1945
Izgled
(Preusmjereno sa stranice 1945.)
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 19. vijek – 20. vijek – 21. vijek |
Decenija: | 1910-e 1920-e 1930-e – 1940-e – 1950-e 1960-e 1970-e |
Godine: | 1942 1943 1944 – 1945 – 1946 1947 1948 |
Gregorijanski | 1945. (MCMXLV) |
Ab urbe condita | 2698. |
Islamski | 1364–1365. |
Iranski | 1323–1324. |
Hebrejski | 5705–5706. |
Bizantski | 7453–7454. |
Koptski | 1661–1662. |
Hindu kalendari | |
• Vikram Samvat | 2000–2001. |
• Shaka Samvat | 1867–1868. |
• Kali Yuga | 5046–5047. |
Kineski | |
• Kontinualno | 4581–4582. |
• 60 godina | Yin Drvo P(ij)etao (od kineske Ng.) |
Holocenski kalendar | 11945. |
Podrobnije: Kalendarska era |
Godina 1945 (MCMXLV) bila je redovna godina koja počinje u ponedjeljak.
1945: 1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12 Rođenja • Smrti |
- 1. 1. - Formirane Prva, Druga i Treća jugoslovenska armija.
- 1. 1. - Operacija Bodenplatte je nemački pokušaj povratka vazdušne superiornosti na Zapadu: taktička Pirova pobeda, ali strateški neuspeh. Nekoliko visokih oficira Luftwaffea protestuje zbog bacanja resursa, uključujući Adolfa Gallanda.
- 1. 1. - Poljski komitet nacionalnog oslobođenja se, uz blagoslov Moskve, proglasio za privremenu vladu Poljske.
- 2. 1. - RAF uništio 90% starog centra Nürnberga.
- 9. 1. - Operacija Mike: niz američkih iskrcavanja na filipinskom ostrvu Luzon.
- 11. 1. - Kralj Petar II odbacio sporazum Tito-Šubašić od prethodnog novembra ("državni udar").
- 11. 1. - Dekemvriana: sukobi u Atini se završavaju pobedom Britanaca i vlade nad komunističkom gerilom.
- 12. 1. - 2. 2. - Vislansko-odranska operacija, uspešna sovjetsko-poljska ofanziva.
- 13. 1. - CK KPJ šalje uputstva pokrajinskim rukovodstvima partije za organizovanje spontanih demonstracija protiv kralja Petra.
- 13. 1. - Crvena armija započinje Istočnoprusku operaciju.
- 13. 1. - Zemljotres Mikawa u centralnom Japanu, strada preko 2.000 ljudi.
- 14. 1. - U Beogradu određen Akcioni odbor za osnivanje Društva za kulturnu saradnju Jugoslavije sa SSSR.
- 14. 1. - 26. 1. - Operacija Blackcock: Britanci i Kanađani čiste tzv. Rurski trougao od Nemaca.
- januar:
- "Bosanska golgota" JVuO.
- Lovačke grupe Jugoistok: priprema diverzantskih grupa za ubacivanje u Srbiju.
- Iz Rumunije deportovano 70.000 etničkih Nemaca u SSSR.
- Sovjeti prinudili Georgija M. Dimitrova (Gemeta) da Nikoli Petkovu prepusti vođstvo nad Bugarskim zemljoradničkim savezom - ali ovaj postaje protivnik komunista.
- Nametanje "poreza na ratni profit" u Albaniji.
- 16. 1. - Hitler se vraća u Berlin, ostatak života provodi u Rajhskancelariji i bunkeru.
- 16. 1. - 10. 2. - Beogradski omladinci seku drva na Crnom vrhu.
- 17. 1. - Sovjetske trupe su zauzele Varšavu, tri i po meseca nakon slamanja Varšavskog ustanka.
- 17 - 21. 1. - "Operacija Zimska oluja": nemački protivnapad na Sremskom frontu, privremeno zauzeli Šid.
- 19. 1. - Crvena armija zauzima Krakov, Lodz, Tilsit (Sovjetsk)... Opšte povlačenje Nemaca sa Istočnog fronta.
- 20. 1. - Franklin Delano Roosevelt četvrti put inaugurisan za predsednika SAD. Jedini predsednik u istoriji SAD koji je izabran više od dva puta.
- 20. 1. - Mađarska, odn. privremena vlada Fronta nacionalne nezavisnosti u Debrecenu, potpisuje primirje sa saveznicima.
- 20. 1. - Počinje nemačka Evakuacija istočne Pruske, ubrzo dobija haotičan karakter.
- 20. 1. - 9. 2. - Kolmarski džep: američke i francuske snage čiste nemačku 19. armiju iz centralnog Alzasa.
- 23. 1. - Sovjetske trupe u Drugom svetskom ratu, napredujući ka Berlinu, izbile na reku Odru u Poljskoj.
- 24. 1. - Počinje s radom Sud za povredu srpske nacionalne časti (do jula).
- 25. 1. - Na zemaljskoj konferenciji u Beogradu osnovan Jedinstveni sindikat radnika i namještenika Jugoslavije (JSRNJ - od 1948 Savez sindikata Jugoslavije). Predsednik Glavnog odbora Đuro Salaj.
- 25. 1. - Kraj Operacije Nordwind i kraj Ardenske bitke, poslednje nemačke ofanzivne operacije na Zapadnom frontu. Ubijeno ili zarobljeno 220.000 nemačkih i 77.000 savezničkih vojnika.
- 26. 1. - Britanska vlada protestuje zbog stvaranja jugoslovensko-bugarske federacije (za sada se odustaje od ovih planova).
- 26. 1. - Bitka za Budimpeštu, operacija Konrad III: nemački IV SS pancer korpus stigao na 25 km od grada, ali mora se povući dva dana kasnije.
- 27. 1. - Sovjetske jedinice oslobodile Aušvic (Dan holokausta).
- 27. 1. - Titova naredba o ukidanju vojne uprave u Banatu, Bačkoj i Baranji.
- 27. 1.? - Kosovska pobuna: balista Adem Voca pokušao da zauzme Kosovsku Mitrovicu.
- 28. 1. - Otvorena Burmanska cesta iz Britanske Indije prema Kini.
- 30. 1. - Kralj Petar II preneo svoju vlast na namesništvo i priznao vladu Ivana Šubašića (pokušao da je smeni 22. 1.).
- 30. 1. - Sovjeti torpedovali u Baltiku brod Wilhelm Gustloff s preko 9.000 ljudi, uglavnom civila.
- 30. 1. - Američki vojnik Eddie Slovik pogubljen zbog dezertiranja, prvi nakon Američkog građanskog rata i do danas poslednji.
- 1. 2. - Štampan prvi broj "Službenog lista Jugoslavije".
- 3. 2. - Predsedništvo AVNOJ-a donelo Odluku o ukidanju i nevažnosti svih pravnih propisa donetih od strane okupatora i njihovih pomagača za vreme okupacije.
- 3. 2. - Žanka Stokić izlazi pred Sud za suđenje zločina i prestupa protiv srpske nacionalne časti.
- 3. 2. - Korpusna vojna oblast umesto Vojne uprave u Vojvodini.
- 3. 2. - Najjače bombardovanje Berlina: 1.500 aviona USAAF bacilo preko 2.000 tona bombi.
- 3. 2. - Počinje Bitka za Manilu.
- 4 - 11. 2. - Konferencija u Jalti, sastanak Čerčila, Ruzvelta i Staljina o posleratnoj Evropi; između ostalog traži se proširenje AVNOJ-a nekompromitovanim poslanicima iz 1938.
- 4 - 21. 2. - Nemačka "operacija Vukodlak" protiv Virovitičkog mostobrana - ulaze 10. u Viroviticu i eliminišu mostobran.
- 6 - 17. 2. - Mostarska operacija NOVJ u Hercegovini.
- 7. 2. - Prilikom zauzeća Širokog Brijega ubijeno i 30 franjevaca - "Hercegovački franjevački mučenici" po jednom viđenju, "saradnici ustaša" po drugom.
- 8. 2. - Usled pogoršanja situacije, na Kosovu uvedena Vojna uprava (kom. puk. Savo Drljević, traje do juna).
- 8 - 24. 2. - Uspešna Donješleska ofanziva Crvene armije, Nemci proterani iz područja, opkoljeni u Breslauu (Vroclavu) do kraja rata.
- 8. 2. - 11. 3. - Operacija Veritable: britansko-kanadska ofanziva, severni deo klješta prema Rajni.
- 9. 2. - Prva predstava Vršačkog narodnog pozorišta "Sterija".
- 9. 2. - Akcija od 9. februara: britanska podmornica Venturer potopila nemačku U-864 pored Norveške.
- 10. 2. - Crvena armija započinje Istočnopomeransku operaciju.
- 10. 2. - U Baltiku torpedovan nemački brod Steuben, 4.000 mrtvih.
- 12. 2. - Sporazum iz Varkize: Grčka narodnooslobodilačka armija (ELAS) da položi oružje u zamenu za plebiscit i garanciju sloboda.
- 13. 2. - Bitka za Budimpeštu: Crvena armija konačno zauzela grad posle mesec i po dana borbi.
- 13 - 14. 2. - Bombardiranje Dresdena.
- 14. 2. - Oslobođen Mostar.
- 14. 2. - Prvi susret čelnika SAD i Saudi Arabije: F. D. Roosevelt i Abdulaziz Ibn Saud na palubi krstarice u Velikom gorkom jezeru Sueckog kanala.
- 14. 2. - Amerikanci greškom bombardovali Prag, 700 mrtvih.
- 15. 2. - U Kaštel Sućurac stigao prvi veliki brod sa pomoći anglo-američke organizacije za civilnu pomoć (prema sporazumu od 19. 1.).
- 15 - 18. 2. - Operacija Solsticij (Unternehmen Sonnenwende), neuspešna nemačka oklopna ofanziva u Pomeraniji, ali odložen sovjetski napad na Berlin.
- 19. 2. - 26. 3. - Bitka za Iwo Jimu je jedna od najkrvavijih na Pacifiku.
- 21. 2. - Šaban Poluža poginuo kod Srbice, likvidirano jezgro Kosovske pobune.
