సిమ్లా ఒప్పందం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
సమాచారపెట్టె సమాచారం అనువాదం |
|||
| పంక్తి 14: | పంక్తి 14: | ||
ఈ ఒప్పందం రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలు క్షీణించి, ఘర్షణల దాకా పోకుండా నివారించలేకపోయింది. 1999 నాటి కార్గిల్ యుద్ధం ఇందుకో ఉదాహరణ. 1984 లో ఆపరేషన్ మేఘదూత్‌లో భారత్ సియాచెన్ గ్లేసియరును పూర్తిగా ఆక్రమించుకుంది. ఈ ప్రాంతంలో నియంత్రణ రేఖను సిమ్లా ఒప్పందంలో నిర్వచించలేదు. అయితే పాకిస్తాన్ దీన్ని సిమ్లా ఒప్పందపు అతిక్రమణగా భావించింది. |
ఈ ఒప్పందం రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలు క్షీణించి, ఘర్షణల దాకా పోకుండా నివారించలేకపోయింది. 1999 నాటి కార్గిల్ యుద్ధం ఇందుకో ఉదాహరణ. 1984 లో ఆపరేషన్ మేఘదూత్‌లో భారత్ సియాచెన్ గ్లేసియరును పూర్తిగా ఆక్రమించుకుంది. ఈ ప్రాంతంలో నియంత్రణ రేఖను సిమ్లా ఒప్పందంలో నిర్వచించలేదు. అయితే పాకిస్తాన్ దీన్ని సిమ్లా ఒప్పందపు అతిక్రమణగా భావించింది. |
||
== ఒప్పందం |
== ఒప్పందం పాఠం == |
||
1972 జూలై 2 నాటి సిమ్లా ఒప్పందపు పూర్తి పాఠం ఇది:{{quotation| |
1972 జూలై 2 నాటి సిమ్లా ఒప్పందపు పూర్తి పాఠం ఇది:{{quotation| |
||
భారత్ పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వాలు, తమ రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలను విషమం చేస్తున్న ఘర్షణలకు అంతం పలకాలని, మైత్రీపూర్వక, సత్సంబంధాలను నెలకొల్పుకోవాలని, ఉపఖండంలో సుస్థిర శాంతిని స్థాపించాలని, తద్వారా రెండు దేశాల ప్రజల సంక్షేమానికి పాటుపడాలనీ తీర్మానించాయి. |
భారత్ పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వాలు, తమ రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలను విషమం చేస్తున్న ఘర్షణలకు అంతం పలకాలని, మైత్రీపూర్వక, సత్సంబంధాలను నెలకొల్పుకోవాలని, ఉపఖండంలో సుస్థిర శాంతిని స్థాపించాలని, తద్వారా రెండు దేశాల ప్రజల సంక్షేమానికి పాటుపడాలనీ తీర్మానించాయి. |
||
09:42, 31 డిసెంబరు 2016 నాటి కూర్పు
| భారత పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వాల మధ్య ద్వైపాక్షిక సంబంధాల ఒప్పందం | |
|---|---|
 భారత పాకిస్తాన్ జెండాలు పట్టుకున్న పాకిస్తాన్ రేంజర్లు | |
| రకం | శాంతి ఒప్పందం |
| సందర్భం | ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం |
| రాసిన తేదీ | 1972 జూన్ 28 |
| సంతకించిన తేదీ | 2 జూలై 1972 |
| స్థలం | సిమ్లా, హిమాచల్ ప్రదేశ్, భారత్ |
| ఆమోదించిన తేదీ | 1972 ఆగస్టు 2 |
| అమలు తేదీ | 1972 ఆగస్టు 2 |
| స్థితి | ఇరు దేశాల ఆమోదముద్ర |
| కాలపరిమితి | 14 ఏప్రిల్ 1974 |
| చర్చల్లో పాల్గొన్నవారు | భారత పాకిస్తాన్ల విదేశాంగ శాఖ మంత్రులు |
| సంతకీయులు | ఇందిరా గాంధీ (భారత ప్రధాని) జుల్ఫికర్ ఆలీ భుట్టో (పాకిస్తాన్ అధ్యక్షుడు)) |
| కక్షిదారులు |  భారతదేశం పాకిస్తాన్ |
| ఆమోదకులు | భారత పార్లమెంటు పాకిస్తాన్ పార్లమెంటు |
| Depositary | పాకిస్తాన్ భారత ప్రభుత్వాలు |
| భాషలు | |
సిమ్లా ఒప్పందం భారత పాకిస్తాన్ల మధ్య 1972 జూలై 2 న, హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాజధాని సిమ్లాలో కుదిరింది.[1] 1971 నాటి బంగ్లాదేశ్ యుద్ధంలో పాకిస్తాన్ భారత్ చేతిలో ఓడిన తరువాత ఈ సంధి కుదిరింది. ఈ యుద్ధంలో తూర్పు పాకిస్తాన్ గా పిలువబడే భూభాగం పాకిస్తాన్‌నుండి వేరుపడి బంగ్లాదేశ్‌గా ఏర్పడింది. తొలుత బంగ్లా విముక్తి యుద్ధంగా మొదలైన ఈ యుద్ధంలో భారత్ తూర్పు పాకిస్తాన్‌కు బాసటగా దిగడంతో ఇది భారత పాకిస్తాన్ యుద్ధంగా మారింది. సిమ్లా ఒప్పందానికి ఇరు దేశాల పార్లమెంట్లూ అదే సంవత్సరం ఆమోదముద్ర వేసాయి.
