Przejdź do zawartości

Eksplozja magazynu amunicji w Toropcu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eksplozja magazynu amunicji w Toropcu
Ilustracja
Pożary w magazynie amunicji w Toropcu wykonane przez NASA FIRMS w okresie od 16 do 21 września 2024 z pierwszym wykryciem 17 września 2024 o 23:58 (UTC)
Państwo

 Rosja

Obwód

 twerski

Miejsce

Toropiec

Data

17 – 18 września 2024

Godzina

3:56 (UTC+03:00)

Liczba zabitych

0 osób[1]

Liczba rannych

13 osób[2]

Typ ataku

ukraiński atak dronów[3]

Sprawca

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy

Motyw

zmniejszenie potencjału wojskowego Rosji[3]

Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie obwodu twerskiego
Mapa konturowa obwodu twerskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia56°30′00″N 31°43′15″E/56,500000 31,720833

Eksplozja magazynu amunicji w Toropcu – atak dronów na magazyn amunicji (107. arsenał Głównego Zarządu Rakietowego i Artylerii (GRAU) MON Rosji) w Toropcu w obwodzie twerskim przeprowadzony przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy w nocy z 17 na 18 września 2024 roku, podczas wojny rosyjsko-ukraińskiej. Atak spowodował serię potężnych eksplozji i pożarów oraz tłuczenie szyb w pobliskich miejscowościach[2][4]. 18 września o godzinie 3:56 czasu lokalnego główna eksplozja spowodowała powstanie krateru o szerokości 82 m[5] i wywołała falę sejsmiczną o magnitudzie 2,5–2,8[3][6]. Ponadto takie zakłócenie łańcucha dostaw przyczyniło się do zmniejszenia rosyjskiej siły ognia w wojnie z Ukrainą[7].

 Osobny artykuł: Inwazja Rosji na Ukrainę.

Po ponad 2-letniej wojnie Ukraina w 2024 roku przeniosła konflikt na terytorium Rosji. 6 sierpnia 2024 roku Ukraina rozpoczęła inwazję na obwód kurski. Ukraina spierała się również z zachodnimi sojusznikami dostarczającymi broń o większym zasięgu o prawo do jej używania głębiej na terytorium Rosji[3][8] w celu atakowania legalnych celów wojskowych wykorzystywanych przez Rosję do atakowania Ukrainy oraz wywierania presji politycznej na Władimira Putina[9]. Według własnych oświadczeń atak został przeprowadzony przez Ukrainę przy użyciu dronów krajowej produkcji oraz miał na celu normalizację głębokich ataków w celu złagodzenia stanowisk sojuszników[3]. Przedstawiciele Ukrainy stwierdzili, że spodziewanych jest więcej ataków tego rodzaju w celu „metodycznego” zmniejszenia potencjału rakietowego Rosji[3].

W 2015 roku w pobliżu miasta Toropiec i wsi Kudino w obwodzie twerskim (ok. 380 km na zachód od Moskwy[1]) wybudowano skład amunicji o powierzchni ok. 5 km². Koszt budowy wynosił 3,6 mld rubli (ok. 37 mln dolarów)[10][11]. Euronews podał, że w 2018 roku magazyn został odnowiony, a rosyjski wiceminister obrony generał Dmitrij W. Bułgakow stwierdził, że „obiekt spełnia «najwyższe standardy międzynarodowe» i jest w stanie wytrzymać atak rakietowy, a «nawet niewielki atak nuklearny»”[12]. Serwis podał również, że w obiekcie przechowywano ok. 30 tys. ton amunicji wojskowej, w tym „zbiorniki paliwa, a także pociski przeznaczone do systemów rakietowych Iskander i Toczka-U, kierowane bomby lotnicze i różnorodną amunicję artyleryjską. (...) Rosja zaczęła również składować północnokoreańską amunicję”[13]. Amerykańska telewizja NBC poinformowała, że w obiekcie przechowywano również pociski KAB-500[12].

Według różnych źródeł w składzie znajdowały się zbiorniki paliwa[12], pociski rakietowe i magazyny materiałów wybuchowych[8], pociski rakietowe S-300[14], taktyczne systemy rakietowe Iskander[3][12], taktyczne systemy rakietowe Toczka-U[3][12], kierowane bomby lotnicze[3][12]/KAB-y[8][12], północnokoreańskie pociski rakietowe KN-23[14], amunicję artyleryjską[3][12] i północnokoreańską amunicję[12].

