Бу сирэй Ахсынньы 31 куодун көр

'''Ахсынньы 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 365-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 366-c күнэ). Сыл бүтэhик күнэ.

== Бэлиэ күннэр ==
*Аан дойдуга эргэ сылы атаараллар уонна '''Саҥа Дьылы''' көрсөллөр. Ону кытта ситимнээх:
** {{Флагификация|Арассыыйа}} — Саҥа Дьыл
** {{Флагификация|АХШ}} — Бастакы түүн
** {{Флагификация|Филиппины}} — Сыл тиһэх күнэ эбэтэр Bisperás ng Bagong Taón, Ризаль күнүн уонна Саҥа дьыл ыккардыгар бэлиэтэнэр
** {{Флагификация|Япония}} — Омисока
** {{Флагификация|Шотландия}} — Хогманай бастакы күнэ эбэтэр «Эргэ сыл түүнэ»
* {{Флагификация|Азербайджан}} — Аан дойду [[азербайдьаннар]]ын биир санааланыыларын (солидарность) күнэ
* {{Флагификация|АХШ}} — Кванза сэттэ күнүттэн алтыс күнэ 
* Арҕаа христианство: Ороһооспо 12 күнүттэн сэттистэрэ

== Түбэлтэлэр ==
* [[406]] — [[Вандааллар]], [[Алааннар|алааннар]] уонна свебтар [[Рейн]] өрүһү  туораан [[Галлия]]ҕа саба түспүттэр.
* [[1600]] — [[Британия]] Ост-Ииндийэтээҕи хампаанньата олохтоммут. Бу хампаанньа [[Ииндийэ]]ни сэриилээн ылбытынан биллэр.
* [[1825]] — Өрө турбут Черниговскай полка саллааттарын иннигэр [[Муравьёв-Апостол Сергей Иванович|С. И. Муравьёв-Апостол]] уонна [[Бестужев-Рюмин Михаил Павлович|М. П. Бестужев-Рюмин]] «Православнай катехизис» диэн ааттаммыт ыраахтааҕыны, крепостной быраабы уонна саллаакка күүһүнэн ылыыны утарар прокламациялара ааҕыллыбыт.
* [[1877]] — [[Нуучча-Туурак сэриитэ (1877—1878)|Нуучча-Туурак сэриитин]] кэмигэр Арассыыйа сэбилэниилээх күүстэрэ Ташкессен аттынааҕы кыргыһыыга кыайбыттар.
* [[1917]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] ахсынньы 18) — [[Дьокуускай]]га Бастакы суһал ыҥырыылаах Дьокуускайдааҕы уезд гласнайдарын земскэй мунньаҕа саҕаламмыт, [[тохсунньу 9]] күнүгэр түмүктэммит (эргэ истиилинэн ахсынньы 24-гэр). Манна киин улуустартан бас-көс дьон мустубуттар. Уезд быраабата талыллыбыт: бэрэстээтэл — [[Широких Алексей Дмитриевич|Алексей Широких]], чилиэннэрэ — [[Оросин Роман Иванович|Роман Оросин]], [[Слепцов Михаил Федорович|Михаил Слепцов]], [[Афанасьев Николай Егорович|Николай Афанасьев]] (бэрэссэдээтэл солбуйааччыта). Мунньах Сэбиэскэй былааһы билиммэтэх, ''Учредительнай собрание'' ыҥырылларын диэки эппит.
* [[1924]] — Бастаанньаһыттар [[Охуоскай]] таһынаҕы [[Аарка]] бөһүөлэги ылбыттар
* [[1992]] — [[Михаил Горбачев]] [[коммунизм]] диэн [[утопия]] диэбит. 
* [[1994]] — [[Чечня сэриитэ|Бастакы чэчиэн сэриитин]] кэмигэр [[Арассыыйа]] аармыйата [[Чечня]] киин куоратын [[Грознай]]ы штурмалаан саҕалаабыт.
* [[1999]] — [[Борис Ельцин]] [[Арассыыйа]] бэрэсидьиэнин солотуттан уурайбыт уонна бэрэсидьиэн эбээһинэһин толорооччунан премьер-миниистири [[Владимир Путин]]ы хаалларбыт.
* [[2000 сыл|2000]] — Аан дойду үрдүнэн [[XX үйэ]] уонна [[Иккис тыһыынча]] бүтэһик күнүн бэлиэтээбиттэр. 
* [[2019]] — [[Доруобуйа аан дойдутааҕы тэрилтэтэ|Доруобуйа аан дойдутааҕы тэрилтэтигэр]] [[Кытай]] [[Ухань]] куоратыгар саҥа биллибэт төрүөттээх сэбиргэхтэтии (пневмония) түбэлтэлэрин туһунан информация киирбит. Бу кэлин [[COVID-19]] диэн ыарыы быһыытынан биллибитэ.

== Төрөөбүттэр ==
* [[1491]] — [[Жак Картье]] — билиҥҥи [[Канаада]] сирин [[Франция]]ҕа бас билиннэрбит француз [[чинчийээччи]]тэ.
* [[1869]] — [[Анри Матисс]] — [[Франция]] уруhуйдьута.
* [[1916]] — [[Ким Леонид Александрович|Леонид Ким]] (02.01.1994 өлб.) — [[Саха норуодунай худуоһунньуктарын тиһилигэ|Саха АССР норуодунай худуоһунньуга]], уопсастыбаннай диэйэтэл, педагог.
* [[1928]] — [[Сивцев Эллэй Семенович|Эллэй Сивцев]] (15.06.1994 өлб.) — саха норуодунай худуоһунньуга. Нам улууһун [[Хатыҥ-Арыы нэһилиэгэ (Нам улууһа)|Хатыҥ Арыы нэһилиэгиттэн]] төрүттээх. Аҕата Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, учуутал, ийэтэ уран тарбахтаах иистэнньэҥ эбитэ үһү.
* [[1930]] — [[Спиридонов Михаил Федорович|Михаил Спиридонов]] — 60-ча сыл өрүс флотугар үлэлээбит [[Социалистыы Үлэ Дьоруойа]].

== Өлбүттэр ==
* [[2001]] — [[Пахомов Андрей Кириллович|Андрей Пахомов]] (07.10.1936 төр.) — [[Саха АССР]] культурнай тутулун чинчийбит учуонай, устуоруйа билимин хандьыдаата.
* [[1977]] — [[Колесов Николай Саввич|Николай Колесов]] — кырсаны бултааһыҥҥа бүтүн Сойуус рекордун олохтообут саха чулуу булчута, [[Социалистыы Үлэ Дьоруойа]] (1957), [[Ленин уордьана|Ленин уордьанын]] кавалера (1957).


{{ыйдар}}

[[Категория:Ахсынньы 31]]