Kullanıcı:Bercaio/Deneme 3

Fince (Fince:

Fince, Fin-Ugor dillerine adını veren dillerden olup, biçimsel olarak çekimli ve sondan eklemeli bir dildir. Özetle bir sözcüğe gelen ekler duruma göre farklılaşır ve sonuna birçok ek alarak oldukça büyük sözcükleri meydana getirebilir.

Sınıflandırma

Fince, Ural dillerinin Fin-Ugor alt kolunda yer alan Baltık-Fin dillerinin bir üyesidir. Fince bu bağlamda Estonca ve Baltık Denizi çevresinde konuşulan birtakım yerel dillerle yakın akrabadır. Fince ile üyesi olduğu Ural dillerinin arasındaki en önemli ortaklıklar aşağıdaki gibidir:

• Benzer biçim bilgisi:

• durum ekleri
• çoğul ekleri -t ve -i-
• birinci tekil kişinin iyelik eki -ni (< Ural *-mi), ikinci tekil kişinin iyelik eki -si (< Ural *-ti).
• çeşitli türetme ekleri

• Benzer kelime haznesi

Fince ve tüm Ural dillerinin atası olarak görülen Proto-Uralcanın ilk olarak nerede konuşulduğu konusunda çeşitli görüşler bulunsa da, yaygın olarak Ural dağlarının eteklerindeki ormanlar veya Volga Nehri'nin orta vadileri gösterilmektedir. Güçlü ek durumları ve benzer kelime hazneleri, diller ayrıldıkça aynı kalmış, ancak bazı özellikler değişmiştir.

Bunun yanında bazı araştırmalara göre bugünkü Finlandiya'da MÖ 3000 yılından beri çeşitli Ural dili türevleri konuşulmaktadır. Ancak genetik araştırmaların verilerine bakıldığında, bugünkü Finler, Hint-Avrupa dillerini konuşan komşularıyla benzer köklere sahiptir. Aynı şekilde Finler, kendileriyle aynı dil ailesindeki dilleri konuşan ve bugün İskandinavya'nın kuzeyinde yaşayan Samilerle genetik olarak daha uzaktır. Bu da güneydeki Hint-Avrupa dilleri konuşan kavimlerin bölgeye gelip çeşitli Ural dillerini konuşmaya başlamasıyla bugünkü Finlerin doğduğu düşüncesini doğurdu. Ancak son yapılan bir diğer genetik araştırmalar dizisinde, Estonca örneğine bakılarak çevredeki halkların Finlerden etkilenmiş olabileceği ortaya konuldu. Öyle ki Finlerin ataları, zamanla Rusya, İskandinavya ve Baltık ülkelerine göç ederek buradaki etnik yapıları değiştirmişti.

Coğrafi yayılım

2005 itibarıyla Güney İsveç'te yaşayan ve Fince konuşan insanların oranı.

Fince, başta Finlandiya olmak üzere altı milyon kişi tarafından konuşulur. Ancak İsveç, Norveç, Rusya, Estonya, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Finceyi ana dil olarak konuşan azınlıklara rastlanmaktadır. Bunun yanında Finlandiya'nın 91.51% kadarı da Finceyi ana dil olarak konuşur. Ülkede geri kalan kısım Finlandiya İsveççesi (5.5%), Samice (Kuzey, Inari, Skolt) ve diğer dillerden konuşur. Yine Estonya'da da Fince bazı kesimlerin ikinci dilidir.

Resmi konum

Fince, Finlandiya'nın İsveççe ile beraber iki resmi dilinden biridir. Ayrıca ülkenin bir Avrupa Birliği üyesi olması nedeniyle dil, bu birliğin de resmi dillerinden biridir. Dil ayrıca İsveç'te azınlık dili, Kuzey Konseyi'nde de resmi dil durumundadır. Bunun yanında Fince konuşabilen Kuzey ülkeleri vatandaşları, resmi makamlarla görüşmelerde herhangi bir çevirmene gereksinim duymamaktadır.

Tarih

Hıristiyanlık öncesi

Baltık-Fin dillerinin, proto-Fincenin evrim geçirmiş hali olduğu ve Sami dillerinden MÖ 1500-1000 civarlarında ayrıldığı düşünülmektedir. Son zamanlarda yapılan araştırmalada eski zamanlarda üç farklı proto-Fince lehçesi bulunmaktaydı. Her ne kadar Baltık-Fin dillerinin 1. yüzyılda ayrılmaya başladığı düşünülse de, ayrılan diller, sürekli birbirini etkilemeye devam ettiği bilinmektedir. Öyle ki, Doğu Fin lehçeleri genetik olarak Doğu proto-Fincenin özelliklerini taşımaktadır. Aynı şekilde Güneybatı Fin lehçeleri de yoğun olarak Estoncaya benzer.

Ortaçağ

Finlandiya, Ortaçağ'da o zamanlarda Katolik olan İsveç'e katıldı. Bu süreçten önce Fince tamamen bir ağız diliydi ve bir yazılı eseri yoktu. Dönem boyunca ülkenin iş dili Orta Aşağı Almanca, yönetim dili İsveççe, din dili Latince idi. Bu bağlamda Finlerin günlük konuşma dili dışında ana dillerini konuşabilecekleri bir alan yoktu.

Bu dönemde, bilinen ilk Fince yazıtlar 1450 yılına kadar uzanmakta olup Alman gezi rehberlerinde rastlanmaktadır. Bu kaynaklardan en eskisinde şu yazı geçer: Mynna tachton gernast spuho somen gelen Emyna dayda (Çağdaş Fince: "Minä tahdon kernaasti puhua suomen kieltä, [mutta] en minä taida"; Türkçe: "Seve seve Fince konuşmak istiyorum [ama] yapamıyorum"). Bu gezi rehberine göre, bu yazı, günümüzde adı bilinmeyen bir Fin piskoposluk merkezinin arkasında yer almaktadır.

Yazı sistemi

19. yüzyılda Albert Edelfelt tarafından çizilen Mikael Agricola.

Bilinen ilk kapsamlı Fince yazı sistemi 16. yüzyılda bir Fin piskopos olan Mikael Agricola tarafından tasarlandı. Yazımı İsveççe, Almanca ve Latince üzerine kurulan bu yeni sistemde Agricola'nın en büyük gayesi, İncil'i Finceye çevirmekti. Ancak öncelikle Agricola yazılışa özen göstererek kuralları tanımlamalıydı. Agricola bu süreçte kendi kendine birçok yeni sözcük geliştirdi. Bunların arasında "acıma" veya "zerafet" anlamına gelen armo ve dürüst anlamına gelen vanhurskas gibi sözcükler de bulunmaktadır. Agricola'nın geliştirdiği bu sözcüklerin yarısından fazlası günümüzde Fincede kullanılmaktadır.

