Irena Jurgielewiczowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Życiorys: jęz. |
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) m Poprawa linkowań i typografii |
||
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 9 użytkowników) | |||
Linia 6: | Linia 6: | ||
|opis grafiki = |
|opis grafiki = |
||
|pełne imię i nazwisko = Irena Jurgielewicz z d. Drozdowicz |
|pełne imię i nazwisko = Irena Jurgielewicz z d. Drozdowicz |
||
|data urodzenia = |
|data urodzenia = 13 stycznia 1903 |
||
|miejsce urodzenia = [[Działoszyn]] |
|miejsce urodzenia = [[Działoszyn]] |
||
|data śmierci = |
|data śmierci = 25 maja 2003 |
||
|miejsce śmierci = [[Warszawa]] |
|miejsce śmierci = [[Warszawa]] |
||
|narodowość = polska |
|narodowość = polska |
||
Linia 29: | Linia 29: | ||
}} |
}} |
||
[[Plik:Tablica Irena Jurgielewiczowa ul. Sarbierwskiego 2.jpg|thumb|Tablica pamiątkowa przy ul. Sarbiewskiego 2 w [[Warszawa|Warszawie]]]] |
[[Plik:Tablica Irena Jurgielewiczowa ul. Sarbierwskiego 2.jpg|thumb|Tablica pamiątkowa przy ul. Sarbiewskiego 2 w [[Warszawa|Warszawie]]]] |
||
'''Irena Jurgielewiczowa''', |
'''Irena Jurgielewiczowa''', właśc. '''Irena Jurgielewicz''' z domu Drozdowicz (ur. [[13 stycznia]] [[1903]] w [[Działoszyn]]ie koło [[Wieluń|Wielunia]], zm. [[25 maja]] [[2003]] w [[Warszawa|Warszawie]])<ref>[http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/zmarla;irena;jurgielewiczowa;pisarka;autorka;ksiazek;dla;dzieci;i;mlodziezy,238,0,59374.html Zmarła Irena Jurgielewiczowa, pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży]</ref> – powieściopisarka, [[nauczyciel|pedagog]], autorka wielu książek dla młodzieży oraz wykładowczyni akademicka. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Ukończyła filologię polską na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]]. W 1928 uzyskała stopień doktora za rozprawę ''Technika powieści Stefana Żeromskiego''. Studiowała także pedagogikę na [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]] (WWP). Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka. W latach 1928–1935 pracowała w Sekcji Oświaty Dorosłych m.st. Warszawy<ref name="Encyklopedia"/>. W latach 1934–1939 wykładowca w WWP<ref name="Encyklopedia"/>. Debiutowała w 1933 na łamach czasopisma „[[Wiedza i Życie]]” jako [[Esej|eseistka]]. |
Ukończyła filologię polską na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]]. W 1928 uzyskała stopień doktora za rozprawę ''Technika powieści Stefana Żeromskiego''. Studiowała także pedagogikę na [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]] (WWP). Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka. W latach 1928–1935 pracowała w Sekcji Oświaty Dorosłych m.st. Warszawy<ref name="Encyklopedia"/>. W latach 1934–1939 wykładowca w WWP<ref name="Encyklopedia"/>. Debiutowała w 1933 na łamach czasopisma „[[Wiedza i Życie]]” jako [[Esej|eseistka]]. |
||
W okresie [[Okupacja niemiecka ziem polskich ( |
W okresie [[Okupacja niemiecka ziem polskich (1939–1945)|okupacji]] brała udział w tajnym nauczaniu uniwersyteckim. Była [[porucznik]]iem [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] ps. Isia<ref name="Rozwadowski">{{Cytuj książkę | nazwisko = Rozwadowski (red. nauk.) | imię = Piotr | tytuł = Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 5. | wydawca = Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945” | miejsce = Warszawa | data = 2002 | strony = 264 | isbn = 83-11-09579-5}}</ref>. W czasie [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] przebywała w [[Oddział V Łączności|Oddziale V Komendy Głównej AK]] w [[Śródmieście (Warszawa)|Śródmieściu]]<ref name="Rozwadowski"/>. Po powstaniu przebywała w obozie jenieckim [[Stalag IV B]]<ref name="Rozwadowski"/>. Do kraju wróciła w 1946. |
||
W latach 1946–1950 prowadziła wykłady z teorii oświaty dorosłych na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]]<ref name="Encyklopedia"/>. W latach 1950–1954 była kierownikiem literackim Państwowego Teatru Nowej Warszawy<ref name="Encyklopedia"/>. Była członkiem [[Stowarzyszenie Pisarzy Polskich|Stowarzyszenia Pisarzy Polskich]]. |