- 21. 2. - Okončana Bitka za Bataan na Filipinima - osvećen američki poraz iz 1942.
- 23. 2. - Bitka za Poznanj okončana posle mesec dana - preostalih 12.000 nemačkih vojnika iz citadele se predalo.
- 23. 2. - Turska objavila rat Nemačkoj i Japanu.
- 23. 2. - Američki marinci zauzeli brdo Suribachi na Iwo Jimi, nastala čuvena fotografija podizanja zastave.
- 24. 2. - Štampan prvi broj "Službenog glasnika Srbije".
- 24. 2. - Egipatski premijer Ahmad Mahir Pasha ubijen u parlamentu odmah nakon što je objavio rat silama Osovine.
- 25. 2. - Proradila beogradska kratkotalasna radio stanica.
- 26. 2. - Prvo bombardiranje Osake, drugog najvećeg japanskog grada.
- 28. 2. - Pucano na komunističke demonstrante u Bukureštu koji su zahtevali ostavku premijera Radeskua - SSSR sutradan iznudio ostavku.
- februar - Počela Sarajevska operacija.
- 1. 3. - Odlukom povereništva narodne odbrane DF Jugoslavije NOVJ preimenovana u Jugoslovenska armija, VŠ NOV i POJ postaje Generalštab JA. Formirana je Četvrta jugoslovenska armija.
- 2. 3. - Obrazovano kraljevsko namesništvo u Jugoslaviji, koje će vršiti kraljevsku vlast u odsustvu kralja Petra II: Srđan Budisavljević, Ante Mandić i Dušan Sernec.
- 3. 3. - Finska objavila rat Nemačkoj.
- 3. 3. - Okončana jednomesečna Bitka za Manilu - grad opustošen, stradalo oko 100.000 civila.
- 3. 3. - Masakr u Pawłokomi: poljski nacionalisti ubili oko 150 Ukrajinaca - deo međusobnih ubistava u Voliniji i Galiciji.
- 4. 3. -Osnovano Sportsko društvo "Crvena Zvezda".
- 4. 3. - Amerikanci greškom gađali Basel i Zürich u Švicarskoj.
- 5. 3. - Američka prethondica ulazi u Köln.
- 6. 3. - Odluka o privremenoj zabrani povratka kolonistima u ranija mesta življenja, u Makedoniji, Kosovu, Metohiji, Sremu i Vojvodini.
- 6. 3. - Sovjeti nalažu stvaranje koalicione vlade Rumunije, koju bi kontrolisali komunisti - premijer je Petru Groza (do 1952).
- 6 - 16. 3. - Operacija Buđenje proleća u Balatonskom području Mađarske: Nemci izvode poslednju veću ofanzivu, ali Sovjeti ih odbijaju.
- 7. 3. - Formirana privremena vlada Demokratske Federativne Jugoslavije - na čelu je Tito koji ima i resor odbrane, potpredsednik je Milan Grol iz Demokratske stranke, Edvard Kardelj je potpredsednik i ministar za Konstituantu, što je i najznačajniji zadatak vlade; od 28 članova samo je 5 iz izbegličke vlade.
- 7. 3. - 25. 3. - Operacija Lumberjack - američka ofanziva za zauzimanje desne obale Rajne. Prvog dana zauzimaju Ludendorffov most u Remagenu - srušio se deset dana kasnije, ali prebačeno je 25.000 vojnika sa tenkovima i topovima.
- 9. 3. - Staljin odobrio Rumuniji da preuzme administraciju nad severnom Transilvanijom.
- 9. 3. - Japanski puč u Francuskoj Indokini: napadnuti su francuski garnizoni, borbe traju do maja a Japanci podstiču formalni proglas nezavisnosti sastavnih delova: Vijetnamsko Carstvo 11. 3. (u zemlji vlada glad u kojoj umire 600.000 - 700.000 ljudi) i Kambodža 12. 3.; vladar Laosa se odupire.
- 9/10. 3. - Operacija Meetinghouse: Američko bombardovanje Tokija zapaljivim bombama je najrazorniji napad rata (uključujući Hirošimu i Nagasaki) - možda 100.000 mrtvih, milion bez doma. Narednih dana slični napadi su izvedeni na Nagoju, Osaku i Kobe.
- 13. 3. - Sekretar OK KPJ za Kosmet Miladin Popović ubijen od albanskog nacionaliste.
- 15. 3. - "Prosveta" objavila Andrićev roman "Na Drini ćuprija".
- 15. 3. - 17. dodjela Oscara: najbolji film je Going My Way, ukupno sedam nagrada.
- 15. 3. - Juan José Arévalo je prvi demokratski izabran predsednik Gvatemale (do 1951), zemlja je dobila novi ustav, sprovode se socijalne reforme.
- 15 - 31. 3. - Uspešna Gornješleska ofanziva Crvene armije.
- 18. 3. - Sovjetsko-poljske snage zauzimaju Kolberg/Kołobrzeg (grad je inače bio tema istoimenog filma o opsadi iz 1807).
- 18. 3. - Bitka u Ligurijskom moru je poslednja površinska akcija nemačke mornarice.
- 19. 3. - Nosač aviona USS Franklin prišao na 80 km od Japana, ali je teško oštećen u napadu jednog aviona, ima preko 800 mrtvih.
- 19. 3. - "Neronov dekret": Hitler naređuje uništenje nemačke infrastrukture pred nadiranjem saveznika.
- 19. 3. - Britanci zauzeli Mandalay u Burmi.
- 19. 3. - SSSR obaveštava Tursku da neće produžiti ugovor o nenapadanju iz 1925, kada istekne u novembru.
- 20. 3. - Napadom Četvrte armije u Lici počinju Završne operacije u Jugoslaviji.
- 20. 3. - Rumunska vlada dekretirala agrarnu reformu.
- 21. 3. - Bolmanska bitka: JA i Crvena armija nakon dugih borbi zauzela nemački mostobran u Baranji.
- 21. 3. - Operacija Carthage: RAF uništio sedište Gestapoa u Kopenhagenu, ali i obližnju školu sa 86 dece, ukupno 125 civila.
- 22. 3. - Zapadni saveznici počinju invaziju Nemačke - operacije Plunder, Flashpoint, Varsity. Paton prelazi Rajnu kod Openhajma.
- 22. 3. - Osnovana Arapska liga.
- 24. 3. - U Beogradu potpisan sporazum između vlade DFJ i Uprave UN za pomoć i obnovu (UNRRA). Ova organizacija je u Jugoslaviju 1945-46 poslala 2,5 miliona tona robe.
- 24. 3. - Anglo-američko-kanadska Operacija Varsity, najveća padobranska operacija u istoriji, s ciljem osiguranja prelaza preko Rajne (Operacija Plunder); istovremeno počinje i Operacija Archway britanskih specijalnih snaga SAS.
- 24. 3. - Južnije od Operacije Plunder okončana američko-francuska Operacija Undertone kojom su saveznici zauzeli čitavu zapadnu obalu te reke.
- 25. 3. - Crvena armija započinje Bratislavsko-brnsku ofanzivu.
- 27. 3. - Prvi zbor pionira Beograda.
- 27. 3. - Ispaljene poslednje rakete V-2, u Londonu i Belgiji je stradalo blizu 200 civila.
- 27. 3. - Počela Operacija Starvation, miniranje luka i vodenih puteva pored Japana.
- 27. 3. - Aung San započinje pobunu protiv Japanaca u Burmi.
- 27. 3. - Argentina konačno objavila rat Japanu i Nemačkoj.
- 27/28. 3. - Zločini ustaša nad stanovništvom Sarajeva: 55 obješenih na Marijin Dvoru, Maks Luburić drži prijeki sud u gradu od februara.
- 28. 3. - Oslobođen Bihać.
- 29. 3. - Rezolucija ZAVNO Sandžaka o priključenju Srbiji i Crnoj Gori i sopstvenom raspuštanju (odobreno na Trećem zasedanju AVNOJ).
- 29. 3. - Posle četvorodnevne borbe, Amerikanci stavili Frankfurt pod kontrolu (sporadični okršaji do 4. aprila).
- 30. 3. - Crvena armija zauzela Danzig/Gdańsk.
- 1. 4. - Masakr u Baru: incident nakon kojeg je u Baru ubijeno nekoliko stotina prisilno mobilisanih kosovskih Albanaca.
- 1. 4. - Završena prva radna akcija u Srbiji.
- 1. 4. - Brod NOVJ NB-11 Crvena zvijezda naletio na minu kod Suska i potonuo.
- 1. 4. - Crvena armija zauzela mađarski grad Sopron na austrijskoj granici, sutradan počinje Bečka ofanziva.
- 1. 4. - Japanski bolnički brod Awa Maru torpedovan u Tajvanskom moreuzu, 2.000 stradalih.
- 1. 4. - 21. 6. - Bitka za Okinavu: američko iskrcavanje na to ostrvo.
- 2. 4. - Jugoslovenska vlada traži zasebnu okupacionu zonu u Austriji.
- 4. 4. - Iz Mađarske konačno istisnute nemačke i mađarske snage.
- 4. 4. - Crvena armija zauzima Bratislavu.
- 4. 4. - U Rurskom džepu opkoljeno oko 430.000 nemačkih vojnika - do 21. aprila se predaje 325.000 preživelih.
- 5. 4. - Uputstvo o osnivačkim načelima za obrazovanje vlada federalnih jedinica DF Jugoslavije.
- 5. 4. - Gruzijski ustanak na Texelu: pobuna Gruzijske legije u Holandiji - borbe traju do 20. maja.
- 6. 4. - Sarajevska operacija: oslobođeno Sarajevo.
- 6. 4. - Plenum Glavnog narodno-oslobodilačkog odbora Vojvodine doneo zaključak o priključenju Vojvodine federalnoj Srbiji.
- 6. 4. - Operacija Grapeshot: saveznička prolećna ofanziva u Italiji.
- 6. 4. - Bitka za Okinavu: kamikaze potopile dva američka razarača i još dva nepovratno oštetila.
- 6. 4. - 9. 6. - Bitka u zapadnom Hunanu: japanska ofanziva za zauzimanje aerodroma, praćena uspešnom kineskom kontrom.
