Tekst źródłowy strony Nagroda Shawa

[[Plik:Shaw2006astro.jpg|thumb|240px|Laureaci Nagrody Shawa w dziedzinie astronomii w roku 2006. Od lewej: [[Saul Perlmutter]], [[Adam Riess]] i [[Brian Schmidt]].|alt=Zdjęcie trzech mężczyzn, ubranych w stroje wizytowe, trzymających przed sobą wyścielane czerwonym aksamitem pudełka z medalami. Zdjęcie wykonano podczas uroczystości, w tle widać podświetlone czerwone schody oraz bukiety kwiatów.]]

'''Nagroda Shawa''' – międzynarodowa nagroda naukowa przyznawana corocznie od [[2004]] roku. Laureaci są wyłaniani w trzech kategoriach:
* [[matematyka]],
* [[nauki przyrodnicze]] i [[medycyna]],
* [[astronomia]].

Premia pieniężna wynosi milion dolarów.

Nagrodę ustanowił w [[2002]] roku potentat medialny i filantrop z [[Hongkong]]u [[Run Run Shaw|Sir Run Run Shaw]] (邵逸夫), nazywając ją własnym imieniem. Bywa określana mianem „Nobla Wschodu”<ref name=":4">{{Cytuj |autor = |tytuł = Miliarderzy, którzy kochają naukę |data = 2012-08-02 |data dostępu = 2020-09-13 |opublikowany = wyborcza.pl |url = https://wyborcza.pl/1,75398,12235406,Miliarderzy__ktorzy_kochaja_nauke.html?disableRedirects=true}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Paul Preuss |tytuł = Berkeley Lab’s Saul Perlmutter Wins Shaw Prize in Astronomy |data = 2006-06-21 |data dostępu = 2020-09-13 |opublikowany = Berkeley Lab News Center |url = https://newscenter.lbl.gov/2006/06/21/berkeley-labs-saul-perlmutter-wins-shaw-prize-in-astronomy/ |język = en}}</ref>.

Wśród laureatów znalazł się Polak: matematyk [[Henryk Iwaniec]] (2015).

== Nagroda ==
Przyznawana przez przeznaczoną do tego fundację w Hongkongu (''The Shaw Prize Foundation''), według słów organizatora:
: [Nagroda] przeznaczona jest dla osób fizycznych czynnych w swoich dziedzinach, które niedawno poczyniły uznane i istotne postępy''<ref>W oryginale <nowiki>''distinguished and significal advances'', co można też tłumaczyć jako ''wybitne postępy''</nowiki>.</ref>'', wniosły wybitny wkład w akademickie i naukowe badania lub zastosowania, lub które osiągnęły doskonałość w innych domenach. Poświęcona jest pogłębianiu rozwoju społecznego, ulepszaniu jakości życia i wzbogacaniu ludzkiej duchowej cywilizacji''<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = About The Shaw Prize |data = |data dostępu = 2020-09-13 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/the-shaw-prize/about |język = en}}</ref>''.

Uważa się, że nagroda Shawa często poprzedza [[Nagroda Nobla|Nagrodę Nobla]]<ref name=":4" /><ref name=":5">{{Cytuj |autor = Krzysztof Kowalski |tytuł = Mądre receptory komórek |data = 2012-10-11 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.rp.pl |url = https://www.rp.pl/artykul/941193-Madre-receptory-komorek.html |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Dean Napolitano |tytuł = Hong Kong’s Shaw Prize comes of age |data = 2018-09-23 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = Nikkei Asia |url = https://asia.nikkei.com/Life-Arts/Life/Hong-Kong-s-Shaw-Prize-comes-of-age |język = en}}</ref>.

