaert 003.jpg|[[Jan Gossaert]]: ''[[Danaë (Gossaert)|Danaë]]''
Bestand:Parmigianino 012.jpg|[[Parmigianino]]: ''[[De bekering van Paulus (Parmigianino)|De bekering van Paulus]]''
Bestand:Lucas van Leyden - The Last Judgment - WGA12930.jpg|[[Lucas van Leyden]]: ''[[Het laatste oordeel (Lucas van Leyden)|Het laatste oordeel]]'' (middenpaneel)
</gallery>
</gallery>


== Bouwkunst ==
== Opvolging ==
* [[Brandenburg-Kulmbach]] - [[Casimir van Brandenburg-Kulmbach|Casimir]] opgevolgd door zijn zoon [[Albrecht Alcibiades]] onder regentschap van diens oom [[George van Brandenburg-Ansbach]]
* [[Generalitat de Catalunya]] - [[Lluís de Cardona i Enríquez]] opgevolgd door [[Francesc de Solsona]]
* [[Incarijk]] - na de dood van [[Huayna Capac]] verdeeld tussen zijn zoons [[Atahualpa]] en [[Huáscar]]
* [[koninkrijk Kartlië|Kartli]] - [[George IX van Kartli|George IX]] opgevolgd door zijn neef [[Loearsab I]] (jaartal onzeker)
* [[Mewar]] - [[Rana Sanga]] opgevolgd door [[Ratan Singh]]
* [[koninkrijk Napels|Napels]] (onderkoning) - [[Andrea Carafa]] opgevolgd door [[Hugo de Moncada]]
* [[Graafschap Schaumburg|Schaumburg]] en [[Holstein-Pinneberg]] - [[Johan IV van Holstein-Schauenburg|Johan IV]] opgevolgd door zijn zoon [[Jobst I van Holstein-Schauenburg|Jobst I]]
* [[Vietnam]] - [[Le Cung Hoang]] opgevolgd door [[Mac Thai To]]

== Afbeeldingen ==
<gallery>
<gallery>
Bestand:Wendelmoet Claesdochter -1528.JPG|executie van [[Wendelmoet Claesdochter]]
Bestand:Magnuskerk van Bellingwolde.jpg|''[[Magnuskerk (Bellingwolde)]]'' (1527)
Bestand:Palacio de Carlos V (Granada).JPG|[[paleis van Karel V]], [[Granada (stad)|Granada]] (bouw begonnen 1527)
Bestand:Magnuskerk van Bellingwolde.jpg|[[Magnuskerk (Bellingwolde)|Magnuskerk]], [[Bellingwolde (dorp)|Bellingwolde]] (herbouwd 1527)
</gallery>
</gallery>


==Geboren==
== Geboren ==
* [[21 januari]] - [[Jacob van Hoogstraten]] (~66), Nederlands-Duits inquisiteur
* [[2 februari]] - [[Maria van Pommeren]], Duits edelvrouw
* [[15 februari]] - [[Margaretha van der Mark]], Duits edelvrouw
* [[5 maart]] - [[Ulrich van Mecklenburg-Güstrow]], Duits edelman
* [[10 maart]] - [[Alfonso d'Este (1527-1587)|Alfonso d'Este]], Italiaans edelman
* [[26 maart]] - [[Giovanni Mansueti]] (~61), Venetiaans schilder
* [[5 april]] - [[Giuseppe Arcimboldo]], Milanees schilder
* april - [[Abraham Ortelius]], Zuid-Nederlands cartograaf
* [[1 mei]] - [[Johannes Stadius]], Zuid-Nederlands astronoom
* [[3 mei]] - [[Jan van Bruhesen]], Nederlands prelaat
* [[21 mei]] - [[Filips II van Spanje|Filips II]], koning van Spanje (1556-1598) en Portugal (1580-1598), heer der Nederlanden (1555-1581)
* [[31 mei]] - [[Agnes van Hessen]], Duits edelvrouw
* [[11 juni]] - [[Anna Sophia van Pruisen]], Pruisisch prinses
* [[13 juli]] - [[John Dee]], Engels filosoof
* [[31 juli]] - [[Keizer Maximiliaan II|Maximiliaan II]], koning en keizer van Duitsland, koning van Bohemen en Hongarije en aartsbisschop van Oostenrijk (1564-1576)
* [[10 augustus]] - [[Barbara van Brandenburg (1527-1595)|Barbara van Brandenburg]], Duits edelvrouw
* [[7 september]] - [[Margaretha van Palts-Zweibrücken]] (71), Duits edelvrouw
* [[23 september]] - [[Karel van Lannoy]] (~42), Zuid-Nederlands veldheer
* [[15 oktober]] - [[Maria Emanuela van Portugal]], echtgenote van Filips II van Spanje
* [[1 november]] - [[William Brooke]], Engels politicus
* [[23 november]] - [[Li Zhi (filosoof)|Li Zhi]], Chinees filosoof
* [[6 december]] - [[Bernhard VIII van Lippe]], Duits edelman
* [[Nicolaus van Aelst]], Zuid-Nederlands schilder
* [[Giovanni Battista Antonelli]], Italiaans ingenieur
* [[Barbara Blomberg]], maîtresse van Karel V
* [[Marten van Cleve]], Zuid-Nederlands schilder
* [[Dirk van Foreest (1527-1596)|Dirk van Foreest]], Noord-Nederlands politicus
* [[Giulia Gonzaga]], Italiaans edelvrouw
* [[Łukasz Górnicki]], Pools staatsman en schrijver
* [[Diego Haëdo]], Spaans inquisiteur
* [[Hamida Banu Begum]], echtgenote van Humayun
* [[Joannes Hauchin]], aartsbisschop van Mechelen
* [[Kosaka Masanobu]], Japans samoerai
* [[Albert Łaski]], Pools alchemist
* [[Ludovic Lavater]], Zwitsers predikant
* [[Benito Arias Montano]], Spaans theoloog
* [[Annibale Padovano]], Italiaans componist
* [[Pema Karpo]], Tibetaans geestelijk leider
* [[Pellegrino Tibaldi]], Italiaans schilder
* [[Hans Vredeman de Vries]], Noord-Nederlands tekenaar en architect
* [[Bess van Hardwick]], Engels hofdame (jaartal bij benadering)
* [[Godart Hoen]], Limburgs edelman (jaartal bij benadering)
* [[Luis de León]], Spaans dichter en theoloog (jaartal bij benadering)
* [[Francis Russell]], Engels staatsman (jaartal bij benadering)
* [[Caspar de Robles]], Spaans staatsman (jaartal bij benadering)
* [[William Somerset]], Engels hoveling (jaartal bij benadering)
* [[Leonardus van Veghel]], Nederlands geestelijke en martelaar (jaartal bij benadering)