Agricola'nın yazı dili batı Fin lehçeleri temeline kurulmuş olup, her bir fonemin bir harfe karşılık gelmesi planlanmıştı. Ancak Agricola bu gayretlerinde bir sürü engelle karşılaştı ve bir türlü standart bir yazı dili ortaya koyamadı. Bunun başlıca nedenlerinden biri, Agricola'nın duruma göre farklı harfler için aynı fonemi kullanmasıydı. Örneğin, İngilizcedeki this sözcüğündeki th harflerinin okunuşu olan /ð/ fonemini belirmek amacıyla dh veya d harflerini; aynı şekilde thin sözcüğündeki th harflerinin okunuşu olan /θ/ fonemi için de tz veya z kullandı. Buna ek olarak Agricola, gh veya g harflerini kullanarak /ɣ/ fonemini temsil etti. Bu bağlamda Agricola, bugünkü tehtiin sözcüğünü techtin olarak yazdı.

Daha sonraları, bu işlemler başkaları tarafından yeniden düzenlendi. Bu işlemle beraber Fincede yer olan son fonemlerden bazıları kayboldu. Özellikle /ð/ ve /θ/ gibi fonemler bugün sadece bazı Batı Fin lehçeleri arasında görülebilmektedir. Başka lehçelerde yapılan araştırmalarda, çoğu lehçenin oluşumunun tümüyle bu fonemlerin korunup korunmamasıyla belirdiği ortaya kondu. Örneğin, /θ/ sesinin doğu ve bazı batı lehçelerinde ht veya tt (ör. meþþä → mehtä, mettä) şekline girdiği sonucuna varıldı. Resmi dil olan lehçede ise bu durum şöyle gerçekleşti:

• /ð/ → d
• /θ/ → ts
• /ɣ/ → v

Çağdaş Fince noktalama sistemi, İsveççede olduğu gibi, özel adları çekim eklerinden ayırırken iki nokta kullanır. Ancak bazı zamanlarda yine kesme işareti kullanımı görülür. Örnekle "AB'de" sözcüğü Fincede EU:ssa şeklinde yazılır.

Çağdaşlaşma

19. yüzyılda yapılan bir karikatürde betimlendiği şekilde Elias Lönnrot. Lönnrot, bu dönemde düzenli olarak Karelya ve Doğu Finlandiya'ya geziler düzenledi ve duyduğu halk hikâyelerini derleyerek Kalevala'yı tamamladı.

19. yüzyılda Johan Vilhelm Snellman ve diğer bazı Fin aydınlar, dilin konumunun genişletilmesi için çalışmalar başlattı. Her ne kadar Mikael Agricola döneminden beri özellikle din konularında Fince aşırı olarak kullanılmaya başlandıysa da, Snellman'ın Hegel tarzı milliyetçi fikirlerinin sonucunda bir devlet dili olarak Fince düşüncesi geniş kitlelerce benimsenmeye başladı. Gösterilen çabaların büyük kısmı, Fincenin resmi bir konum kazanarak, çağdaş bir biçimde herkesçe kullanılması amacı güdüyordu. Bu yüzyılın sonuna doğru, çabaların bir sonucu olarak, yönetim, gazetecilik, edebiyat ve bilim dili olarak İsveççe ile beraber Fince de çok üst düzeyde önem kazanmaya başladı.

Dilin konumunun arttırılması için verilen çabalardan en önemlilerinden birini Elias Lönnrot verdi. Özellikle çağdaş sözcük haznesinin geliştirilmesi için yaptığı çalışmalar oldukça önemlidir. Ayrıca Doğu Finlandiya ve Karelya bölgelerine geziler düzenleyerek derlediği Kalevala adlı hikâye kitabı da, Fin edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Lönnrot, resmi dil olarak Doğu lehçelerinin mi, yoksa Batı lehçelerinin mi ağırlık taşıması gerektiği konusunda tarafsız davrandı. Sonuçta batı lehçeleri ağırlık kazansa da, yoğun olarak doğu lehçelerinden sözcükler dile eklenmiştir. Fince verilen ilk roman Yedi Kardeşler olup, 1870 yılında Aleksis Kivi tarafından yayımlandı.

Lehçeler

Fince lehçeleri, genel olarak doğu lehçeleri ve batı lehçeleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Tüm bu lehçeler birbiriyle çok yakın olup, her biri arasında yalnızca bazı sesli harflerin, çift ünlülerin ve ritimlerin farklılıkları göze çarpmaktadır. Geniş anlamda lehçelerin çoğu aynı fonetik, dilbilgisi ve sözcük haznesine sahiptir. Lehçeler arasında kendine özgü ünlü seslere ve dilbilgisi bakımından farklı dizilişlere sahip olan çok az lehçe bulunmaktadır.

Finlandiya dışında konuşulan lehçelerin sınıflandırılması siyasî olarak hassas bir konu olup, 1917'deki Finlandiya'nın bağımsızlığından beri tartışmalar içermektedir. Bu sorunlara dahil olan belli başlı lehçeler, Rusya'daki Karelyaca ve İsveç'teki Meänkieli'dir. Karelyaca, barındırdığı farklı yazım özellikleriyle Finceden ayrı tutulması için yeterli nedenlere sahiptir. Meänkieli ise farklı olarak bir kuzey lehçesi olup, diğer Fince lehçeleriyle uyumluluk gösterir. Meänkieli, İsveç'teki tarihi ve siyasî nedenlerden dolayı azınlık dilleri arasında yer almaktadır. Bunun yanında Fince de İsveç'te azınlık dili konumundadır.

