Izydor Krasiński: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 14 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{ |
{{Polityk infobox |
||
| |
|polityk = Izydor Zenon Tomasz Krasiński |
||
|grafika = Izydor Krasiński.png |
|||
|imię i nazwisko org = |
|||
|opis grafiki = portret Izydora Krasińskiego, pędzla nieznanego malarza z początku XIX wieku |
|||
|grafika = |
|||
|data urodzenia = [[13 stycznia]] [[1774]] |
|||
|opis grafiki = |
|||
⚫ | |||
|podpis = |
|||
|data |
|data śmierci = [[1840]] |
||
|miejsce |
|miejsce śmierci = [[Warszawa]] |
||
|funkcja = [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Minister wojny]] |
|||
|data śmierci = [[22 listopada]] [[1840]] |
|||
|partia = |
|||
⚫ | |||
|od = 4 grudnia 1830 |
|||
|zawód = wojskowy |
|||
|do = 1 stycznia 1831 |
|||
⚫ | |||
|poprzednik = [[Maurycy Hauke]] |
|||
|commons = |
|||
|następca = [[Franciszek Morawski (1783–1861)|Franciszek Morawski]] |
|||
|www = |
|||
⚫ | |||
}} |
}} |
||
'''Izydor Zenon Tomasz Krasiński''' herbu [[Ślepowron (herb szlachecki)|Ślepowron]] (ur. [[13 stycznia]] [[1774]] w [[Wiksin]]ie koło [[Ciechanów|Ciechanowa]], zm. |
'''Izydor Zenon Tomasz Krasiński''' herbu [[Ślepowron (herb szlachecki)|Ślepowron]] (ur. [[13 stycznia]] [[1774]]<ref>Według Łozy urodzony 5 kwietnia 1773 roku.</ref> w [[Wiksin]]ie koło [[Ciechanów|Ciechanowa]], zm. [[1840]] w [[Warszawa|Warszawie]]<ref>{{encyklopedia PWN|id=3927065|tytuł=Krasiński Izydor Zenon|data dostępu=2022-09-06}}</ref>) – [[Generałowie Wojska Polskiego|polski generał piechoty (broni)]]<ref name="ReferenceA">Henryk P. Kosk, Generalicja polska, 1998, s. 256.</ref>, minister wojny [[Rząd Narodowy (powstanie listopadowe)|Rządu Narodowego]] [[Królestwo Polskie (1830–1831)|Królestwa Polskiego]] w czasie [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]]. |
||
W |
W 1789 wstąpił w stopniu chorążego (podporucznika?) do [[5 Regiment Fizylierów Artylerii Koronnej|5 regimentu pieszego koronnego]]. Brał udział w [[Wojna polsko-rosyjska (1792)|wojnie polsko-rosyjskiej]] 1792 roku. W trakcie [[Bitwa pod Zieleńcami|bitwy pod Zieleńcami]] zdezerterował, przerażony rozbiciem pobliskiej haubicy. Gen. [[Tadeusz Kościuszko|Kościuszko]] domagał się postawienia go za to przed sądem wojennym, do czego jednak nie doszło. |
||
W |
W 1793 roku awansował do stopnia majora za wystawienie własnym kosztem batalionu fizylierów. W kwietniu 1794 roku dzięki użyciu ogromnych wpływów spokrewnionych z nim Ossolińskich, Kościuszko powierzył mu szefostwo i dowództwo 18 regimentu pieszego koronnego, zaś 10 lub 24 kwietnia awansował do stopnia generała majora. W trakcie [[bitwa pod Terespolem|bitwy pod Terespolem]] spowodował utratę armat. 20 września 1794 roku ranny dostał się do [[Rosja|rosyjskiej]] niewoli. |
||
W grudniu |
W grudniu 1806 roku wstąpił do wojska [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] w stopniu generała brygady, początkowo był w świcie [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]], a następnie w Legii gen. [[Józef Zajączek|J. Zajączka]] i uczestniczył w kolejnych kampaniach. W wyprawie moskiewskiej 1812 r. dowódca 16 Dywizji Piechoty. 6 stycznia 1813 roku awansowany do stopnia generała dywizji. 20 stycznia 1815 roku objął dowództwo [[2 Dywizja Piechoty (Królestwo Kongresowe)|2 dywizji piechoty]]. |
||
3 września 1826 roku awansowany do stopnia generała piechoty (broni) w armii [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]] i 16 września 1826 roku objął dowództwo całej piechoty armii Królestwa Polskiego. W maju 1829 roku odwołany ze stanowiska i umieszczony w armii ''a la suite''. |