== Overleden ==
;mei
* [[21 januari]] - [[Juan de Grijalva]] (~36), Spaans ontdekkingsreiziger
* [[21 mei|21]] - [[Filips II van Spanje|Filips II]] ([[Valladolid (Spanje)|Valladolid]]), de latere koning van Spanje en van de [[Lage Landen (staatkunde)|Nederlanden]].
* maart - [[Rana Sanga]] (42), koning van Mewar

* [[19 april]] - [[Christoffel I van Baden|Christoffel I]] (73), markgraaf van Baden
;datum onbekend
* [[6 mei]] - [[Karel III van Bourbon]] (37), Frans edelman
* [[Caspar de Robles]], Portugees(-Spaanse) stadhouder van [[Friesland]] aan het begin van de [[Tachtigjarige Oorlog]].
* [[19 mei]] - [[Henry Percy (5e graaf Northumberland)|Henry Percy]] (50), Engels hoveling
* [[Giuseppe Arcimboldo]], [[kunstschilder]]
* mei - [[Thomas Docwra]] (~68), Engels edelman

* [[9 juni]] - [[Heinrich Finck]] (~82), Duits componist

* [[21 juni]] - [[Niccolò Machiavelli]] (58), Florentijns politicus en schrijver
==Overleden==
* [[28 juli]] - [[Rodrigo de Bastidas]] (~67), Spaans ontdekkingsreiziger

* [[7 september]] - [[Margaretha van Palts-Zweibrücken]] (71), Duits abdis
;januari
* [[21 januari|21]] - [[Juan de Grijalva]], Spaans ontdekkingsreiziger
* [[21 september]] - [[Casimir van Brandenburg-Kulmbach]] (45), Duits edelman
* oktober - [[Francesco Armellini Pantalassi de’ Medici]] (57), Italiaans kardinaal

* [[15 november]] - [[Catharina van York]] (48), Engels prinses
;mei
*[[6 mei|6]] - [[Karel III van Bourbon]], hertog van Bourbon
* [[20 november]] - [[Wendelmoet Claesdochter]], Nederlands martelares
* [[Jan van Dornicke]] (~57), Zuid-Nederlands schilder

* [[Cornelis Engebrechtsz.]] (~65), Noord-Nederlands schilder
;juni
* [[Huayna Capac]] (~62), Inca-keizer (1493-1527)
* [[21 juni|21]] - [[Niccolò Machiavelli]], politicus en schrijver.
* [[Ninan Cuyochi]] (~37), Inca-prins
* [[Kasper van Palts-Zweibrücken]] (~69), Duits edelman
* [[Peter van Thabor]] (~77), Fries geschiedschrijver
* [[Geert van Wou]] (~77), Nederlands klokkengieter
* [[Francesco Colonna]] (~94), Venetiaans schrijver (jaartal bij benadering)