Tüm lehçeler

Fin lehçeleri haritası

• Batı lehçeleri
  • Güney-Batı lehçeleri
    • Asıl Güney-Batı lehçeleri
      • Kuzey lehçeleri grubu
      • Güney lehçeleri grubu
    • Güney-Batı orta lehçeleri
      • Pori bölgesi lehçeleri
      • Ala-Satakunta lehçeleri
      • Turku dağlık bölgesi lehçeleri
      • Somero bölgesi lehçeleri
      • Batı Uusimaa lehçeleri
  • Tavastya lehçeleri
    • Ylä-Satakunta lehçeleri
    • Merkez Tavastya lehçeleri
    • Güney Tavastya lehçeleri
    • Güney-Doğu Tavastya lehçeleri
      • Hollola lehçe grubu
      • Porvoo lehçe grubu
      • Iitti lehçe grubu
  • Güney Botni lehçeleri
  • Orta ve Kuzey Botni lehçeleri
    • Orta Botni lehçeleri
    • Kuzey Botni lehçeleri
  • Peräpohjola lehçeleri
    • Tornio lehçeleri (İsveç'te Meänkieli)
    • Kemi lehçeleri
    • Kemijärvi lehçeleri
    • Jällivaara lehçeleri (İsveç'te Meänkieli)
    • Ruija lehçeleri (Kuzey Norveç'te Kven dili)
• Doğu lehçeleri
  • Savonya lehçeleri
    • Kuzey Savonya lehçeleri
    • Güney Savonya lehçeleri
    • Savonlinna bölgesi orta lehçeleri
    • Doğu Savonya veya Kuzey Karelya lehçeleri
    • Kainuu lehçeleri
    • Merkez Finlandiya lehçeleri
    • Päijänne Tavastya lehçeleri
    • Keuruu-Evijärvi lehçeleri
    • Värmland'daki Savonya lehçeleri
  • Güney-Doğu lehçeleri
    • Asıl Güney-Doğu lehçeleri
    • Lemi bölgesinin orta lehçeleri
    • Sortavala bölgesinin orta lehçeleri
    • İngriya lehçeleri

Çeşitler

Fincede iki farklı kullanım mevcuttur. Birincisi "standart dil" (yleiskieli), ikincisi ise "konuşma dili" (puhekieli) şeklindedir. Standart dil, genellikle resmî makamlarda kullanılır. Haberler ve siyasî demeçler bu dili kullanılarak verilir. Bu dilin yazı formu da aynı doğrultuda "kitap dili"dir (kirjakieli). Kitap dili de hemen hemen her yazışmada ve basılı kaynakta kullanılır. Öte yandan konuşma dili de çoğunlukla çeşitli televizyon kanallarında, radyo gösterilerinde ve iş yerlerinde kullanılır. Bu bağlamda konuşma dilinin kişisel iletişim için kullanılan bir lehçe olduğu söylenebilmektedir.

Standartlaştırma

Standart Fince, Finlandiya Dilleri Araştırma Enstitüsü'nün Dil Kurumu tarafından düzenlenmekte olup, günlük resmî iletişimde kullanılmaktadır. Çağdaş Fince Sözlüğü (Nykysuomen sanakirja 1951–61), 201.000 sözcük barındıran ve standart dili tanımlayan bir sözlüktür. Yabancı kökenli Fince sözcüklerin yer aldığı fazladan bir sözlük sürümü (Nykysuomen sivistyssanakirja, 30.000 sözcük) 1991 yılında yayımlandı. Yine geliştirilmiş bir Dil Kurumu Sözlüğü (Kielitoimiston sanakirja) de elektronik olarak 2004 yılında, basılı olarak 2006 yılında satışa sunuldu. Yine tanımlayıcı bir dilbilgisi kitabı (Iso suomen kielioppi, 1.600 sayfa) 2004 yılında yayımlandı. Yine bir kökenbilim sözlüğü olan Suomen sanojen alkuperä, 1992 ile 2000 yıllarında yayımlandı. Bunların dışında çağdaş Fince hakkında bir el kitabı (Nykysuomen käsikirja) ve düzenli olarak basılan Kielikello adlı bir kitap satılmaktadır. Standart Fince, Finlandiya'da resmî işlerde ve eğitimde kullanılmaktadır. Bunun konuşma formu olan dil, siyasî konuşmalarda, haberlerde ve diğer resmî konuşmalarda kullanılmaktadır. Hemen hemen tüm basılı Fince ürünler standart Fincedir.

Konuşma dili

The spoken language has mostly developed naturally from earlier forms of Finnish, and spread from main cultural and political centres. The standard language, however, has always been a consciously constructed medium for literature. It preserves grammatical patterns that have mostly vanished from the colloquial varieties and, as its main application is writing, it features complex syntactic patterns that are not easy to handle when used in speech. The spoken language develops significantly faster, and the grammatical and phonological simplifications include also the most common pronouns and suffixes, which sum up to frequent but modest differences. Some sound changes have been left out of the formal language, such as the irregularization of some common verbs by assimilation, e.g. tule- → tuu- (although tule can be used in spoken language as well).

Written language certainly still exerts a considerable influence upon the spoken word, due to the fact that illiteracy is nonexistent and many Finns are avid readers. In fact, it is still not entirely uncommon to meet people who "talk like a book" (puhuvat kirjakieltä), although this is seen as pedantic. More common is the intrusion of typically book-like constructions into a colloquial discourse, as a kind of quote from written Finnish. It should also be noted that it is quite common to hear book-like and polished speech on radio or TV, and the constant exposure to such language tends to lead to the adoption of such constructions even in everyday language.

A prominent example of the effect of the standard language is the development of the consonant gradation form /ts : ts/ as in metsä : metsän, as this pattern was originally (1940) found natively only in the dialects of southern Karelian isthmus and Ingria. In fact, it has arisen from the spelling 'ts' for the dental fricative [θː], which has disappeared. In spoken language, a fusion of Western /tt : tt/ (mettä : mettän) and Eastern /ht : t/ (mehtä : metän) has been created: /tt : t/ (mettä : metän). It is notable that neither of these are forms are identifiable as or originate from a specific dialect.

The orthography of the informal language follows that of the formal language. However, sometimes sandhi may be transcribed, especially the internal ones, e.g. menenpä → menempä. This never takes place in formal language.

Örnekler

resmi dil	konuşma dili	anlam
he menevät	ne menee	"giderler
onkos teillä	onks teil(lä)	"sende var mı?"
me emme sano	(me) ei sanota	"söylemeyiz"
(minun) kirjani	mun kirja	"kitabım"
kuusikymmentäviisi	kuuskytviis	"altmış beş"
tulen	tuun	"geliyorum"
punainen	punane(n)	"kırmızı"
korjannee	kai korjaa	"muhtemelen onarır"

Note that there are noticeable differences between dialects. These examples are mostly from the language as spoken in the capital area (Helsinki dialect or even Stadin slangi). Also note that here the formal language does not mean a language spoken in formal occasions but the standard language which exist practically only in written form.

