Przejdź do zawartości

Adam Marczyński: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
IwoDem (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
KamiruK (dyskusja | edycje)
Funkcja sugerowania linków: dodany 1 link.
 
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 11 użytkowników)
Linia 7: Linia 7:
|pełne imię i nazwisko =
|pełne imię i nazwisko =
|data urodzenia = [[24 grudnia]] [[1908]]
|data urodzenia = [[24 grudnia]] [[1908]]
|miejsce urodzenia = [[Kraków]], [[Polska]]
|miejsce urodzenia = [[Kraków]]
|data śmierci = [[13 stycznia]] [[1985]]
|data śmierci = [[13 stycznia]] [[1985]]
|miejsce śmierci = [[Kraków]], [[Polska]]
|miejsce śmierci = [[Kraków]]
|narodowość = [[Polacy|polska]]
|narodowość = [[Polacy|polska]]
|język =
|język =
Linia 26: Linia 26:
|www =
|www =
}}
}}
[[Plik:Adam Marczyński i Zbylut i Demko.jpg|mały|405x405px|[[Sztuka kinetyczna|Forma kinetyczna]] zrealizowana przez Adama Marczyńskiego (współpracownicy: M. Klaus i J. Rakowski) w czasie [[Biennale Form Przestrzennych w Elblągu]] znajdująca się w Parku im. [[Michał Kajka|M. Kajki]].]]
[[Plik:Adam Marczyński i Zbylut i Demko.jpg|mały|405x405px|Forma kinetyczna stworzona przez Adama Marczyńskiego podczas I [[Biennale Form Przestrzennych w Elblągu]] (1965).]]
'''Adam Marczyński''' (ur. [[24 grudnia]] [[1908]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[13 stycznia]] [[1985]] tamże) – polski [[malarstwo|malarz]] i grafik{{r|Ora}}.
'''Adam Marczyński''' (ur. [[24 grudnia]] [[1908]] w [[Kraków|Krakowie]], zm. [[13 stycznia]] [[1985]] tamże) – polski [[malarstwo|malarz]] i grafik{{r|Ora}}.


Od 1950 profesor [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki]] w [[Kraków|Krakowie]]{{r|Ora}}.
Od 1950 profesor [[Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie|Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki]] w [[Kraków|Krakowie]]{{r|Ora}}.