|||
Po wybuchu [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]], od |
Po wybuchu [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]], od 4 grudnia 1830 do 8 marca 1831 roku, był ministrem wojny. W czasie powstania wykazał brak dobrej woli i zdecydowania, za co został odsunięty od spraw wojska<ref name="ReferenceA" />. Po upadku powstania zesłany do [[Wołogda|Wołogdy]]. |
||
Po powrocie z zesłania osiadł w Warszawie. Był członkiem w stopniu trzecim loży wolnomularskiej [[Jedność Słowiańska]], gdzie sprawował obowiązki drugiego dozorcy tej loży<ref>[[Marek Tarczyński]], Generalicja powstania listopadowego, |
Po powrocie z zesłania osiadł w Warszawie. Był członkiem w stopniu trzecim loży wolnomularskiej [[Jedność Słowiańska]], gdzie sprawował obowiązki drugiego dozorcy tej loży<ref>[[Marek Tarczyński]], Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.</ref>. Zmarł w Warszawie. Pochowany w kościele kapucynów<ref name="ReferenceA" />. |
||
Bratem Izydora był Chryzanty Krasiński (1777-1819), oficer [[Legiony Polskie we Włoszech|Legionów we Włoszech]]. Chryzanty miał trzech synów: Henryka (oficer, odznaczony [[Virtuti Militari|VM]] za udział w powstaniu), Bolesława (oficer inżynier) i Wincentego oraz córkę Adelę, która została drugą żoną generała [[Jan Chrzciciel de Grandville Malletski|Jana Chrzciciela Malletskiego]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Pachoński |imię = Jan |tytuł = Oficerowie Legionów Polskich 1796-1807 |wydawca = Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego |miejsce = Kraków |data = 1998-2003 |strony = 155-156 |isbn = 83-7188-003-0 |tom = 2 |tytuł tomu = Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807}}</ref>. |
|||
== Odznaczenia == |
== Odznaczenia == |
||
* [[Order Świętego Stanisława]] I klasy (1815)<ref>[[Stanisław Łoza]], Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: [[Miesięcznik Heraldyczny]], r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.</ref> |
|||
⚫ | * [[Order Świętego Włodzimierza]] |
||
⚫ | * Krzyż Złoty [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Księstwa Warszawskiego]] (1813)<ref name=psb>{{Cytuj stronę |url = https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/izydor-zenon-tomasz-krasinski-h-slepowron-1774-1840-general |tytuł = Krasiński Izydor Zenon Tomasz h. Ślepowron (1774–1840) |autor = Irena Homola |praca = [[Polski Słownik Biograficzny]]. T. XV / 1970 |opublikowany = ipsb.nina.gov.pl |data dostępu = 2020-12-31}}</ref> |
||
⚫ | |||
* [[Order Świętego Stanisława]] z nadania [[Aleksander I Romanow|Aleksandra I Romanowa]] (1826)<ref>Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, [[Warszawa]] [[2006]] s. 219.</ref>{{r|rwkp}} |
|||
⚫ | * Krzyż Złoty [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Księstwa Warszawskiego]] (1813)<ref name=psb>{{Cytuj stronę | |
||
* Krzyż Kawalerski [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Polskiego]]{{r|rwkp}} |
* Krzyż Kawalerski [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Polskiego]]{{r|rwkp}} |
||
* Krzyż Kawalerski [[Legia Honorowa|Orderu Legii Honorowej]] (Francja, 1813){{r|rwkp}} |
* Krzyż Kawalerski [[Legia Honorowa|Orderu Legii Honorowej]] (Francja, 1813){{r|rwkp}} |
||
* Krzyż Kawalerski [[Order Obojga Sycylii|Orderu Obojga Sycylii]] (Neapol)<ref name="sł">{{Cytuj pismo |autor = [[Stanisław Łoza]] |tytuł = Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim |url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/applet?mimetype=image%2Fx.djvu&sec=false&handler=djvu_html5&content_url=%2FContent%2F404503%2Findex.djvu&p=15|czasopismo = [[Żołnierz Polski]] |wolumin = Nr 18 (350). Rok V. 1923 |strony = 16}}</ref> |