Fonetik

Ana madde: Finnish phonology

Characteristic features of Finnish (common to other Finno-Ugric languages) are vowel harmony and an agglutinative morphology; due to the extensive use of the latter, words can be quite long.

The main stress is always on the first syllable, and it is articulated by adding approximately 100 ms more length to the stressed vowel. Stress does not cause any measurable modifications in vowel quality (very much unlike English). However, stress is not strong and words appear evenly stressed. In some cases, stress is so weak that the highest points of volume, pitch and other indicators of "articulation intensity" are not on the first syllable, although native speakers recognize the first syllable as a stressed syllable.

There are eight vowels, whose lexical and grammatical role is highly important, and which are unusually strictly controlled, so that there is almost no allophony. Vowels shown in the table below, followed by the IPA symbol when not identical. These are always different phonemes in the initial syllable; for noninitial syllable, see morphophonology below.

	Front		Back
	Unrounded	Rounded	Unrounded	Rounded
Close	[i]	[y]		[u]
Mid1	[e]	ö [[ø]]		[o]
Open	ä [[æ]]		a [[ɑ]]

¹ Although conventionally and conveniently written with the close-mid symbols [[e]], [[ø]] and [[o]], they are more accurately described as mid vowels ([[e̞]], [[ø̞]] and [[o̞]]).

The usual analysis is that Finnish has long and short vowels and consonants as distinct phonemes. However, long vowels may be analyzed as a vowel followed by a chroneme, or also, that sequences of identical vowels are pronounced as "diphthongs". The quality of long vowels mostly overlaps with the quality of short vowels, with the exception of u, which is centralized with respect to uu; long vowels do not morph into diphthongs. There are eighteen phonemic diphthongs; like vowels, diphthongs do not have significant allophony.

Finnish has a consonant inventory of small to moderate size, where voicing is mostly not distinctive, and fricatives are scarce. Finnish has relatively few non-coronal consonants. Consonants are as follows, where consonants in parenthesis are found only in a few recent loans.

	bilabial	labiodental	dental	alveolar	postalveolar	palatal	velar	glottal
plosive	[p], ([b])		[t], [d] 1				[k], ([g])	[ʔ] 2
nasal	[m]		[n]				[ŋ] 3
trill				[r]
fricative		([f])		[s]	([ʃ])			[h]
lateral				[l]
approximant		[ʋ]				[j]

1. /d/ is the equivalent of /t/ under weakening consonant gradation, and thus occurs only medially, or in non-native words; it is actually more of an alveolar tap rather than a true voiced stop, and the dialectal realization varies wildly; see main article.
2. The glottal stop can only appear at word boundaries as a result of certain sandhi phenomena, and it is not indicated in spelling: e.g. /annaʔolla/ 'let it be', orthographically anna olla. Moreover, this sound is not used in all dialects.
3. The short velar nasal is an allophone of /n/ in /nk/, and the long velar nasal /ŋŋ/, written ng, is the equivalent of /nk/ under weakening consonant gradation (type of lenition) and thus occurs only medially.

Almost all consonants have phonemic geminated forms. These are independent, but occur only medially when phonemic.

Independent consonant clusters are not allowed in native words, except for a small set of two-consonant syllable codas, e.g. 'rs' in karsta. However, due to a number of recently adopted loanwords using them, e.g. strutsi "ostrich", Finnish speakers can pronounce them, even if it is somewhat awkward.

As a Finno-Ugric language, it is somewhat special in two respects: loss of fricatives and loss of palatalization.

An interesting feature of Finnic phonology is the development of labial vowels in non-initial syllables. Proto-Uralic had only 'a' and 'i' and their vowel harmonic allophones in non-initial syllables; modern Finnish allows other vowels in non-initial syllables (they are uncommon, however, compared to 'a', 'ä' and 'i').

Palatalization is characteristic of Finno-Ugric languages, but Finnish has lost it. However, the Eastern dialects and the Karelian language have redeveloped a system of palatalization. For example, the Karelian word d'uuri [dʲu:ri], with a palatalized /dʲ/, is reflected by juuri in Finnish and Savo dialect vesj [vesʲ] is vesi in standard Finnish.

Finnish has only two fricatives, namely /s/ and /h/. All other fricatives are recognized as foreign, of which Finnish speakers can usually reliably distinguish /f/ and /ʃ/.

Biçim bilgisi

Finnish has several morphophonological processes between grammar ("logic") and phonology ("sounds") that require modification of the forms of words for daily speech. The most important processes are vowel harmony and consonant gradation.

Vowel harmony is a redundancy feature, which means that the feature [±back] is uniform within a word, and so it is necessary to interpret it only once for a given word. It is meaning-distinguishing in the initial syllable, and suffixes follow; so, if the listener hears [±back] in any part of the word, they can derive [±back] for the initial syllable. For example, tuote ("product") agglutinates to tuotteeseensa ("into his product"), where the final vowel becomes the back vowel 'a' (rather than the front vowel 'ä') because the initial syllable contains the back vowels 'uo'. This is especially notable because vowels 'a' and 'ä' are different, meaning-distinguishing phonemes, not interchangeable or allophonic. Finnish front vowels are not umlauts.

Consonant gradation is a lenition process for P, T and K, with the oblique stem "weakened" from the nominative stem, or vice versa. For example, tarkka "precise" has the oblique root tarka-, as in tarkan "of the precise". There is also another gradation pattern, which is older, and causes simple elision of T and K. However, it is very common since it is found in the partitive case marker: if V is a single vowel, V+ta → Va, e.g. *vanha+ta → vanhaa. Another instance is the imperative, which changes into a glottal stop in the singular but is shown as an overt 'ka' in plural, e.g. mene vs. menkää.

Dil bilgisi

Ana madde: Finnish grammar

The morphosyntactic alignment is nominative-accusative; but there are two object cases: accusative and partitive. The contrast between the two is telicity, where accusative denotes actions completed as intended (Ammuin hirven "I shot (killed) the elk"), and partitive denotes incomplete actions (Ammuin hirveä "I shot (at) the elk"). Often this is confused with perfectivity, but the only element of perfectivity that exists in Finnish is that there are some perfective verbs. Transitivity is distinguished by different verbs for transitive and intransitive, e.g. ratkaista "to solve something" vs. ratketa "to solve by itself". There are several frequentative and momentane verb categories.

