Przejdź do zawartości

Kalejdoskop: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 7: Linia 7:
'''Kalejdoskop''' — urządzenie [[Optyka|optyczne]] (zabawka), w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy obracaniu kalejdoskopu, wywołującym przemieszczanie się szkiełek.
'''Kalejdoskop''' — urządzenie [[Optyka|optyczne]] (zabawka), w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy obracaniu kalejdoskopu, wywołującym przemieszczanie się szkiełek.


Zazwyczaj stosuje się dwa zwierciadła ustawione pod kątem 22.5, 30 lub 45 stopni lub trzy zwierciadła tworzące graniastosłup równoboczny o kątach 60 stopni.<ref>[https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dskope%2Fw σκοπέω] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120314203524/http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dskope%2Fw|date=2012-03-14}}, Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus</ref> W pierwszym przypadku uzyskuje się obraz w kształcie wieloboku odpowiednio 16, 12 lub 8-bocznego, w drugim rozciągający się w nieskończoność układ sześcioboków.<ref name="brewsterpatent">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=pgc1AAAAMAAJ&q=brewster+kaleidoscope+patent&pg=PA321|title=The Repertory of Patent Inventions|year=1817|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171127144111/https://books.google.com/books?id=pgc1AAAAMAAJ&lpg=PA321&dq=brewster%20kaleidoscope%20patent&pg=PA321#v=onepage&q=brewster%20kaleidoscope%20patent&f=false|archive-date=2017-11-27}}</ref> Zaleca się stosowanie zwierciadeł srebrzonych powierzchniowo, gdyż przy użyciu zwyczajnych zwierciadeł występują odbicia od obu powierzchni szkła, pogarszające jakość obrazu<ref>Elżbieta Rubinowicz:''Kalejdoskop'', Nasza Księgarnia, Warszawa 1951</ref>.
Zazwyczaj stosuje się dwa zwierciadła ustawione pod kątem 22.5,<ref name="brewster1858">{{cite book|last=Brewster|first=David|title=The Kaleidoscope: Its History, Theory, and Construction with its Application to the Fine and Useful Arts|url=https://archive.org/details/kaleidoscopeits00unkngoog|edition=2|year=1858|publisher=J. Murray}}</ref> 30 lub 45 stopni lub trzy zwierciadła tworzące graniastosłup równoboczny o kątach 60 stopni.<ref>[https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dskope%2Fw σκοπέω] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120314203524/http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dskope%2Fw|date=2012-03-14}}, Henry George Liddell, Robert Scott, ''A Greek-English Lexicon'', on Perseus</ref> W pierwszym przypadku uzyskuje się obraz w kształcie wieloboku odpowiednio 16, 12 lub 8-bocznego, w drugim rozciągający się w nieskończoność układ sześcioboków.<ref name="brewsterpatent">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=pgc1AAAAMAAJ&q=brewster+kaleidoscope+patent&pg=PA321|title=The Repertory of Patent Inventions|year=1817|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171127144111/https://books.google.com/books?id=pgc1AAAAMAAJ&lpg=PA321&dq=brewster%20kaleidoscope%20patent&pg=PA321#v=onepage&q=brewster%20kaleidoscope%20patent&f=false|archive-date=2017-11-27}}</ref> Zaleca się stosowanie zwierciadeł srebrzonych powierzchniowo, gdyż przy użyciu zwyczajnych zwierciadeł występują odbicia od obu powierzchni szkła, pogarszające jakość obrazu<ref>Elżbieta Rubinowicz:''Kalejdoskop'', Nasza Księgarnia, Warszawa 1951</ref>.


== Historia ==
== Historia ==

Wersja z 16:29, 18 lut 2022

Zasada tworzenia obrazu kalejdoskopowego
Obraz z kalejdoskopu o kącie 30 stopni
Zabawkowy kalejdoskop
Obraz z kalejdoskopu

Kalejdoskop — urządzenie optyczne (zabawka), w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy obracaniu kalejdoskopu, wywołującym przemieszczanie się szkiełek.

Zazwyczaj stosuje się dwa zwierciadła ustawione pod kątem 22.5,[1] 30 lub 45 stopni lub trzy zwierciadła tworzące graniastosłup równoboczny o kątach 60 stopni.[2] W pierwszym przypadku uzyskuje się obraz w kształcie wieloboku odpowiednio 16, 12 lub 8-bocznego, w drugim rozciągający się w nieskończoność układ sześcioboków.[3] Zaleca się stosowanie zwierciadeł srebrzonych powierzchniowo, gdyż przy użyciu zwyczajnych zwierciadeł występują odbicia od obu powierzchni szkła, pogarszające jakość obrazu[4].

Historia

Kalejdoskop został wynaleziony przez szkockiego fizyka Davida Brewstera w 1816 r.[5] podczas przeprowadzania doświadczeń z polaryzacją światła (opatentowany w 1817 r.). Początkowo używany był jako przyrząd naukowy, szybko rozpowszechnił się jako zabawka[6].

Przypisy

  1. Szablon:Cite book
  2. σκοπέω Szablon:Webarchive, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus
  3. Szablon:Cite book
  4. Elżbieta Rubinowicz:Kalejdoskop, Nasza Księgarnia, Warszawa 1951
  5. The Repertory of Patent Inventions, and Other Discoveries and Improvements in Arts, Manufactures, and Agriculture: Being a Continuation, on an Enlarged Plan, of the Repertory of Arts and Manufactures ..., T. and G. Underwood, 1817 [dostęp 2022-02-03] (ang.).
  6. David Brewster, A treatise on the kaleidoscope, Printed for Archibald Constable & Co.; and Longman, Hurst, Rees, Orme, & Brown; and Hurst, Robinson, & Co. London, 1819, OCLC 1170131813 [dostęp 2022-02-03].