Jan Cyž

Jan Cyž
Data urodzenia	13 stycznia 1898
Data i miejsce śmierci	21 września 1985 ; Budziszyn
Zawód, zajęcie	prawnik; pisarz; wydawca

Jan Cyž (wym. [ˈ j a n ˈ t͡s ɨ ʃ ]; niem. Johann Ziesche; ur. 13 stycznia 1898 w Žuricy – zm. 21 września 1985 w Budziszynie) – łużycki działacz, prawnik, pisarz i wydawca, starosta (landrat) powiatu budziszyńskiego.

Szkołę średnią oraz studia ukończył w Pradze. W latach 1926–1932 pracował w filii Łużyckiego Banku Ludowego w Chociebużu. Ze względu na aktywny udział w łużyckim ruchu narodowym w 1933 r. został na krótko uwięziony. W latach 1934–1937 wydawał dziennik Serbske Nowiny, zapewniając pismu środki materialne aż do zamknięcia działalności Domowiny w 1937 r. W czasie II wojny światowej kilkakrotnie więziony. W lutym 1945 r. podczas bombardowania Drezna uciekł z więzienia. W maju 1945 r. jako pierwszy Łużyczanin objął funkcję starosty powiatu budziszyńskiego. Od 1955 r. działał jak wydawca łużyckiego pisma Nowa doba.

Bibliografia

Cyž opublikował trzy tomy wspomnień:

1983 - Hdyž so młody na puć podaš (niem. Wenn du dich jung auf den Weg begibst)
1984 - W tlamje ječibjela (Im Rachen des Teufels)
1979 - Ćernje na puću do swobody (Dornen auf dem Weg in die Freiheit)

W przekładzie na język polski ukazał się tom wspomnień Jana Cyža, pt. Ciernista droga do wolności, tłum. Stanisław Marciniak, Warszawa 1983.