|||
⚫ | |||
⚫ | * [[Order Świętego Włodzimierza]] II klasy (Rosja)<ref name=rwkp>''[https://books.google.dk/books?id=U_4DAAAAYAAJ&pg=PA3&dq=Wielki+Orzeł+legii+Honorowej&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwi3qN2agtfJAhWKpnIKHTOGDVM4ChDoAQg0MAY#v=onepage&q=Wielki%20Orze%C5%82%20legii%20Honorowej&f=false Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827]''. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.</ref> |
||
⚫ | |||
⚫ | * [[Znak Honorowy]] za 25 lat służby (1830)<ref>[https://rcin.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/5969?id=5969 Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830], [b.n.s.].</ref> |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* Krzysztof Bauer |
* Krzysztof Bauer „Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego” Warszawa Wyd. MON 1981 |
||
* Marek Tarczyński |
* Marek Tarczyński „Generalicja powstania listopadowego” Warszawa Wyd. MON 1980 |
||
* Henryk P. Kosk, Generalicja polska t – 1, Wyd. Oficyna Wydawnicza Ajaks Pruszków 1998. |
* [[Henryk Kosk|Henryk P. Kosk]], Generalicja polska t – 1, Wyd. Oficyna Wydawnicza Ajaks Pruszków 1998. |
||
{{Rząd Narodowy 1831}} |
{{Rząd Narodowy 1831}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
{{SORTUJ:Krasiński, Izydor}} |
{{SORTUJ:Krasiński, Izydor}} |
||
Linia 55: | Linia 62: | ||
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (Królestwo Kongresowe)]] |
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (Królestwo Kongresowe)]] |
||
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (Księstwo Warszawskie)]] |
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (Księstwo Warszawskie)]] |
||
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe)]] |
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława I klasy (Królestwo Kongresowe)]] |
||
[[Kategoria:Odznaczeni Znakiem Honorowym (25 lat służby)]] |
[[Kategoria:Odznaczeni Znakiem Honorowym (25 lat służby)]] |
||
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Obojga Sycylii]] |
|||
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza]] |
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza]] |
||
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny]] |
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny]] |
Aktualna wersja na dzień 14:08, 6 maj 2024
portret Izydora Krasińskiego, pędzla nieznanego malarza z początku XIX wieku | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister wojny | |
Okres |
od 4 grudnia 1830 |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Izydor Zenon Tomasz Krasiński herbu Ślepowron (ur. 13 stycznia 1774[1] w Wiksinie koło Ciechanowa, zm. 1840 w Warszawie[2]) – polski generał piechoty (broni)[3], minister wojny Rządu Narodowego Królestwa Polskiego w czasie powstania listopadowego.
W 1789 wstąpił w stopniu chorążego (podporucznika?) do 5 regimentu pieszego koronnego. Brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 roku. W trakcie bitwy pod Zieleńcami zdezerterował, przerażony rozbiciem pobliskiej haubicy. Gen. Kościuszko domagał się postawienia go za to przed sądem wojennym, do czego jednak nie doszło.
W 1793 roku awansował do stopnia majora za wystawienie własnym kosztem batalionu fizylierów. W kwietniu 1794 roku dzięki użyciu ogromnych wpływów spokrewnionych z nim Ossolińskich, Kościuszko powierzył mu szefostwo i dowództwo 18 regimentu pieszego koronnego, zaś 10 lub 24 kwietnia awansował do stopnia generała majora. W trakcie bitwy pod Terespolem spowodował utratę armat. 20 września 1794 roku ranny dostał się do rosyjskiej niewoli.
