Przejdź do zawartości

Izydor Krasiński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Aw58 (dyskusja | edycje)
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 14 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Biogram infobox
{{Polityk infobox
|imię i nazwisko = Izydor Zenon Tomasz Krasiński
|polityk = Izydor Zenon Tomasz Krasiński
|grafika = Izydor Krasiński.png
|imię i nazwisko org =
|opis grafiki = portret Izydora Krasińskiego, pędzla nieznanego malarza z początku XIX wieku
|grafika =
|data urodzenia = [[13 stycznia]] [[1774]]
|opis grafiki =
|miejsce urodzenia = [[Wiksin]]
|podpis =
|data urodzenia = [[13 stycznia]] [[1774]]
|data śmierci = [[1840]]
|miejsce urodzenia = [[Wiksin]]
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|funkcja = [[Ministerstwo Obrony Narodowej|Minister wojny]]
|data śmierci = [[22 listopada]] [[1840]]
|partia =
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|od = 4 grudnia 1830
|zawód = wojskowy
|do = 1 stycznia 1831
|odznaczenia = {{order|PL-OŚS|3}} {{order|VM|KKW}} {{order|VM|KZ}} {{order|LH}} {{order|ŚA|1}} {{Order|OŚW|2}}
|poprzednik = [[Maurycy Hauke]]
|commons =
|następca = [[Franciszek Morawski (1783–1861)|Franciszek Morawski]]
|www =
|odznaczenia = {{order|PL-OŚS|3}} {{order|VM|KKW}} {{order|VM|KZ}} {{order|LH}} {{order|OOS}} {{order|ŚA|1}} {{Order|OŚW|2}}
}}
}}
'''Izydor Zenon Tomasz Krasiński''' herbu [[Ślepowron (herb szlachecki)|Ślepowron]] (ur. [[13 stycznia]] [[1774]] w [[Wiksin]]ie koło [[Ciechanów|Ciechanowa]], zm. [[22 listopada]] [[1840]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Generałowie Wojska Polskiego|polski generał piechoty (broni)]]<ref name="ReferenceA">Henryk P. Kosk, Generalicja polska, [[1998]], s. 256.</ref>, minister wojny [[Rząd Narodowy (powstanie listopadowe)|Rządu Narodowego]] [[Królestwo Polskie (1830–1831)|Królestwa Polskiego]] w czasie [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]].
'''Izydor Zenon Tomasz Krasiński''' herbu [[Ślepowron (herb szlachecki)|Ślepowron]] (ur. [[13 stycznia]] [[1774]]<ref>Według Łozy urodzony 5 kwietnia 1773 roku.</ref> w [[Wiksin]]ie koło [[Ciechanów|Ciechanowa]], zm. [[1840]] w [[Warszawa|Warszawie]]<ref>{{encyklopedia PWN|id=3927065|tytuł=Krasiński Izydor Zenon|data dostępu=2022-09-06}}</ref>) – [[Generałowie Wojska Polskiego|polski generał piechoty (broni)]]<ref name="ReferenceA">Henryk P. Kosk, Generalicja polska, 1998, s. 256.</ref>, minister wojny [[Rząd Narodowy (powstanie listopadowe)|Rządu Narodowego]] [[Królestwo Polskie (1830–1831)|Królestwa Polskiego]] w czasie [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]].


W [[1789]] wstąpił w stopniu chorążego (podporucznika?) do [[5 Regiment Fizylierów Artylerii Koronnej|5 regimentu pieszego koronnego]]. Brał udział w [[Wojna polsko-rosyjska 1792|wojnie polsko-rosyjskiej]] [[1792]] roku, w trakcie [[Bitwa pod Zieleńcami|bitwy pod Zieleńcami]] zdezerterował, przerażony rozbiciem pobliskiej haubicy. Gen. [[Tadeusz Kościuszko|Kościuszko]] domagał się postawienia go za to przed sądem wojennym do czego jednak nie doszło.
W 1789 wstąpił w stopniu chorążego (podporucznika?) do [[5 Regiment Fizylierów Artylerii Koronnej|5 regimentu pieszego koronnego]]. Brał udział w [[Wojna polsko-rosyjska (1792)|wojnie polsko-rosyjskiej]] 1792 roku. W trakcie [[Bitwa pod Zieleńcami|bitwy pod Zieleńcami]] zdezerterował, przerażony rozbiciem pobliskiej haubicy. Gen. [[Tadeusz Kościuszko|Kościuszko]] domagał się postawienia go za to przed sądem wojennym, do czego jednak nie doszło.


