Anna Sobolewska (aktorka)

Anna Sobolewska, Teatr Satyry, 1956

Anna Sobolewska (Seweryn-Sobolewska) (ur. 13 stycznia 1927 w Tomaszowie Mazowieckim) – polska aktorka i piosenkarka.

Życiorys

Była córka Tadeusza Seweryna, etnografa, malarza, grafika, muzeologa, badacza sztuki ludowej, i Teresy z Sobolewskich. Od najmłodszych lat wzrastała w kulcie sztuki i nauki. Do szkół uczęszczała przed II wojną a w czasie okupacji dokształcała się na tajnych kompletach. Za sprawą ojca, prowadzącego ożywioną działalność konspiracyjną na stanowisku Kierownika Oporu Społecznego Okręgowej Delegatury Rządu, uczestniczyła jako łączniczka, stenografka i maszynistka, m.in. przy pracach przygotowujących liczne akcje likwidacji uczestniczących w dyskryminacji narodu polskiego Niemców i konfidentów skazanych wyrokami Cywilnych Sądów Specjalnych. Jednocześnie, dysponując znakomitymi warunkami fizycznymi, uczęszczała do Szkoły Baletowej Ireny Michalczyk oraz na tajne kursy teatralne Władysława Woźnika. Egzamin maturalny zdała w 1946 roku i rok później zapisała się do Polskiego Teatru Akademickiego. Wraz z Henrykiem Tomaszewskim, w marcu 1947 r. po raz pierwszy wystąpiła na tej scenie. W tym samym roku rozpoczęła studia w Państwowej Szkole Dramatycznej w Krakowie mimo protestu i dezaprobaty ojca, który karierę córki widział na polu naukowym. Spór między ojcem i córką przybrał na sile i wówczas zmieniła nazwisko Seweryn, przyjmując nazwisko swej babki, Sobolewska. W 1950 roku ukończyła PWST im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Po ukończeniu studiów zaczęła karierę w Poznaniu. Zadebiutowała 10 lutego 1951 roku. Występowała w Krakowie, Poznaniu, Sosnowcu, Bielsko-Białej, Gnieźnie. Występowała m.in. w filmach Crimen (1988, serial fabularny) oraz Krewniaki (1982, spektakl telewizyjny). Napisała wspomnienia o swoim ojcu. W latach 1953-1966 była żoną Józefa Wiszniowskiego, inspicjenta i organizatora teatralnego. Nie miała dzieci. Mocny, melodyjny głos pozwalał jej na interpretacje piosenek estradowych. Występowała w komediach i farsach .

Role teatralne i estradowe 1951 - 1995

Teatr Polski w Poznaniu

• Gimnazjalistka - K.Treniew "Lubow Jarowaja", reż. T.Muskat, scen. T. Kantor, prem. 10.II,1951 r.
• Gibałczewska, Urzędniczka i Murarka - Z. Gozdawa i W.Stępień "Wodewil warszawski", reż. A. Kwiatkowski, scen. Z. Szpingier, prem. 2.VI.1951 r.
• Hanka - W. Żółkiewska "Awans". reż. W. Ziembiński, scen. W. Królikiewicz, prem. 22.XII.1951r.
• Chochlik - J. Słowacki "Balladyna", reż. W. Wożnik, scen. Z. Szpinger, prem. 6.III.1952r.
• Mamusia - A. Makarenko "Poemat pedagogiczny", reż. M. d'Alphonse, scen. T. Kalinowski, prem. 1.V.1952 r.
• Fruzia - A. Fredro "Damy i huzary", reż. W. Stoma, scen. T. Kalinowski, prem. 27.VI.1952r.
• Otrębska - A. Stern "Pani Dulska na rozdrożu" reż. M. d'Alphonse, scen. A. Bilski, prem. 16.V.1953

Teatr Muzyczny w Gdańsku

• Palmira Beaubisson - R. Heuberger "Bal w operze", reż. D. Baduszkowa, scen. R. Bubiec, prem. 18.V.1958 r.

Teatr Zagłębia w Sosnowcu

• Macocha - S. Płonka-Fiszer "Kopciuszek", reż J. Ulrich, scen. J. Dutkiewicz, prem. 10.XII.1961 r.
• Brunchilda - E. Toller "Wyzwolenie Wotana", reż. Z. Zbrojewski, scen. W. Lange, prem. 3.V.1962 r.
• Szambelanowa - A. Fredro "Pan Jowialski", reż. B. Mierzejewski, scen. J. Dutkiewicz, prem. 29.VI.1962r.
• Łucka - K. Zalewski "Przed ślubem", reż. T. Przystawski, scen. J. Dutkiewicz, prem. 2.III.1963 r.
• Gospodyni - S. Wyspiański "Wesele", reż. W. Nowakowski, scen. J. Hrynkowski, prem. 6.VI.1963 r.
• Ona - J.P. Gawlik "Pokusa", reż. A. Słociński, scen. A. Sell-Walter, prem. 3.I.1964 r.