- 7. 4. - Operacija Ten-Go je samoubilački napad japanske mornarice: potopljen japanski bojni brod Yamato sa 2.055 od 2.332 članova posade i još pet brodova.
- 30. 3. - 8. 4. - Bitka na Lijevča polju - snage NDH razbile četnike, zarobljen Pavle Đurišić i dr. koji su ubrzo ubijeni u Jasenovcu.
- 9. 4. - Narodna vlada federalne Srbije, na čelu je dr. Blagoje Nešković (do 1948).
- 9. 4. - Završena je Bitka za Königsberg: Crvena armija zauzela grad, današnji Kalinjingrad.
- 10. 4. - Amerikanci zauzimaju Hannover i Essen.
- 11. 4. - U Moskvi sklopljen sovjetsko-jugoslovenski ugovor o prijateljstvu, saradnji i uzajamnoj pomoći.
- 12. 4. - Umro predsednik SAD Franklin Delano Roosevelt, nasleđuje ga Harry S. Truman (do 1953).
- 12. 4. - Proboj Sremskog fronta, oslobođen Vukovar. Završne operacije se nastavljaju u istočnoj Slavoniji i severnoj Bosni.
- 12. 4. - Prvi broj lista "Oslobođenje" u Sarajevu.
- 13. 4. - Sovjetsko-bugarska Bečka ofanziva okončana zauzećem grada.
- 13. 4. - Gardelegenski masakr: 1.016 prinudnih radnika ubijeno u zapaljenom ambaru na severu Nemačke.
- 14. 4. - Izvršna funkcija ZAVNOH-a prenesena je na prvu narodnu vladu Hrvatske koju je sastavio Vladimir Bakarić (do 1953).
- 15. 4. - UNRRA preuzela operacije pomoći u Jugoslaviji (prema sporazumu od 23. 3., isporučuje robu od juna).
- 15. 4. - Britanci oslobodili logor Bergen-Belsen.
- 16. 4. - ASNO Makedonije prerasta na trećem zasedanju u Narodno sobranje Makedonije, prvi predsednik vlade Lazar Koliševski (do 1953).
- 15 - 17. 4. - Crnogorska ASNO na četvrtom zasedanju postaje Crnogorska narodna skupština, na čelu prve narodne vlade je Blažo Jovanović (do 1953).
- 16. 4. - Počinje Bitka za Berlin: Bitka za Seelowske visove vodi opkoljavanju grada 19.
- 16. 4. - Nemački transporter Goya torpedovan u Baltiku, preko 6.000 mrtvih.
- 19. 4. - SSSR izjavljuje da će Jugoslaviji dati od svoje okupacione zone u Austriji, pod sovjetskom komandom.
- 19. 4. - Počinje Bitka za Odžak (do 25. maja).
- 20. 4. - Bitka za Nirnberg: Amerikanci zauzimaju Nirnberg nakon petodnevne borbe.
- 20. 4. - Granatiranje Berlina počinje na Hitlerov rođendan.
- 20 - 30. 4. - Zamena okupacionog novca za dinar DF Jugoslavije (npr. najviše 100.000 Nedićevih dinara za novac, ostalo za priznanicu - mera protiv bogataša).
- 9 - 21. 4. - Bitka za Bolonju: saveznici na čelu sa Poljacima zauzeli grad.
- 21 - 30. 4. - Bautzenska bitka je jedna od poslednjih na Istočnom frontu.
- 22. 4. - Proboj logoraša iz Jasenovca: pokušava ih oko hiljadu u dve grupe, uspeva nešto preko stotinu. Ženski i dječiji logor su likvidirani jučer, ustaše od početka mjeseca uništavaju logor i dokaze.
- 23. 4. - Sovjeti ulaze u Berlin.
- 23. 4. - U Jugoslaviji Zakon o suzbijanju špekulacije i privredne sabotaže.
- 24. 4. - Nemci povratili Baucen (Budišin) - jedan od poslednjih taktičkih uspeha u ratu.
- 25. 4. - Sovjeti i Amerikanci se sreli kod Torgaua u Nemačkoj.
- 25. 4. - Bombardovana Hitlerova rezidencija u Obersalzbergu.
- 25. 4. - Bombardiranje Brijuna, srušena dva hotela - NOVJ stiže narednih dana.
- 25. 4. - Početak osnivačke konferencije UN u San Francisku, sa 45 zemalja antihitlerovske koalicije (uklj. Jugoslaviju).
- 27. 4. - Privremena austrijska vlada Karla Rennera odvaja zemlju od Nemačke.
- 28. 4. - Italijanski partizani streljali Musolinija. U Caserti potpisana kapitulacija nemačkih snaga u Italiji, s efektom 2. maja.
- 28. 4. - SAD priznale privremenu vladu DF Jugoslavije.
- 29. 4. - Kapitulacija nemačkih snaga u severnoj Italiji, Austriji, Štajerskoj i Koruškoj.
- 29. 4. - Amerikanci oslobodili logor Dahau.
- 30. 4. - Adolf Hitler i Eva izvršili samoubistvo u Berlinu, Karl Dönitz postaje predsednik a Joseph Goebbels kancelar Nemačke (ovaj drugi mrtav već sutradan).
- 30. 4. - Počinje Karlovačka operacija Jugoslavenske armije.
- 1. 5. - Tršćanska operacija: Jugoslovenska 4. armija ušla u Trst, Goricu i Tržič, gde se susrela sa britanskom Osmom armijom (→ Fojbe, npr. u Basovizzi).
- 1. 5. - Masovno samoubistvo u gradu Demmin, u nemačkoj Pomeraniji.
- 1. 5. - 1. 8. - Operacija Oboe: australijske i savezničke snage protiv Japanaca na Borneu.
- 2. 5. - Bitka za Berlin: crvena zastava na berlinskom Rajhstagu.
- 2. 5. - Novozelandska Druga divizija ušla u Trst i zarobila Nemce koji se nisu želeli predati Jugoslovenima.
- 2. 5. - Jedinice Jugoslovenske armije ušle u Jasenovački logor.
- 2. 5. - Burmanska kampanja (1944-45), Operacija Dracula: Britanci zauzeli Rangoon na samom početku sezone monsuna.
- 2. 5. - Formirana nova nemačka vlada, Flensburška, na čelu sa von Krosigkom.
- 3. 5. - RAF potopio kod Libeka tri broda, Cap Arcona, Thielbek i Deutschland, na prva dva broda je stradalo 7-8.000 logoraša (uključujući 150 Jugoslovena).
- 3. 5. - Bitka za Hamburg: posle 16 dana borbi Britanci zauzimaju Hamburg.
- 4. 5. - Nemačka armija na severozapadu se na Lüneburškom vresištu predala maršalu Montgomeriju (zvanično od sutradan).
- 5. 5. - Izbija Praški ustanak, istog dana počinje i pretežno sovjetska Praška operacija.
- 5. 5. - Oslobođen konc-logor Mauthauzen.
- 5. 5. - Narodna vlada federalne Makedonije usvojila azbuku i pravopis makedonskog jezika.
- 5. 5. - U Oregonu poginulo petoro dece i jedna žena od japanskog balona-bombe.
- 5. 5. - Prvi broj lista "Fiskultura", danas "Sport".
- 6. 5. - Povlačenje kolaboracionista: Pavelić beži sa vladom prema Austriji.
- 6. 5. - Tvrđava Breslau/Wrocław se predala Crvenoj armiji posle skoro tri meseca.
- 6. 5. - Amerikanci zauzeli Plzeň, gde se zaustavljaju zbog sporazuma sa Sovjetima.
- 6. 5. - Američke snage ušle u Trst.
- 7. 5. - Nemačka kapitulacija potpisana u francuskom Reimsu u 02:41.
- 7. 5. - Oslobođeni Karlovac i Varaždin.
- 7. 5. - Bitka u Kuryłówci na jugoistoku poljske između poljskih antikomunista i NKVD.
- 8. 5. - Zvanični dan pobede u Evropi (V-E Day); Čerčil u obraćanju naciji rekao da neprijateljstva zvanično prestaju u minut iza ponoći (UTC+2); u Berlinu u 23:43 (00:43, 9. maja po moskovskom vremenu) još jedna ceremonija potpisivanja, u prisustvu glavnokomandujućeg sovjetske armije, maršala Žukova (u istočnoj Evropi će 9. maj/svibnja biti Dan pobede).
- 8. 5. - Zagreb u NOB: Jugoslovenska armija ulazi u grad.
- 8. 5. - Hermann Göring se predao Amerikancima.
- 8 - 29. 5. - Masakri u Setifu i Gelmi u Francuskom Alžiru - sukob francuskih vlasti i lokalnih Arapa.
- 9. 5. - General Alexander Löhr potpisao predaju u Topolšici, Slovenija.
- 9. 5. - Crvena armija ulazi u Prag (u predgrađima je bilo i američkih izviđačkih jedinica) - organizovane borbe u Češkoj traju još dva dana, sa manjim grupama i kasnije (npr. "Češki pakao" estonske SS divizije).
- 9. 5. - Sovjetske trupe zauzele dansko ostrvo Bornholm (odlaze sledećeg aprila).
- 11. 5. - Nosač aviona USS Bunker Hill teško oštećen kod Okinave u napadu kamikaza, 390 mrtvih.
- 8 - 12. 5. - Osnivački kongres KP Srbije. Tito: "voljeti svoju federalnu jedinicu — znači voljeti monolitnu Jugoslaviju".
- 13. 5. - Bitka na Zelengori: četnici razbijeni na Sutjesci, Draža Mihailović i članovi Vrhovne komande uspeli da se izvuku.
- 14. 5. - Brod "Ljubljana" naišao na minu u Bakarskom zaljevu i potonuo.
- 14 - 15. 5. - Bitka kod Poljane na jugoslovensko-austrijskoj granici, poslednja bitka rata u Evropi.
- 15. 5. - Datum koji se smatra krajem Drugog svetskog rata u Jugoslaviji. Blajburška predaja i zatim "Križni put".
- 16. 5. - Bitka u Malačkom moreuzu: Britanci potopili tešku krstaricu Haguro.
