Zbigniew Pietrzykowski
Zbigniew Jan Pietrzykowski (ur. 4 października 1934 w Bestwince, zm. 19 maja 2014 w Bielsku-Białej[1]) – polski pięściarz, czterokrotny mistrz Europy, trzykrotny medalista olimpijski, trener, poseł na Sejm II kadencji.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pełne imię i nazwisko |
Zbigniew Jan Pietrzykowski | |||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 października 1934 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Data i miejsce śmierci |
19 maja 2014 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Odznaczenia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
 
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
Życiorys
edytujUrodził się 4 października 1934 w Bestwince. Był synem Eugeniusza i Jadwigi[2]. Miał dwóch starszych braci: Wiktora i Ryszarda. W 1939 po raz pierwszy ojciec zabrał go na mecz bokserski. Boks zaczął uprawiać na początku lat 50. w Bielsku. Jego starszy brat Wiktor uczęszczał w tym czasie na treningi bokserskie organizowane przez Bielsko-Bialskie Towarzystwo Sportowe (BBTS), odrzucał jednocześnie możliwość wspólnego trenowania boksu przez obu braci. Zbigniew Pietrzykowski zapisał się więc w tajemnicy do nowo powstałej sekcji bokserskiej Bialskiego Klubu Sportowego[3]. Tu w ciągu roku doszedł od wagi papierowej do lekkopółśredniej[4]. Zadebiutował na propagandowych zawodach z okazji Święta Morza. Pozytywna opinia sekundanta sprawiła, że jego brat Wiktor zgodził się na jego przejście do BTTS[5]. Pierwszą walkę ligową Zbigniew Pietrzykowski stoczył przeciwko Zbigniewowi Oligierowi ze Stali Zabrze, wygrywając na punkty. Podobnie pokonał zawodnika ze Stali Sosnowiec. W kolejnej walce z Władysławem Spałkiem zaliczył dwa nokdauny[3]; ostatecznie również tę walkę wygrał na punkty. W pierwszej oficjalnej walce przegrał przez nokaut w pierwszej rundzie z bokserem Spójni Rybnik[6]. Była to jego jedyna porażka przez nokaut w całej karierze[7]. W 1952 wygrał mistrzostwa Śląska juniorów w kategorii półśredniej[8]. Następnie został zabrany na obóz kadry w Mrągowie. Przygotowywał się do mistrzostw Polski juniorów, jednak nie wystąpił w nich z powodu zbyt dużej liczby już odbytych walk[8]. 2 listopada 1952 zadebiutował w drugiej lidze w przegranym pojedynku z Leszkiem Leissem[9]. Wkrótce wygrał walkę rewanżową, później zdobył tytuł mistrza Śląska seniorów. Wystartował następnie na mistrzostwach Polski seniorów. Doszedł do półfinału, przegrywając na punkty z Leszkiem Leissem i zdobywając brązowy medal[9]. Został powołany do kadry na mistrzostwa Europy w Warszawie w 1953[10]. W pierwszej walce pokonał Ivicę Pavlicia przez poddanie[11]. W kolejnym starciu wygrał na punkty z Rumunem Neacșu Șerbu[11]. W walce o finał na punkty pokonał go Brytyjczyk Bruce Wells[12]. Na kolejnym turnieju na festiwalu młodzieży i studentów w Bukareszcie przegrał w półfinale. Został wówczas uznany najlepszym zawodnikiem turnieju[13]. W lipcu 1954 po raz pierwszy zdobył tytuł mistrza polski seniorów[14]. W finałowej walce miał walczyć z zawodnikiem Legii Warszawa Zdzisławem Nagajskim, lecz jego przeciwnik oddał pojedynek walkowerem[14].
W toku dalszej kariery trzykrotnie startował w letnich igrzyskach olimpijskich, za każdym razem zdobywając medal. W Melbourne w 1956 wywalczył medal brązowy w kategorii lekkośredniej, po przegranej w półfinale z Węgrem László Pappem. W Rzymie w 1960 dotarł do finału wagi półciężkiej, przegrywając z reprezentującym Stany Zjednoczone Cassiusem Clayem. W Tokio w 1964 zdobył brązowy medal w wadze półciężkiej (pokonał go reprezentant Związku Radzieckiego Aleksiej Kisielow).
Pięciokrotnie wystąpił na mistrzostwach Europy, zdobywając pięć medali. Poza brązowym medalem z Warszawy z 1953 zdobył cztery złote medale: w Berlinie Zachodnim w 1955 w wadze lekkośredniej, w Pradze w 1957 w wadze średniej, a w Lucernie w 1959 i w Moskwie w 1963 w wadze półciężkiej.