Teatr Polski w Bielsku-Białej

• Tadrachowa - G. Zapolska "Moralność pani Dulskiej", reż. A. Mianowska, scen. J. Feldman, prem. 28.XI.1970 r.
• Walentowa, Pani II - W. Krzemiński "Romans z wodewilu", reż. J. Para, scen. W. Lange, prem. 16.I.1971 r.
• Niewadzka - S. Żeromski "Doktor Judym", reż. J. Para, scen. J. Feldman, prem. 20.III.1971 r.
• Olga - T. Różewicz "Kartoteka", reż. J. Para, scen. A. Łabiniec, prem. 18.IX.1971 r.
• Coca Baisos - M. Mithois "Madame Coco", reż. J. Para, scen. M. Adamska, prem. 27.IV.1972 r.
• Królowa Matka - Ajschylos "Persowie", reż. J. Para, scen. A. Łabiniec, prem. 30.IX.1972r
• Tatiana - M. Gorki "Mieszczanie", reż. J. Para, scen. A. Łabiniec, prem. 4.XI.1972 r.
• Pulcheria - M. Bałucki "Dom otwarty", reż. J. Gruca, scen. Z. Strzelecki, prem. 9.II.1974 r.
• Berta - M. Camoletti "Latające narzeczone", reż. A. Nowak, scen. J. Braun, prem. 19.X.1974 r.
• Starsza Pani - R. Thomas "Osiem kobiet", reż. I. Czaykowska, sce. A. Łabiniec, prem. 19.X.1974 r.
• Pani Carlier - C. Magnier "Paryżanin", reż. A. Nowak, scen. W. Szymański, prem. 16.V.1975 r.
• Kornelia - A. Wydrzyński "Uczta morderców", reż. T. Pliszkiewicz, scen. A. Markowski, prem. 19.XII.1975 r.
• Helena - W. Rapacki (syn) "Wesoły wspólnik", reż. R. Krzyszycha, scen. W. Lange, prem. 2.X.1976 r.
• Babcia - O. Zelenka "Koszulka”, reż. M. Dembowski, scen. B. Ptak, prem. 24.VI.1977 r.
• Joanna - G. Zoch "Strzał w nocy", reż. A Nowak, scen. M. Fiszer, prem. 24.VI.1977 r.
• Babka - P. Panczew "Bliźniacy", reż. M.Ziobrowski, scen. A. Czeczot, prem. 25.XI.1978
• Fiokła Iwanowna - M. Gogol "Ożenek", reż. A. Nowak, scen. W. Lange, prem. 24.III.1979 r.
• Hrabina de Mont-Vermeil - R. Vincy i J. Valmy "Pasztet jakich mało", reż. M. Dembowski, scen. J. Rybarkiewicz, prem. 18.I.1980 r.
• Atujewa - A. Suchowo-Kobylin "Wesele Kreczyńskiego", reż. M.T. Nowakowski, scen. J. Rybarkiewicz, prem. 18.I.1980 r.
• Kierowniczka żłobka - M. Hennequin "Nie kłam, kochanie", reż. A. Nowak, scen. M. Fiszer, prem. 27.XI.1981r.
• Katarzyna - M. Bałucki "Krewniaki", reż. A. Nowak, scen. M. Fiszer, prem. 27.XI.1981 r.
• Turusina - A. Ostrowski "Pamiętnik szubrawca własnoręcznie przez tegoż napisany", reż. A. Nowak, scen. M. Schubert, prem. 5.11.1982 r.
• Franciszka Wereszczakowa - A. Maliszewski "Ballady i romanse", reż. M. Dembowski, scen. J. Gorazdowski, prem. 11.II.1983 r.
• Pani Barnier - C. Magnier "Oskar", reż. M. Szczerski, scen. B. Stopka, prem. 6.V.1983 r.
• Chłopka - I. Bresan "Przedstawienie 'Hamleta' we wsi Głucha Dolna", reż. W. Laskowska, scen. M. Tomasik, prem. 21.X.1983 r.
• Eugenia - S. Mrożek "Tango", reż. M. Górkiewicz, scen. K. Żygulska, prem. 18.II.1984 r.
• Kucharka - W. Młynarski i M. Małecki "Cień", reż. J. Sycz, scen. A. Kuryło, prem. 29.XII.1984 r.
• Siostra Barbara - S.I. Witkiewicz "Wariat i zakonnica", reż. J. Sopoćko, scen. T. Czerska, prem. 24.II.1985 r.
• Nell - S. Beckett "Końcówka", reż. W. Kopciński, scen. M. Treutler, prem. 31.V.1985r.
• Szambelanowa - A. Fredro "Pan Jowialski", reż. W. Boratyński, scen. A. Kuryło, prem. 20.XII.1985 r.
• Małgorzata - L.M. Mongomery "Ania z Zielonego Wzgórza", reż. H. Adamek, scen. T. Smolicki, prem. 14.III.1986 r.
• Człowiek Craparta - R. Rolland "Gra miłości i śmierci", reż. W Jankowski, scen. T. Smoliński, prem. 27.III.1987 r.

Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie

• Wielosławska - S. Żeromski "Przedwiośnie", reż. R. Kordziński, scen. Z. Bednarowicz, prem. 18.XI.1988 r.
• Maryla - L.M. Montgomery "Ania z Zielonego Wzgórza", reż. H. Olszewski, scen. J. Warpechowski, prem. 18.XII.1988 r.
• Ciotka - W. Gombrowicz "Iwona księżniczka Burgunda", reż. H. Adamek, scen. M. Hubka, prem. 25.IV.1990 r.

Udział w programach teatrów satyry

Teatr Satyryków w Poznaniu, 1953-1954

• "Siódme poty" - składanka satyryczna, reż. A. Hanuszkiewicz, prem. 1953 r.
• "Bez znieczulenia" - składanka satyryczna, reż. Cz. Szpakowicz, prem. 13.XII.1953 r.
• "Odfajkowane" - składanka satyryczna, reż. Cz. Szpakowicz, prem. 3.III.1954 r.

Teatr Satyryków w Krakowie, 1954-1956

• "Ręce do góry" - składanka satyryczna, reż. K. Szubert, prem. 15.IX.1954 r.
• "Targowisko różności" - składanka satyryczna, reż. W. Wróblewska, prem. 1955 r.
• "Wesołe porachunki" - składanka satyryczna, prem. 1955 r.
• "Kraków gra" - składanka satyryczna, prem. 1955 r.
• "Jedziemy na wariata" - składanka satyryczna, prem. 1955 r.
• "Jedziemy na olimpiadę" - składanka satyryczna, reż. T. Kwiatkowski, prem. 1956 r.

Teatr Satyry w Katowicach, 1956 r.

• "Co nam zostało z tych lat" - składanka satyryczna, reż. R. Niewiarowicz, scen. J. Glatty, prem. 10.III.1956 r.
• "Sto lat !" - J. Ponitycki, reż. T. Wesołowski, scen. J. Glatty, prem. 5.I.1956 r.

Występy w zespołach kabaretowych w latach 1956-1958

• Kabaret Literacki „Smok”, Kraków, 1956 r., kier art. S. Otwinowski, Kraków 1956 r.
• Kabaret Jazzowy „Hot”, Katowice, 1957 r., kier. art. W. Patuszyński, Katowice 1957 r.
• Kabaret ”Barometr”, w kinie "Praha", kier. art. J. Ofierski, Warszawa, 1958 r.

Najciekawsze programy estradowe z udziałem Anny Sobolewskiej z lat 1952-1990

• „Poniedziałki satyryczne”, reż. K. Fabisiak, Teatr Komedii Muzycznej w Poznaniu 1952 r.
• „Z kurierkiem na ty”, reż. W. Kazanecki, Program Estrady i "Z Kuriera Lubelskiego", w Lublinie, prem. 20.X.1958 r.
• „Międzynarodowe Variete”, reż. B. Kilkowska, organizacja PAGART, prem. 20.III.1959 r.
• „Duża Buśka”, Program Państwowego Przedsiębiorstwa Imprez Estradowych w Katowicach, prem. 28.VII.1959 r.
• „Mijają lata, nie mijają piosenki”, Program Państwowego Przedsiębiorstwa Imprez Estradowych w Bydgoszczy, prem. 1960 r.
• „Między nami dorosłymi”, Program Teatrzyku Estradowego Aktorów Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, prem. 1963 r.
• „Latające dziewczęta”, reż, E. Kron. Program Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, prem. 1965 r.
• „Antykvariete”, reż. S. Broszkiewicz. Program Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, prem. 1966 r.
• „Stop ! dziecko na drodze”, reż J. Ponitycki. Program Wojewódzkiej Agencji Imprez Artystycznych w Katowicach, 1969 r.

Repertuar solowy Anny Sobolewskiej z udziałem pianisty

Programy patriotyczne

• „Do Ciebie Polsko ” – program oparty na poezji i piosence legionowej
• „Czy pamiętasz żołnierzu” – program oparty na poezji i piosenkach z czasów II wojny światowej

Programy rozrywkowe

• Z. Wiktorczyk „Wspomnienia babuni”
• J. Ponitycki „Adieu, fin de siecle !”
• M. Pawlikowska-Jasnorzewska „Chwila nostalgii”
• „W stylu retro” piosenki i teksty kabaretowe z okresu międzywojennego.

Linki zewnętrzne

Wywiad z Anną Sobolewską przeprowadzony przez Jerzego Płaczkiewicza