Zdjęcia NASA FIRMS ukazujące pożary po dwóch ukraińskich atakach na magazyny amunicji.
Zdjęcia NASA FIRMS z 21 września 2024 roku przedstawiające nowy, rozległy pożar w Tichoriecku na południe od Toropca, którego pierwsze wykrycia miały miejsce o 0:18 (UTC), oraz wciąż trwający pożar z pierwszego ataku na wschód od Toropca.
Zdjęcia NASA FIRMS pokazujące pożary w Tichoriecku z 21 września 2024 roku, na południe od Toropca.
Zdjęcia NASA FIRMS pokazujące pożar 18 września 2024 roku w Toropcu z użyciem narzędzia do pomiaru powierzchni

Ukraińska prawda podała, że za nocny atak dronów odpowiadała Służba Bezpieczeństwa Ukrainy, Główny Zarząd Wywiadu MON Ukrainy i Siły Operacji Specjalnych Ukrainy. Według rosyjskiego Ministerstwa Obrony wszystkie 54 ukraińskie drony lecące w kierunku zachodnich regionów Rosji zostały pomyślnie przechwycone. Według gubernatora obwodu twerskiego Igora Rudenji pożar, który wybuchł w wyniku zestrzelenia drona i upadku jego szczątków, doprowadził do zapalenia się magazynu amunicji i serii eksplozji[1][4][8][15][16][17]. Według gazety The New Voice of Ukraine do ataku użyto ponad 100 dronów kamikadze[18]. Według zdjęć satelitarnych NASA w wyniku ataku zostało zniszczonych 75 magazynów[19]. W miejscu jednego z magazynów pojawił się krater o szerokości 82 m, a wszystkie budynki wokół niego zostały całkowicie zniszczone, natomiast infrastruktura kolejowa odpowiedzialna za transport środków bojowych została znacząco uszkodzona[20].

22 września 2024 roku media poinformowały, że ukraińskie drony zaatakowały drugi magazyn amunicji (23. arsenał Głównego Zarządu Rakiet i Artylerii), znajdujący się we wsi Oktjabrskoje w obwodzie twerskim, na południe od Toropca, powodując ponownie duży pożar[21][22]. W wyniku ataku zamknięto odcinek drogi magistralnej M-9 w rejonach toropeckim i nelidowskim, a pobliskie miejscowości ewakuowano. Ewakuowano także stację kolejową Staraja Toropa oraz odwołano pociągi lub kursowały alternatywnymi trasami[23][24][25][26].

Eksplozje

[edytuj | edytuj kod]

Atak na magazyn w Toropcu spowodował wiele wtórnych eksplozji, z których największą była eksplozja o magnitudzie trzęsienia ziemi[1]. Pierwsze trzęsienie odnotowano o 3:56 czasu kijowskiego, a jego siła miała 2,8 w skali Richtera. Następnie w ciągu kilku godzin doszło do 16 kolejnych trzęsień ziemi o sile od 0,5 do 2,8[27][28]. Fala uderzeniowa rozprzestrzeniła się na 320 km. Według George'a Williama Herberta z Middlebury Institute of International Studies at Monterey w Kalifornii wybuch był równoważny detonacji 200–240 ton materiałów wybuchowych[1][12][29]. Systemy monitorowania pożarów NASA wykryły pożary obejmujące obszar ok. 13 km²[1].

Konsekwencje

[edytuj | edytuj kod]

Gubernator obwodu twerskiego Igor Rudenja ogłosił częściową ewakuację miasta[a], jednak nie odnotowano poważnych obrażeń ani ofiar śmiertelnych[4][15][16]. Później rosyjscy urzędnicy poinformowali, że 13 osób zostało rannych[2].

Prorosyjska blogerka wojenna Anastasia Kaszewarowa stwierdziła, że w ataku mogły zginąć setki rosyjskich żołnierzy, a sam blok gospodarczy obiektu mógł pomieścić 200 osób, co oznaczało to, że całkowita liczba personelu była prawdopodobnie wyższa. „Ilu naszych tam zginęło, a sądząc po eksplozjach i nagraniach, nic nie zostało z ciał”[31].