W latach 1946–1950 prowadziła wykłady z teorii oświaty dorosłych na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]]<ref name="Encyklopedia"/>. W latach 1950–1954 była kierownikiem literackim Państwowego Teatru Nowej Warszawy<ref name="Encyklopedia"/>. Była członkiem [[Stowarzyszenie Pisarzy Polskich|Stowarzyszenia Pisarzy Polskich]]. |
||
Linia 40: | Linia 40: | ||
Początkowo pisała utwory dla dzieci młodszych – ''Historia o czterech warszawskich pstroczkach'' (1948) to jej debiutancka książka. Potem ukazały się m.in.: ''O chłopcu, który szukał domu'' (1957), ''Kajtek, warszawski szpak'' (1958), ''Jak jeden malarz chciał namalować szczęśliwego motyla'' (1960). |
Początkowo pisała utwory dla dzieci młodszych – ''Historia o czterech warszawskich pstroczkach'' (1948) to jej debiutancka książka. Potem ukazały się m.in.: ''O chłopcu, który szukał domu'' (1957), ''Kajtek, warszawski szpak'' (1958), ''Jak jeden malarz chciał namalować szczęśliwego motyla'' (1960). |
||
Wielką popularność wśród czytelników i uznanie krytyki zyskały psychologiczne powieści dla młodzieży, takie jak: ''Niespokojne godziny'' (1964), ''Wszystko inaczej'' (1968), ''Inna?'' (1975), ''Ważne i nieważne'' (1971), a przede wszystkim ''Ten obcy'' (1961). Książka ta została umieszczona w 1964 na [[Lista Honorowa IBBY|Liście Honorowej IBBY]] i została przetłumaczona na wiele języków. |
Wielką popularność wśród czytelników i uznanie krytyki zyskały psychologiczne powieści dla młodzieży, takie jak: ''Niespokojne godziny'' (1964), ''Wszystko inaczej'' (1968), ''Inna?'' (1975), ''Ważne i nieważne'' (1971), a przede wszystkim ''Ten obcy'' (1961). Książka ta została umieszczona w 1964 na [[Lista Honorowa IBBY|Liście Honorowej IBBY]] i została przetłumaczona na wiele języków. |
||
Jej autobiografia ''Byłam, byliśmy'' znalazła się w finale [[Nagroda Literacka „Nike”|Nagrody Literackiej Nike]] 1998<ref>{{Cytuj stronę|url = http://nike.org.pl/strona.php?p=29&kid=208&eid=11|tytuł = Nike 1998|autor = |data dostępu = 2005-07-06|opublikowany = nike.org.pl|język =}}</ref>. |
Jej autobiografia ''Byłam, byliśmy'' znalazła się w finale [[Nagroda Literacka „Nike”|Nagrody Literackiej Nike]] 1998<ref>{{Cytuj stronę|url = http://nike.org.pl/strona.php?p=29&kid=208&eid=11|tytuł = Nike 1998|autor = |data dostępu = 2005-07-06|opublikowany = nike.org.pl|język =}}</ref>. |
||
Linia 69: | Linia 69: | ||
* 1971: ''Ważne i nieważne'' |
* 1971: ''Ważne i nieważne'' |
||
* 1975: ''[[Inna?]]'' (dalszy ciąg książki ''Ten obcy''; na podstawie tej powieści zrealizowano [[Inna (film)|film]]) |
* 1975: ''[[Inna?]]'' (dalszy ciąg książki ''Ten obcy''; na podstawie tej powieści zrealizowano [[Inna (film)|film]]) |
||
* 1982: ''Strategia czekania'' |
* 1982: ''Strategia czekania'' {{ISBN|8306008189}} |
||
* 1997: ''Byłam, byliśmy'' |
* 1997: ''Byłam, byliśmy : Wspomnienia'' {{ISBN|8386129921}} |
||
== Upamiętnienie == |
== Upamiętnienie == |
Aktualna wersja na dzień 23:12, 5 maj 2024
Imię i nazwisko |
Irena Jurgielewicz z d. Drozdowicz |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
13 stycznia 1903 |
Data i miejsce śmierci |
25 maja 2003 |
Narodowość |
polska |
Język |
polski |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Odznaczenia | |
Irena Jurgielewiczowa, właśc. Irena Jurgielewicz z domu Drozdowicz (ur. 13 stycznia 1903 w Działoszynie koło Wielunia, zm. 25 maja 2003 w Warszawie)[1] – powieściopisarka, pedagog, autorka wielu książek dla młodzieży oraz wykładowczyni akademicka.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim. W 1928 uzyskała stopień doktora za rozprawę Technika powieści Stefana Żeromskiego. Studiowała także pedagogikę na Wolnej Wszechnicy Polskiej (WWP). Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka. W latach 1928–1935 pracowała w Sekcji Oświaty Dorosłych m.st. Warszawy[2]. W latach 1934–1939 wykładowca w WWP[2]. Debiutowała w 1933 na łamach czasopisma „Wiedza i Życie” jako eseistka.