Łącznie jedenaście razy zdobywał mistrzostwo Polski: w wadze lekkośredniej w 1954, 1955, i 1956, w średniej w 1957 i w półciężkiej w latach 1959–1965. Żaden polski pięściarz nie zdobył więcej tytułów mistrza Polski, a jego rekord wyrównał w 2005 Andrzej Rżany.
Stał się również rekordzistą pod względem występów w reprezentacji Polski. Walczył w niej 44 razy, wygrywając 42 pojedynki i 2 przegrywając. Łącznie odbył 350 walk, z których 334 wygrał, 2 zremisował i 14 przegrał. Przez niemal całą karierę sportową reprezentował BBTS Bielsko-Biała (1950–1955, 1956–1968). W latach 1955–1956 podczas odbywania służby wojskowej był zawodnikiem Legii Warszawa. W 1959 ukończył Technikum Przemysłu Spożywczego w Szopienicach[15]. Po zakończeniu kariery w 1968 został trenerem.
W 1976 wystąpił jako trener boksera Jana (granego przez polskiego olimpijczyka Jana Szczepańskiego) w filmie telewizyjnym Powrót w reżyserii Filipa Bajona[16].
W latach 1993–1997 sprawował mandat posła na Sejm II kadencji, wybranego z listy Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform, pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu[17]. W wyborach parlamentarnych 1997 kandydował z listy partii Blok dla Polski, nie uzyskując ponownie mandatu[18]. Został członkiem zarządu Polskiego Komitetu Olimpijskiego.
Zmarł 19 maja 2014 w Bielsku-Białej. Został pochowany na cmentarzu parafii Opatrzności Bożej w Bielsku-Białej[19].
Życie prywatne
edytujBył żonaty z Haliną, miał córkę Dorotę[20].
Odznaczenia, wyróżnienia i upamiętnienie
edytujOdznaczony Krzyżem Oficerskim (1998)[21] i Komandorskim (2004)[22] Orderu Odrodzenia Polski.
W 1986 był pierwszym laureatem Nagrody im. Aleksandra Rekszy. W 2003 w plebiscycie zorganizowanym w związku z 80-leciem Polskiego Związku Bokserskiego zajął pierwsze miejsce, wyprzedzając m.in. dwukrotnego mistrza olimpijskiego Jerzego Kuleja[23].
W 2023 jego imieniem nazwano halę widowiskowo-Sportową w Bielsku-Białej[24].
Przypisy
edytuj- ↑ Wojciech Todur: Zbigniew Pietrzykowski, trzykrotny medalista olimpijski w boksie, nie żyje. sport.pl, 19 maja 2014. [dostęp 2014-05-19].
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 47.
- ↑ a b Błażyński 2020 ↓, s. 49.
- ↑ Koronacji nie było…. W: Poczet polskich olimpijczyków 1924–1984. Z 3. Melbourne ’56. Rzym ’60. Tokio ’64. Krystyna Dajbor (red.). Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 33. ISBN 83-03-00573-1..
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 50.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 51.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 52.
- ↑ a b Błażyński 2020 ↓, s. 53.
- ↑ a b Błażyński 2020 ↓, s. 54.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 61.
- ↑ a b Błażyński 2020 ↓, s. 66.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 67.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 73.
- ↑ a b Błażyński 2020 ↓, s. 83.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 177.
- ↑ Zbigniew Pietrzykowski w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2021-03-17].
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 260.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 263.
- ↑ Zbigniew Pietrzykowski spoczął w Bielsku-Białej. wp.pl, 23 maja 2014. [dostęp 2014-05-24].
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 261.
- ↑ M.P. z 1999 r. nr 6, poz. 68.
- ↑ M.P. z 2005 r. nr 9, poz. 171.
- ↑ Błażyński 2020 ↓, s. 253.
- ↑ Nowy napis zdobi halę pod Dębowcem. Oficjalna uroczystość niebawem. bielsko.biala.pl, 4 kwietnia 2023. [dostęp 2023-04-04].
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Pietrzykowski – sylwetka w portalu Polskiego Komitetu Olimpijskiego. [dostęp 2014-05-19].
- Strona sejmowa posła II kadencji. [dostęp 2014-05-19].
- Leszek Błażyński: Pięści Anioła Zbigniewa Pietrzykowskiego. Warszawa: Demart, 2020. ISBN 978-83-8091-921-1.