Verbs gain personal suffixes for each person; these suffixes are grammatically more important than pronouns, which are often not used at all in standard Finnish. The infinitive is not the uninflected form but has a suffix -ta or -da; the closest one to an uninflected form is the third person singular indicative. There are four persons, first ("I, we"), second ("you (singular), you (plural)"), third ("s/he, they") and indefinite (often called impersonal or "passive", similar to e.g. English "people say/do/…"). There are four tenses, namely present, past, perfect and pluperfect; the system mirrors the Germanic system. The future tense is not needed due to context and the telic contrast. For example, luen kirjan "I read a book (completely)" indicates a future, when luen kirjaa "I read a book (not yet complete)" indicates present.

Nouns may be suffixed with the markers for the aforementioned accusative case and partitive case, the genitive case, eight different locatives, and a few other cases. The case marker must be added not only to the main noun, but also to its modifiers; e.g. suure+ssa talo+ssa, literally "big-in house-in". Possession is marked with a possessive suffix; separate possessive pronouns are unknown. Pronouns gain suffixes just as nouns do.

Sözcükler

Suomalaisen Sana-Lugun Coetus (1745) by Daniel Juslenius was the first comprehensive dictionary of the Finnish language with 16,000 entries.

See the lists of Finnish words and words of Finnish origin at Wiktionary, the free dictionary and Wikipedia's sibling project.

Finnish extensively employs regular agglutination. It has a smaller core vocabulary than, for example, English, and uses derivative suffixes to a greater extent. As an example, take the word kirja "a book", from which one can form derivatives kirjain "a letter" (of the alphabet), kirje "a piece of correspondence, a letter", kirjasto "a library", kirjailija "an author", kirjallisuus "literature", kirjoittaa "to write", kirjoittaja "a writer", kirjuri "a scribe, a clerk", kirjallinen "something in written form", kirjata "to write down, register, record", kirjasin "a font", and others.

Here are some of the more common such suffixes. Which of each pair is used depends on the word being suffixed in accordance with the rules of vowel harmony.

• -ja/jä : agent (one who does) (e.g. lukea "to read" → lukija "reader")
• -lainen/läinen: inhabitant of (either noun or adjective). Englanti "England" → englantilainen "English person or thing"; Venäjä → venäläinen "Rusyan person or thing".
• -sto/stö: collection of. For example: kirja "a book" → kirjasto "a library"; laiva "a ship" → laivasto "navy, fleet".
• -in: instrument or tool. For example: kirjata "to book, to file" → kirjain "a letter" (of the alphabet); vatkata "to whisk" → vatkain "a whisk, mixer".
• -uri/yri: an agent or instrument (kaivaa "to dig" → kaivuri "a digging machine"; laiva "a ship" → laivuri "shipper, shipmaster").
• -os/ös: result of some action (tulla "to come" → tulos "result, outcome"; tehdä "to do" → teos "a piece of work").
• -ton/tön: lack of something, "un-", "-less" (onni "happiness" → onneton "unhappy"; koti "home" → koditon "homeless").
• -llinen: having (the quality of) something (lapsi "a child" → lapsellinen "childish"; kauppa "a shop, commerce" → kaupallinen "commercial").
• -kas/käs: similar to -llinen (itse "self" → itsekäs "selfish"; neuvo "advice" → neuvokas "resourceful").
• -va/vä: doing or having something (taitaa "to be able" → taitava "skillful"; johtaa "to lead" → johtava "leading").
• -la/lä: a place related to the main word (kana "a hen" → kanala "a henhouse"; pappi "a priest" → pappila "a parsonage").

Verbal suffixes are extremely diverse; several frequentatives and momentanes differentiating causative, volitional-unpredictable and anticausative are found, often combined with each other, often denoting indirection. For example, hypätä "to jump", hyppiä "to be jumping", hypeksiä "to be jumping wantonly", hypäyttää "to make someone jump once", hyppyyttää "to make someone jump repeatedly" (or "to boss someone around"), hyppyytyttää "to make someone to cause a third person to jump repeatedly", hyppyytellä "to, without aim, make someone jump repeatedly", hypähtää "to jump suddenly" (in anticausative meaning), hypellä "to jump around repeatedly", hypiskellä "to be jumping repeatedly and wantonly", hyppimättä "without jumping", hyppelemättä "without jumping around". Often the diversity and compactness of this agglutination is illustrated with istahtaisinkohan "I wonder if I should sit down for a while".

Başka dillerden geçen sözcükler

Over the course of many centuries, the Finnish language has borrowed a great many words from a wide variety of languages, most from neighboring Indo-European languages. Indeed, some estimates put the core Finno-Ugric vocabulary surviving in Finnish at only around 300 word roots. Due to the different grammatical, phonological and phonotactic structure of the Finnish language, loanwords from Indo-European have been assimilated.

In general, the first loan words into Finno-Ugric languages seem to come from very early Indo-European languages, and later mainly from Iranian, Turkic, Baltic, Germanic, and Slavic languages. Furthermore, a certain group of very basic and neutral words exists in Finnish and other Finnic languages that are absent from other Finno-Ugric languages, but without a recognizable etymology from any known language. These words are usually regarded as the last remnant of the Nordic language spoken in Fennoscandia before the arrival of the proto-Finnic language. Words included in this group are e.g. jänis (hare), musta (black), mäki (hill), saari (island), suo (swamp) and niemi (cape). Also some place names, like Päijänne and Imatra, are probably before the proto-Finnic era.

Often quoted loan examples are kuningas "king" and ruhtinas "prince, high ranking nobleman" from Germanic *kuningaz and *druhtinaz, but another example is äiti "mother", from Gothic eiþai, which is interesting because borrowing of close-kinship vocabulary is a rare phenomenon. The original Finnish emo has become a cranberry morpheme. There are other close-kinship words that are loaned from Baltic and Germanic languages (morsian "bride", armas "dear"). Examples of the ancient Iranian loans are vasara "hammer" from Avestan vadžra, vajra and orja "slave" from arya, airya "man" (the latter probably via similar circumstances as slave from Slav in many European languages).

More recently, Swedish has been a prolific source of borrowings, and also, the Swedish language acted as a proxy for European words, especially those relating to government. Present-day Finland belonged to the kingdom of Sweden from the 12th century and was ceded to Russia in 1809, becoming an autonomous Grand Duchy. Swedish was retained as the official language and language of the upper class even after this. When Finnish was accepted as an official language, it gained only legal "equal status" with Swedish, which persists even today. It is still the case today, though only about 5.5% of Finnish nationals, the Swedish-speaking Finns, have Swedish as their mother tongue. During the period of autonomy, Russian did not gain much ground as a language of the people or the government. Nevertheless, quite a few words were subsequently acquired from Russian (especially in older Helsinki slang) but not to the same extent as with Swedish. In all these cases, borrowing has been partly a result of geographical proximity.