- 17. 5. - Nadbiskup Stepinac uhapšen prvi put.[1] (do 3. juna)
- 20. 5. - Levantska kriza: u neredima u Alepu ubijeno nekoliko francuskih vojnika, u Damasku naređeno da se puca na demonstrante.
- 20. 5. - Završava se Gruzijski ustanak na Texelu, Kanađani razoružali preostale nemačke trupe.
- 21. 5. - Jugoslovenske snage povučene iz austrijske Koruške.
- 21. 5. - Poljska Armia Krajowa napala NKVD-ov logor u Rembertówu na rubu Varšave i oslobodila preko 500 zatočenih.
- 22. 5. - Iz Kragujevca krenula prva "Titova štafeta" - predata mu je 25. maja u Zagrebu.
- 23. 5. - Maršal Tito u principu pristao na povlačenje iz Trsta.
- 23. 5. - Uhapšen Karl Dönitz, predsednik Nemačke, raspuštena Flensburška vlada. Zasebno, Heinrich Himmler izvršio samoubistvo nakon zarobljavanja.
- 23. 5. - Pošto su laburisti otkazali ratnu koaliciju, Winston Churchill daje ostavku - ostaje v.d. do izbora u julu.
- 24. 5. - Jugoslavija: donet Zakon o oduzimanju ratne dobiti.
- 25. 5. - Bitka za Odžak: prestaje jak otpor jedinica NDH u Odžaku.
- 27. 5. - Titov govor u Ljubljani: "ruka osvetnica našeg naroda" dostigla je ogromnu većinu izdajnika. "Mi nećemo da budemo moneta za potkusurivanje, nećemo da nas miješaju u neku politiku interesnih sfera" - Sovjeti zbog ovog protestuju CK KPJ, biće takođe spočitnuto u Staljinovom pismu od 4. 5. 1948 (Tito je ljut jer ga Sovjeti nisu podržali u Koruškoj i Veneciji-Đuliji).
- 27 - 31. 5. - Britanci vraćaju slovenske domobrane u Jugoslaviju, veliki broj je ubijen (→ Masakr na Kočevskom rogu).
- 29. 5. - Nemački komunisti stigli u Berlin, na čelu je Walter Ulbricht.
- 29. 5. - Francuzi zapalili zgradu sirijskog parlamenta.
- 29. 5. - Yokohama razorena u bombardovanju.
- 30. 5. - Progon Nijemaca: počinje Marš smrti iz Brna u Čehoslovačkoj. Iz zemlje će biti proterano oko 2,4 miliona Nemaca.
- 31. 5. - Amerikanci bombarduju Taipei, strada veliki broj civila.
- 31. 5. - Levantska kriza: Churchill ultimativno zahteva od Francuza u Siriji da se povuku u kasarne.
- maj-jun - Britanci razmatraju Operaciju Nezamislivo, ofanzivnu akciju protiv sovjetskih trupa počevši od 1. jula, odn. odbranu od sovjetskog napada.
- jun, početak - Razgovor Tito-Stepinac bez rezultata.
- 1. 6. - Britanci ulaze u Siriju iz Transjordana, preuzimaju Damask od Francuza - ozbiljna kriza u odnosima.
- 4. 6. - Tito tvrdi na zagrebačkom radiju da će se boriti za Korušku - ali saveznici naredili "privremeno" povlačenje.
- 5. 6. - Berlinska deklaracija: Četiri sile preuzimaju upravu nad Nemačkom (biće uspostavljen Saveznički kontrolni savet).
- 8. 6. - Teška krstarica Ashigara torpedovana u moreuzu Bangka - 1.300 mrtvih.
- 9. 6. - Predsedništvo AVNOJ-a donelo Zakon o konfiskaciji imovine i izvršenju konfiskacije, koji se odnosi na imovinu Trećeg rajha, folksdojčera, kao i ratnih zločinaca, saradnika okupatora, "narodnih neprijatelja"...
- 9. 6. - Jugoslavija, V. Britanija i SAD postigli sporazum kojim je Slobodna zona Trsta podeljena na zonu A, pod savezničkom vojnom upravom, i zonu B, pod jugoslovenskom (→ Morganova linija). Britanci okupiraju Pulu. Administrator zapadne Venecije-Đulije feldmaršal Harold Alexander.
- 12. 6. - Jugoslovenske snage se povukle iz Trsta (ostaju Novozelanđani).
- 13. 6. - Bitka za sjeverni Borneo: Australci zauzeli Brunej.
- 15. 6. - Prvi voz na liniji Zemun-Zagreb.
- 18. 6. - Američki general lajtnant Simon Bolivar Buckner Jr. poginuo na Okinavi.
- 18. 6. - I kongres AFŽ.
- 19. 6. - Eisenhowerova pobednička parada u New Yorku, možda 4 miliona gledalaca.
- 19. 6. - Nesreća u rudniku bakra El Teniente u Čileu, stradalo 355 rudara.
- 21. 6. - Suđenje Šesnaestorici: u Moskvi osuđena 16-orica lidera Poljske podzemne države, uključujući komandanta Armije Krajowe Leopolda Okulickog.
- 22. 6. - Kraj japanskog otpora na Okinavi. Sprema se Operacija Downfall odn. Olympic, invazija ostrva Kyushu zakazana za novembar.
- 24. 6. - Parada pobede u Moskvi.
- 25. 6. - Počinje Konferencija u Simli o modalitetu indijske samouprave - bez uspeha.
- 26. 6. - Predstavnici 50 zemalja, među kojima i DF Jugoslavija, u San Francisku potpisuju Povelju UN (stupa na snagu 24. 10.).
- 26. 6. - Jugoslovenska štampa optužuje grčke desničare da "istrebljuju" Slovene u Egejskoj Makedoniji (NYT). Vlada tvrdi da je odatle prebeglo 20.000 Makedonaca.
- 28. 6. - U Poljskoj formirana Privremena vlada nacionalnog jedinstva - londonska poljska vlada je ne priznaje, za razliku od saveznika.
- 29. 6. - Čehoslovačka prepustila Karpatoukrajinu (Zakarpatje) SSSR-u.
- 1. 7. - Nemačka podeljena u četiri okupacione zone, granica sovjetske sa zapadnim zonama će postati unutarnja njemačka granica.
- 4. 7. - Brazilska krstarica Bahia eksplodirala nakon greške pri vežbi gađanja - stradalo je najmanje 336 ljudi.
- 5. 7. - Izbori u UK, prvi od 1935: Konzervativci premijera Čerčila ubedljivo poraženi od Laburista Clementa Attleja, 393 prema 197 mandata (rezultati objavljeni 26. 7.).
- 7. 7. - Masakr u Kalagongu: Japanci ubili oko 600 seljana u burmanskom selu.
- 9. 7. - Rezolucija Oblasne narodne skupštine Kosmeta o priključenju Kosova i Metohije federalnoj Srbiji (odobreno na Trećem zasedanju AVNOJ-a).
- 9. 7. - U Beogradu izjavljuju da je UNRRA-ina kvota hrane za Jugoslaviju smanjena na šestinu potrebne. (NYT)
- 9. 7. - Utvrđene granice zona u okupiranoj Austriji - Britanci drže Korušku i Štajersku, Sovjeti Gradišće itd.
- 10 - 25. 7. - Augustówska racija: sovjetske snage hvataju oko 2.000 antikomunista na severoistoku Poljske, od čega je 600 nestalo.
- 11. 7. - Fadil Hoxha je prvi predsednik Skupštine Autononomne Kosovsko-metohijske oblasti (1945-53. i 1967-69).
- 15. 7. - Raspušteno Balkansko ratno vazduhoplovstvo.
- 15. 7. - Zvanični početak rada Luke Ploče.
- jul - Veliki skok cena u Srbiji usled špekulacija (NYT piše da su "prerogativ vlade ekonomski i politički haos"; retorika je demokratska, sprovedba represivna; svi neistomišljenici su žigosani kao fašisti).
- 16. 7. - Triniti test - prva detonacija atomske bombe, sa 6 kg plutonijuma, izvedena kod Alamogordo, New Mexico - snaga 19-20 kilotona.
- 17. 7. - 2. 8. - Potsdamska konferencija o posleratnoj budućnosti Evrope. Predstavnici zemalja pobednica u Drugom svetskom ratu. SSSR-a, SAD i Velike Britanije, Staljin, Truman i Čerčil, kojeg je 28. jula zamenio novi šef britanske vlade Klement Atli, doneli su odluku o demilitarizaciji i denacifikaciji Nemačke i dogovorili su se o teritorijalnim promenama u istočnoj Evropi.
- 18. 7. - Nota vlade DFJ saveznicima povodom progona Makedonaca u Grčkoj.
- 19. 7. - Čerčil u Potsdamu: "Tito je nametnuo striktnu partijsku organizaciju sa policijskom kontrolom i štampu tako strogo kontrolisanu kao u fašističkoj zemlji. Jugoslavija ni u kom slučaju nije opravdala nade koje smo imali u Jalti".
- 19. 7. - Suočen s unutrašnjim političkim razdorom, skandalima i ubistvima, predsednik Kolumbije Alfonso López Pumarejo daje ostavku
- 23. 7. - Generalni direktor UNRRA Herbert H. Lehman u poseti Beogradu - Tito zahvaljuje na pomoći.
- 24 - 25. 7. - ZAVNO Hrvatske na četvrtom zasjedanju postaje Narodni sabor Hrvatske.
- 25. 7. - Nota vlade DFJ predsedniku Trumanu povodom promena u civilnoj upravi u Julijskoj krajini.
- 26. 7. - Čerčilova ostavka, Clement Attlee je novi britanski premijer.
- 26. 7. - Potsdamska deklaracija zahteva bezuslovnu japansku kapitulaciju, inače sledi potpuno uništenje.
- 28. 7. - Bombarder B-25 udario u Empire State Building, 14 mrtvih.
- 28. 7. - José Bustamante y Rivero je novi predsednik Perua (do 1948), pokušava da stvori demokratičniju vladu.
- 30. 7. - Torpedovana teška krstarica USS Indianapolis: 900 mornara završilo u moru i četiri dana čekaju spas, dve trećine nije preživelo (pored oko 300 koji su potonuli s brodom).