తమ సంబంధాలను విషమం చేస్తున్న ఘర్షణలకు అంతం పలకాలనే రెండు దేశాల నిశ్చయానికి ఫలితంగా ఈ ఒప్పందం కుదిరింది. తమ పరస్పర సంబంధాలను మామూలు స్థాయికి తీసుకువెళ్ళడమే కాకుండా, భవిష్యత్తులో ఈ సంబంధాలను నిర్దేశించే సూత్రాలను కూడా ఈ ఒప్పందం నిర్వచించింది.[2]
వివరాలు
భారత ప్రధాని ఇందిరా గాంధీ, పాకిస్తాన్ అధ్యక్షుడు జుల్ఫికర్ ఆలీ భుట్టో ల మధ్య ఈ ఒప్పందం కుదిరింది. భుట్టో కుమార్తె, తరువాతి కాలంలో పాకిస్తానుకు ప్రధాని అయిన బేనజీర్ భుట్టో కూడా తండ్రితో ఉంది. ఒప్పందం ద్వారా పాకిస్తాన్ బంగ్లాదేశ్ ఉనికిని గుర్తించింది. ఈ ఒప్పందంపై జూలై 3 న రాత్రి 12:40 కి సంతకాలైనప్పటికీ అధికార పత్రాలన్నీ 1972 జూలై 2 తేదీతోనే ఉన్నాయి.[2][3] ఒప్పందం లోని ప్రధాన అంశాలు:
- రెండు దేశాలు తమ వివాదాలను ద్వైపాక్షికంగానే పరిష్కరించుకుంటాయి.[1][4] తరువాతి కాలంలో కాశ్మీరు సమస్యలో ఐక్యరాజ్యసమితి జోక్యాన్ని పాకిస్తాన్ ప్రతిపాదించినప్పటికీ, ఈ అంశం ఆధారంగానే భారత్ అంగీకరించలేదు.[5]
- 1971 డిసెంబరు నాటి సంధిరేఖను నియంత్రణ రేఖగా ఇరు దేశాలూ గుర్తించాయి. "ఏ భిన్నాభిప్రాయాలున్నప్పటికీ, ఇద్దరిలో ఎవరూ కూడా ఏకపక్షంగా ఈ రేఖను మార్చేందుకు ప్రయత్నించకూడదు".[1][3] ఈ రేఖను ఆంతర్జాతీయ సరిహద్దుగా మార్చాలని రెండు దేశాల అధిపతుల ఆంతరంగిక సమావేశంలో అప్రకటిత ఒప్పందం కుదిరిందని భారత అధికారులు అన్నప్పటికీ పాకిస్తాన్ అధికారులు దాన్ని ఖండించారు.[2][3] ఈ రేఖను గుర్తించడంతో భారత పాకిస్తాన్‌లలో ఐక్యరాజ్యసమితి సైనిక పరిశీలకుల బృందానికి (UNMOGIP) పాత్ర ముగిసిందని భారత్ చెప్పింది. 1949 లో కరాచీ ఒప్పందం ద్వారా ఏర్పడిన సంధిరేఖను ఈ బృందం పరిశీలిస్తూ ఉంటుంది. ఇప్పుడా రేఖయే లేదు కాబట్టి ఈ బృందం అవసరం లేదని భారత్ వాదన. అయితే, పాకిస్తాన్ వాదన ఇందుకు భిన్నంగా ఉంది. ఈ బృందం ఇప్పటికీ రెండు దేశాల్లోనూ ఉంది.[5]
ఈ ఒప్పందం రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలు క్షీణించి, ఘర్షణల దాకా పోకుండా నివారించలేకపోయింది. 1999 నాటి కార్గిల్ యుద్ధం ఇందుకో ఉదాహరణ. 1984 లో ఆపరేషన్ మేఘదూత్‌లో భారత్ సియాచెన్ గ్లేసియరును పూర్తిగా ఆక్రమించుకుంది. ఈ ప్రాంతంలో నియంత్రణ రేఖను సిమ్లా ఒప్పందంలో నిర్వచించలేదు. అయితే పాకిస్తాన్ దీన్ని సిమ్లా ఒప్పందపు అతిక్రమణగా భావించింది.
