Anarko-kapitalizm

Sayfanın 10 Nisan 2024 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.

Anarko kapitalizm (ayrıca liberteryen anarşizm,^[1] özel mülkiyet anarşizmi,^[2] piyasa anarşizmi^[3] veya serbest piyasa anarşizmi^[4] ile ifade edilebilir)^[5] özel mülkiyet hakkına,^[6] iktidar müdahalesinin reddine ve temel toplumsal etkileşim mekanizması olarak rekabete dayalı serbest piyasanın savunusuna dayanan siyasal düşüncedir.^[7] Anarko-kapitalizm, özel mülkiyeti şu şartlarda meşru görür: bir emek ürünü ise, ticaret etkinliğinin bir sonucu ise veya hediye olarak elde edilmiş ise.^[8] Ekole göre, anarko kapitalist toplumda; serbest piyasa işleyişini, toplumsal kurumları, yasa uygulamalarını, güvenliği ve altyapıyı, devlet yerine kâr amaçlı rekabete dayalı şirketlerin, yardım derneklerinin veya gönüllülüğe dayanan birliklerin düzenlemesi öngörülür.^[9]

Anarko kapitalizm, piyasa teorisyenleri Gustave de Molinari, Frederic Bastiat ve Robert Nozick ile birlikte Amerikalı bireyciler Tucker ve Spooner gibi düşünürlerin fikirleri ile şekillenmiştir^[10] Bir tür bireyci anarşizm biçimi olarak karakterize edilir^[11] Fakat, Tucker ve Spooner'ın çizgisinde olan bireyci anarşizmden farklı olarak, anarko kapitalizm emek değer teorisini ve onun normatif uygulamalarını reddeder. Anarko kapitalist düşünceler agorizm ve piyasa merkezli özgürlükçü sol felsefelerin gelişimine katkılarda bulunmuştur.^[12]

Anarko kapitalizm hem doğal haklar^[13] hem de faydacı (utilitarian)^[14] temelde savunulmuştur. Anarko kapitalizmin, kapitalist doğasından kaynaklanan sebeplerle anarşist düşünce içindeki yeri tartışmalıdır.^[15] Özellikle komünist anarşist hareket içinde olanlar, Rothbard gibi bireyci anarşistleri anarşizm yazınından dışlama taraftarıdır.^[16] Rothbard uzlaşmaya dayalı değişimi ifade eden serbest piyasa kapitalizmini,^[17] onu yok etmek üzere baskıcı yöntemler kullanan hükûmet ve büyük şirketler arasında bir birliktelik olarak tanımladığı devlet kapitalizminden ayırır.^[18] Bu bağlamda Rothbard "kapitalizm"i anarşizmin en yetkin ifade biçimi ve aynı şekilde anarşizmi de kapitalizmin en yetkin ifade biçimi olarak tanımlamıştır.^[19]

Sembolizm

Sarı Siyah Bayrak

Sarı siyah bayrak, genel olarak anarko-kapitalizmin esas sembolü olarak kullanılır. Sarı renk, politik amaçlı kullanılan renkler içerisinde liberallerin ve sağ liberteryenlerin serbest piyasayı ve bireyciliği temsilen kullandığı bir renktir. Anarko-kapitalizmin içerisinde barındırdığı klasik liberal veya sağ liberteryen düşüncelerin, anarşizmi temsilen kullanılan siyah renkle birleşmesi olarak kullanılır.

Ama-gi

Ama-gi, bir antik Sümer çivi yazısı sözcüğüdür. "Özgürlük/Bağımsızlık" anlamına gelen sözcüğün, bu kavramı dile getiren ilk insan yazısı olduğuna inanılmaktadır. Bu nedenle de zaman zaman anarko-kapitalistler tarafından sembol olarak kullanılır.

Libertatis Æquilibritas

Libertatis Æquilibritas, Latince "Özgürlüğün (Bağımsızlığın) Dengesi" anlamına gelir ve bazı anarko-kapitalizm yanlılarınca kullanılmaktadır. $ ile yin/yang sembolünün birleşimidir.