W [[1793]] roku awansował do stopnia majora za wystawienie własnym kosztem batalionu fizylierów. W kwietniu [[1794]] roku dzięki użyciu ogromnych wpływów spokrewnionych z nim Ossolińskich, Kościuszko powierzył mu szefostwo i dowództwo 18 regimentu pieszego koronnego, zaś [[10 kwietnia|10]] lub [[24 kwietnia]] awansował do stopnia generała majora. W trakcie [[bitwa pod Terespolem|bitwy pod Terespolem]] spowodował utratę armat. [[20 września]] [[1794]] roku ranny dostał się do [[Rosja|rosyjskiej]] niewoli.
W 1793 roku awansował do stopnia majora za wystawienie własnym kosztem batalionu fizylierów. W kwietniu 1794 roku dzięki użyciu ogromnych wpływów spokrewnionych z nim Ossolińskich, Kościuszko powierzył mu szefostwo i dowództwo 18 regimentu pieszego koronnego, zaś 10 lub 24 kwietnia awansował do stopnia generała majora. W trakcie [[bitwa pod Terespolem|bitwy pod Terespolem]] spowodował utratę armat. 20 września 1794 roku ranny dostał się do [[Rosja|rosyjskiej]] niewoli.


W grudniu [[1806]] roku wstąpił do wojska [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] w stopniu generała brygady, początkowo był w świcie [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]], a następnie w Legii gen. [[Józef Zajączek|J. Zajączka]] i uczestniczył w kolejnych kampaniach. W wyprawie moskiewskiej 1812 r. dowódca 16 Dywizji Piechoty. [[6 stycznia]] [[1813]] roku awansowany do stopnia generała dywizji. [[20 stycznia]] [[1815]] roku objął dowództwo [[2 Dywizja Piechoty (Królestwo Kongresowe)|2 dywizji piechoty]].
W grudniu 1806 roku wstąpił do wojska [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] w stopniu generała brygady, początkowo był w świcie [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]], a następnie w Legii gen. [[Józef Zajączek|J. Zajączka]] i uczestniczył w kolejnych kampaniach. W wyprawie moskiewskiej 1812 r. dowódca 16 Dywizji Piechoty. 6 stycznia 1813 roku awansowany do stopnia generała dywizji. 20 stycznia 1815 roku objął dowództwo [[2 Dywizja Piechoty (Królestwo Kongresowe)|2 dywizji piechoty]].


[[3 września]] [[1826]] roku awansowany do stopnia generała piechoty (broni) w armii [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]] i [[16 września]] [[1826]] roku objął dowództwo całej piechoty armii Królestwa Polskiego. W maju [[1829]] roku odwołany ze stanowiska i umieszczony w armii ''a la suite''.
3 września 1826 roku awansowany do stopnia generała piechoty (broni) w armii [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]] i 16 września 1826 roku objął dowództwo całej piechoty armii Królestwa Polskiego. W maju 1829 roku odwołany ze stanowiska i umieszczony w armii ''a la suite''.


Po wybuchu [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]], od [[4 grudnia]] [[1830]] do [[8 marca]] [[1831]] roku, był ministrem wojny. W czasie powstania wykazał brak dobrej woli i zdecydowania, za co został odsunięty od spraw wojska<ref name="ReferenceA"/>. Po upadku powstania zesłany do [[Wołogda|Wołogdy]].
Po wybuchu [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]], od 4 grudnia 1830 do 8 marca 1831 roku, był ministrem wojny. W czasie powstania wykazał brak dobrej woli i zdecydowania, za co został odsunięty od spraw wojska<ref name="ReferenceA" />. Po upadku powstania zesłany do [[Wołogda|Wołogdy]].