== Laureaci ==
{{związana kategoria|Laureaci Nagrody Shawa}}

=== Astronomia ===
{{związana kategoria|Laureaci Nagrody Shawa – astronomia}}

{| class="wikitable"
|-
!style="width:5%"| Rok
!style="width:16%"| Laureat<ref name=":0">Styl i pisownia imion i nazwisk podawane na stronie internetowej organizatora, shawprize.org.</ref>
!style="width:15%"| Państwo zatrudnienia<ref name=":1">Państwo zatrudnienia w czasie przyznania nagrody.</ref>
!style="width:59%" class="unsortable"| Uzasadnienie<ref name=":2">Uzasadnienie podane przez organizatora w języku angielskim, wraz z tłumaczeniem na język polski.</ref>
!style="width:5%" class="unsortable"| Przypisy
|-
| [[2004 w nauce|2004]]
| {{sortname|James|Peebles}}
| {{państwo|USA}}
| za swój wkład w [[Kosmologia fizyczna|kosmologię]] (''for his contributions to cosmology'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = Astronomy_Selection_Committee |tytuł = An Essay on the Prize in Astronomy 2004 |data = 2004-09-07 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/prizes-and-laureates/astronomy/2004/an-essay-on-the-prize-in-astronomy-2004 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Shaw Prize awarded to six scientists |data = 2004-09-07 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.info.gov.hk |url = https://www.info.gov.hk/gia/general/brandhk/070904e2.htm |język = en}}</ref>
|-
|rowspan=2| [[2005 w nauce|2005]]
| {{sortname|Geoffrey|Marcy}}
| {{państwo|USA}}
|rowspan=2| za ich wkład, który doprowadził do odkrycia [[układ planetarny|systemów planetarnych]] (''for their contributions that led to the discovery of planetary systems'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = Astronomy_Selection_Committee |tytuł = An Essay on the Prize in Astronomy 2005 |data = 2005-09-02 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/prizes-and-laureates/astronomy/2005/an-essay-on-the-prize-in-astronomy-2005 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Robert Sanders |tytuł = Planet hunter Geoffrey Marcy shares $1 million Shaw Prize in astronomy |data = 2005-09-01 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.berkeley.edu |url = https://www.berkeley.edu/news/media/releases/2005/09/01_shaw.shtml |język = en}}</ref>
|-
| {{sortname|Michel|Mayor}}
| {{państwo|SUI}}
|-
|rowspan=3| [[2006 w nauce|2006]]
| {{sortname|Saul|Perlmutter}}
| {{flaga|USA}} [[Stany Zjednoczone|USA]]
|rowspan=3| za odkrycie tempa {{link-interwiki|Ekspansja przyspieszającego Wszechświata|tekst=ekspansji przyspieszającego Wszechświata|Q=Q1049613}} oraz gęstości [[Energia punktu zerowego|energii próżni]] (''for finding the expansion rate of the accelerating universe and the energy density of space'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = Astronomy_Selection_Committee |tytuł = An Essay on the Prize in Astronomy 2006 |data = 2006-09-12 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/prizes-and-laureates/astronomy/2006/an-essay-on-the-prize-in-astronomy-2006 |język = en}}</ref><ref name="perlmutter_riess_schmidt_b">{{cytuj |url = http://berkeley.edu/news/media/releases/2006/06/22_shaw.shtml |tytuł = Berkeley physicist Perlmutter wins Shaw Prize for work on expansion of universe |data = 2006-06-22 |opublikowany = UC Berkeley |data dostępu = 2009-10-31}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Nobel z fizyki – 2011 |data = 2011-10-12 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = Fizyka jest ciekawa! |url = https://ciekawafizyka.wordpress.com/2011/10/12/nobel-z-fizyki-2011/ |język = pl}}</ref>
|-
| {{sortname|Adam|Riess}}
| {{flaga|USA}} [[Stany Zjednoczone|USA]]
|-
| {{sortname|Brian|Schmidt}}
| {{Państwo|AUS}}
|-
| [[2007 w nauce|2007]]
| {{link-interwiki|Peter Goldreich|Q=Q1351673}}
| {{państwo|USA}}
| za osiągnięcia w [[Astrofizyka|astrofizyce]] teoretycznej i [[Planetologia|planetologii]] (''for his achievements in theoretical astrophysics and planetary sciences'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2007 Prize in Astronomy – Peter Goldreich |data = 2007-09-12 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2007 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Astronomy_Selection_Committee |tytuł = An Essay on the Prize in Astronomy 2007 |data = 2007-09-11 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/prizes-and-laureates/astronomy/2007/an-essay-on-the-prize-in-astronomy-2007 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Caltech Astrophysicist Peter Goldreich Wins $1 Million International Shaw Prize – Caltech |data = 2007-06-12 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = caltech.edu |url = http://media.caltech.edu/press_releases/13004 |archiwum = https://web.archive.org/web/20100601154858/http://media.caltech.edu/press_releases/13004 |zarchiwizowano = 2010-06-01 |język = en}}</ref>
|-
| [[2008 w nauce|2008]]
| {{sortname|Reinhard|Genzel}}
| {{państwo|GER}}
| za wykazanie, że [[Centrum Galaktyki|centrum]] [[Droga Mleczna|Drogi Mlecznej]] zawiera [[Supermasywna czarna dziura|supermasywną czarną dziurę]] (''for demonstrating that the Milky Way’s centre contains a supermassive black hole'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2008 Prize in Astronomy – Reinhard Genzel |data = 2008-06-10 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2008 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Shaw Prize Goes to Reinhard Genzel – Work on supermassive black hole done with ESO telescopes rewarded |data = 2008-06-10 |data dostępu = 2020-09-30 |opublikowany = www.eso.org |url = https://www.eso.org/public/news/eso0818/ |język = en}}</ref>
|-
| [[2009 w nauce|2009]]
| {{link-interwiki|Frank Hsia-San Shu|Q=Q716516}} (徐遐生)
| {{państwo|USA}}
| za wybitne osiągnięcia życia na polu [[Astronomia#astronomia teoretyczna|astronomii teoretycznej]] (''for his outstanding lifelong contributions to theoretical astronomy'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2009 Prize in Astronomy – Frank H Shu |data = 2009-06-16 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2009 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Kim McDonald |tytuł = UC San Diego Astrophysicist Wins Shaw Prize in Astronomy |data = 2009-06-16 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = ucsdnews.ucsd.edu |url = https://ucsdnews.ucsd.edu/archive/newsrel/science/06-09FrankShu.asp |język = en}}</ref><ref name="chron2">{{cytuj |autor = Marc Beja |tytuł = $1-Million Shaw Prizes Go to 5 Researchers |data = 2009-06-16 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = The Chronicle of Higher Education |url = http://chronicle.com/article/1-Million-Shaw-Prizes-Go-to-5/47750}}</ref>