- 31. 7. - Predlog Skupštine izaslanika naroda Vojvodine da se Vojvodina pripoji federalnoj Srbiji (prihvaćen na Trećem zasedanju AVNOJ-a).
- 31. 7. - Masakr Nemaca u Usti nad Labem.
- 4. 8. - The Thing: sovjetski pioniri poklonili rezbareni grb američkom ambasadoru u Moskvi, u kome se nalazio endovibrator, prislušna sprava koju je kreirao Léon Theremin (otkrivena 1952).
- 5. 8. - AVNOJ usvaja amnestiju, osim za ustaše i druge ratne zločince (NYT).
- 5 - 7. 8. - Osnivački kongres Narodnog fronta Jugoslavije (ranije Jedinstveni narodnooslobodilački front - JNOF), organizacije kroz koju KPJ izražava svoj program. Titov govor u kome odbacuje monarhiju i zapadne tipove demokratije ("nema povratka na staro").
- 6. 8.. - Atomsko bombardiranje Hiroshime: Američki bombarder B-29 izbacio je atomsku bombu nazvanu "Little Boy" (Mali dječak) na japanski grad Hirošimu. Na mjestu je poginulo 80,000 ljudi a još ih je 60,000 umrlo od posljedica zračenja do kraja godine. Pretpostavlja se da je bomba ukupno usmrtila 200,000 osoba.
- 7. 8. - SSSR objavio rat Japanu.
- 7 - 10. 8. - Treće zasedanje AVNOJ-a: proširen sa 118 ličnosti (poslanika iz 1938, zatim onih pozvanih iz stranaka ili kao pojedinci) i proglašen za Privremenu narodnu skupštinu Demokratske Federativne Jugoslavije.
- 8. 8. - Kralj Petar II preko Radio Londona opoziva namesnike.
- 8. 8. - U Beogradu osuđen na smrt četnički vojvoda Dragutin Keserović (streljan 17. 8.).
- 8. 8. - Londonski sporazum o Međunarodnom vojnom tribunalu: pravila i procedure za Nirnberški proces
- 9. 8. - Atomsko bombardiranje Nagasakija.
- 9. 8. - Sovjetsko-japanski rat počinje invazijom Mandžurije.
- 9. 8. - Razvijen "Jasenovac", prvi dokumentarni film u posleratnoj Jugoslaviji.
- 10. 8. - Japan nudi predaju, pod uslovom da se time ne prejudicira status Cara - SAD insistiraju na bezuslovnoj predaji.
- 10 - 26. 8. - Zaseda Privremena skupština DFJ. Između ostalog, usvojen zakon o biračkim spiskovima; prema uredbi (11. 8.?) pravo glasa imaju žene i omladina starija od 18 godina.
- 10. 8. - Milan Grol u Skupštini: "...još postoje tendencije da se fašizam i reakcija identifikuju sa normalnim razlikama u slobodi mišljenja..."
- 11. 8. - Sovjetska invazija južnog Sahalina (završena 25. 8.).
- 11. 8. - Krakówski pogrom: masovno premlaćivanje Jevreja podstaknuto glasinama.
- 12. 8. - Na prijemu za strane dopisnike, Tito poriče da je zemlja na putu komunističkog režima (NYT).
- 14. 8. - Car Hirohito prihvata odredbe Potsdamske deklaracije o bezuslovnoj kapitulaciji Japana i snima obraćanje narodu, emitovano sutradan. Ove noći dolazi do incidenta Kyūjō, pokušaja vojnog udara kako bi se sprečila kapitulacija (→ Dan pobede nad Japanom).
- 15. 8. - Oslobođenje Koreje od japanske vlasti.
- 15. 8. - Philippe Pétain osuđen na smrt za izdaju, što predsednik privremene vlade De Gaulle menja u doživotni zatvor (umire 1951).
- 17. 8. - Pogurani od mlađih nacionalista, Sukarno i Mohammad Hatta proglašavaju nezavisnost Indonezije od Holandije, što će ovi priznati 1949. nakon oružanih sukoba. Prva faza Indonežanske nacionalne revolucije, nasilna i haotična, naziva se Bersiap.
- 17. 8. - U Engleskoj objavljena Orwellova "Životinjska farma".
- 18. 8. - Sovjetska invazija Kurilskih ostrva (dovršena 1. 9.).
- 18. 8. - Narednik Anthony J. Marchione je poslednji Amerikanac poginuo u ovom ratu, tokom izviđačkog leta iznad Tokija.
- 19. 8. - Milan Grol napustio Privremenu vladu DFJ, navodeći nedemokratske metode i upotrebu terora od strane OZNA-e.
- 19. 8. - Avgustovska revolucija u Vijetnamu: Hồ Chí Minh-ov Viet Minh stavio Hanoi pod kontrolu.
- 19. 8. - Sovjeti zarobili Pu Yia u Mukdenu.
- 21. 8. - "Kraljevski štrajk" u Rumuniji: kralj Mihai odbija potpisivati vladine uredbe (do januara).
- 23. 8. - Privremena Narodna skupština Demokratske Federativne Jugoslavije donela je Zakon o agrarnoj reformi i kolonizaciji, kojim je oduzet višak zemlje i poljoprivredne imovine zemljoposednicima, crkvama i manastirima i nezemljoradnicima (→ Agrarna reforma u drugoj Jugoslaviji).
- 24. 8. - DF Jugoslavija ratifikovala Povelju UN i Statut Međunarodnog suda pravde.
- 24. 8. - Incident u Matsue: grupa disidenata napada objekte u gradu, pokušavajući da spreče kapitulaciju Japana.
- 24. 8. - Sovjeti u Pjongjangu.
- 25. 8. - Vijetnamski car Bảo Đại abdicira (biće šef države 1949-55).
- 26. 8. ? - Rezolucija o teritorijalnim pravima Jugoslavije na krajeve koji su posle Prvog svetskog rata priključeni Italiji: Slovenačko primorje, Beneška Slovenija, Trst, Istra, Rijeka, Zadar i ostrva Lastovo i Palagruža.
- 27. 8. - NYT izveštava da je francuskom ambasadoru u Beogradu naloženo da "najhitnije protestuje" zbog nacionalizacije borskih rudnika bakra bez nadoknade.
- 28. 8. - Počinje Okupacija Japana: prethodnica se iskrcala u Atsugiju.
- 28. 8. - Kineski građanski rat: Chiang Kai-shek i Mao Zedong započinju mirovne pregovore u Čungkingu (sporazum u oktobru).
- 30. 8. - Konstituirano Savezničko nadzorno vijeće u Njemačkoj (Sovjeti ga napustili 1948).
- 30. 8. - Britanci se vraćaju u Hong Kong (do 1997).
- 31. 8. - Douglas MacArthur uspostavlja Komandu savezničkih sila u Tokiju - upravlja Japanom preko cara do 1949.
- 31. 8. - Izbori za Ustavotvornu skupštinu u DFJ zakazani za 11. novembar.
- 1. 9. - Skupština Srbije usvojila je Zakon o administrativnoj podeli Srbije, čime su uspostavljeni Autonomna pokrajina Vojvodina i Autonomna Kosovsko-metohijska oblast.
- 2. 9. - Kapitulacija Japana potpisana u Tokijskom zalivu, čime je i Drugi svetski rat praktično završen. Okupacija Japana traje do 1952.
- 2. 9. - Proglašena je Demokratska Republika Vijetnam sa predsednikom Ho Ši Minom → Sjeverni Vijetnam.
- 5. 9. - Počeci Hladnog rata: sovjetski šifrant u ambasadi u Kanadi Igor Guzenko prebegao sa dokumentima o špijuniranju.
- 7. 9. - Saveznička vojna parada u Berlinu.
- 8. 9. - Trupe SAD iskrcale se na kraju Drugog svetskog rata u Južnoj Koreji, sovjetske od Japana preuzele Severnu Koreju, a 38. paralela postala linija podele dve korejske države.
- 9. 9. - Maršal Tito odlikovan sovjetskim Ordenom pobede, jedan je od petorice odlikovanih stranaca.
- 9. 9. - Japanske trupe u Kini se formalno predale u 9 sati.
- 9. 9. - Amerikanci u Seulu.
- 9. 9. - Umesto japanske marionete Mengjiang, osnovana Narodna republika Unutrašnje Mongolije - Kineska KP naređuje raspuštanje u novembru.
- 10. 9. - Vidkun Kvisling šef marionetske norveške vlade (1942-45) proglašen je krivim za izdaju i osuđen na smrt zbog saradnje sa nacističkom Nemačkom u Drugom svetskom ratu.
- 11. 9. - Uhapšen gen. Hideki Tojo - pokušao je samoubistvo kada su američki vojnici stigli pred njegovu kuću.
- 12. 9. - Japanska vojska u Singapuru se formalno predala Britancima.
- 12. 9. - U Seulu proglašena Narodna Republika Koreja - na jugu je zabranjena od američkih vlasti, na severu je kooptirana u novi režim.
- 13. 9. - Britanci stižu u Sajgon, s njima se vraćaju i Francuzi, dok Indokinu severno od 16. paralele preuzimaju nacionalistički Kinezi (do juna 1946).
- 13 - 19. 9. - Suđenje generalima NDH u Beogradu.
- 14. 9. - Počinje kolonizacija u Vojvodini: oko 80 porodica iz Bosanske krajine stiglo u banatsko selo Čestereg.
- 16. 9. - U White Sands lansirana WAC Corporal, prva američka sondažna raketa. Na poligon od jula pristižu i delovi nemačke rakete V-2, stižu i nemački naučnici.
- 17. 9. - Britanci počinju Belsenski proces Josefu Krameru i grupi od 44 SS-ovca zaposlenih u konc-logorima - javnost saznaje za razmere zločina.
- 18. 9. - Od tajfuna Makurazaki stradalo nekoliko hiljada ljudi u Japanu.
- 18. 9. - SSSR podržava Jugoslaviju u Tršćanskom pitanju, traži upravu u Tripolitaniji.
- 19. 9. - U Beogradu izvešteno da je Ivan Šubašić bolestan, po drugim izveštajima, on je u kućnom pritvoru (NYT).