Komentarze

[edytuj | edytuj kod]

Szef Centrum Wywiadu Sił Obronnych Estonii pułkownik Ants Kiviselg, oszacował, że w wyniku ataku eksplodowało 30 tys. ton amunicji, co odpowiadało 750 tys. pocisków, dodając, że w wyniku ataku zniszczono zapas amunicji Rosji na 2–3 miesiące. Według doniesień skład przechowywał nie tylko pociski artyleryjskie ale także rakiety balistyczne Iskander i Toczka-U oraz bomby szybujące, jednak nie było jasne, czy jego ocena zniszczeń obejmowała zarówno rakiety, jak i amunicję artyleryjską[32][33]. Zastępca dowódcy Centrum Wywiadu Sił Obronnych podpułkownik Janek Kesselmann powiedział, że „ukraińskie ataki na składy amunicji w Rosji mogą wpłynąć na pole bitwy już w październiku” 2024 roku[34].

Szef Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji przy RBNiO Ukrainy Andrij Kowalenko poinformował, że w zaatakowanym magazynie Rosjanie przechowywali rakiety do systemów rakietowych BM-21 Grad, kompleksów S-300 i S-400 oraz pociski balistyczne Iskander i północnokoreańskie KN-23. Obserwator wojskowo-polityczny grupy „Opór Informacyjny” Ołeksandr Kowalenko powiedział, że były tam głównie rakiety 122 mm i miny 82 mm. Jeśli weźmiemy pod uwagę tylko pociski 122 mm, to było ich ponad 460 tys.; takie zapasy mogłyby zapewnić aktywne działania wojenne o średniej intensywności przez 10 miesięcy lub dłużej niż rok. W magazynie mogły znajdować się także inne rodzaje amunicji, m.in. pociski artyleryjskie 152 mm i przeciwlotnicze rakiety kierowane. Według niego skala strat była „znaczna”[35].