== Życiorys ==
Ukończył studia w 1936 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Studiował w pracowni [[Władysław Jarocki|Władysława Jarockiego]] i [[Ignacy Pieńkowski|Ignacego Pieńkowskiego]]. Podróżował do Francji i Hiszpanii. Związany był z [[Grupa Krakowska|Grupą Krakowską]], z którą wiele wystawiał. Jego rozumienie zadań sztuki oraz rozumienie zagadnień formy było bliskie poglądom [[Maria Jarema|Marii Jaremy]] i [[Henryk Wiciński|Henryka Wicińskiego]]. Brał udział w reaktywacji [[Grupa Krakowska|Grupy]] w roku [[1957]]. Jego udział w pracach Stowarzyszenia związany był z niekiedy ostrym konfliktem z [[Tadeusz Kantor|Tadeuszem Kantorem]] oraz jego najbliższym "otoczeniem". Od roku 1945 aż do emerytury pracował w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie prowadził pracownię malarstwa{{r|Ora}}. Jego studentami byli między innymi: [[Franciszek Starowieyski]], [[Ewa Lipska]], Janusz Orbitowski, Zofia Broniek, Krzysztof Jeżowski, [[Andrzej Kreütz-Majewski]], Iwona Ornatowska, Romuald Oramus, Aleksander Pieniek, Grażyna Borowik i [[Zbigniew Żupnik]]{{r|Ora150}}. Obok malarstwa uprawiał rysunek, grafikę (monotypie) oraz scenografię{{r|Tea}}. Jest autorem cenionych polichromii kościelnych{{r|Tar}} ([[Nowy Wiśnicz]]{{r|NW}}, Katedra w [[Tarnów|Tarnowie]]{{r|Tar2}}, [[Ratułów]], [[Brzesko]]{{r|Brz}}, [[Sokołów Małopolski]]). Był autorem ilustracji książkowych, m.in ''Niebieskie kartki'' [[Adolf Rudnicki|A. Rudnickiego]], ''[[Porwanie w Tiutiurlistanie]]'' [[Wojciech Żukrowski|W. Żukrowskiego]], ''[[Pamiętniki]]'' [[Jan Chryzostom Pasek|Paska]], ''Niespokojne godziny'' [[Irena Jurgielewiczowa|I. Jurgielewiczowej]].
Ukończył studia w 1936 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Studiował w pracowni [[Władysław Jarocki|Władysława Jarockiego]] i [[Ignacy Pieńkowski|Ignacego Pieńkowskiego]]. Podróżował do Francji i Hiszpanii. Związany był z [[Grupa Krakowska|Grupą Krakowską]], z którą wiele wystawiał. Jego rozumienie zadań sztuki oraz rozumienie zagadnień formy było bliskie poglądom [[Maria Jarema|Marii Jaremy]] i [[Henryk Wiciński|Henryka Wicińskiego]]. Brał udział w reaktywacji [[Grupa Krakowska|Grupy]] w roku [[1957]]. Jego udział w pracach Stowarzyszenia związany był z niekiedy ostrym konfliktem z [[Tadeusz Kantor|Tadeuszem Kantorem]] oraz jego najbliższym „otoczeniem”. Od roku 1945 aż do emerytury pracował w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie prowadził pracownię malarstwa{{r|Ora}}. Jego studentami byli między innymi: [[Franciszek Starowieyski]], [[Ewa Lipska]], [[Janusz Orbitowski]], [[Zofia Broniek]], Krzysztof Jeżowski, [[Andrzej Kreütz Majewski|Andrzej Kreütz-Majewski]], Iwona Ornatowska, [[Romuald Oramus]], Aleksander Pieniek, Grażyna Borowik i [[Zbigniew Żupnik]]{{r|Ora150}}. Obok malarstwa uprawiał rysunek, grafikę (monotypie) oraz scenografię{{r|Tea}}. Jest autorem cenionych polichromii kościelnych{{r|Tar}} ([[Nowy Wiśnicz]]{{r|NW}}, Katedra w [[Tarnów|Tarnowie]]{{r|Tar2}}, [[Ratułów]], [[Brzesko]]{{r|Brz}}, [[Sokołów Małopolski]]). Był autorem ilustracji książkowych, m.in. ''Niebieskie kartki'' [[Adolf Rudnicki|A. Rudnickiego]], ''[[Porwanie w Tiutiurlistanie]]'' [[Wojciech Żukrowski|W. Żukrowskiego]], ''[[Pamiętniki]]'' [[Jan Chryzostom Pasek|Paska]], ''Niespokojne godziny'' [[Irena Jurgielewiczowa|I. Jurgielewiczowej]].


Jest autorem [[Sztuka kinetyczna|formy kinetycznej]] o wysokości 8 metrów zrealizowanej przy współpracownicy z M. Klaus i J. Rakowskim w czasie I [[Biennale Form Przestrzennych w Elblągu]] (1965). Rzeźba posiada poruszane siłą wiatru klapki, umocowane pionowo do prostokątnych ram. Znajduje się w Parku im. [[Michał Kajka|Michała Kajki]] w [[Elbląg|Elblągu]].
Jest autorem [[Sztuka kinetyczna|formy kinetycznej]] o wysokości 8 metrów zrealizowanej przy współpracownicy z M. Klaus i J. Rakowskim w czasie I [[Biennale Form Przestrzennych w Elblągu]] (1965). Rzeźba posiada poruszane siłą wiatru klapki, umocowane pionowo do prostokątnych ram. Znajduje się w Parku im. [[Michał Kajka|Michała Kajki]] w [[Elbląg]]u<ref>{{Cytuj |autor = Centrum Sztuki Galeria EL |tytuł = Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik |data = 2015 |isbn = 978-83-92721-7-3 |miejsce = Elbląg |s = 144–147}}</ref>.


Jego przyrodnim bratem był [[Antoni Marczyński]].
Jego przyrodnim bratem był [[Antoni Marczyński]].


Został pochowany na [[Cmentarz Salwatorski|Cmentarzu Salwatorskim]] (sektor SC4-A-2)<ref>{{Cytuj |tytuł = GROBONET 2.6 – wyszukiwarka osób pochowanych – Cmentarz parafialny Kraków Salwator |data dostępu = 2020-06-03 |opublikowany = krakowsalwator.artlookgallery.com |url = http://krakowsalwator.artlookgallery.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=10325&inni=0&cinki=3}}</ref>.
== Bibliografia ==
[[Plik:Grób Adama Marczyńskiego.jpg|mały|Grób Adama Marczyńskiego na cmentarzu Salwatorskim]]