== Trivia ==
* In ''[[De Legende van Uilenspiegel]]'' is 1527 het geboortejaar van Tijl Uilenspiegel


{{Commonscat|1527}}
{{Commonscat|1527}}


[[Categorie:16e eeuw]]
[[Categorie:1527| ]]

[[af:1527]]
[[am:1527 እ.ኤ.አ.]]
[[an:1527]]
[[ar:ملحق:1527]]
[[arz:1527]]
[[ast:1527]]
[[az:1527]]
[[bcl:1527]]
[[be:1527]]
[[be-x-old:1527]]
[[bg:1527]]
[[bh:१५२७]]
[[bn:১৫২৭]]
[[bpy:মারি ১৫২৭]]
[[br:1527]]
[[bs:1527]]
[[ca:1527]]
[[ckb:١٥٢٧]]
[[co:1527]]
[[cs:1527]]
[[cv:1527]]
[[cy:1527]]
[[da:1527]]
[[de:1527]]
[[el:1527]]
[[en:1527]]
[[eo:1527]]
[[es:1527]]
[[et:1527]]
[[eu:1527]]
[[fa:۱۵۲۷ (میلادی)]]
[[fi:1527]]
[[fr:1527]]
[[fy:1527]]
[[ga:1527]]
[[gan:1527年]]
[[gd:1527]]
[[gl:1527]]
[[he:1527]]
[[hi:१५२७]]
[[hr:1527.]]
[[ht:1527 (almanak jilyen)]]
[[hu:1527]]
[[hy:1527]]
[[ia:1527]]
[[id:1527]]
[[io:1527]]
[[is:1527]]
[[it:1527]]
[[ja:1527年]]
[[jv:1527]]
[[ka:1527]]
[[kk:1527 жыл]]
[[ko:1527년]]
[[krc:1527 джыл]]
[[la:1527]]
[[lb:1527]]
[[lt:1527 m.]]
[[lv:1527. gads]]
[[map-bms:1527]]
[[mg:1527]]
[[mi:1527]]
[[mk:1527]]
[[mr:इ.स. १५२७]]
[[ms:1527]]
[[nah:1527]]
[[nap:1527]]
[[nds:1527]]
[[new:सन् १५२७]]
[[nn:1527]]
[[no:1527]]
[[nov:1527]]
[[nrm:1527]]
[[oc:1527]]
[[os:1527-æм аз]]
[[pi:१५२७]]
[[pl:1527]]
[[pnb:1527]]
[[pt:1527]]
[[qu:1527]]
[[ro:1527]]
[[ru:1527 год]]
[[sa:१५२७]]
[[sah:1527]]
[[scn:1527]]
[[se:1527]]
[[simple:1527]]
[[sk:1527]]
[[sl:1527]]
[[sq:1527]]
[[sr:1527]]
[[su:1527]]
[[sv:1527]]
[[sw:1527]]
[[th:พ.ศ. 2070]]
[[tk:1527]]
[[tl:1527]]
[[tr:1527]]
[[uk:1527]]
[[ur:1527ء]]
[[uz:1527]]
[[vec:1527]]
[[vi:1527]]
[[vls:1527]]
[[vo:1527]]
[[wa:1527]]
[[war:1527]]
[[yo:1527]]
[[zh:1527年]]
[[zh-yue:1527年]]

Huidige versie van 2 okt 2024 om 05:39

Sacco di Roma
1527
Eeuwen: 15e eeuw · 16e eeuw · 17e eeuw
Decennia: 1510-1519 · 1520-1529 · 1530-1539
Jaren: << · < · 1526 · 1527 · 1528 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita: 2280 MMCCLXXX
Armeense jaartelling: 976 – 977
ԹՎ ՋՀԶ – ՋՀԷ
Chinese jaartelling: 4223 – 4224
癸戌 – 甲亥
Christelijke jaartelling: 1527 MDXXVII
Ethiopische jaartelling: 1519 – 1520
Hebreeuwse jaartelling: 5287 – 5288
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat 1582 – 1583
- Shaka Samvat 1449 – 1450
- Kali yuga 4628 – 4629
Iraanse jaartelling: 905 – 906
۹۰۵ – ۹۰۶
Islamitische jaartelling: 933 – 934
٩٣٤ – ٩٣٣
Maçonnieke jaartelling: 5526 – 5527
Juliaanse kalender van 1527

Het jaar 1527 is het 27e jaar in de 16e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

[bewerken | brontekst bewerken]
januari
maart
april
mei
juni
juli
augustus
november
zonder datum
  • Albrecht Dürer: Etliche Unterricht zur Befestigung der Stadt, Schloss und Flecken

Beeldende kunst

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie 1527 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.