Filipp Bobkow

Filipp Bobkow

Фили́пп Дени́сович Бобко́в

Filipp Bobkow (2012)
generał armii
Data i miejsce urodzenia	1 grudnia 1925 Czerwona Kamjanka
Data i miejsce śmierci	17 czerwca 2019 Moskwa
Przebieg służby
Lata służby	1942–1992
Formacja	Armia Czerwona KGB
Stanowiska	I zastępca przewodniczącego KGB
Odznaczenia

Filipp Dienisowicz Bobkow (ros. Фили́пп Дени́сович Бобко́в, ur. 1 grudnia 1925 we wsi Czerwona Kamjanka w rejonie aleksandryjskim, zm. 17 czerwca 2019 w Moskwie) – radziecki wojskowy i funkcjonariusz KGB, generał armii, I zastępca przewodniczącego KGB w latach 1985–1991.

Życiorys

Od 1929 mieszkał z rodziną w Donbasie, od 1932 w Makiejewce, skąd po ataku Niemiec na ZSRR 1941 uciekł do obwodu kemerowskiego. Pracował na budowach w mieście Lenińsk Kuźniecki, gdzie został wybrany do fabrycznej organizacji komsomolskiej, potem II sekretarzem komitetu fabrycznego. Od grudnia 1942 w Armii Czerwonej, pomocnik dowódcy plutonu i komsorgiem batalionu strzelców, potem dowódca plutonu. Walczył na Froncie Zachodnim, uczestnik operacji rżewsko-wiaziemskiej, gdzie został ranny, później brał udział w bitwie pod Smoleńskiem, pod Mohylewem i w zimowych walkach na Białorusi na początku 1944, gdzie został po raz drugi ranny i wskutek tego do lata 1944 przebywał w szpitalu. Po powrocie na front walczył nad Bałtykiem, m.in. w Kurlandii. Szlak bojowy zakończył na Łotwie. Od 1944 w WKP(b).

Służba w organach kontrwywiadu

Po wojnie podjął studia w szkole kontrwywiadu Smiersz przy Leningradzkim Okręgu Wojskowym, po ukończeniu której 1946 skierowany do pracy w centralnym aparacie Ministerstwa Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR. Pracował w V Zarządzie (tajno-politycznym) wykonując pracę operacyjną, od 1952 roku szef kolejno 2 i Wydziału 1 Oddziału V Zarządu, następnie szef 1 Wydziału i zastępca szefa IV Zarządu.

Od 1954 w organach Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego przy Radzie Ministrów ZSRR. Od 1955 sekretarz partyjnej organizacji IV Zarządu KGB oraz zastępca szefa 1 Wydziału, od 1956 szef 1 wydziału w IV Zarządzie KGB (kontrwywiad ideologiczny). W marcu 1956 brał udział w tłumieniu zamieszek w Tbilisi, 1956 ukończył zaocznie Wyższą Szkołę Partyjną przy KC KPZR, od 1960 szef 10 Oddziału II Zarządu Głównego KGB (kontrwywiad), od 1961 zastępca szefa II Zarządu Głównego KGB, od 1965 w stopniu generała majora.

Od 1968 zastępca szefa V Zarządu KGB, od maja 1969 do stycznia 1983 jego szef; głównym zadaniem tego Zarządu była „walka z dywersją ideologiczną, elementami antysowieckimi, profilaktyka i zapobieganie masowym nieporządkom”. Od 18 stycznia 1983 zastępca przewodniczącego KGB, a od 5 grudnia 1985 do 29 stycznia 1991 I zastępca przewodniczącego KGB, od 30 października 1987 w stopniu generała armii. Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR XI kadencji, 1986-1990 członek KC KPZR. Od 1992 kierownik Zarządu Analitycznego holdingu AO Grupa „MOST”. Aktywny komentator dawnych i bieżących wydarzeń w ZSRR, Rosji i na świecie, przyjaźnił się z prezydentem Federacji Rosyjskiej Władimirem Putinem.

Pochowany na Cmentarzu Trojekurowskim w Moskwie.

Odznaczenia

• Order Lenina (trzykrotnie)
• Order Rewolucji Październikowej
• Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
• Order Czerwonego Sztandaru Pracy
• Order Sławy III klasy
• Medal „Za Odwagę” (dwukrotnie)
• Medal „Za zasługi bojowe”
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal „Za wyróżnienie w ochronie granic państwowych ZSRR”
• Medal 100-lecia urodzin Lenina
• Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal jubileuszowy „50-lecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
• Medal Żukowa (Rosja)
• Medal 850-lecia Moskwy
• Medal „Weteran Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal „Za umacnianie braterstwa broni”
• Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty”
• Medal jubileuszowy „40 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal jubileuszowy „50 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal jubileuszowy „70 lat Sił Zbrojnych ZSRR”
• Medal 1500-lecia Kijowa
• Medal Za umacnianie braterstwa broni (resortowy – Ministerstwo Obrony)
• Medal „Za nienaganną służbę” I klasy
• Medal „Za nienaganną służbę” II klasy
• Order Suche Batora (Mongolia)
• Order Czerwonego Sztandaru (Mongolia)
• Order Gwiazdy Polarnej (Mongolia)
• Medal 50-lecia Mongolskiej Rewolucji Ludowej (Mongolia)
• Order Czerwonego Sztandaru (Afganistan)
• Medal 30-lecia zwycięstwa nad Chałchin-Goł (Mongolia)
• Order Ludowej Republiki Bułgarii (Bułgaria)
• Medal Braterstwa Broni (NRD)
• Medal za Wybitne zasługi dla rozwoju obwodu kemerowskiego (obwód kemerowski)
• Odznaka za Rany – dwukrotnie ranny

Bibliografia

• Nikita Pietrow, Stalinowski kat Polski Iwan Sierow, Warszawa 2013.
• https://web.archive.org/web/20080120215635/http://www.biograph.ru/bank/bobkov_fd.htm (ros.)
• http://www.pseudology.org/colonels/Bobkov_FD.htm (ros.)
• http://www.kommersant.ru/doc/18086 (ros.)