Especially words dealing with administrative or modern culture came to Finnish from Swedish, sometimes reflecting the oldest Swedish form of the word (lag - laki, 'law'; län - lääni, 'county'; bisp - piispa, 'bishop'; jordpäron - peruna, 'potato'), and many more survive as informal synonyms in spoken or dialectal Finnish (e.g. likka, from Swedish flicka, 'girl', usually tyttö in Finnish).

Typical Russian loanwords are old or very old, thus hard to recognize as such, and concern everyday concepts, e.g. papu "bean", sini "(n.) blue" and pappi "priest". Notably, a few religious words such as Raamattu ("Bible") are borrowed from Russian, which indicates language contact preceding the Swedish era. This is mainly believed to be result of trade with Novgorod from the 9th century on and the Orthodox converting in the 13th century.

Most recently, and with increasing impact, English has been the source of new loanwords in Finnish. Unlike previous "geographical" borrowing, the influence of English is largely "cultural" and reaches Finland by many routes including: international business; music; film and TV (foreign films and programmes, excluding ones intended for a very young audience, are shown subtitled); literature; and, of course, the Web — this is now probably the most important source of all non-face-to-face exposure to English.

The importance of English as the language of global commerce has led many non-English companies, including Finland's Nokia, to adopt English as their official operating language. Recently, it has been observed that English borrowings are also ousting previous borrowings, for example the switch from treffailla "to date" (from Swedish, träffa) to deittailla from English "to go for a date". Calques from English are also found, e.g. kovalevy (hard disk). Grammatical calques are also found, for example, the replacement of the impersonal (passiivi) with the English-style generic you, e. g. sä et voi "you cannot", instead of ei voi "one cannot".

However, this does not mean that Finnish is threatened by English. Borrowing is normal language evolution, and neologisms are coined actively not only by the government, but also by the media. Moreover, Finnish and English have a considerably different grammar, phonology and phonotactics, discouraging direct borrowing. English loan words in Finnish slang include for example pleikkari "PlayStation", hodari "hot dog", and hedari "headache", "headshot" or "headbutt". Often these loanwords are distinctly identified as slang or jargon, rarely being used in a negative mood or in formal language. Since English and Finnish grammar, pronunciation and phonetics differ considerably, most loan words are inevitably sooner or later calqued — translated into native Finnish — retaining the semantic meaning.

Üretilen sözcükler

Some modern terms have been synthesised rather than borrowed, for example:

puhelin "telephone" (literally: "chatter" + instrument suffix "-in" to make "an instrument for chattering")

tietokone "computer" (literally: "knowledge machine")

levyke "diskette" (from levy "disc" + a diminutive -ke)

sähköposti "email" (literally: "electrical mail")

linja-auto "bus" (literally: route-car)

Neologisms are actively generated by the Language Planning Office and the media. They are widely adopted. One would actually give an old-fashioned or rustic impression using forms such as telefooni or kompuutteri when the neologism is widely adopted.

Başka dillere geçen sözcükler

Ana madde: List of English words of Finnish origin

Yazım

Ana madde: Finnish alphabet

The first page of Abckiria (1543), the first book written in the Finnish language. The spelling of Finnish in the book had many inconsistencies: for example, the k sound could be represented by c, k or even g; the long u and the long i were represented by w and ij respectively, and ä was represented by e.

Finnish is written with the Swedish variant of the Latin alphabet that includes the distinct characters Ä and Ö, and also several characters not used in Finnish (including for example C, Q, Å). The Finnish orthography built upon the phoneme principle: each phoneme (meaningful sound) of the language is represented by exactly one grapheme (independent letter), and each grapheme represents almost exactly one phoneme. This makes the language easy for its speakers to spell, and facilitates learning to read and write. The rule of thumb for Finnish orthography is: write as you read, read as you write. However, morphemes retain their spelling despite sandhi.

Some orthographical notes:

• Long vowels and consonants are represented by double occurrences of the relevant graphemes. This causes no confusion, and permits these sounds to be written without having to nearly double the size of the alphabet to accommodate separate graphemes for long sounds.
• The grapheme h occurring before a consonant sounds slightly harder (initially breathy voiced, then voiceless) than when occurring before a vowel.
• Sandhi is not transcribed; the spelling of morphemes is immutable, e.g. tulen+pa /tulempa/.
• Some consonants (v, j, d) and all consonants occurring in (always medial) clusters do not have distinctive length, and consequently, their allophonic variation is not indicated in spelling, e.g. rajaan /rajaan/ (I limit) vs. raijaan /raijjaan/ (I haul).
• Pre-1900s texts and personal names use w for v. Both correspond to the same phoneme, the labiodental approximant /ʋ/, a v without the fricative ("hissing") quality of the English v.
• The letters ä [æ] and ö [ø], although written as umlauted a and o, do not represent phonological umlauts, and they are considered independent graphemes; the letter shapes have been copied from Swedish. An appropriate parallel from the Latin alphabet are the characters C and G (uppercase), which historically have a closer kinship than many other characters (G is a derivation of C) but are considered distinct letters, and changing one for the other will change meanings.

Although Finnish is almost completely written like it is spoken, there are a few differences:

• The n in nk is a velar nasal, as in English. As an exception to the phonetic principle, there is no g in ng, which is a long velar nasal as in English singalong.
• The gemination between words is not marked in writing.
• The double consonant in clitic is marked as a single consonant.
• Only comparative and superlative adjectives the letter m is used like in speech in word like parempi, but in other similar cases the letter n is used, like in onpa
• The /j/ after the letter i is very weak or there is no /j/ at all, but in writing it is used, example: urheilija. Indeed the j is not used in writing words with consonant gradation (like aion and some other (like läksiäiset)
• In speech there is no difference between the use of /i/ in words (like ajoittaa, but ehdottaa, but in writing there are quite simple rules: The i is written in words that consist two syllables and end in a or ä (sanoittaa), and in words that are old-stylish (innoittaa). The i is not written in words that consist two syllables and end in o or ö like (erottaa), words which do not have clear proto-word (hajottaa), and in words that are descriptive (häämöttää) or workaday by their style (rehottaa)

Graphemes ä and ö are sometimes converted in two ways, a and o, respectively and, ae and oe respectively. Finnish graphemes ä and ö are not umlauts like in German; conversion to ae and oe in Finnish language is less correct than in German language. Conversion to a and o is more common and almost universally used in email-addresses. Conversion ae and oe is rare but formally used in passports and equivalent situations. both conversion rules have minimal pairs.