ఒప్పందం పాఠం
1972 జూలై 2 నాటి సిమ్లా ఒప్పందపు పూర్తి పాఠం ఇది:
భారత్ పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వాలు, తమ రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలను విషమం చేస్తున్న ఘర్షణలకు అంతం పలకాలని, మైత్రీపూర్వక, సత్సంబంధాలను నెలకొల్పుకోవాలని, ఉపఖండంలో సుస్థిర శాంతిని స్థాపించాలని, తద్వారా రెండు దేశాల ప్రజల సంక్షేమానికి పాటుపడాలనీ తీర్మానించాయి.
ఈ ధ్యేయాన్ని సాధించేందుకు భారత్ ప్రభుత్వం, పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వమూ కింది ఒప్పందానికి వచ్చాయి:
(i) ఇరు దేశాల సంబంధాలు, ఐక్యరాజ్యసమితి చార్టరులోని సూత్రాలకు లోబడి ఉంటాయి.
(ii) ఇరు దేశాల మధ్య ఉన్న భేదాభిప్రాయాలను ద్వైపాక్షిక చర్చల ద్వారా గానీ, రెండు దేశాలకు ఆమోదయోగ్యమైన ఇతర పద్ధతుల ద్వారాగానీ పరిష్కరించుకుంటాయి. రెండు దేశాల మధ్య ఇప్పటికే ఉన్న సమస్యలను అలా ఉండగా, పరిస్థితిని మార్చివేసే చర్యలను ఎవరూ ఏకపక్షంగా చేపట్టరాదు. శాంతికి, సుహృద్భావానికీ భంగం కలిగించే చర్యలను రెండు దేశాలూ అడ్డుకుంటాయి.
(iii) పొరుగుదేశంతో సత్సంబంధాలకు, సుస్థిర శాంతినీ నెలకొల్పాలంటే పరస్పర శాంతి, సార్వభౌమత్వము, ప్రాదేశిక సమగ్రతల పట్ల గౌరవం, అంతర్గత విషయాల్లో జోక్యం చేసుకోకపోవడం అత్యంత ప్రధానమని ఇరు దేశాలూ గుర్తించాయి. గత 25 ఏళ్ళుగా ఇరుదేశాల సంబంధాలను కలుషితం చేసిన అంశాలు, కారణాలను శాంతియుతంగా పరిష్కరించుకుంటాయి
(v) ఇరు దేశాలు ఎదటివారి పరస్పర జాతీయ సమగ్రతను, ప్రాదేశిక సమగ్రతను, రాజకీయ స్వాతంత్ర్యాన్ని, సార్వభౌమిక సమానత్వాన్నీ ఎల్లప్పుడూ గౌరవిస్తాయి.
(vi) ఐక్యరాజ్యసమితి చార్టరును అనుసరించి, రెండు దేశాలు ప్రాదేశిక సమగ్రతకు, రాజకీయ స్వాతంత్ర్యానికీ భంగం కలిగించేలా బలాన్ని వాడడం గానీ, బెదిరించడంగానీ చెయ్యరు.
రెండు ప్రభుత్వాలూ, అవతలి వారిపై జరిగే విష ప్రచారాన్ని తమకు చేతనైనంతలో అడ్డుకుంటాయి. తమ మధ్య మైత్రిని పెంపొందించే సమాచారపు వ్యాప్తికి దోహదం చేస్తాయి.
అంచెలంచెలుగా తమ సంబంధాలను మెరుగుపరచుకునేందుకు కింది ఒప్పందానికి వచ్చాయి:
(i) సమాచార, తంతి తపాలా, సముద్రమార్గ, భూమార్గ, ఆకాశ మార్గ సంబంధాలను తిరిగి ప్రారంభించేందుకు, అవతలి దేశ విమానాలను తమ గగనతలంలో ఎగిరేందుకు అనుమతించేందుకూ చర్యలు తీసుకుంటాయి.
(ii) అవతలి దేశ పౌరులు తమ దేశాన్ని సందర్శించేందుకు ప్రయాణ సౌకర్యాల కల్పనలో చర్యలు తీసుకుంటాయి.
(iii) ఆర్థిక, ఆర్థికేతర రంగాల్లో వాణిజ్యాన్ని వీలైనంత మేరకు తిరిగి ప్రారంభిస్తాయి.
(iv) శాస్త్ర, సాంస్కృతిక రంగాల్లో పరస్పరం ఇచ్చిపుచ్చుకోవడాన్ని ప్రోత్సహిస్తాయి.
వీటికి సంబంధించి ఇరు దేశాల బృందాలు సమావేశమౌతూ వివిధ అంశాలను పరిష్కరిస్తాయి.