Według ekonomisty wojskowego Marcusa Keuppa eksplozja niebunkrowanego składu broni była „największą pojedynczą stratą Rosji” w dotychczasowej wojnie[36]. Zdaniem Markusa Reisnera, jeśli doniesienia o rozmiarach zniszczeń okażą się prawdziwe, amunicja potrzebna na 2–3 miesiące rosyjskich działań wojennych uległaby zniszczeniu[37].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Mieszkańcy wsi Tsikarewo, położonej pomiędzy magazynem a jeziorem, nie mogli się ewakuować z powodu pożaru, który odciął jedyną drogę[30].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f Lucy Papachristou, Lidia Kelly: Ukrainian drone attack triggers earthquake-sized blast at arsenal in Russia's Tver region. Reuters, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  2. a b c Jaroslav Lukiv, James Waterhouse: Ukraine drone attack in Russia sparks fire. BBC, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j Niamh Kennedy, Maria Kostenko, Victoria Butenko: Ukraine claims to have destroyed large Russian ammunition depot in overnight drone attack. CNN, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  4. a b c Zelenskiy Says 'Victory Plan' Ready As Drone Attack Targets Arms Depot In Russia. rferl.org, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  5. Maya Mehrara: Satellite Photos Reveal 270ft Crater, Major Damage to Russian Ammo Depots. Newsweek, 2022-08-24. [dostęp 2022-08-26]. (ang.).
  6. Mag. 2.8 quake - BALTIC STATES-BELARUS-NW RUSSIA REGION on Wednesday, Sep 18, 2024, at 03:56 am (Moscow time). volcanodiscovery.com, 2022-08-20. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  7. Kateryna Hodunova: Ukraine hits ammunition depots with domestic weapons in an attempt to disrupt Russia's logistics. kyivindependent.com, 2024-10-04. [dostęp 2024-10-05]. (ang.).
  8. a b c d Pjotr Sauer: Blast from attack on Russian arms depot picked up on earthquake monitors. The Guardian, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  9. Jason Hovet: Ukraine would have military reason for striking deeper into Russia, NATO official says. Reuters, 2022-08-14. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  10. Беспилотники уничтожили ракетный арсенал стоимостью 3,6 млрд рублей в Тверской области. agents.media, 2024-08-18. [dostęp 2024-09-26]. (ros.).
  11. Ilja Wołżski: Wybuch arsenału "jak trzęsienie ziemi". Rosjanie są przerażeni, a władze udają, że nic się nie stało. onet.pl, 2024-09-20. [dostęp 2024-10-24]. (pol.).
  12. a b c d e f g h i j Alexander Smith: Ukrainian drone attack triggers huge blasts at Russian ammo depot. NBC News, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  13. Sasha Vakulina: What was stored at the Russian arms depot in Tver region struck by Ukraine's drones?. Euronews, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  14. a b David Axe: Russia May Have Stockpiled Its Best Missiles At An Arsenal In The Town Of Toropets. Which Is Why Ukraine Just Blew It Up With 100 Drones. Forbes, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  15. a b Schools in one municipality of Russia’s Tver region withdraw services after drone attack. TASS, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  16. a b The town of Toropets in the Tver region was attacked by the Armed Forces of Ukraine. The evacuation of residents has been announced. oreanda-news.com, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  17. Tver region governor says no serious injuries in drone attack on Toropets. TASS, 2022-08-18. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  18. David Schmitz: Massive Explosion, Stadt evakuiert – Ukraine zerstört großes Munitionsdepot. ksta.de, 2024-09-18. [dostęp 2024-09-19]. (niem.).
  19. Ivo Mijnssen: Die Ukrainer dezimieren Russlands Munitionslager – und senden dem Westen wie Moskau eine Botschaft. nzz.ch, 2022-08-22. [dostęp 2022-08-26]. (niem.).
  20. Adam Świerkowski: Olbrzymi wybuch w Toropcu. Czym Ukraina uderzyła w Rosjan?. defence24.pl, 2024-09-26. [dostęp 2024-11-21]. (pol.).
  21. Associated Press: Ukraine launches second drone attack on Russian arms depots in a week, as Zelenskyy prepares to take 'victory plan' to the US. abc.net.au, 2022-08-22. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  22. Artillery and missile arsenal in Tver oblast attacked by drones. mil.in.ua, 2024-09-21. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).
  23. Artillery and missile arsenal in Tver oblast attacked by drones. mil.in.ua, 2024-09-21. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).
  24. Agence France-Presse: Kyiv Says Struck Ammo Depots in Southern and Western Russia. themoscowtimes.com, 2024-09-21. [dostęp 2024-09-22]. (ang.).
  25. Над Россией сбит 101 украинский беспилотник. В Краснодарском крае атакован склад боеприпасов. В Тверской области из-за атаки задерживаются поезда. Meduza, 2024-09-21. [dostęp 2024-09-22]. (ros.).
  26. Julia Ryabovil: База з ракетами КНДР. Дрони атакували ще два склади з боєприпасами у РФ на відстані до 450 км від кордону — Defense Express. nv.ua, 2024-09-21. [dostęp 2024-09-22]. (ukr.).
  27. Mateusz Tomczak: W Rosji zatrząsała się ziemia. Wpłynie na ofensywę Moskwy?. Wirtualna Polska, 2024-09-19. [dostęp 2024-09-19]. (pol.).
  28. Serhij Pyszkin: У Тверській області РФ, після атаки дронів на склад, стався землетрус. rbc.ua, 2024-09-18. [dostęp 2024-09-19]. (ukr.).
  29. Brendan Cole: Russian Ammo Depot 1.8 Kiloton Blast May Be 'Biggest Single Event' in War. Newsweek, 2022-08-18. [dostęp 2022-09-24]. (ang.).
  30. В Тверской области после удара дрона, предположительно, загорелся склад боеприпасов. Население эвакуируют. currenttime.tv, 2024-09-18. [dostęp 2022-09-26]. (pol.).
  31. 'Hardly Anything Left Of The Bodies': Hundreds Of Russian Soldiers Could Have Been Eliminated In Toropets. charter97.org, 2022-09-19. [dostęp 2022-08-24]. (ang.).
  32. Angelica Evans, Christina Harward, Riley Bailey, Davit Gasparyan, Frederick W. Kagan: Russian Offensive Campaign Assessment, September 22, 2024. Institute of the Study of War, 2022-09-22. [dostęp 2022-08-26]. (ang.).
  33. Euronews: Ukraine-Drohne löscht russisches Depot aus: 30.000 Tonnen Waffen und Munition explodieren. YouTube, 2024-09-18. [dostęp 2024-09-19]. (niem.).
  34. Estonian intelligence: The Russian army will feel the consequences of the strike on Toropets as early as October. odessa-journal.com, 2024-09-27. [dostęp 2024-09-28]. (ang.).
  35. Iryna Labiak: Потужна БПЛА-атака на ракетний арсенал у Тверській області: усе про удари та наслідки (фото, відео). tsn.ua, 2024-09-18. [dostęp 2024-09-19]. (ukr.).
  36. Christian Mölling, András Rácz: Russische Kriegsmaschinerie könnte stottern. zdf.de, 2024-09-20. [dostęp 2024-09-24]. (niem.).
  37. Ukraine zerstört wohl Munition für drei Monate Krieg. n-tv.de, 2024-09-23. [dostęp 2024-09-24]. (niem.).