|-
|rowspan=3| [[2010 w nauce|2010]]
| {{sortname|Charles L.|Bennett}}
| {{państwo|USA}}
|rowspan=3| za ich wkład w eksperyment [[Wilkinson Microwave Anisotropy Probe]] [sondę [[NASA]] im. [[David Todd Wilkinson|Davida Wilkinsona]] służącą badaniu [[Anizotropia|anizotropii]] [[Mikrofalowe promieniowanie tła|mikrofalowego promieniowania tła]]], który umożliwił precyzyjne ustalenie podstawowych parametrów [[Kosmologia fizyczna|kosmologicznych]], w tym [[Kształt Wszechświata|kształtu]], wieku i składu wszechświata (''for their contributions to the Wilkinson Microwave Anisotropy Probe experiment, which has enabled precise determinations of the fundamental cosmological parameters, including the geometry, age and composition of the universe'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2010 Prize in Astronomy – Charles L Bennett, Lyman A Page Jr, David N Spergel |data = 2010-05-27 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2010 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Lyman Page|Q=Q1878725}}
| {{państwo|USA}}
|-
| {{link-interwiki|David Spergel|Q=Q744057}}
| {{państwo|USA}}
|-
|rowspan=2| [[2011 w nauce|2011]]
| {{link-interwiki|Enrico Costa (fizyk)|tekst=Enrico Costa|Q=Q1323871}}
| {{państwo|ITA}}
|rowspan=2| za ich wiodącą rolę w misjach kosmicznych, które umożliwiły przedstawienie kosmologicznego pochodzenia [[Rozbłysk gamma|rozbłysków gamma]], najjaśniejszych znanych źródeł promieniowania we Wszechświecie (''for their leadership of space missions that enabled the demonstration of the cosmological origin of gamma ray bursts, the brightest sources known in the universe'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2011 Prize in Astronomy – Enrico Costa, Gerald J Fishman |data = 2011-06-07 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2011 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Gerald Fishman|Q=Q1509864}}
| {{państwo|USA}}
|-
|rowspan=2| {{link-interwiki|2012 w nauce|tekst=2012|Q=Q2032308}}
| {{sortname|David|Jewitt}}
| {{państwo|USA}}
|rowspan=2| za ich odkrycie i scharakteryzowanie [[Obiekt transneptunowy|ciał transneptunowych]], archeologicznego skarbu pochodzącego z czasu [[Powstanie i ewolucja Układu Słonecznego|formowania się]] [[Układ Słoneczny|Układu Słonecznego]] i długo poszukiwanego źródła [[Kometa|komet]] krótkookresowych (''for their discovery and characterization of trans-Neptunian bodies, an archeological treasure dating back to the formation of the solar system and the long-sought source of short period comets'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2012 Prize in Astronomy – David C Jewitt, Jane Luu |data = 2012-05-29 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2012 |język = en}}</ref>
|-
| {{sortname|Jane|Luu}}
| {{państwo|USA}}
|-
|rowspan=2| {{link-interwiki|2013 w nauce|tekst=2013|Q=Q2152270}}
| {{link-interwiki|Steven Balbus|Q=Q16150522}}
| {{państwo|GBR}}
|rowspan=2| za odkrycie i badania nad {{link-interwiki|Niestabilność magnetorotacyjna|tekst=niestabilnością magnetorotacyjną|Q=Q381093}} oraz za wykazanie, że ta niestabilność prowadzi do turbulencji i jest skutecznym mechanizmem przekazania [[Moment pędu|momentu pędu]] astrofizycznym [[Dysk akrecyjny|dyskom akrecyjnym]] (''for their discovery and study of the magnetorotational instability, and for demonstrating that this instability leads to turbulence and is a viable mechanism for angular momentum transport in astrophysical accretion disks'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2013 Prize in Astronomy – Steven A Balbus, John F Hawley |data = 2019-05-10 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2013 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|John F. Hawley|Q=Q15445742}}
| {{państwo|USA}}
|-
|rowspan=3| {{link-interwiki|2014 w nauce|tekst=2014|Q=Q12903424}}
| {{link-interwiki|Daniel Eisenstein|Q=Q17122741}}
| {{państwo|USA}}
|rowspan=3| za ich wkład w pomiar cech wielkoskalowych struktur galaktyk używanych do ograniczenia modelu kosmologicznego, w tym [[Barionowe oscylacje akustyczne|barionowych oscylacji akustycznych]] oraz zaburzeń przestrzeni wynikających z [[Przesunięcie ku czerwieni|przesunięcia ku czerwieni]] (poczerwienienia) (''for their contributions to the measurements of features in the large-scale structure of galaxies used to constrain the cosmological model, including baryon acoustic oscillations and redshift-space distortions'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2014 Prize in Astronomy – Daniel Eisenstein, Shaun Cole, John A Peacock |data = 2014-05-27 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2014 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Shaun Cole|Q=Q17126514}}
| {{państwo|GBR}}
|-
| {{link-interwiki|John A. Peacock|Q=Q17123859}}
| {{państwo|GBR}}
|-
| {{link-interwiki|2015 w nauce|tekst=2015|Q=Q12903423}}
| {{link-interwiki|William J. Borucki|Q=Q8013156}}
| {{państwo|USA}}
| za danie początku i poprowadzenie misji [[Kosmiczny Teleskop Keplera|kosmicznego teleskopu Keplera]], który wielce poszerzył wiedzę na temat zarówno pozasłonecznych [[Układ planetarny|układów planetarnych]], jak i wnętrz gwiazd (''for his conceiving and leading the Kepler mission, which greatly advanced knowledge of both extrasolar planetary systems and stellar interiors'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2015 Prize in Astronomy – William J Borucki |data = 2015-06-01 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2015 |język = en}}</ref>
|-
|rowspan=3| {{link-interwiki|2016 w nauce|tekst=2016|Q=Q12903420}}
| {{link-interwiki|Ronald Drever|Q=Q1633582}}
| {{państwo|GBR}}
|rowspan=3| za zapoczątkowanie i zaprojektowanie [[LIGO|Laserowego Obserwatorium Interferometrycznego Fal Grawitacyjnych]] (LIGO), którego niedawne bezpośrednie wykrycie [[Fala grawitacyjna|fal grawitacyjnych]] otwiera nowe drzwi w astronomii, z pierwszym istotnym odkryciem [[Fuzja czarnych dziur|fuzji]] pary [[Czarna dziura|czarnych dziur]] o masach gwiazd (''for conceiving and designing the Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory (LIGO), whose recent direct detection of gravitational waves opens a new window in astronomy, with the first remarkable discovery being the merger of a pair of stellar mass black holes'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2016 Prize in Astronomy – Ronald W P Drever, Kip S Thorne, Rainer Weiss |data = 2016-05-31 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2016 |język = en}}</ref>