Po powrocie z zesłania osiadł w Warszawie. Był członkiem w stopniu trzecim loży wolnomularskiej [[Jedność Słowiańska]], gdzie sprawował obowiązki drugiego dozorcy tej loży<ref>[[Marek Tarczyński]], Generalicja powstania listopadowego, [[1980]], s. 62.</ref>. Zmarł w Warszawie. Pochowany w kościele kapucynów<ref name="ReferenceA"/>.
Po powrocie z zesłania osiadł w Warszawie. Był członkiem w stopniu trzecim loży wolnomularskiej [[Jedność Słowiańska]], gdzie sprawował obowiązki drugiego dozorcy tej loży<ref>[[Marek Tarczyński]], Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.</ref>. Zmarł w Warszawie. Pochowany w kościele kapucynów<ref name="ReferenceA" />.

Bratem Izydora był Chryzanty Krasiński (1777-1819), oficer [[Legiony Polskie we Włoszech|Legionów we Włoszech]]. Chryzanty miał trzech synów: Henryka (oficer, odznaczony [[Virtuti Militari|VM]] za udział w powstaniu), Bolesława (oficer inżynier) i Wincentego oraz córkę Adelę, która została drugą żoną generała [[Jan Chrzciciel de Grandville Malletski|Jana Chrzciciela Malletskiego]]<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko = Pachoński |imię = Jan |tytuł = Oficerowie Legionów Polskich 1796-1807 |wydawca = Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego |miejsce = Kraków |data = 1998-2003 |strony = 155-156 |isbn = 83-7188-003-0 |tom = 2 |tytuł tomu = Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807}}</ref>.


== Odznaczenia ==
== Odznaczenia ==
* [[Order Świętego Stanisława]] I klasy (1815)<ref>[[Stanisław Łoza]], Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: [[Miesięcznik Heraldyczny]], r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.</ref>
* [[Order Świętego Włodzimierza]] II klasy (Rosja)<ref name=rwkp>''[https://books.google.dk/books?id=U_4DAAAAYAAJ&pg=PA3&dq=Wielki+Orzeł+legii+Honorowej&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwi3qN2agtfJAhWKpnIKHTOGDVM4ChDoAQg0MAY#v=onepage&q=Wielki%20Orze%C5%82%20legii%20Honorowej&f=false Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827]''. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5</ref>
* Krzyż Złoty [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Księstwa Warszawskiego]] (1813)<ref name=psb>{{Cytuj stronę |url = https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/izydor-zenon-tomasz-krasinski-h-slepowron-1774-1840-general |tytuł = Krasiński Izydor Zenon Tomasz h. Ślepowron (1774–1840) |autor = Irena Homola |praca = [[Polski Słownik Biograficzny]]. T. XV / 1970 |opublikowany = ipsb.nina.gov.pl |data dostępu = 2020-12-31}}</ref>
* [[Order Świętej Anny]] I klasy z brylantami (Rosja, 1826){{r|rwkp|psb}}
* [[Order Świętego Stanisława]] z nadania [[Aleksander I Romanow|Aleksandra I Romanowa]] (1826)<ref>Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, [[Warszawa]] [[2006]] s. 219.</ref>{{r|rwkp}}
* Krzyż Złoty [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Księstwa Warszawskiego]] (1813)<ref name=psb>{{Cytuj stronę | url = http://www.ipsb.nina.gov.pl/index.php/a/izydor-zenon-tomasz-krasinski-h-slepowron | tytuł = Krasiński Izydor Zenon Tomasz h. Ślepowron (1774–1840) | autor = Irena Homola | praca = [[Polski Słownik Biograficzny]]. T. XV / 1970 | opublikowany = ipsb.nina.gov.pl | data dostępu = 2015-12-13}}</ref>
* Krzyż Kawalerski [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Polskiego]]{{r|rwkp}}
* Krzyż Kawalerski [[Order Virtuti Militari|Orderu Wojskowego Polskiego]]{{r|rwkp}}
* Krzyż Kawalerski [[Legia Honorowa|Orderu Legii Honorowej]] (Francja, 1813){{r|rwkp}}
* Krzyż Kawalerski [[Legia Honorowa|Orderu Legii Honorowej]] (Francja, 1813){{r|rwkp}}
* Krzyż Kawalerski [[Order Obojga Sycylii|Orderu Obojga Sycylii]] (Neapol)<ref name="sł">{{Cytuj pismo |autor = [[Stanisław Łoza]] |tytuł = Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim |url = http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/applet?mimetype=image%2Fx.djvu&sec=false&handler=djvu_html5&content_url=%2FContent%2F404503%2Findex.djvu&p=15|czasopismo = [[Żołnierz Polski]] |wolumin = Nr 18 (350). Rok V. 1923 |strony = 16}}</ref>
* [[Znak Honorowy]] za 25 lat służby (1830)<ref>Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s]</ref>
* [[Order Świętego Włodzimierza]] II klasy (Rosja)<ref name=rwkp>''[https://books.google.dk/books?id=U_4DAAAAYAAJ&pg=PA3&dq=Wielki+Orzeł+legii+Honorowej&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwi3qN2agtfJAhWKpnIKHTOGDVM4ChDoAQg0MAY#v=onepage&q=Wielki%20Orze%C5%82%20legii%20Honorowej&f=false Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827]''. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.</ref>
* [[Order Świętej Anny]] I klasy z brylantami (Rosja, 1826){{r|rwkp|psb}}
* [[Znak Honorowy]] za 25 lat służby (1830)<ref>[https://rcin.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/5969?id=5969 Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830], [b.n.s.].</ref>


== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* Krzysztof Bauer "Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego" Warszawa Wyd. MON 1981
* Krzysztof Bauer „Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego” Warszawa Wyd. MON 1981
* Marek Tarczyński "Generalicja powstania listopadowego" Warszawa Wyd. MON 1980
* Marek Tarczyński „Generalicja powstania listopadowego” Warszawa Wyd. MON 1980
* Henryk P. Kosk, Generalicja polska t – 1, Wyd. Oficyna Wydawnicza Ajaks Pruszków 1998.
* [[Henryk Kosk|Henryk P. Kosk]], Generalicja polska t – 1, Wyd. Oficyna Wydawnicza Ajaks Pruszków 1998.


{{Rząd Narodowy 1831}}
{{Rząd Narodowy 1831}}

{{Kontrola autorytatywna}}


{{SORTUJ:Krasiński, Izydor}}
{{SORTUJ:Krasiński, Izydor}}
Linia 55: Linia 62:
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (Królestwo Kongresowe)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari (Królestwo Kongresowe)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (Księstwo Warszawskie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (Księstwo Warszawskie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława I klasy (Królestwo Kongresowe)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Znakiem Honorowym (25 lat służby)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Znakiem Honorowym (25 lat służby)]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Obojga Sycylii]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny]]

Aktualna wersja na dzień 14:08, 6 maj 2024

Izydor Zenon Tomasz Krasiński
Ilustracja
portret Izydora Krasińskiego, pędzla nieznanego malarza z początku XIX wieku
Data i miejsce urodzenia

13 stycznia 1774
Wiksin

Data i miejsce śmierci

1840
Warszawa

Minister wojny
Okres

od 4 grudnia 1830
do 1 stycznia 1831

Poprzednik

Maurycy Hauke

Następca

Franciszek Morawski

Odznaczenia
Order Świętego Stanisława (Królestwo Kongresowe) Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Obojga Sycylii (Neapol) Order Świętej Anny I klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza II klasy (Imperium Rosyjskie)

Izydor Zenon Tomasz Krasiński herbu Ślepowron (ur. 13 stycznia 1774[1] w Wiksinie koło Ciechanowa, zm. 1840 w Warszawie[2]) – polski generał piechoty (broni)[3], minister wojny Rządu Narodowego Królestwa Polskiego w czasie powstania listopadowego.