సుస్థిర శాంతి స్థాపన దిశగా పని మొదలుపెట్టేందుకుగాను ఇరు దేశాలూ కింది అంగీకారానికి వచ్చాయి:
(i) భారత పాకిస్తాన్ సైన్యాలను అంతర్జాతీయ సరిహద్దు నుండి తమతమ భూభాగాల వైపుకు వెనక్కు రప్పిస్తాయి.
(ii) జమ్మూ కాశ్మీరులో 1971 డిసెంబరు 17 నాటి నియంత్రణ రేఖను ఇరు దేశాలూ గౌరవిస్తాయి. "పరస్పర భిన్నాభిప్రాయాలున్నప్పటికీ, చట్టపరంగా భిన్న భాష్యాలు చెప్పినప్పటికీ, ఇద్దరిలో ఎవరూ కూడా ఏకపక్షంగా ఈ రేఖను మార్చేందుకు ప్రయత్నించకూడదు". ఈ రేఖను అతిక్రమిస్తూ బలాన్ని ఉపయోగించమని రెండు దేశాలు అంగీకరిస్తున్నాయి.
(iii) ఈ ఒప్పందం అమల్లోకి వచ్చాక సైనిక నిష్క్రమణలు మొదలై, ఆ పై 30 రోజుల్లోగా పూర్తవుతుంది.
ఈ ఒప్పందాన్ని రెండు దేశాలు తమతమ రాజ్యాంగ పద్ధతులను అనుసరించి ఆమోదించాక, ఆ ఆమోద పత్రాన్ని పరస్పరం ఇచ్చిపుచ్చుకున్నాక, ఒప్పందం అమల్లోకి వస్తుంది.
ఇరుదేశాధినేతలు పరస్పరం ఆమోదయోగ్యమైన సమయంలో తిరిగి సమావేశమౌతారు. ఈలోగా ఇరు దేశాల ప్రతినిధులు సమావేశమై సుస్థిర శాంతి స్థాపనకు, సంబంధాలను మామూలు స్థాయికి తెచ్చేందుకు, యుద్ధ ఖైదీలను, పౌరులనూ ఇచ్చిపుచ్చుకునేందుకూ, కాశ్మీరు పరిష్కారానికీ, దౌత్య సంబంధాల పునరుద్ధరణకూ అవసరమైన పద్ధతులు, ఏర్పాట్ల గురించి చర్చిస్తారు.
జుల్ఫికర్ ఆలీ భుట్టో అద్యక్షుడు పాకిస్తాన్ ఇస్లామిక్ రిపబ్లిక్
ఇందిరా గాంధీ ప్రధానమంత్రి భారత్
సిమ్లా, 1972 జూలై 2
— జుల్ఫికర్ ఆలీ భుట్టో, ఇందిరా గాంధీ.[1]
ఢిల్లీ ఒప్పందం
ఈ ఒప్పందం భారత, బంగ్లాదేశ్, పాకిస్తాన్ విదేశాంగ శాఖ మంత్రుల మధ్య ఢిల్లీలో 1973 ఆగస్టు 28 న కుదిరింది. దీని ప్రకారం మూడు దేశాలు యుద్ధ ఖైదీలను, పౌర ఖైదీలనూ ఇచ్చి పుచ్చుకుంటాయి.[6][7][8]
ఇవి కూడా చూడండి
మూలాలు
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Simla Agreement". Bilateral/Multilateral Documents. Ministry of External Affairs, Government of India. Retrieved 27 September 2013.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 "Indo-Pak Shimla Agreement: 40 years later". IANS. IBN Live, CNN IBN. 2 July 2012. Retrieved 27 September 2013.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "Relevance of Simla Agreement". Editorial Series. Khan Study Group. Retrieved 27 September 2013.
- ↑ Kapur, Shekhar (Narrator) (21 September 2013). "1971 Indo-Pak War". Pradhanmantri. episode 11. season 1. ABP News. http://www.newsbullet.in/video/india/45558-watch-pradhanmantri-episode-11-about-1971-indo-pak-war.
- ↑ 5.0 5.1 Press Trust of India (22 January 2013). "India spikes Pak call for third party mediation, says Simla Agreement tops all agendas". Indian Express. Retrieved 27 September 2013.
- ↑ Mark Cutts; Office of the United Nations High Commissioner for Refugees (2000). The State of the World's Refugees, 2000: Fifty Years of Humanitarian Action. Oxford University Press. pp. 73–. ISBN 978-0-19-924104-0. Retrieved 23 June 2012.
- ↑ Sukhwant Singh (19 July 2009). India's Wars Since Independence. Lancer Publishers. pp. 538–. ISBN 978-1-935501-13-8. Retrieved 23 June 2012.
- ↑ The office of the Foreign Minister, Government of Bangladesh. "The text of the Tripartite agreement at Delhi". Virtualbangladesh. Retrieved 23 June 2012.