|-
| {{sortname|Kip|Thorne}}
| {{państwo|USA}}
|-
| {{sortname|Rainer|Weiss}}
| {{państwo|USA}}
|-
| {{link-interwiki|2017 w nauce|tekst=2017|Q=Q20571155}}
| {{link-interwiki|Simon White|Q=Q549293}}
| {{państwo|GER}}
| za jego wkład w rozumienie formowania się struktur Wszechświata. Za pomocą potężnych [[Symulacja komputerowa|symulacji numerycznych]] pokazał jak drobne fluktuacje gęstości we wczesnym Wszechświecie rozwijają się w [[Powstawanie galaktyk|galaktyki]] i inne {{link-interwiki|Powstawanie struktur we Wszechświecie|tekst=struktury|Q=Q2914363}} nieliniowe, silnie wspierając kosmologię płaskiej [[Kształt Wszechświata|geometrii Wszechświata]], także zdominowaną przez [[Ciemna materia|ciemną materię]] i [[Stała kosmologiczna|stałą kosmologiczną]] (''for his contributions to understanding structure formation in the Universe. With powerful numerical simulations he has shown how small density fluctuations in the early Universe develop into galaxies and other nonlinear structures, strongly supporting a cosmology with a flat geometry, and dominated by dark matter and a cosmological constant'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2017 Prize in Astronomy – Simon D M White |data = 2019-05-10 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2017 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|2018 w nauce|tekst=2018|Q=Q20571162}}
| {{link-interwiki|Jean-Loup Puget|Q=Q3167065}}
| {{państwo|FRA}}
| za jego wkład w astronomię: od [[Astronomia podczerwona|podczerwonej]] (w [[Podczerwień|podczerwieni]]) po [[Fale submilimetrowe|fal submilimetrowych]]. Wykrył [[podczerwone promieniowanie tła]] dawnych galaktyk tworzących gwiazdy oraz zaproponował w składzie [[Materia międzygwiazdowa|materii międzygwiazdowej]] cząsteczki [[Węglowodory aromatyczne|węglowodorów aromatycznych]]. Wraz z misją kosmiczną [[Planck (misja kosmiczna)|Obserwatorium Plancka]] w olbrzymi sposób pogłębił naszą znajomość kosmologii wobec obecności w tzw. pierwszym planie Wszechświata materii międzygwiezdnej. (''for his contributions to astronomy in the infrared to submillimetre spectral range. He detected the cosmic far-infrared background from past star-forming galaxies, and proposed aromatic hydrocarbon molecules as a constituent of interstellar matter. With the Planck space mission, he has dramatically advanced our knowledge of cosmology in the presence of interstellar matter foregrounds'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2018 Prize in Astronomy – Jean-Loup Puget |data = 2018-05-14 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2018 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|2019 w nauce|tekst=2019|Q=Q20571170}}
| {{link-interwiki|Edward C. Stone|Q=Q1291839}}
| {{państwo|USA}}
| za jego przewodzenie [[Program Voyager|Programowi Voyager]], który przez ostatnie cztery dekady przekształcił nasze rozumienie czterech wielkich planet i zewnętrznego [[Układ Słoneczny|układu słonecznego]], a obecnie rozpoczął eksplorację [[Ośrodek międzygwiazdowy|przestrzeni międzygwiezdnej]] (''for his leadership in the Voyager project, which has, over the past four decades, transformed our understanding of the four giant planets and the outer solar system, and has now begun to explore interstellar space'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2019 Prize in Astronomy – Edward C Stone |data = 2019-05-21 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2019 |język = en}}</ref>
|-
| [[2020 w nauce|2020]]
| {{sortname|Roger|Blandford}}
| {{państwo|USA}}
| za jego fundamentalny wkład w astrofizykę teoretyczną, szczególnie dotyczącej podstawowego rozumienia [[Galaktyka aktywna|aktywnych]] [[Jądro galaktyki|jąder galaktyk]], formacji i [[Kolimacja|kolimacji]] relatywistycznych [[Dżet (astronomia)|strug (dżetów)]], mechanizmu wydobycia energii z czarnych dziur, a także przyspieszenia cząstek w szokach i odpowiadających im mechanizmom promieniowania (''for his foundational contributions to theoretical astrophysics, especially concerning the fundamental understanding of active galactic nuclei, the formation and collimation of relativistic jets, the energy extraction mechanism from black holes, and the acceleration of particles in shocks and their relevant radiation mechanisms'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2020 Prize in Astronomy – Roger D Blandford |data = 2019-05-21 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2020 |język = en}}</ref>
|-
| rowspan="2" |2021
|{{link-interwiki |Victoria M. Kaspi |Q=Q7926813}}
|
|
| rowspan="2" |<ref>{{Cytuj |tytuł = Press Release {{!}} The Shaw Prize |data dostępu = 2023-06-10 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/prizes-and-laureates/astronomy/2021/press-release |język = en}}</ref>
|-
|{{link-interwiki |Chryssa Kouveliotou |Q=Q2669538}}
|
|
|-
| rowspan="2" |2022
|{{link-interwiki |Lennart Lindegren |Q=Q5954921}}
|
|
| rowspan="2" |<ref>{{Cytuj |tytuł = Press Relesae {{!}} The Shaw Prize |data dostępu = 2023-06-10 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/prizes-and-laureates/astronomy/2022/press-relesae |język = en}}</ref>
|-
|{{link-interwiki |Michael Perryman |Q=Q52274626}}
|
|
|-
| rowspan="3" |2023
|{{link-interwiki |Matthew Bailes |Q=Q16727360}}
|
|
| rowspan="3" |<ref>{{Cytuj |tytuł = Press Release {{!}} The Shaw Prize |data dostępu = 2023-06-10 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/prizes-and-laureates/astronomy/2023/press-release |język = en}}</ref>
|-
|{{link-interwiki |Duncan Lorimer |Q=Q56085294}}
|
|
|-
|{{link-interwiki |Maura McLaughlin |Q=Q28007332}}
|
|
|-
|2024
|{{link-interwiki |Shrinivas R Kulkarni |Q=Q519988}}
|{{państwo|USA}}
|for his ground-breaking discoveries about millisecond pulsars, gamma-ray bursts, supernovae, and other variable or transient astronomical objects. His contributions to time-domain astronomy culminated in the conception, construction and leadership of the Palomar Transient Factory and its successor, the Zwicky Transient Facility, which have revolutionised our understanding of the time-variable optical sky.
|<ref name=":6">{{Cytuj |tytuł = Announcement Press Conference 2024 Press Release |data dostępu = 2024-05-21 |opublikowany = The Shaw Prize |url = https://www.shawprize.org/news/announcement-press-conference-2024-press-release/ |język = en-US}}</ref>
|}