- 20. 9. - Pastirsko pismo rimokatoličke crkve u Hrvatskoj: osuđena nova vlast zbog presuda katoličkim vernicima i svećenicima (osuđenim kao ustaše i njihovi saradnici), zbog odvajanja crkve od države i agrarne reforme.
- 20. 9. - Zakon Kontrolnog vijeća br. 1 - Opoziv nacističkih zakona u Njemačkoj.
- 20. 9. - Sveindijski kongres i njegovi lideri Mahatma Gandi i Pandit Nehru odbacili britanski predlog o samoupravi i zatražili punu nezavisnost Indije.
- 22. 9. - Kardelj predlaže u Londonu, na zasedanju Saveta ministara ino. poslova velikih sila, da Trst bude grad-država u okviru jugoslovenske federacije.
- 23. 9. - Francuzi preuzimaju civilnu kontrolu u Sajgonu (trupe stižu 3. oktobra), dok se na severu Vijetnama nalaze kineski nacionalisti.
- 1. 10. - Državna komisija za utvrđivanje zločina optužuje kralja Petra II i emigrantsku vladu za vojne aktivnosti u službi Nemaca. (NYT)
- 2. 10. - Štampan prvi broj lista "Narodna Armija".
- 2. 10. - George S. Patton smenjen s komande Treće armije nakon negativnih komentara o denacifikaciji.
- 4. 10. -Osnovan FK Partizan.
- 5. 10. - Korenica postaje Titova - prvo mesto nazvano po Titu.
- 5. 10. - Crni petak u Holivudu: šestomesečni štrajk scenskih radnika se pretvara u nerede.
- 6. 10. - Početak "Jarčeve kletve": Chicago Cubs će tek 2016. osvojiti prvenstvo.
- 9. 10. - Višijevski premijer Francuske Pierre Laval osuđen na smrt, pogubljen 15. 10..
- 10. 10. - Nacistička partija raspuštena po naređenju Kontrolnog vijeća.
- 10. 10. - Sporazum od duplog desetog: priznata legitimnost Kuomintangove vlade, i KP Kine kao legitimna opoziciona partija. Shangdanška kampanja se okončava dva dana kasnije komunističkom pobedom u provinciji Shanxi.
- 11. 10. - Ministar ino. poslova DFJ Ivan Šubašić dao ostavku - Tito ga optužuje da je pomagao domaćoj reakciji i spoljnim neprijateljima. (NYT)
- 12. 10. - Nacionalistički pokret Lao Issara formira vladu Laosa, zbacuju kralja Sisavang Vonga koji je veran Francuzima - ovi se vraćaju sledeće godine.
- 13. 10. - Osnovan Severnokorejski biro Komunističke partije Koreje - Kim Il-sung dolazi na čelo u decembru (po zvaničnoj severnokorejskoj istoriji, datum je 10. 10., Dan osnivanja Partije, a Kim Il-sung je bio na čelu od početka).
- 14. 10. - Britanci preuzimaju Semarang na Javi, nacionalisti masakrirali zarobljene Japance, a ovi Indonežane.
- 16. 10. - Osnovana Organizacija za prehranu i poljoprivredu UN (FAO), sa osnovnim ciljem podizanja nivoa ishrane i poboljšanja životnog standarda. Ovaj datum je od 1979. Svetski dan hrane.
- 17. 10. - "Dan lojalnosti" u Argentini: Juan Perón je pre nekoliko dana lišen svih funkcija i uhapšen, ali su masovne demonstracije iznudile njegovo oslobađanje, nakon čega najavljuje kandidaturu za predsednika. U organizaciji učestvuje i njegova partnerka Eva Duarte s kojom se ženi 22. 10. (→ Peronizam).
- 18. 10. - Državni udar u Venezueli: vojska i narod zbacili diktatora Angaritu, sledi demokratski period El Trienio Adeco - predsednik Rómulo Betancourt (1945-48. i 1959-64), "Otac venecuelanske demokratije".
- 18. 10. - Izveštava se o koncentrisanju vojske na jugu Jugoslavije, prema Grčkoj. (NYT)
- 20. 10. - Marija Radić, Stjepanova udovica, izdala opozicioni "Narodni glas" (odmah zabranjen).
- 21. 10. - Izbori za skupštinu u Francuskoj, koja će doneti i novi ustav: velika većina za vladajuću De Gaullovu tripartitnu alijansu komunista, narodnih republikanaca i socijalista. Prvi put su glasale žene.
- 24. 10. - Stupanjen na snagu Povelje Ujedinjenih naroda, osnovana je i organizacija Ujedinjenih naroda. Osnovan je Međunarodni sud pravde.
- 25. 10. - Tajvan je poslije 50 godina vraćen Kini (nacionalistička Republika Kina).
- 25. 10. - Benešovi dekreti: 108/1945, o konfiskaciji neprijateljske imovine i Fondu za nacionalnu obnovu.
- 26. 10. - U Jugoslaviji donesen Zakon o konačnoj likvidaciji zemljoradničkih dugova.
- 27. 10. - Jugoslovenska privremena vlada odlučila da demobiliše vojnike starije od 23 godine. Britanski ministar ino. poslova Ernest Bevin je baš juče izrazio zabrinutost zbog brojnosti jugoslovnske armije od "400 - 600 hiljada". (NYT)
- 27. 10. - 20. 11. - Bitka za Surabayu je najveća bitka Indonežanske revolucije: Britanci pobedili indonežanske nacionaliste, ali ovi ostvaruju psihološki uspeh.
- 29. 10. - Osnovan Savez novinara Jugoslavije.
- 29. 10. - Brazilski predsednik Getúlio Vargas prinuđen na ostavku posle 15 godina vlasti - demokratija će se vratiti u vidu Druge Brazilske Republike (Vargas se vraća 1951-54).
- 30. 10. - Jedinstvena Indija ulazi u UN (nezavisnost i podela 1947.).
- 1. 11. - Noć vlakova: židovski otpor organizira protiv Britanaca sabotažu Palestinskih željeznica.
- 2. 11. - Vlada DFJ traži ispravku granice prema Austriji.
- 2. 11. - Balfourov dan: antijevrejski neredi u Egiptu, napadnuti su i hrišćanski objekti - 5 mrtvih.
- novembar - Dovršen železnički most preko Save u Beogradu.
- novembar - Univerziteti u Beogradu, Zagrebu i Ljubljani obnavljaju rad.
- 4. 11. - Izbori u Mađarskoj: Sitnoposednici 57%, socijal-demokrati 17,4%, komunisti 17% (ali po predizbornom sporazumu, ostaje koalicija, → taktika salame).
- 5. 11. - Neredi u Trstu između Italijana i Jugoslovena, 1 poginuo, više ranjenih. (NYT)
- 5. 11. - Jugoslovenski predstavnik pri obrazovnoj konferenciji UN u Londonu Ljubo Leontić izjavljuje da se balkanske nacije protive upotrebi u blokovima ili "sanitarnom kordonu". (NYT)
- 5 - 7. 11. - Antijevrejski neredi u Tripolitaniji, ubijeno ih je preko 140.
- 10. 11. - Britanci započinju napredovanje u Surabaji, suočeni sa jakim otporom - danas Dan heroja u Indoneziji.
- 11. 11. - Izbori za jugoslovensku Ustavotvornu skupštinu (Savezna skupština i Skupština naroda), koje opozicija bojkotuje (poznati po trećoj, "ćoravoj", kutiji bez liste). U atmosferi prinude veliki odziv i velika većina za listu Narodnog fronta.
- 13. 11. - Charles de Gaulle na čelu privremene vlade Francuske.
- 14. 11. - Jevrejski neredi u Tel Avivu - nezadovoljni su britanskom izjavom o američko-britanskoj komisiji za pitanje Palestine.
- 15. 11. - Nalaz Zemaljske komisije za utvrđivanje zločina okupatora i njihovih pomagača br. 4547/45: u sistemu logora Jasenovac ubijeno 500-600 hiljada ljudi.
- 15. 11. - Sitnoposednik Zoltán Tildy je predsednik mađarske vlade.
- 15. 11. - Kineski nacionalisti započinju ofanzivu protiv komunista na severu Kine.
- 16. 11. - Hladni rat: SAD dovode 88 nemačkih naučnika kako bi pomogli razvoj raketne tehnologije.
- 18. 11. - Izbori u Bugarskoj: (komunistički) Otadžbinski front zvanično dobio 88% glasova (izbori su trebali biti održani u avgustu, ali su odloženi zbog anglo-američkog pritiska).
- 18. 11. - Autonomna Republika Azerbejdžan: komunisti stavljaju ovu iransku provinciju pod kontrolu (do decembra 1946, → Iranska kriza).
- 20. 11. - Počeo Nirnberški proces glavnim nemačkim ratnim zločincima.
- 21. 11. - Jedanaest britanskih poslanika tvrdi da su izbori u Jugoslaviji bili pravični. (NYT)
- 25. 11. - Izbori u Austriji: Hrišćanski- i Socijaldemokrati dobili 94% glasova, formiraće koaliciju.
- 28. 11. - Zemljotres u Baločistanu s pratećim cunamijem, negde između 300 i 4.000 poginulih.
- 29. 11. - Ustavotvorna skupština donela Deklaraciju o proglašenju Federativne Narodne Republike Jugoslavije.
- 30. 11. - Rudolf Hess dramatično priznao na nirnberškom suđenju da je glumio amneziju.
- 1. 12. - Vladi maršala Tita jednoglasno potvrđeno poverenje, Ivan Ribar je predsednik Prezidijuma Ustavotvorne skupštine.
- 2. 12. - Izbori za konstituantu u Albaniji, jedina lista je Demokratskog fronta, pod komunističkom kontrolom, zvanično dobija 93,2% glasova.
- 2. 12. - Nacionalizacija banaka u Francuskoj.
- 2. 12. - Izbori u Brazilu: maršal Eurico Gaspar Dutra će biti prvi predsednik Druge Brazilske Republike (1946-51).
- 2. 12. - Afera Cumbok na severu Aceha: sukob između uleme koja podržava nezavisnost Indonezije i plemstva koje je za Holanđane - aristokratija je poražena do januara, mnogi su ubijeni.