The sounds š and ž are not a part of Finnish language itself and have been introduced somewhat artificially by a government regulation. Although they occur in some rare loanwords, their principal use is in the transcription of foreign names. For technical reasons or convenience, the graphemes sh and zh are often used in quickly or less carefully written texts instead of š and ž. This is a deviation from the phonetic principle, and as such is liable to cause confusion, but the damage is minimal as the transcribed words are foreign in any case. Finnish does not use the sounds z, š or ž, but for the sake of exactitude, they can be included in spelling. (The recommendation cites the Russian play Hovanshtshina as an example.) Many speakers pronounce all of them s, or distinguish only between s and š, because Finnish has no voiced sibilants.

The language may be identified by its distinctive lack of the letters b, c, f, q, w, x, z and å.

Örnekler

Hyväntahtoinen aurinko katseli heitä. Se ei missään tapauksessa ollut heille vihainen. Kenties tunsi jonkinlaista myötätuntoakin heitä kohtaan. Aika velikultia.

— Väinö Linna: The Unknown Soldier; these words were also inscribed in the 20 mk note.

(Translation: "The benevolent sun watched them. By no means was it angry at them. Perhaps it even felt a kind of compassion towards them. Jolly good brothers.")

Selamlaşma

Sample sound of "Hyvää huomenta"

• (Hyvää) huomenta – Good morning
• (Hyvää) päivää – Good afternoon (literally "Good day")
• (Hyvää) iltapäivää – Good afternoon
• (Hyvää) iltaa – Good evening
• (Hyvää) yötä / Öitä – Good night
• Terve! / Moro! – Hello!
• Hei! / Moi! – Hi!
• Heippa! / Moikka! / Hei hei! / Moi moi! – Bye!
• Nähdään – See you later (literally "will be seen")
• Näkemi(si)in / Hyvästi – Goodbye
• Hauska tutustua! – Nice to meet you
• Kiitos – Thank you
• Kiitos, samoin – Likewise
• Mitä kuuluu? – How are you / How you doing? (Not used among strangers.) (literally "What is heard?")
• Kiitos hyvää – I'm fine, thank you
• Tervetuloa! – Welcome!

Önemli sözcük ve öbekler

Tietosanakirja, 11 volumes, 1909-1922, Finnish encyclopedia.

• kyllä – yes
• joo – yes (informal)
• ei – no
• en – I will not
• minä, sinä, hän – I, you, he/she
• me, te, he – we, you (two or more), they
• (minä) olen – I am
• (sinä) olet – you are
• yksi, kaksi, kolme – one, two, three
• neljä, viisi, kuusi – four, five, six
• seitsemän, kahdeksan – seven, eight
• yhdeksän, kymmenen – nine, ten
• yksitoista, kaksitoista, kolmetoista – eleven, twelve, thirteen
• sata, tuhat, miljoona – hundred, thousand, million
• (minä) rakastan sinua – I love you
• anteeksi – forgive me, excuse me, sorry
• voitko auttaa – can you help
• voisitko auttaa – could you help
• missä on ... ? – where is ...?
• olen pahoillani – I'm sorry (apology)
• otan osaa – My condolences
• onnea – good luck
• totta kai/tietysti – of course
• pieni hetki, pikku hetki, hetkinen – one moment please!
• odota – wait
• Suomi – Finland
• suomi/suomen kieli – Finnish language
• suomalainen – (noun) Finn; (adjective) Finnish
• En ymmärrä – I don't understand
• (Minä) ymmärrän – I understand
• ¹Ymmärrät(te)kö suomea? – Do you understand Finnish?
• ¹Puhut(te)ko englantia? – Do you speak English?
• Olen englantilainen / amerikkalainen / kanadalainen / australialainen / uusiseelantilainen / irlantilainen / skotlantilainen / walesilainen / ranskalainen / saksalainen / kiinalainen / japanilainen – I am English / American / Canadian / Australian / New Zealander / Irish / Scottish / Welsh / French / German / Chinese / Japanese
• ¹Olet(te)ko englantilainen? – Are you English?
• Missä (sinä) asut/¹Missä (te) asutte? – Where do you live?

¹ -te is added to make the sentence formal (T-V distinction). Otherwise, without the added "-te", it is informal. It is also added when talking to more than one person. The transition from second-person singular to second-person plural (teitittely) is a politeness pattern, advised by many "good manners guides". Elderly people, especially, expect it from strangers, whereas the younger might feel it to be too formal to the point of coldness. However, a learner of the language should not be excessively concerned about it. Omitting it is never offensive, but one should keep in mind that on formal occasions this custom may make a good impression.

Popüler kültür

The linguist and author J.R.R. Tolkien considered Finnish to be a particularly beautiful language, and described his youthful discovery of Finnish as inspiring him to pursue a linguistic career ("Finding a Finnish grammar book was like entering a complete wine-cellar, filled with bottles of an amazing wine of a kind and flavour never tasted before"). Several of Tolkien's invented languages, notably Quenya, are stylistically related to Finnish.

Ayrıca bakınız

• Finnish alphabet
• Finnish grammar
• Spoken Finnish
• Finland's language strife
• Karelian language
• Estonian language
• Finnish name
• Finnish cultural and academic institutes

Dış bağlantılar

Vikipedi

Özgür Ansiklopedi Vikipedi'nin Bercaio/Deneme 3 (fi) sürümü

Vikikitap

Vikikitapta bu konu hakkında daha fazla bilgi var:

Finnish

• Finnish language on Ethnologue
• The Finnish language --- a great list of resources
• Early Indo-European Loanwords in Finnish
• Proto-Uralic to Finnish (in IPA mostly migrated from X-SAMPA)

Sözlükler

• English-Finnish-English Dictionary
• Collection of Finnish bilingual dictionaries
• Finnish Etymological Dictionary by Andras Rajki
• English-Finnish and Russian-Finnish Dictionary

Dersler

• English-Finnish vocabulary quizzes
• The 2 253 possible forms of the Finnish noun kauppa 'shop'

Türkçe ile Fince'nin ilişkili olduğu görüşü

Fince ile Türkçe arasında herhangi bir bilimsel ilişki olmadığı kanaatine rağmen Türkçe ve Fince arasında büyük benzerlikler olduğunu söyleyenler de azımsanmayacak kadar çoktur. Konu hakkındaki araştırmalar sürdürülmektedir. Bazı bilimadamları, Fin kökenli birçok kavmin Uralların ötesinden İskandinavya'ya göçtüğünü kabul etmektedir. Finli pek çok tarihçi de bu görüştedir.