W okresie okupacji brała udział w tajnym nauczaniu uniwersyteckim. Była porucznikiem Armii Krajowej ps. Isia[3]. W czasie powstania warszawskiego przebywała w Oddziale V Komendy Głównej AK w Śródmieściu[3]. Po powstaniu przebywała w obozie jenieckim Stalag IV B[3]. Do kraju wróciła w 1946.
W latach 1946–1950 prowadziła wykłady z teorii oświaty dorosłych na Uniwersytecie Warszawskim[2]. W latach 1950–1954 była kierownikiem literackim Państwowego Teatru Nowej Warszawy[2]. Była członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Początkowo pisała utwory dla dzieci młodszych – Historia o czterech warszawskich pstroczkach (1948) to jej debiutancka książka. Potem ukazały się m.in.: O chłopcu, który szukał domu (1957), Kajtek, warszawski szpak (1958), Jak jeden malarz chciał namalować szczęśliwego motyla (1960).
Wielką popularność wśród czytelników i uznanie krytyki zyskały psychologiczne powieści dla młodzieży, takie jak: Niespokojne godziny (1964), Wszystko inaczej (1968), Inna? (1975), Ważne i nieważne (1971), a przede wszystkim Ten obcy (1961). Książka ta została umieszczona w 1964 na Liście Honorowej IBBY i została przetłumaczona na wiele języków.
Jej autobiografia Byłam, byliśmy znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 1998[4].
Laureatka Orderu Uśmiechu.
Została pochowana na Starych Powązkach w Warszawie (kwatera 139-3-12)[5][6].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Była żoną malarza Mieczysława Jurgielewicza[2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- 1948: Historia o czterech warszawskich pstroczkach
- 1948: Warszawa-serce Polski
- 1949: Literatura najłatwiejsza
- 1950: Wiewiórcza mama
- 1951: Osiem lalek i jeden miś (sztuka)
- 1954: KETSIS, Lubiński szczur
- 1957: O chłopcu, który szukał domu
- 1958: Kajtek, warszawski szpak
- 1960: Jak jeden malarz chciał namalować szczęśliwego motyla
- 1961: Ten obcy (powieść)
- 1963: Rozbita szyba (opowiadanie)
- 1964: Niespokojne godziny
- 1966: Tort orzechowy (opowiadanie)
- 1968: Wszystko inaczej (powieść obyczajowa)
- 1969: Niebezpieczna przygoda (opowiadanie)
- 1971: Ważne i nieważne
- 1975: Inna? (dalszy ciąg książki Ten obcy; na podstawie tej powieści zrealizowano film)
- 1982: Strategia czekania ISBN 83-06-00818-9
- 1997: Byłam, byliśmy : Wspomnienia ISBN 83-86129-92-1
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]- Tablica pamiątkowa na budynku przy ul. Sarbiewskiego 2 (od strony parku im. Żołnierzy Żywiciela) na warszawskim Żoliborzu, w którym w latach 1947–2003 mieszkała pisarka[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zmarła Irena Jurgielewiczowa, pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży
- ↑ a b c d e Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 300. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b c Piotr Rozwadowski (red. nauk.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 5.. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2002, s. 264. ISBN 83-11-09579-5.
- ↑ Nike 1998. nike.org.pl. [dostęp 2005-07-06].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: MIECZYSŁAW JURGIELEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-15] .
- ↑ Bogna, MOJE CMENTARZE ...: Irena Jurgielewiczowa i Mieczysław Jurgielewicz [online], MOJE CMENTARZE ..., 1 listopada 2015 [dostęp 2018-09-15] [zarchiwizowane z adresu 2018-09-15] .
- ↑ Tomasz Pawłowski, Jarosław Zieliński: Żoliborz. Przewodnik historyczny. Warszawa: Wydawnictwo Rosner & Wspólnicy, 2008, s. 414. ISBN 978-83-60336-27-4.
- Absolwenci Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie polskiego PEN Clubu
- Członkowie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich
- Jeńcy polscy w niewoli niemieckiej (powstanie warszawskie)
- Jeńcy Stalagu IV B Mühlberg
- Kobiety – powstańcy warszawscy
- Ludzie urodzeni w Działoszynie
- Ludzie związani z Wolną Wszechnicą Polską
- Odznaczeni Orderem Uśmiechu
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy prozaicy XX wieku
- Polscy stulatkowie
- Polscy twórcy literatury dziecięcej i młodzieżowej
- Urodzeni w 1903
- Zmarli w 2003