=== Nauki przyrodnicze i medycyna ===
{{związana kategoria|Laureaci Nagrody Shawa – nauki przyrodnicze i medycyna}}

{| class="wikitable"
|-
!style="width:5%"| Rok
!style="width:16%"| Laureat<ref name=":0" />
!style="width:15%"| Państwo zatrudnienia<ref name=":1" />
!style="width:59%" class="unsortable"| Uzasadnienie<ref name=":2" />
!style="width:5%" class="unsortable"| Przypisy
|-
|rowspan=3| 2004<ref name=":3">W roku 2004 przyznano dwie nagrody w dziedzinie nauk o życiu i medycyny: Stanley N. Cohen, Herbert W. Boyer i Yuet-Wai Kan wspólnie otrzymali jedną z nagród (połowa dla Cohena i Boyera; druga połowa dla Kana). Richard Doll otrzymał drugą, odrębną nagrodę.</ref>
| {{sortname|Stanley|Cohen}}
| rowspan="3" | {{państwo|USA}}
|rowspan=2| za ich wkład w [[klonowanie DNA]] i [[Inżynieria genetyczna|inżynierię genetyczną]] (''for their contributions to DNA cloning and genetic engineering'')
|rowspan=4 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2004 Prize in Life Science & Medicine – Stanley N Cohen, Herbert W Boyer, Yuet-Wai Kan, Richard Doll |data = 2005-07-24 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2004 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Herbert W. Boyer|Q=Q354878}}
|-
| {{link-interwiki|Yuet Wai Kan|Q=Q2547334}}
| za jego pracę nad [[Polimorfizm (genetyka)|polimorfizmem DNA]] i jego wpływem na {{link-interwiki|Genetyka człowieka|tekst=genetykę człowieka|Q=Q265799}} (''for his works on DNA polymorphism and its influence on human genetics'')
|-
| 2004<ref name=":3" />
| [[Richard Doll|Sir Richard Doll]]
| {{państwo|GBR}}
| za jego wkłąd we współczesną epidemiologię [[Rak (choroba)|raka]] (''for his contributions to modern cancer epidemiology'')
|-
| 2005
| {{link-interwiki|Michael Berridge|tekst=Sir Michael Berridge|Q=Q1499435}}
| {{państwo|GBR}}
| za jego prace nad {{link-interwiki|Sygnalizacja wapniowa|tekst=sygnalizacją wapniową|Q=Q5018840}} w [[Sygnalizacja komórkowa|regulacji]] aktywności komórkowej (''for his works on calcium signalling in the regulation of cellular activity'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2005 Prize in Life Science & Medicine – Michael Berridge |data = 2020-02-13 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2005 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = $1 million 'Nobel of the East’ awarded to Sir Michael Berridge, Emeritus Fellow at the Babraham Institute |data = 2005-07-18 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = web.archive.org |url = http://www.babraham.org/news2005/july-19.html |archiwum = https://web.archive.org/web/20110725030025/http://www.babraham.org/news2005/july-19.html |zarchiwizowano = 2011-07-25 |język = en}}</ref>
|-
| 2006
| {{link-interwiki|Xiaodong Wang|Q=Q908515}}
| {{państwo|USA}}
| za jego odkrycie biochemicznej podstawy zaprogramowanej [[Śmierć komórki|śmierci komórki]], kluczowego procesu równoważącego narodziny komórek i chroniącego przed rakiem (''for his discovery of the biochemical basis of programmed cell death, a vital process that balances cell birth and defends against cancer'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2006 Prize in Life Science & Medicine – Xiaodong Wang |data = 2006-06-21 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2006 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = Xiaodong Wang Wins $1 Million Shaw Prize |data = 2006-06-22 |data dostępu = 2020-10-01 |opublikowany = HHMI.org |url = https://www.hhmi.org/news/xiaodong-wang-wins-1-million-shaw-prize |język = en}}</ref>
|-
| 2007
| {{sortname|Robert|Lefkowitz}}
| {{państwo|USA}}
| za jego nieustępliwe objaśnianie ważnego systemu receptorowego, który mediuje odpowiedź komórkową oraz organów na leki i hormony (''for his relentless elucidation of the major receptor system that mediates the response of cells and organs to drugs and hormones'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2007 Prize in Life Science & Medicine – Robert Lefkowitz |data = 2007-06-12 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2007 |język = en}}</ref><ref name=":5" />
|-
|rowspan=3| 2008
| {{sortname|Keith H. S.|Campbell|Keith Campbell}}
| rowspan="2" | {{państwo|GBR}}
|rowspan=3| za ich niedawne przełomowe innowacje w zakresie odwrócenia procesu {{link-interwiki|Różnicowanie komórek|tekst=różnicowania komórek|Q=Q210861}} u [[Ssaki|ssaków]], zjawiska które poszerza naszą wiedzę na temat [[Biologia rozwoju|biologii rozwoju]] i daje wielkie nadzieje na polu leczenia ludzkich chorób oraz usprawnień praktyk rolniczych (''for their recent pivotal innovations in reversing the process of cell differentiation in mammals, a phenomenon which advances our knowledge of developmental biology and holds great promise for the treatment of human diseases and improvements in agriculture practices.'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2008 Prize in Life Science & Medicine – Ian Wilmut, Keith H S Campbell, Shinya Yamanaka |data = 2008-06-10 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2008 |język = en}}</ref>
|-
| [[Ian Wilmut|Sir Ian Wilmut]]
|-
| {{sortname|Shin’ya|Yamanaka}}
| {{państwo|JPN}}
|-
|rowspan=2| 2009
| {{link-interwiki|Douglas L. Coleman|Q=Q127122}}
| rowspan="2" | {{państwo|USA}}
|rowspan=2| za ich wkład prowadzący do odkrycia [[Leptyna|leptyny]], hormonu regulującego spożywanie pokarmów i masę ciała (''for their work leading to the discovery of leptin, a hormone that regulates food intake and body weight'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2009 Prize in Life Science & Medicine – Douglas L Coleman, Jeffrey M Friedman |data = 2009-06-12 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2009 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Jeffrey M. Friedman|Q=Q505055}}
|-
| 2010
| [[David Julius]]
| {{państwo|USA}}
| za jego przełomowe odkrycia mechanizmów molekularnych, za pomocą których skóra odczuwa bolesne bodźce, temperaturę oraz wytwarza nadwrażliwość na [[ból]] (''for his seminal discoveries of molecular mechanisms by which the skin senses painful stimuli and temperature and produces pain hypersensitivity'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2010 Prize in Life Science & Medicine – David Julius |data = 2010-05-27 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2010 |język = en}}</ref>
|-
|rowspan=3| 2011
| {{sortname|Jules|Hoffmann}}
| {{państwo|FRA}}
|rowspan=3| za ich odkycie molekularnego podłoża o[[Odpowiedź odpornościowa nieswoista|dporności nieswoistej]], pierwszej linii obrony przed patogenami (''for their discovery of the molecular mechanism of innate immunity, the first line of defense against pathogens'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2011 Prize in Life Science & Medicine – Jules A Hoffmann, Ruslan M Medzhitov, Bruce A Beutler |data = 2011-06-07 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2011 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Ruslan Medzhitov|Q=Q517459}}
| rowspan="2" | {{państwo|USA}}
|-
| {{sortname|Bruce|Beutler}}
|-
|rowspan=2| 2012
| {{link-interwiki|Franz-Ulrich Hartl|Q=Q91435}}
| {{państwo|GER}}
|rowspan=2| za ich wkład w rozumienie mechanizmów cząsteczkowych [[Zwijanie białka|zwijania białek]]. Poprawne zwijanie białek jest konieczne dla wielu czynności komórkowych (''for their contributions to the understanding of the molecular mechanism of protein folding. Proper protein folding is essential for many cellular functions'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2012 Prize in Life Science & Medicine – Franz-Ulrich Hartl, Arthur L Horwich |data = 2012-05-29 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2012 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Arthur Horwich|Q=Q449737}}
| {{państwo|USA}}
|-
|rowspan=3| 2013
| {{sortname|Jeffrey C.|Hall}}
| rowspan="3" | {{państwo|USA}}
|rowspan=3| za ich odkrycie mechanizmów molekularnych stojących u podstaw [[Rytm dobowy|rytmów dobowych]] (''for their discovery of molecular mechanisms underlying circadian rhythms'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2013 Prize in Life Science & Medicine – Jeffrey C Hall, Michael Rosbash, Michael W Young |data = 2013-05-28 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2013 |język = en}}</ref>
|-
| {{sortname|Michael|Rosbash}}
|-
| {{sortname|Michael W.|Young}}
|-
|rowspan=2| 2014
| {{link-interwiki|Kazutoshi Mori|Q=Q1737577}}
| {{państwo|JPN}}