- 5. 12. - Let 19: pet američkih vojnih aviona nestalo kod Floride - doprinos mitu o Bermudskom trouglu.
- 10. 12. - Demohrišćanin Alcide De Gasperi je premijer Italije (do 1953).
- 11. 12. - Dragoljub Jovanović u ustavnom odboru kritikuje etatizaciju i povećani broj službenika.
- 14. 12. - Jugoslovenska vlada traži od Britanaca izručenje Nedića, Pavelića i Rupnika. (NYT)
- 14 - 20. 12. - Sovjetske novine ističu teritorijalne pretenzije SSSR prema Turskoj
- decembar - Izbori za oba doma legislature Britanske Indije: od 102 mesta, Indijski kongres uzima 59 a Sveindijska muslimanska liga 30 (ujedinjeni glasovi muslimana, podstrek za podelu). Sledeći izbori održani 1951. u Indiji, odn. 1970. u Pakistanu.
- 15. 12. - U Mahabadu u Iranu proglašena Kurdska narodna vlada, sledećeg meseca i republika.
- 16 - 26. 12. - Sastanak ministara ino-poslova Velike trojke u Moskvi.
- 20. 12. - Karl Renner izabran za prvog predsednika austrijske Druge republike, kancelar je Leopold Figl.
- 21. 12. - General George S. Patton umro od posledica saobraćajne nesreće 9. 12..
- 22. 12. - Britanska vlada priznala FNRJ. Takođe i vlada SAD, uz prigovore o načinu sprovođenja izbora i zbog kršenja ljudskih prava.
- 24. 12. - V.d. patrijarha SPC Josif izjavljuje da se neće protiviti separaciji države i crkve. (NYT)
- 26. 12. - Kreirane valute CFA franak i CFP franak, za francuske kolonije u Africi odn. na Pacifiku.
- 27. 12. - Predstavnici 28 zemalja (među kojima i Jugoslavije) potpisali dokumente Bretton Woods-kog sistema: nastaju Međunarodni monetarni fond i Svjetska banka.
- 27. 12. - Teroristički napadi na britanske baze u Palestini.
- 31. 12. - Francuska priznala jugoslovensku vladu. (NYT 1. 1. '46)
- Počinje aktivnost "Križara" i Škripara u bivšoj NDH.
- Književnik Ćamil Sijarić izabran za poziciju sekretara Suda narodne časti u Banjaluci.
- Gradski narodni odbor Sarajeva donosi odluku o postepenom rušenju Baščaršije, misleći da stari trgovački centar nema ulogu u modernom gradu.
- Otkrivena knjižnica Nag Hamadi.
- Neki značajni filmovi: Roma città aperta, Spellbound, The Lost Weekend, A Tree Grows in Brooklyn, Mildred Pierce (→ 1945. na filmu).
- Izdate knjige Ive Andrića: Gospođica, Travnička hronika, Na Drini Ćuprija.
- Izdana knjiga poema Stojanka majka Knežopoljka Skendera Kulenovića
Rukovodstvo zemlje (vlada u izbeglištvu, DFJ, FNRJ):
- Šef države: Kralj Petar II Karađorđević do 29. novembra, zatim Ivan Ribar kao predsednik Prezidijuma Narodne Skupštine.
- Predsednik Vlade: Ivan Šubašić i Drago Marušić (?) - u izbeglištvu; od 7. 3. maršal Josip Broz Tito (generalni sekretar KPJ i predsednik NKOJ) predsednik privremene vlade DFJ.
- Predsednik Narodne skupštine: Ivan Ribar, zatim Lazar Sokolov, pa Vladimir Simić.
- 1. 1. - Ivica Percl, hrvatski pjevač († 2007)
- 2. 1. - Slobodan Praljak, polihistor, general HV i HVO, osuđeni ratni zločinac († 2017)
- 7. 1. - Dick Marty, švajcarski političar († 2023)
- 10. 1. - Rod Stewart, rok pevač
- 19. 1. - Dragan Holcer, hrvatski nogometaš
- 20. 1. - Momčilo Krajišnik, političar u BiH i RS, osuđeni za ratne zločine († 2020)
- 29. 1. - Tom Selleck, američki glumac
- 29. 1. - Ratomir Damjanović Rale, književnik, novinar
- 5. 2. - Bob Marley, reggae glazbenik († 1981)
- 6. 2. - Jožef Kasa, vojvođanski mađarski političar († 2016)
- 9. 2. - Mia Farrow, američka glumica
- 12. 2. - Neven Vrgoč, dizajner kravata, umetnik († 2014)
- 14. 2. - Hans-Adam II, knez Lihtenštajna
- 22. 2. - Smiljko Kostić, privrednik, gradonačelnik Niša
- 2. 3. - Tomislav Dretar, bosanskohercegovački pisac, književni kritičar, novinar i političar
- 14. 3. - Marko Vešović, književnik († 2023)
- 30. 3. - Eric Clapton, britanski gitarista i pjevač
- 2. 4. - Linda Hunt, američka glumica
- 4. 4. - Daniel Cohn-Bendit, političar, aktivista
- 15. 4. - Stanislav Bašić, hrvatski književnik
- 16. 4. - Gojko Šušak, hrvatski političar († 1998)
- 25. 4. - Björn Ulvaeus, član ABBA-e
- 2. 5. - Alija Dubočanin, književnik
- 7. 5. - Slobodan Divjak, novinar
- 13. 5. - Rajko Petrov Nogo, književnik († 2022)
- 19. 5. - Pete Townshend, rok-muzičar, The Who
- 21. 5. - Richard Hatch, glumac († 2017)
- 24. 5. - Priscilla Presley, glumica, poslovna žena
- 30. 5. - Pero Zubac, književnik
- 31. 5. - Rainer Werner Fassbinder, režiser, scenarista, glumac († 1982)
- 7. 6. - Wolfgang Schüssel, austrijski političar
- 10. 6. - Dane Korica, atletičar i profesor
- 17. 6. - Eddy Merckx, biciklista
- 19. 6. - Aung San Suu Kyi, mijanmarska političarka, nobelovka za mir
- 19. 6. - Radovan Karadžić, bh. političar
- 29. 6. - Chandrika Kumaratunga, predsednica Sri Lanke
- 1. 7. - Debbie Harry, pevačica u Blondie
- 5. 7. - Miroslav Mišković, preduzetnik
- 10. 7. - Zlatko Tomčić, hrvatski političar
- 14. 7. - Antun Vujić, hrvatski političar i leksikograf
- 17. 7. - Aleksandar II Karađorđević, krunski princ Jugoslavije
- 26. 7. - Staniša Stošić, pevač († 2008)
- 26. 7. - Helen Mirren, glumica
- 3. 8. - Slobodan Remetić, lingvista, srpski akademik
- 14. 8. - Steve Martin, glumac
- 14. 8. - Wim Wenders, režiser
- 21. 8. - Milja Vujanović, glumica, astrolog († 2005)
- 21. 8. - Basil Poledouris, kompozitor († 2006)
- 22. 8. - Vida Pavlović, pevačica († 2005)
- 31. 8. - Van Morrison, kantautor, muzičar
- 1. 9. - Haris Silajdžić, bosanskohercegovački političar i državnik
- 2. 9. - Rizo Džafić, bosanski književnik i znanstvenik
- 2. 9. - Dragoljub Raša Todosijević, umetnik
- 8. 9. - Vinko Puljić, vrhbosanski nadbiskup
- 11. 9. - Franz Beckenbauer, njemački fudbaler i trener († 2024)
- 17. 9. - Zoran Miščević, pevač Silueta († 1995)
- 22. 9. - Ilija Petković, fudbaler i trener († 2020)
- 24. 9. - Vladimir Gligorov, ekonomista, politikolog († 2022)
- 26. 9. - Bryan Ferry, britanski pjevač i tekstopisac
- 8. 10. - Slobodan Lang, hrvatski političar i liječnik († 2016)
- 19. 10. - Divine, američki glumac-ica, pjevač-ica († 1988)
- 19. 10. - Patricia Ireland, američka feministkinja
- 20. 10. - Zoran Antonijević-Žota, fudbaler Crvene Zvezde († 2008)
- 21. 10. - Nikita Mihalkov, ruski režiser i glumac
- 23. 10. - Aleksandar Mandić, reditelj i scenarista
- 27. 10. - Luiz Inacio Lula da Silva, predsednik Brazila
- 30. 10. - Aleksandar Vujić, dirigent, kompozitor, pijanista
- 2. 11. - Leon Kojen, estetičar i političar, profesor Filozofskog fakulteta u Bg.