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2014.
^ Anarchy and the Law: The Political Economy of Choice 5 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Edward Stringham. Transaction Publishers, 2007
^ Roderick T. Long, Tibor R. Machan, Anarchism/minarchism: is a government part of a free country?, Ashgate Publishing, Ltd., 2008, Preface 5 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ISBN 978-0-7546-6066-8, ISBN 978-0-7546-6066-8
^ Edward Stringham, Anarchy and the law: the political economy of choice, p. 504 5 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "This volume honors the foremost contemporary exponent of free-market anarchism. One contributor describes Murray Rothbard as 'the most ideologically committed zero-State academic economist on earth'." Review by Lawrence H. White of Man, Economy, and liberty: Essays in honor of Murray N. Rothbard, published in Journal of Economic Literature, Vol XXVIII, June 1990, page 664
^ Anarcho-capitalism has a theory of legitimacy that supports private property as long as it was obtained by labor, trade, or gift.Rothbard, Murray (1969) Confiscation and the Homestead Principle 27 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (580 KiB) The Libertarian Forum Vol. I, No. VI (June 15 1969) Retrieved 5 August 2006
^ "anarcho-capitalism." Oxford English Dictionary. 2004. Oxford University Press
^ Rothbard, Murray (1969) Confiscation and the Homestead Principle 27 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (580 KiB) The Libertarian Forum Vol. I, No. VI (June 15 1969) Retrieved 5 August 2006
^ Hess, Karl. "The Death of Politics 2 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Interview in Playboy Magazine, March 1969
^ DeLeon, David. The American as Anarchist: Reflections on Indigenous Radicalism. Johns Hopkins University Press, 1978, p. 127 and Blackwell Encyclopaedia of Political Thought, 1987, ISBN 0-631-17944-5, p. 290: "A student and disciple of the Austrian economist Ludwig von Mises, Rothbard combined the laissez-faire economics of his teacher with the absolutist views of human rights and rejection of the state he had absorbed from studying the individualist American anarchists of the nineteenth century such as Lysander Spooner and Benjamin Tucker. (Rothbard himself is on the anarchist wing of the movement.)"
^ Adams, Ian. 2002. Political Ideology Today. p. 135. Manchester University Press; Ostergaard, Geoffrey. 2003. Anarchism. In W. Outwaite (Ed.), The Blackwell Dictionary of Modern Social Thought. p. 14. Blackwell Publishing
^ Konkin, Samuel Edward (1 Mayıs 2006). New Libertarian Manifesto. KoPubCo year = 2006. ISBN 9780977764921. KB1 bakım: Dikey çizgi eksik (link) (online version 23 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
^ Murray Rothbard and Hans-Hermann Hoppe
^ e.g. by David D. Friedman
^ For further information see Anarchism and anarcho-capitalism
^ Jainendra, Jha. 2002. Anarchism. In Encyclopedia of Teaching of Civics and Political Science. p. 52. Anmol Publications.
^ Rothbard, Murray N. A Future of Peace and Capitalism. In Modern Political Economy. James H. Weaver (ed.). pp 419. Allyn and Bacon.
^ Murray Rothbard, A Future of Peace and Capitalism; Murray Rothbard, Left and Right: The Prospects for Liberty.
^ Exclusive Interview With Murray Rothbard 7 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New Banner: A Fortnightly Libertarian Journal (25 February 1972)

Wikimedia Commons'ta Anarko-kapitalizm ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

[1] "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2014.

[AL-2] Anarchy and the Law: The Political Economy of Choice 5 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., by Edward Stringham. Transaction Publishers, 2007

[3] Roderick T. Long, Tibor R. Machan, Anarchism/minarchism: is a government part of a free country?, Ashgate Publishing, Ltd., 2008, Preface 5 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ISBN 978-0-7546-6066-8, ISBN 978-0-7546-6066-8

[Stringham504-4] Edward Stringham, Anarchy and the law: the political economy of choice, p. 504 5 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[5] "This volume honors the foremost contemporary exponent of free-market anarchism. One contributor describes Murray Rothbard as 'the most ideologically committed zero-State academic economist on earth'." Review by Lawrence H. White of Man, Economy, and liberty: Essays in honor of Murray N. Rothbard, published in Journal of Economic Literature, Vol XXVIII, June 1990, page 664