|rowspan=2| za ich odkrycie {{link-interwiki|Odpowiedź na niesfałdowane białka|tekst=odpowiedzi na niesfałdowane białka|Q=Q14633900}} w [[Siateczka śródplazmatyczna|siateczce śródplazmatycznej]], komórkowego [[Szlak sygnałowy|szlaku sygnałowego]], który kontroluje [[Homeostaza|homeostazę]] organelli i jakość eksportu białek w komórkach [[Eukarionty|eukariontów]] (''for their discovery of the Unfolded Protein Response of the endoplasmic reticulum, a cell signalling pathway that controls organelle homeostasis and quality of protein export in eukaryotic cells'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2014 Prize in Life Science & Medicine – Kazutoshi Mori, Peter Walter |data = 2014-05-27 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2014 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Peter Walter|Q=Q106367}}
| {{państwo|USA}}
|-
|rowspan=2| 2015
| {{link-interwiki|Bonnie Bassler|tekst=Bonnie L. Bassler|Q=Q60545293}}
| rowspan="2" | {{państwo|USA}}
|rowspan=2| za objaśnienie podstaw molekularnych mechanizmu wyczuwania kworum (ang. [[quorum sensing]]), procesu w którym bakterie komunikują się ze sobą a który oferuje nowatorskie sposoby ingerencji w patogeny bakteryjne oraz modulacji mikrobiomu dla zastosowań zdrowotnych (''for elucidating the molecular mechanism of quorum sensing, a process whereby bacteria communicate with each other and which offers innovative ways to interfere with bacterial pathogens or to modulate the microbiome for health applications'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2015 Prize in Life Science & Medicine – Bonnie L Bassler, E Peter Greenberg |data = 2019-05-10 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2015 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Everett Peter Greenberg|tekst=E. Peter Greenberg|Q=Q20026282}}
|-
|rowspan=2| 2016
| {{link-interwiki|Adrian Bird|Q=Q373925}}
| {{państwo|GBR}}
|rowspan=2| za ich odkrycie genów i zakodowanych białek, które rozpoznają pewną chemiczną modyfikację DNA chromosomów wpływających na kontrolę genów stanowiącą podstawę jednego zaburzenia rozwojowego, [[Zespół Retta|Zespołu Retta]] (''for their discovery of the genes and the encoded proteins that recognize one chemical modification of the DNA of chromosomes that influences gene control as the basis of the developmental disorder Rett syndrome'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2016 Prize in Life Science & Medicine – Adrian P Bird, Huda Y Zoghbi |data = 2016-05-31 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2016 |język = en}}</ref>
|-
| {{sortname|Huda|Zoghbi}}
| {{państwo|USA}}
|-
|rowspan=2| 2017
| {{link-interwiki|Ian R. Gibbons|Q=Q21165140}}
| rowspan="2" | {{państwo|USA}}
|rowspan=2| za ich odkrycie związanych z [[mikrotubula]]mi [[Białka motoryczne|białek motorycznych]]: silników napędzających komórkowe i wewnątrzkomórkowe ruchy niezbędne do wzrostu, podziału i przetrwania komórek ludzkich (''for their discovery of microtubule-associated motor proteins: engines that power cellular and intracellular movements essential to the growth, division, and survival of human cells'')
|rowspan=2 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2017 Prize in Life Science & Medicine – Ian R Gibbons, Ronald D Vale |data = 2019-05-23 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2017 |język = en}}</ref>
|-
| {{link-interwiki|Ronald Vale|Q=Q542242}}
|-
| 2018
| {{link-interwiki|Mary-Claire King|Q=Q437741}}
| {{państwo|USA}}
| za zmapowanie pierwszego genu [[Rak sutka|raka piersi]]. Wykorzystując modelowanie matematyczne King przewidziała i wykazała, że rak piersi może być spowodowany przez pojedynczy gen. Zmapowała ten gen, co ułatwiło [[Klonowanie DNA|sklonowanie go]] i uratowało tysiące istnień (''for her mapping of the first breast cancer gene. Using mathematical modeling, King predicted and then demonstrated that breast cancer can be caused by a single gene. She mapped the gene which facilitated its cloning and has saved thousands of lives'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2018 Prize in Life Science & Medicine – Mary-Claire King |data = 2018-05-14 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2018 |język = en}}</ref>
|-
| 2019
| {{link-interwiki|Maria Jasin|Q=Q30093154}}
| {{państwo|USA}}
| za jej pracę pokazującą, że umiejscowione {{link-interwiki|Uszkodzenie DNA|tekst=uszkodzenia|Q=Q5205747}} obu nici DNA stymulują [[Rekombinacja genetyczna|rekombinację]] (naprawę rekombinacyjną) w komórkach ssaków. Jej przełomowa praca była fundamentalna i poprowadziła wprost do narzędzi umożliwiających {{link-interwiki|Edycja genomu|tekst=edycję|Q=Q14862222}} konkretnych miejsc w genomach ssaków (''for her work showing that localized double strand breaks in DNA stimulate recombination in mammalian cells. This seminal work was essential for and led directly to the tools enabling editing at specific sites in mammalian genomes'')
|align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2019 Prize in Life Science & Medicine – Maria Jasin |data = 2019-05-21 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2019 |język = en}}</ref>
|-
|rowspan=3| 2020
| {{link-interwiki|Gero Miesenböck|Q=Q5552368}}
| {{państwo|AUT}}
|rowspan=3| za rozwój [[Optogenetyka|optogenetyki]], techniki która zrewoluzjonalizowała neuronaukę (''for the development of optogenetics, a technology that has revolutionized neuroscience'')
|rowspan=3 align=center| <ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2020 Prize in Life Science & Medicine – Gero Miesenböck, Peter Hegemann, Georg Nagel |data = 2020-05-21 |data dostępu = 2020-10-02 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2020 |język = en}}</ref>
|-
| [[Peter Hegemann]]
| rowspan="2" | {{państwo|GER}}
|-
| {{link-interwiki|Georg Nagel|Q=Q1247068}}
|-
|2021
|{{link-interwiki |Scott D. Emr |Q=Q7436207}}
|{{państwo|USA}}
|(f''or the landmark discovery of the ESCRT (Endosomal Sorting Complex Required for Transport) pathway, which is essential in diverse processes involving membrane biology, including cell division, cell-surface receptor regulation, viral dissemination, and nerve axon pruning. These processes are central to life, health and disease.'')
|<ref>{{Cytuj |tytuł = 2021 Life Science & Medicine |data dostępu = 2024-02-11 |opublikowany = The Shaw Prize |url = https://www.shawprize.org/laureates/2021-life-science-medicine/ |język = en-US}}</ref>
|-
| rowspan="2" |2022
|{{link-interwiki |Michael J. Welsh |Q=Q87963543}}
| rowspan="2" |{{państwo|USA}}
| rowspan="2" |(''for landmark discoveries of the molecular, biochemical, and functional defects underlying cystic fibrosis and the identification and development of medicines that reverse those defects and can treat most people affected by this disorder. Together, these discoveries and medicines are alleviating human suffering and saving lives.'')
| rowspan="2" |<ref>{{Cytuj |tytuł = 2022 Life Science & Medicine |data dostępu = 2024-02-11 |opublikowany = The Shaw Prize |url = https://www.shawprize.org/laureates/2022-life-science-medicine/ |język = en-US}}</ref>
|-
|{{link-interwiki |Paul Negulescu |Q=Q112119455}}
|-
| rowspan="2" |2023
|{{link-interwiki |Patrick Cramer |Q=Q107959}}
|{{państwo|GER}}
| rowspan="2" |(''for pioneering structural biology that enabled visualisation, at the level of individual atoms, of the protein machines responsible for gene transcription, one of life’s fundamental processes. They revealed the mechanism underlying each step in gene transcription, how proper gene transcription promotes health, and how dysregulation causes disease.'')
| rowspan="2" |<ref>{{Cytuj |tytuł = 2023 Life Science & Medicine |data dostępu = 2024-02-11 |opublikowany = The Shaw Prize |url = https://www.shawprize.org/laureates/2023-life-science-medicine/ |język = en-US}}</ref>
|-
|{{link-interwiki |Eva Nogales |Q=Q4795157}}
|{{państwo|ESP}}
|-
| rowspan="2" |2024
|{{link-interwiki |Swee Lay Thein |Q=Q58220948}}
| rowspan="2" |{{państwo|USA}}
| rowspan="2" |for their discovery of the genetic and molecular mechanisms underlying the fetal-to-adult hemoglobin switch, making possible a revolutionary and highly effective genome-editing therapy for sickle cell anemia and β thalassemia, devastating blood diseases that affect millions of people worldwide.
| rowspan="2" |<ref name=":6" />
|-
|{{link-interwiki |Stuart Orkin |Q=Q22095816}}
|}