- 3. 11. - Gerd Müller, fudbaler († 2021)
- 4. 11. - Alain Noury, glumac
- 11. 11. - Daniel Ortega, predsjednik Nikaragve
- 12. 11. - Stanislav Hočevar, beogradski nadbiskup
- 12. 11. - Neil Young, kantautor, muzičar
- 14. 11. - Danica Drašković, supruga Vuka Draškovića
- 17. 11. - Srđan Karanović, filmski reditelj
- 21. 11. - Goldie Hawn, američka glumica
- 30. 11. - Novica Negovanović, kompozitor, pevač († 2021)
- 1. 12. - Bette Midler, američka pjevačica i glumica
- 16. 12. - Željko Bebek, bosanskohercegovački pjevač rok muzike
- 23. 12. - Miloš Šobajić, slikar († 2021)
- 24. 12. - Lemmy Kilmister, frontmen Motörhead-a († 2015)
- 24. 12. - Nicholas Meyer, američki pisac, režiser i producent
- 28. 12. - Birendra, kralj Nepala († 2001)
- 1. 1. - Grigorije Božović, književnik, reporter Politike, prof. Prizrenske bogoslovije (* 1880)
- 3. 1. - Edgar Cayce, "vidovnjak" (* 1877)
- 6. 1. - Vladimir Vernadski, mineralog, geohemičar (* 1863)
- 20. 1. - Petar Bojović, srpski vojvoda (* 1858)
- 21. 1. - Aćif Hadžiahmetović, sandžački kvisling (* 1887)
- 25. 1. - Milenko Đurić, slikar i grafičar (* 1894)
- 31. 1. - Eddie Slovik, jedini streljani američki dezerter u II sv. ratu (* 1920)
- 2. 2. - Kiril Preslavski, bugarski princ (* 1895)
- 2. 2. - Bogdan Filov, bivši bugarski premijer (* 1883)
- 3. 2. - Roland Freisler, ozloglašeni nacistički sudac (* 1893)
- 5. 2. - Lilian Rolfe, junakinja II svetskog rata (* 1914)
- 5. 2. - Denise Bloch, junakinja II svetskog rata (* 1916)
- 5. 2. - Violette Szabo, junakinja II svetskog rata (* 1921)
- 13. 2. - Jovan Naumović, general (* 1879)
- 17. 2. - Gabrielle Weidner, junakinja II svetskog rata (* 1914)
- 21. 2. - Eric Liddell, atleta (* 1902)
- 21. 2. - Shaban Polluzha, balistički lider (* 1871)
- 21. 2. - Carl Patsch, slavist, arheolog, historičar (* 1865)
- 22. 1. - Else Lasker-Schüler, književnica (* 1869)
- 23. 2. - Aleksej Nikolajevič Tolstoj, književnik (* 1883)
- 25. 2. - Mário de Andrade, književnik, fotograf (* 1893)
- feb-mart - William Grover-Williams, automobilista, pripadnik francuskog Otpora (* 1903)
- 6. 3. - Milena Pavlović-Barili, srpska slikarka (* 1909)
- 10. 3. - Anka Pađen, narodni heroj (* 1924)
- 13. 3. - Miladin Popović, organizator ustanka na Kosmetu (* 1910)
- 20. 3. - Lord Alfred Douglas, engleski pisac (* 1870)
- ožujak - Anne Frank, autorica poznatog "Dnevnika Anne Frank" (* 1929.)
- 26. 3. - David Lloyd George, britanski političar (* 1863)
- 26. 3. - Boris Šapošnjikov, maršal SSSR (* 1882)
- ca. 26. 3. - Tadamichi Kuribayashi, japanski general (* 1891)
- 6. 4. - Vladimir Perić Valter, narodni heroj (* 1919)
- 9. 4. - Wilhelm Canaris, admiral, bivši šef Abwehra (* 1887)
- 12. 4. - Franklin Delano Roosevelt, američki predsednik (* 1882)
- 16. 4. - Mihailo Avramović, osnivač srpskog zadrugarstva
- 18. 4. - Albert Haler, hrvatski estetičar, esejist, kritičar, književni povjesničar (* 1883.)
- 18. 4. - Vilhelm od Vida, nakratko knez Albanije (* 1876)
- 21. 4. - Pavle Đurišić, četnički vojvoda (* 1907)
- 21. 4. - Walter Model, nemački feldmaršal (* 1891)
- ca. 21. 4. - Zaharije Ostojić, četnički potpukovnik (* 1907)
- 21. 4. - Boris Hanžeković, atletičar (* 1916)
- 23. 4. - Dimitrije Ljotić, političar, kvisling (* 1891)
- 28. 4. - Benito Mussolini, fašistički lider Italije (* 1883)
- april - Mladen Lorković, ustaški političar (* 1909)
- april - Mirko Lalatović, major JVuO (* 1904)
- april - Josef Čapek, češki slikar (* 1887)
- april - jun ? - Dragiša Vasić, književnik, saradnik četničkog pokreta (* 1885)
- 30. 4. - Adolf Hitler, vođa Trećeg Reicha (* 1889)
- 30. 4. - Eva Braun, Hitlerova supruga (* 1912)
- 30. 4. - Luisa Ferida, glumica (* 1914)
- 1. 5. - Fran Binički, hrvatski svećenik, pisac (* 1875.)
- 1. 5. - Joseph Goebbels, nacistički ministar propagande (* 1897)
- Magda Goebbels i njihovo šestero djece.
- 2. 5. - Martin Bormann, Hitlerov saradnik (* 1900)
- 2. 5. - Hans Krebs, general Wehrmachta (* 1898)
- 4. 5. - Fedor von Bock, nemački feldmaršal (* 1880)
- 8. 5. - Josef Terboven, rajhskomesar Norveške (* 1898)
- maj - Milan Aćimović, kvisling (* 1898)
- maj - Xhevdet Doda, narodni heroj Jugoslavije (* 1906)
- 23. 5. - Heinrich Himmler, njemački nacistički političar i glavni šef SS-a (* 1900)
- 2. 6. - Fjodor Mahin - Ataman, general JA (* 1882)
- 6. 6. - Vladimir Arko, hrvatski poduzetnik (* 1888)
- 7. 6. - Mile Budak, ustaški funkcionar (* 1889)
- 8. 6. - Robert Desnos, pesnik, nadrealista (* 1900)
- 13. 6. - Minoru Ōta, japanski admiral (* 1891)
- jun - Joanikije Lipovac, mitropolit crnogorsko-primorski, sveštenomučenik (* 1890)
- lipanj - Ljudevit Jurak, patolog, sudski medicinar (* 1881)
- 16. 6. - Aris Veluhiotis, vođa grčkog otpora iz ELAS (* 1905)
- 18. 6. - Simon Bolivar Buckner Jr., američki general (* 1886)
- 29. 6. - Mustafa Busuladžić, bošnjački intelektualac (* 1914)
- 30. 6. - Germogen Maksimov, poglavar "Hrvatske pravoslavne crkve" († 1861)
- 5. 7. - Ademaga Mešić, bivši doglavnik NDH (* 1868)
- 8. 7. - Vaso Miskin Crni, narodni heroj (* 1916)
- 13. 7. - Ala Nazimova, glumica (* 1879)
- 17. 7. - Ernst Busch, nemački feldmaršal (* 1885)
- 19. 7. - Dragutin Gavrilović, srpski i jugoslovenski oficir (* 1882)
- 20. 7. - Paul Valéry, pesnik (* 1871)
- 30. 7. - Kerubin Šegvić, povjesničar, svećenik (* 1867)
- 2. 8. - Pietro Mascagni, kompozitor (* 1863)
- 8. 8. - Jakov Protazanov, sovjetski filmski režiser i scenarista (* 1881)
- 9. 8. - Branko Gašparević, srpski kvisling (* 1912)
- 10. 8. - Robert H. Goddard, pionir raketa (* 1882)
- 14. 8. - Vojislav Lukačević, četnički potpukovnik (* 1908)
- 16. 8. - Takijirō Ōnishi, japanski admiral (* 1891)
- 17. 8. - Dragutin Keserović, četnički vojvoda (* 1896)
- 18. 8. - Subhas Chandra Bose, indijski nacionalista (* 1897)
- 26. 8. - Franz Werfel, književnik (* 1890)
- 3. 9. - Anton Webern, austrijski kompozitor (* 1883.)
- 24. 9. - Hans Geiger, fizičar, pronalazač G. brojača (* 1882)
- 26. 9. - Béla Bartók, kompozitor (* 1881)
- 13. 10. - Milton S. Hershey, čokoladni tajkun (* 1857)
- 15. 10. - Pierre Laval, francuski kvisling (* 1883)
- 24. 10. - Vidkun Quisling, norveški političar, originalni kvisling (* 1887)
- 25. 10. - Robert Ley, šef nacističkog Nemačkog radničkog fronta (* 1890)
- 2. 11. - Petar Drapšin, general JA, narodni heroj (* 1914)
- 10. 11. - Sekula Drljević, crnogorski nacionalista, kvisling (* 1884)
- 11. 11. - Jerome Kern, kompozitor popularne muzike (* 1885)
- novembar - Dragoslav Račić, četnički pukovnik (* 1905)
- novembar - Sulejman Omerović - Car, potpukovnik JA, narodni heroj (* 1923)
- 23. 11. - Ljubomir Ivanović, slikar (* 1882)
- 4. 12. - Tomas Hant Morgan, osnivač genetike, nobelovac (* 1866)
- 16. 12. - Fumimaro Konoe, bivši japanski premijer (* 1891)
- 21. 12. - George S. Patton, američki general (* 1885)
- 24. 12. - Rudolf Lüters, njemački general (* 1883)
- 25. 12. - Russell Gleason, glumac (* 1907)
- 28. 12. - Theodore Dreiser, književnik (* 1871)
- Branko Tanazević, arhitekta (* 1876)
- Dragomir Arambašić, vajar (* 1881)
- Smail-aga Ćemalović, političar (* 1884)
- Juraj Demetrović, političar (* 1885)
- Philipp Popp, zagrebački evangelički biskup (* 1893)
- Milorad Vukojičić, osuđen i streljan za ratne zločine (* 1917)
- Walter Kraus, austrijski slikar, žrtva Jasenovca (* 1917)
- Andrija Konc, hrvatski pjevač (* 1919.)
- Fizika: Wolfgang Pauli (otkriće principa isključenja, takođe nazvanog Paulijev princip)
- Kemija: Artturi Ilmari Virtanen (istraživanje i pronalasci u hemiji poljoprivrede i ishrane, naročito za metod očuvanja krmiva)
- Fiziologija i medicina: Alexander Fleming, Ernst Boris Chain i Howard Walter Florey (otkriće penicilina i njegovog lekovitog efekta u raznim infektivnim bolestima)
- Književnost: Gabriela Mistral (lirska poezija koja je, nadahnuta moćnim emocijama, učinila njeno ime simbolom idealističkih htenja čitavog latinoameričkog sveta)
- Mir: Cordell Hull ("otac Ujedinjenih Nacija")
- Kronologija Drugog svjetskog rata u Jugoslaviji
- Spisak osovinskih operacija u Jugoslaviji
- Spisak antipartizanskih operacija u NDH
- Hronologija ustaških zločina 1945.
- Hronologija četničkih zločina 1945. godine
- Povlačenje kolaboracionista u Treći Rajh
- Istorijska čitanka 4, Drugi svetski rat [1]
- * Hronologija narodnooslobodilačkog rata 1941-1945, događaji 1945, partizanska perspektiva: januar, februar, mart, april, maj (ima dosta slovnih grešaka).
- ↑ "Archbishop Cardinal Stepinac", 29 May 1958. HU OSA 300-8-3-9248