[6] Anarcho-capitalism has a theory of legitimacy that supports private property as long as it was obtained by labor, trade, or gift.Rothbard, Murray (1969) Confiscation and the Homestead Principle 27 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (580 KiB) The Libertarian Forum Vol. I, No. VI (June 15 1969) Retrieved 5 August 2006

[7] "anarcho-capitalism." Oxford English Dictionary. 2004. Oxford University Press

[8] Rothbard, Murray (1969) Confiscation and the Homestead Principle 27 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (580 KiB) The Libertarian Forum Vol. I, No. VI (June 15 1969) Retrieved 5 August 2006

[9] Hess, Karl. "The Death of Politics 2 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Interview in Playboy Magazine, March 1969

[10] DeLeon, David. The American as Anarchist: Reflections on Indigenous Radicalism. Johns Hopkins University Press, 1978, p. 127 and Blackwell Encyclopaedia of Political Thought, 1987, ISBN 0-631-17944-5, p. 290: "A student and disciple of the Austrian economist Ludwig von Mises, Rothbard combined the laissez-faire economics of his teacher with the absolutist views of human rights and rejection of the state he had absorbed from studying the individualist American anarchists of the nineteenth century such as Lysander Spooner and Benjamin Tucker. (Rothbard himself is on the anarchist wing of the movement.)"

[11] Adams, Ian. 2002. Political Ideology Today. p. 135. Manchester University Press; Ostergaard, Geoffrey. 2003. Anarchism. In W. Outwaite (Ed.), The Blackwell Dictionary of Modern Social Thought. p. 14. Blackwell Publishing

[newlibman-12] Konkin, Samuel Edward (1 Mayıs 2006). New Libertarian Manifesto. KoPubCo year = 2006. ISBN 9780977764921. KB1 bakım: Dikey çizgi eksik (link) (online version 23 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)

[13] Murray Rothbard and Hans-Hermann Hoppe

[14] .g. by David D. Friedman

[15] For further information see Anarchism and anarcho-capitalism

[16] Jainendra, Jha. 2002. Anarchism. In Encyclopedia of Teaching of Civics and Political Science. p. 52. Anmol Publications.

[17] Rothbard, Murray N. A Future of Peace and Capitalism. In Modern Political Economy. James H. Weaver (ed.). pp 419. Allyn and Bacon.

[18] Murray Rothbard, A Future of Peace and Capitalism; Murray Rothbard, Left and Right: The Prospects for Liberty.

[19] Exclusive Interview With Murray Rothbard 7 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New Banner: A Fortnightly Libertarian Journal (25 February 1972)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

g t d Liberteryenizm
Kökeni ve Tarihi	Aydınlanma Çağı Aristotelesçilik Klasik liberalizm
Düşünceler	Anti-devletçilik Antimilitarizm Karşı ekonomi Saldırmazlık ilkesi Egaliteryanizm Savaş karşıtı hareket Yargılama etiği Lokalizm Kripto-anarşizm Gönüllü toplum Serbest piyasa çevreciliği Bireycilik Özgür toplum Vergi direnci Anti-oylama Kişisel değer kuramı Devletsiz toplum Spontan düzen Doğal haklar Özgürlük Birey Özgür irade Ekonomik özgürlük Serbest ticaret Örgütlenme özgürlüğü Çevrecilik Sınırlı devlet Serbest piyasa Sözleşme özgürlüğü
Okullar	Anarko-kapitalizm Agorizm Minarşizm Voluntarizm Sol liberteryenizm Bireyci anarşizm Serbest piyasa anarşizmi Geoliberteryenizm Yeşil liberteryenizm Sağ liberteryenizm Kanayan kalpler liberteryenizmi Avusturya liberteryenizmi Hristiyan liberteryenizm Doğal haklar liberteryenizmi Neo-liberteryenizm Paleoliberteryenizm Teknoliberteryenizm
Düşünürler	Ayn Rand Benjamin Tucker David D. Friedman Friedrich August von Hayek Frédéric Bastiat Hans-Hermann Hoppe Henry David Thoreau Henry George Herbert Spencer John Stuart Mill Josiah Warren Karl Hess Lysander Spooner Ludwig von Mises Milton Friedman Murray Rothbard Robert Nozick Roderick T. Long Samuel Edward Konkin III Walter Block
İlişkili konular	Sivil liberteryenizm Sivil sosyoteryenizm Liberteryen bilimkurgu Liberteryen transhümanizm Liberteryen hip hop Objektivizm