W 1789 wstąpił w stopniu chorążego (podporucznika?) do 5 regimentu pieszego koronnego. Brał udział w wojnie polsko-rosyjskiej 1792 roku. W trakcie bitwy pod Zieleńcami zdezerterował, przerażony rozbiciem pobliskiej haubicy. Gen. Kościuszko domagał się postawienia go za to przed sądem wojennym, do czego jednak nie doszło.

W 1793 roku awansował do stopnia majora za wystawienie własnym kosztem batalionu fizylierów. W kwietniu 1794 roku dzięki użyciu ogromnych wpływów spokrewnionych z nim Ossolińskich, Kościuszko powierzył mu szefostwo i dowództwo 18 regimentu pieszego koronnego, zaś 10 lub 24 kwietnia awansował do stopnia generała majora. W trakcie bitwy pod Terespolem spowodował utratę armat. 20 września 1794 roku ranny dostał się do rosyjskiej niewoli.

W grudniu 1806 roku wstąpił do wojska Księstwa Warszawskiego w stopniu generała brygady, początkowo był w świcie Napoleona, a następnie w Legii gen. J. Zajączka i uczestniczył w kolejnych kampaniach. W wyprawie moskiewskiej 1812 r. dowódca 16 Dywizji Piechoty. 6 stycznia 1813 roku awansowany do stopnia generała dywizji. 20 stycznia 1815 roku objął dowództwo 2 dywizji piechoty.

3 września 1826 roku awansowany do stopnia generała piechoty (broni) w armii Królestwa Polskiego i 16 września 1826 roku objął dowództwo całej piechoty armii Królestwa Polskiego. W maju 1829 roku odwołany ze stanowiska i umieszczony w armii a la suite.

Po wybuchu powstania listopadowego, od 4 grudnia 1830 do 8 marca 1831 roku, był ministrem wojny. W czasie powstania wykazał brak dobrej woli i zdecydowania, za co został odsunięty od spraw wojska[3]. Po upadku powstania zesłany do Wołogdy.

Po powrocie z zesłania osiadł w Warszawie. Był członkiem w stopniu trzecim loży wolnomularskiej Jedność Słowiańska, gdzie sprawował obowiązki drugiego dozorcy tej loży[4]. Zmarł w Warszawie. Pochowany w kościele kapucynów[3].

Bratem Izydora był Chryzanty Krasiński (1777-1819), oficer Legionów we Włoszech. Chryzanty miał trzech synów: Henryka (oficer, odznaczony VM za udział w powstaniu), Bolesława (oficer inżynier) i Wincentego oraz córkę Adelę, która została drugą żoną generała Jana Chrzciciela Malletskiego[5].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Według Łozy urodzony 5 kwietnia 1773 roku.
  2. Krasiński Izydor Zenon, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-06].
  3. a b c Henryk P. Kosk, Generalicja polska, 1998, s. 256.
  4. Marek Tarczyński, Generalicja powstania listopadowego, 1980, s. 62.
  5. Jan Pachoński: Oficerowie Legionów Polskich 1796-1807. T. 2: Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich 1796-1807. Kraków: Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 1998-2003, s. 155-156. ISBN 83-7188-003-0.
  6. Stanisław Łoza, Kawalerowie orderu Św. Stanisława, w: Miesięcznik Heraldyczny, r. IX, nr 5, Warszawa 1930, s. 98.
  7. a b Irena Homola: Krasiński Izydor Zenon Tomasz h. Ślepowron (1774–1840). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XV / 1970 [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-12-31].
  8. a b c d Rocznik woyskowy królestwa polskiego na rok 1827. Warszawa: Drukarnia Wojskowa, 1827. s. 5.
  9. Stanisław Łoza. Order Obojga Sycylii zwany Neapolitańskim. „Żołnierz Polski”. Nr 18 (350). Rok V. 1923. s. 16. 
  10. Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830, [b.n.s.].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Krzysztof Bauer „Wojsko koronne powstania kościuszkowskiego” Warszawa Wyd. MON 1981
  • Marek Tarczyński „Generalicja powstania listopadowego” Warszawa Wyd. MON 1980
  • Henryk P. Kosk, Generalicja polska t – 1, Wyd. Oficyna Wydawnicza Ajaks Pruszków 1998.