=== Matematyka ===
{{związana kategoria|Laureaci Nagrody Shawa – matematyka}}

{| class="wikitable"
|+
!rok
!laureaci
|-
|2004
|[[Shiing-shen Chern]]
|-
|2005
|[[Andrew Wiles]]
|-
|2006
|[[David Mumford]]
[[Wen-Tsun Wu]]
|-
|2007
|[[Robert Langlands]]

[[Richard Taylor (matematyk)|Richard Taylor]]
|-
|2008
|[[Władimir Arnold]]
[[Ludwig Faddiejew]]
|-
|2009
|[[Simon Donaldson|Simon K. Donaldson]]
[[Clifford Taubes]]
|-
|2010
|[[Jean Bourgain]]
|-
|2011
|[[Demetrios Christodoulou]]
[[Richard S. Hamilton]]
|-
|2012
|[[Maksim Koncewicz]]
|-
|2013
|[[David Donoho]]
|-
|2014
|[[George Lusztig]]
|-
|2015
|[[Gerd Faltings]]

[[Henryk Iwaniec]]
|-
|2016
|[[Nigel Hitchin]]
|-
|2017
|[[János Kollár]]
[[Claire Voisin]]
|-
|2018
|[[Luis Caffarelli]]
|-
|2019
|[[Michel Talagrand]]
|-
|2020
|[[Alexander Beilinson]]
[[David Kazhdan]]
|-
|2021
|[[Jean-Michel Bismut]]
[[Jeff Cheeger]]
|-
|2022
|[[Noga Alon]]
[[Ehud Hrushovski]]
|-
|2023
|[[Władimir Drinfeld]]
[[Shing-Tung Yau]]
|-
|2024
|[[Peter Sarnak]]
|}