g t d Anarşizm
Siyaset serisi
Gelenekler	Anarşist komünizm • Anarko-feminizm • Anarko-sendikalizm • Bireyci anarşizm • Dayanışmacı sendikacılık • Agorizm • Hristiyan anarşizmi • Kolektivist anarşizm • Anarko-kapitalizm • Yeşil anarşizm • Anarko-ilkelcilik • İsyancı anarşizm • Postyapısalcı anarşizm • Sıfatsız anarşizm • Kripto anarşizm
Anarşistler	Adolph Fischer (1858–1887) • Aleksandros Grigoropulos (1993–2008) • Alexander Berkman (1870–1936) • Alfredo M. Bonanno (1937– ) • Anselmo Lorenzo (1841–1914) • Auguste Vaillant (1861–1894) • Benjamin Tucker (1854–1939) • Bhagat Singh (1907–1931) • Sacco ve Vanzetti (1888–1927) • Buenaventura Durruti (1896–1936) • Carlo Cafiero (1846–1892) • Carlo Giuliani (1978–2001) • Colin Ward (1924–2010) • Daniel Guérin (1904–1988) • Dyer Lum (1839–1893) • Edward Abbey (1927–1989) • Élisée Reclus (1830–1905) • Émile Armand (1872–1963) • Emile Henry (1872–1894) • Émile Pouget (1860–1931) • Emma Goldman (1869–1940) • Errico Malatesta (1853–1932) • Ettore Aguggini (1902–1929) • Fernand Pelloutier (1867–1901) • Ferdinando Nicola Sacco (1891–1927) • Francisco Ascaso Abadía (1901–1936) • Gün Zileli (1946– ) • Henry David Thoreau (1817–1862) • Jacques Ellul (1912–1994) • Jaroslav Hašek (1883–1923) • Johann Joseph Most(1846–1906) • John Zerzan (1943– ) • Joseph Déjacque (1821–1864) • Juan García Oliver (1901–1980) • Jules Bonnot (1876–1912) • Karim Landais (1980–2005) • Lev Tolstoy (1828–1910) • Lucy Parsons (1853–1942) • Luigi Fabbri (1877–1935) • Luigi Galleani (1861–1931) • Lysander Spooner (1808–1887) • Marius Jacob (1879–1954) • Max Stirner (1806–1856) • Mikhail Bakunin (1814–1876) • Murray Bookchin (1921–2006) • Murray Rothbard (1926–1995) • Nestor Mahno (1888–1934) • Noam Chomsky (1928– ) • Paul Avrich (1931– 2006) • Pyotr Kropotkin (1842–1921) • Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) • Ravachol (1859–1892) • Sante Geronimo Caserio (1873–1894) • Sébastien Faure (1858–1942) • Ugo Fedeli (1898–1964) • Volin (1882–1945) • Voltairine de Cleyre (1866–1912) • William Godwin (1756–1836)
Tarihte anarşizm	Anarşist komünler listesi • Haymarket Olayı • Paris Komünü • Meksika Devrimi • Alman Devrimi • Mahnovşçina harekatı • İspanya Devrimi • 22 Mart Hareketi • 68 Mayıs'ı • Barut Komplosu • Birinci Enternasyonal
Anarşist teori	Anarşist ekonomi • Anarşizm ve kapitalizm • Anarşizm ve Marksizm • Anarşist hukuk • Anarşist sembolizm • Karşılıklı yardımlaşma • Özyönetim • Post-sol anarşizm • Toplumsal devrim
Kültür ve anarşizm	Anarşizm • Anarşizm ve din • Anarşizm ve toplum • Anarşizm ve sanat • Anarko punk
Ülkelere göre anarşizm	Türkiye'de anarşizm