Edmund White
Edmund Valentine White III (ur. 13 stycznia 1940 w Cincinnati) — amerykański powieściopisarz, nowelista, dramatopisarz i krytyk. Uchodzi za jednego z najwybitniejszych pisarzy amerykańskich przedstawiających problematykę homoseksualizmu. Na język polski prozę Edmunda White'a tłumaczył Jerzy Jarniewicz[1]. Jest zdeklarowanym gejem[2].
Studiował w University of Michigan w Ann Arbor. W latach 1962-1979 pracował dla tygodnika "Time". Wykładał na John Hopkins University w Baltimore, a następnie w latach 1981-1983 na Columbia University w Nowym Jorku. Na Yale University i Uniwersytecie w Princeton prowadził kursy creative writing. W latach 1983-1990 mieszkał Paryżu, nadal wykładając na amerykańskich uczelniach. Jest członkiem wielu stowarzyszeń literackich[1].
Twórczość
Wśród wcześniejszych utworów White'a znajdują wyrafinowane poetyckie powieści nie poruszające tematyki homoseksualnej w sposób tak wyrazisty jak późniejsze dzieła: debiutancka powieść Forgetting Elena (1973, Zapominanie Eleny) oraz Nocturnes for the King of Naples (1978, Nokturny dla króla Neapolu)[1].
Znaczący rozgłos przyniosła mu powieść A Boy's Own Story (1982, Spowiedź chłopca)[3] ukazująca dzieciństwo i wczesną młodość chłopaka, który odkrywa swą seksualną odmienność na tle represyjnego klimatu Ameryki lat 50. Homoseksualizm bohatera rodzice uważają za chorobę, co usiłuje on pogodzić z normalną edukacją i życiem rodzinnym. Bardzo osobista i intymna narracja książki, z przewrotnym zakończeniem porównywanym przez krytyków do najlepszych powieści Geneta i Gombrowicza[1].
Powieść stanowi pierwszą część autobiograficznej trylogii, której kolejna, The Beautiful Room is Empty (Piękny pokój jest pusty), ukazała się pięć lat później. Jej bohater, tradycyjnie wychowany młodzieniec ukazany w kontekście społeczno-środowiskowym, zmaga się z akceptacją własnej orientacji seksualnej. Tło ostatnich kart powieści stanowią sceny nowojorskich zamieszek ulicznych na Christopher Street latem 1969, które stały się pierwszym aktem gay liberation movement[1]. Trzecia część The Farewell Symphony (1997) jest obrazem dwudziestu lat dorosłości bohatera do początku lat 90.
White jest współautorem wydanego w 1977 r. opracowania The Joy of Gay Sex (Radość gejowskiego seksu). Wśród jego publikacji znajdują się nowele poruszających problematykę AIDS oraz liczne artykułów i szkice o tematyce gejowskiej, w tym również wydana w 1980 r. praca pt. States of Desire: Travels in Gay America (Stany pożądania. Podróże po gejowskiej Ameryce)[1].
Spod pióra White'a wyszły również trzy biografie pisarzy-homoseksualistów. W 1993 r. ukazało się, będące owocem siedmioletniej pracy, 700-stronicowe opracowanie życiorysu Jeana Geneta (Genet: A Biography), wydane niemal równocześnie w Anglii, Ameryce i Francji[1] uchodące za najdonioślejsze dzieło krytyczne o tym pisarzu. W 1998 r. ukazała się biografia Marcel Proust, a w 2008 Rimbaud: The Double Life of a Rebel.
Bibliografia przedmiotowa
- "Literatura na Świecie" nr 03/1997 (308) poświęcony twórczości Edmunda White'a