=== Podsumowanie ===
{| class="wikitable"
|-
! Rok !! Astronomia !! Nauki o życiu i medycyna !! Matematyka
|-
| 2004 || [[James Peebles]] || [[Stanley Cohen|Stanley N. Cohen]]<br />{{link-interwiki|Herbert Boyer|Q=Q354878}}<br />{{link-interwiki|Yuet Wai Kan|Q=Q2547334}}<br />[[Richard Doll]] || [[Shiing-shen Chern]]
|-
| 2005 || [[Geoffrey Marcy]]<br />[[Michel Mayor]] || {{link-interwiki|Michael Berridge|Q=Q1499435}} || [[Andrew Wiles]]
|-
| 2006 || [[Saul Perlmutter]]<br />[[Adam Riess]]<br />[[Brian Schmidt]] || {{link-interwiki|Wang Xiaodong|Q=Q908515}} || [[David Mumford]]<br />[[Wen-Tsun Wu|Wu Wenjun]]
|-
| 2007 || {{link-interwiki|Peter Goldreich|Q=Q1351673}} || [[Robert Lefkowitz]] || [[Robert Langlands]]<br />[[Richard Taylor (matematyk)|Richard Taylor]]
|-
| 2008 || [[Reinhard Genzel]] || [[Keith Campbell]]<br />[[Ian Wilmut]]<br />[[Shin’ya Yamanaka]] || [[Władimir Arnold]]<br />[[Ludwig Faddiejew]]
|-
| 2009 || {{link-interwiki|Frank Hsia-San Shu|Q=Q716516}} || {{link-interwiki|Douglas L. Coleman|Q=Q127122}}<br />{{link-interwiki|Jeffrey M. Friedman|Q=Q505055}} || [[Simon Donaldson|Simon K. Donaldson]]<br />[[Clifford Taubes]]
|-
| 2010 || [[Charles L. Bennett]]<br />{{link-interwiki|Lyman Page|Q=Q1878725}}<br />{{link-interwiki|David Spergel|Q=Q744057}} || [[David Julius]] || [[Jean Bourgain]]
|-
| 2011 || {{link-interwiki|Enrico Costa (fizyk)|tekst=Enrico Costa|Q=Q1323871}}<br />{{link-interwiki|Gerald Fishman|Q=Q1509864}} || [[Jules Hoffmann]]<br />{{link-interwiki|Ruslan Medzhitov|Q=Q517459}}<br />[[Bruce Beutler]] || [[Demetrios Christodoulou]]<br />[[Richard S. Hamilton]]
|-
| 2012 || [[David Jewitt]]<br />[[Jane Luu]] || {{link-interwiki|Franz-Ulrich Hartl|Q=Q91435}}<br />{{link-interwiki|Arthur Horwich|Q=Q449737}} || [[Maksim Koncewicz]]
|-
| 2013 || {{link-interwiki|Steven Balbus|Q=Q16150522}}<br />{{link-interwiki|John F. Hawley|Q=Q15445742}} || [[Jeffrey C. Hall]]<br />[[Michael Rosbash]]<br />[[Michael W. Young]] || [[David Donoho]]
|-
| 2014 || {{link-interwiki|Daniel Eisenstein|Q=Q17122741}}<br />{{link-interwiki|Shaun Cole|Q=Q17126514}}<br />{{link-interwiki|John A. Peacock|Q=Q17123859}} || {{link-interwiki|Kazutoshi Mori|Q=Q1737577}}<br />{{link-interwiki|Peter Walter|Q=Q106367}} || [[George Lusztig]]
|-
|2015
|{{link-interwiki|William J. Borucki|Q=Q8013156}}
|{{link-interwiki|Bonnie Bassler|tekst=Bonnie L. Bassler|Q=Q60545293}}<br />{{link-interwiki|Everett Peter Greenberg|tekst=E. Peter Greenberg|Q=Q20026282}}
|[[Gerd Faltings]]<br />[[Henryk Iwaniec]]
|-
|2016
|[[Rainer Weiss]]<br />[[Kip Thorne]]<br />{{link-interwiki|Ronald Drever|Q=Q1633582}}
|[[Huda Zoghbi]]<br />{{link-interwiki|Adrian Bird|Q=Q373925}}
|[[Nigel Hitchin]]
|-
|2017
|{{link-interwiki|Simon White|Q=Q549293}}
|{{link-interwiki|Ian R. Gibbons|Q=Q21165140}}<br />{{link-interwiki|Ronald Vale|Q=Q542242}}
|[[János Kollár]]<br />[[Claire Voisin]]
|-
|2018
|{{link-interwiki|Jean-Loup Puget|Q=Q3167065}}
|{{link-interwiki|Mary-Claire King|Q=Q437741}}
|[[Luis Caffarelli]]
|-
|2019
|{{link-interwiki|Edward C. Stone|Q=Q1291839}}<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2019 Prize in Astronomy: Edward C Stone |data = |data dostępu = 2020-06-29 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/astronomy/2019 |język = en}}</ref>
|{{link-interwiki|Maria Jasin|Q=Q30093154}}<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2019 Prize in Life Science & Medicine: Maria Jasin |data = |data dostępu = 2020-06-29 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2019 |język = en}}</ref>
|[[Michel Talagrand]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2019 Prize in Mathematical Sciences: Michel Talagrand |data = |data dostępu = 2020-06-29 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/mathematical-sciences/2019 |język = en}}</ref>
|-
|2020
|[[Roger Blandford|Roger D. Blandford]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2020 Prize in Astronomy: Roger D Blandford |data = 2020-06-29 |data dostępu = 2020-06-29 |opublikowany = web.archive.org |url = http://web.archive.org/web/20200629174252/https://www.shawprize.org/laureates/astronomy}}</ref>

|{{link-interwiki|Gero Miesenböck|Q=Q5552368}},
[[Peter Hegemann]],

{{link-interwiki|Georg Nagel|Q=Q1247068}}<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2020 Prize in Life Science & Medicine |data = |data dostępu = 2020-06-29 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/life-science-medicine/2020 |język = en}}</ref>
|[[Alexander Beilinson]]
[[David Kazhdan]]<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = The 2020 Prize in Mathematical Sciences: Alexander Beilinson, David Kazhdan |data = |data dostępu = 2020-06-29 |opublikowany = www.shawprize.org |url = http://www.shawprize.org/laureates/mathematical-sciences/2020 |język = en}}</ref>
|-
|2021
|{{link-interwiki |Victoria M. Kaspi |Q=Q7926813}}
{{link-interwiki |Chryssa Kouveliotou |Q=Q2669538}}
|{{link-interwiki |Scott D. Emr |Q=Q7436207}}
|[[Jean-Michel Bismut]]
[[Jeff Cheeger]]
|}

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
* {{otwarty dostęp}} [http://www.shawprize.org Strona oficjalna], shawprize.org [dostęp 2024-05-21].

{{Laureaci Nagrody Shawa – matematyka}}
{{Laureaci Nagrody Shawa – astronomia}}
{{Laureaci Nagrody Shawa – nauki o życiu i medycyna}}

{{SORTUJ:Shawa}}
[[Kategoria:Nagroda Shawa| ]]
[[Kategoria:Nagrody i wyróżnienia matematyczne]]
[[Kategoria:Nagrody astronomiczne]]