W grudniu 1806 roku wstąpił do wojska Księstwa Warszawskiego w stopniu generała brygady, początkowo był w świcie Napoleona, a następnie w Legii gen. J. Zajączka i uczestniczył w kolejnych kampaniach. W wyprawie moskiewskiej 1812 r. dowódca 16 Dywizji Piechoty. 6 stycznia 1813 roku awansowany do stopnia generała dywizji. 20 stycznia 1815 roku objął dowództwo 2 dywizji piechoty.
3 września 1826 roku awansowany do stopnia generała piechoty (broni) w armii Królestwa Polskiego i 16 września 1826 roku objął dowództwo całej piechoty armii Królestwa Polskiego. W maju 1829 roku odwołany ze stanowiska i umieszczony w armii a la suite.
Po wybuchu powstania listopadowego, od 4 grudnia 1830 do 8 marca 1831 roku, był ministrem wojny. W czasie powstania wykazał brak dobrej woli i zdecydowania, za co został odsunięty od spraw wojska[3]. Po upadku powstania zesłany do Wołogdy.
Po powrocie z zesłania osiadł w Warszawie. Był członkiem w stopniu trzecim loży wolnomularskiej Jedność Słowiańska, gdzie sprawował obowiązki drugiego dozorcy tej loży[4]. Zmarł w Warszawie. Pochowany w kościele kapucynów[3].
Bratem Izydora był Chryzanty Krasiński (1777-1819), oficer Legionów we Włoszech. Chryzanty miał trzech synów: Henryka (oficer, odznaczony VM za udział w powstaniu), Bolesława (oficer inżynier) i Wincentego oraz córkę Adelę, która została drugą żoną generała Jana Chrzciciela Malletskiego[5].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Świętego Stanisława I klasy (1815)[6]
- Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Księstwa Warszawskiego (1813)[7]
- Krzyż Kawalerski Orderu Wojskowego Polskiego[8]
- Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja, 1813)[8]
- Krzyż Kawalerski Orderu Obojga Sycylii (Neapol)[9]
- Order Świętego Włodzimierza II klasy (Rosja)[8]
- Order Świętej Anny I klasy z brylantami (Rosja, 1826)[8][7]
- Znak Honorowy za 25 lat służby (1830)[10]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Według Łozy urodzony 5 kwietnia 1773 roku.
- ↑ Krasiński Izydor Zenon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-06] .
- ↑ a b c Henryk P. Kosk, Generalicja polska, 1998, s. 256.
- ↑ Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.
- ↑ Jan Pachoński: Oficerowie Legionów Polskich 1796-1807. T. 2: Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807. Kraków: Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 1998-2003, s. 155-156. ISBN 83-7188-003-0.
- ↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.
- ↑ a b Irena Homola: Krasiński Izydor Zenon Tomasz h. Ślepowron (1774–1840). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XV / 1970 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-12-31].
- ↑ a b c d Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.
- ↑ Stanisław Łoza. Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim. „Żołnierz Polski”. Nr 18 (350). Rok V. 1923. s. 16.
- ↑ Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s.].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krzysztof Bauer „Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego” Warszawa Wyd. MON 1981
- Marek Tarczyński „Generalicja powstania listopadowego” Warszawa Wyd. MON 1980
- Henryk P. Kosk, Generalicja polska t – 1, Wyd. Oficyna Wydawnicza Ajaks Pruszków 1998.
- Członkowie rządów powstańczych (powstanie listopadowe)
- Generałowie powstania listopadowego
- Generałowie broni Wojska Królestwa Kongresowego
- Generałowie dywizji Wojska Księstwa Warszawskiego
- Generałowie majorowie powstania kościuszkowskiego
- Krasińscy herbu Ślepowron
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (Królestwo Kongresowe)
- Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (Księstwo Warszawskie)
- Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława I klasy (Królestwo Kongresowe)
- Odznaczeni Znakiem Honorowym (25 lat służby)
- Polacy odznaczeni Orderem Obojga Sycylii
- Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza
- Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polscy ministrowie wojny
- Polscy uczestnicy wojen napoleońskich
- Polscy wolnomularze (Królestwo Kongresowe)
- Polscy zesłańcy do Wołogdy
- Polscy zesłańcy w Imperium Rosyjskim (powstanie listopadowe)
- Uczestnicy wojny polsko-rosyjskiej 1792
- Urodzeni w 1774
- Zmarli w 1840