== Nagrody ==
* {{Cytuj książkę|nazwisko=|imię=|tytuł=Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik|rok=2015|wydawca=Bernardinum|miejsce=Elbląg|strony=144-145|isbn=978-83-92721-7-3}}
* 1957: Wyróżnienie na II Biennale Grafiki w [[Lublana|Lublanie]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Na bardzo wysoko... |czasopismo = [[Przekrój (czasopismo)|Przekrój]] |data = 1957-08-04 |numer = 643 |s = 12 |url = http://www.mbc.malopolska.pl/dlibra/publication?id=63118&tab=3}}</ref>


== Przypisy ==
== Przypisy ==
<references>
{{Przypisy|
<ref name=Ora>{{Cytuj książkę|nazwisko = Oramus|imię = Romuald|tytuł = Profesor Adam Marczyński i Pracownia|rok = 2015|wydawca = Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie|miejsce = Kraków|strony = 10|isbn = 978-83-7271-761-0}}</ref>
<ref name=Ora>{{Cytuj książkę |nazwisko = Oramus |imię = Romuald |tytuł = Profesor Adam Marczyński i Pracownia |rok = 2015 |wydawca = Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie |miejsce = Kraków |strony = 10 |isbn = 978-83-7271-761-0}}</ref>
<ref name=Ora150>{{cytuj książkę | autor = op.cit. Romuald Oramus | tytuł = Profesor Adam Marczyński i Pracownia | strony =150-159}}</ref>
<ref name=Ora150>{{cytuj książkę |autor = op.cit. Romuald Oramus |tytuł = Profesor Adam Marczyński i Pracownia |strony = 150–159}}</ref>
<ref name=Tea>{{Cytuj stronę|url = http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/41459,karierateatr.html|tytuł = Teatr w Polsce|autor = |data dostępu = 2015-09-18|opublikowany = www.e-teatr.pl|język = pl}}</ref>
<ref name=Tea>{{EncyklopediaTeatru |o |id = 41459 |nazwa = Adam Marczyński |data dostępu = 2015-09-18}}</ref>
<ref name=Tar>{{Cytuj stronę|url = http://www.tarnowskiekoscioly.net/index.php/biogramy/372-marczynski-adam|tytuł = Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej|autor = |data dostępu =2015-09-18 |opublikowany = www.tarnowskiekoscioly.net|język =pl}}</ref>
<ref name=Tar>{{Cytuj stronę |url = http://www.tarnowskiekoscioly.net/index.php/biogramy/372-marczynski-adam |tytuł = Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej |autor = |opublikowany = www.tarnowskiekoscioly.net |język = pl |data dostępu = 2015-09-18}}</ref>
<ref name=NW>{{Cytuj stronę|url = http://nw.com.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1172&Itemid=271|tytuł = Kościół w Nowym Wisniczu|autor = |data dostępu = 2015-09-18|opublikowany =nw.com.pl |język =pl}}</ref>
<ref name=NW>{{Cytuj stronę |url = http://nw.com.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1172&Itemid=271 |tytuł = Kościół w Nowym Wisniczu |autor = |opublikowany = nw.com.pl |język = pl |data dostępu = 2015-09-18}}</ref>
<ref name=Tar2>{{Cytuj stronę|url = http://www.tarnowskiekoscioly.net/index.php/koscioly/252-tarnow-bazylika-katedralna-narodzenia-nmp|tytuł = Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej - Tarnów, katedra Narodzenia NMP|autor = |data dostępu =2015-09-18 |opublikowany =www.tarnowskiekoscioly.net |język =pl}}</ref>
<ref name=Tar2>{{Cytuj stronę |url = http://www.tarnowskiekoscioly.net/index.php/koscioly/252-tarnow-bazylika-katedralna-narodzenia-nmp |tytuł = Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej Tarnów, katedra Narodzenia NMP |autor = |opublikowany = www.tarnowskiekoscioly.net |język = pl |data dostępu = 2015-09-18}}</ref>
<ref name =Brz>{{Cytuj stronę|url = http://www.tarnowskiekoscioly.net/index.php/koscioly/21-brzesko-kosciol-sw-jakuba|tytuł = Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej - Brzesko, kościół św. Jakuba|autor = |data dostępu = 2015-09-18|opublikowany =www.tarnowskiekoscioly.net |język =pl}}</ref>
<ref name=Brz>{{Cytuj stronę |url = http://www.tarnowskiekoscioly.net/index.php/koscioly/21-brzesko-kosciol-sw-jakuba |tytuł = Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej Brzesko, kościół św. Jakuba |autor = |opublikowany = www.tarnowskiekoscioly.net |język = pl |data dostępu = 2015-09-18}}</ref>
</references>
}}

== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko = |imię = |tytuł = Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik |rok = 2015 |wydawca = Bernardinum |miejsce = Elbląg |strony = 144–145 |isbn = 978-83-92721-7-3}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}
Linia 60: Linia 66:
[[Kategoria:Polscy malarze]]
[[Kategoria:Polscy malarze]]
[[Kategoria:Polscy pedagodzy]]
[[Kategoria:Polscy pedagodzy]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie]]
[[Kategoria:Pochowani na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie]]
[[Kategoria:Wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie]]
[[Kategoria:Wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1908]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1908]]

Aktualna wersja na dzień 23:18, 28 cze 2024

Adam Marczyński
Data i miejsce urodzenia

24 grudnia 1908
Kraków

Data i miejsce śmierci

13 stycznia 1985
Kraków

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Forma kinetyczna stworzona przez Adama Marczyńskiego podczas I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965).

Adam Marczyński (ur. 24 grudnia 1908 w Krakowie, zm. 13 stycznia 1985 tamże) – polski malarz i grafik[1].

Od 1950 profesor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył studia w 1936 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Studiował w pracowni Władysława Jarockiego i Ignacego Pieńkowskiego. Podróżował do Francji i Hiszpanii. Związany był z Grupą Krakowską, z którą wiele wystawiał. Jego rozumienie zadań sztuki oraz rozumienie zagadnień formy było bliskie poglądom Marii Jaremy i Henryka Wicińskiego. Brał udział w reaktywacji Grupy w roku 1957. Jego udział w pracach Stowarzyszenia związany był z niekiedy ostrym konfliktem z Tadeuszem Kantorem oraz jego najbliższym „otoczeniem”. Od roku 1945 aż do emerytury pracował w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie prowadził pracownię malarstwa[1]. Jego studentami byli między innymi: Franciszek Starowieyski, Ewa Lipska, Janusz Orbitowski, Zofia Broniek, Krzysztof Jeżowski, Andrzej Kreütz-Majewski, Iwona Ornatowska, Romuald Oramus, Aleksander Pieniek, Grażyna Borowik i Zbigniew Żupnik[2]. Obok malarstwa uprawiał rysunek, grafikę (monotypie) oraz scenografię[3]. Jest autorem cenionych polichromii kościelnych[4] (Nowy Wiśnicz[5], Katedra w Tarnowie[6], Ratułów, Brzesko[7], Sokołów Małopolski). Był autorem ilustracji książkowych, m.in. Niebieskie kartki A. Rudnickiego, Porwanie w Tiutiurlistanie W. Żukrowskiego, Pamiętniki Paska, Niespokojne godziny I. Jurgielewiczowej.

Jest autorem formy kinetycznej o wysokości 8 metrów zrealizowanej przy współpracownicy z M. Klaus i J. Rakowskim w czasie I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965). Rzeźba posiada poruszane siłą wiatru klapki, umocowane pionowo do prostokątnych ram. Znajduje się w Parku im. Michała Kajki w Elblągu[8].

Jego przyrodnim bratem był Antoni Marczyński.

Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim (sektor SC4-A-2)[9].

Grób Adama Marczyńskiego na cmentarzu Salwatorskim

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Romuald Oramus: Profesor Adam Marczyński i Pracownia. Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, 2015, s. 10. ISBN 978-83-7271-761-0.
  2. op.cit. Romuald Oramus: Profesor Adam Marczyński i Pracownia. s. 150–159.
  3. Adam Marczyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2015-09-18].
  4. Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej. www.tarnowskiekoscioly.net. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
  5. Kościół w Nowym Wisniczu. nw.com.pl. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
  6. Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej – Tarnów, katedra Narodzenia NMP. www.tarnowskiekoscioly.net. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
  7. Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej – Brzesko, kościół św. Jakuba. www.tarnowskiekoscioly.net. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
  8. Centrum Sztuki Galeria EL, Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik, Elbląg 2015, s. 144–147, ISBN 978-83-92721-7-3.
  9. GROBONET 2.6 – wyszukiwarka osób pochowanych – Cmentarz parafialny Kraków Salwator [online], krakowsalwator.artlookgallery.com [dostęp 2020-06-03].
  10. Na bardzo wysoko..., „Przekrój” (643), 4 sierpnia 1957, s. 12.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik. Elbląg: Bernardinum, 2015, s. 144–145. ISBN 978-83-92721-7-3.