Fince'nin Türkî diller (Turkic) ile akrabalığı düşüncesinin oluşmasında dillerin genel dilbilgisi yapıları etkendir, iki dil arasında dilbilimsel değeri bulunan benzer sözcüklere rastlanmaktadır ve karşılaştırmalı Fince-Türkçe araştırması yapılmaktadır. Öte yandan bir başka etken ise tarihtir.

Her iki dil de Ural-Altay dil ailesi içerisindedir. Ancak Fince Ural grubunun Fin-Ugor altkolunun Fin Dilleri grubuna dahilken, Türkçe, Altay grubunun, Türkî Diller kolunun, Oğuz altgrubuna dâhildir. Ural dilleri Kuzey Sibirya kökenli, Altay dilleri ise Güney Sibirya kökenlidir. Dilbilgisi yapılarındaki pek çok paralellik Ural ve Altay dillerini bir üst grupta Ural-Altay Dilleri adı altında birlikte sınıflandırmaya olanak verir. Hatta bazı yabancı dilbilimciler Ural-Altay ayrımı yapılmaksızın tüm Ural dillerinin, Altay dil ailesi içerisinde yer alması gerektiği savunur. Türkçe ile Fincenin onbinlerce yıl önceki geçmişi aynı köklere dayanabilir.

Başka dilbilimcilere göre Fince, Tatarca ve Çuvaşça'ya çok yakın bir dildir. Öte yandan, Japonca ve Fince arasında da benzer sözcükler bulunmaktadır.

Öte yandan; Fince’nin en yakın olduğu diller; diğer Fin Dilleri olan, Estonya Dili, Karelya Dili, Laponca, Vepse, Mordvince, Çeremişçe, Mari ve Komi dilleridir. Bu diller yine Fin-Ugur dil ailesi içinde Ugur bölümünü oluşturan Macarca ve Khansi-Mansi dilleriyle de akrabadır. Ural dillerinin Fin-Ugur kolundan başka bir de Sibirya’da konuşulan bir takım dilleri içeren Samoyet Grubu Dilleri vardır.

Öte yandan, Finlandiya'daki Turku şehrinin Türkiye ile bir bağlantısı yoktur ancak, eski Türk kavimleriyle ya da Tatarlarla ilişkisi olabilir.

• Bazı sözcüklerdeki benzer sesler ve dizimler göze çarpmaktadır: mina-ben, sina-sen, olla-ol gibi...
• Fince de sondan eklemeli bir dildir.

Karşılaştırmalı Tabela

Türkçe	Fince	Çuvaşça	Tatarca
Ben	Minä
Sen	Sinä
Ol	Olla
Dokuz	Yhdeksän

Fince Küçük Sözlük

Mavi: Resmi dil olarak kullanılan bölgeler; Yeşil: azınlık dili olarak kullanılan bölgeler

Fince doğal diller arasından en sesçil olanlardandır, yani "yazıldığı gibi okunur". Diğer doğal dillerden bu konuda daha duyarlıdır.

• Huomenta = Günaydın
• (Hyvää) päivää = İyi günler (ya da günaydın)
• (Hyvää) iltaa = İyi akşamlar
• Hyvää yötä = İyi geceler
• Terve / Moro = Merhaba
• Hei / Moi = Selam
• Heippa / Moikka / Hei Hei / Moi Moi = Hoşçakal
• Näkemiin = (Sonra) Görüşürüz
• Hauska tavata(tavata yerine ayni sekilde tutustua gelebilir ayni ama ayni anlami tasimakta) = Tanıştığımıza memnun oldum.
• Kiitos = Teşekkür ederim.
• Kiitos, samoin = Aynı şekilde
• Kieli = Dil (lisan)
• Mitä kuuluu? = Nasıl gidiyor? (Yabancılar arasında kullanılmaz)
• Kiitos hyvää = İyiyim, teşekkür ederim.
• Tervetuloa = Hoş geldiniz

• kyllä = evet
• ei = hayır
• olla = olmak
• olen / minä olen ... = ben ... (ing. I am ...)
• minä, sinä, hän = ben, sen, o
• me, te, he = biz, siz, onlar
• Mä, Sä - Ben, Sen (yabancılar arasında kullanılmaz)
• yksi, kaksi, kolme - bir, iki, üç
• neljä, viisi, kuusi - dört, beş, altı
• seitsemän, kahdeksan - yedi, sekiz
• yhdeksän, kymmenen - dokuz, on
• sata, tuhat, miljoona - yüz, bin, milyon
• Anteeksi - özür dilerim
• olut - bira
• karhu - ayı
• Suomi - Finlandiya
• suomi - Fince
• Rakastan sinua - Seni Seviyorum
• Mitä kuuluu? - Nasılsın? (tam olarak "ne duyuluyor?", yabancılar arasında kullanılmaz. )
• En ymmärrä - Anlamıyorum.
• Ymmärrän / Minä ymmärrän - Anlıyorum
• Minä rakastan sinua -Seni seviyorum(Rakastan sua(da)olabilir)
• Asun Turkissa - Türkiye'de yaşıyorum.
• ¹Ymmärrät(te)kö suomea? - Fince anlıyor musun(uz)?
• ¹Puhut(te)ko englantia? - İngilizce konuşuyor musun(uz)?
• Olen englantilainen / turkkilainen / amerikkalainen / australialainen / uusiseelantilainen / irlantilainen / skotlantilainen - Ben İngilizim / Türk'üm / Amerikalıyım / Avustralyalıyım / Yeni Zelandalıyım / İrlandalıyım / İskoçum
• ¹Olet(te)ko englantilainen? - İngiliz misin(iz)?
• Missä sinä asut/¹Missä te asutte? - Nerede oturuyorsun(uz)?

¹ -te eki tümceyi resmileştirmek için kullanılır. -te eki konulmaz ise tümce gayri resmi olur. Birden fazla kişiyle konuşurken -te eki eklenir.

• Haluan: istiyorum
• Haluat: istiyorsun
• Haluatko: istiyor musun? (bir fiile -ko eki geldiginde, -misin, -musun, -muyum, muyuz soru eki ile aynı görevi görür).
• tuletko huomenna:yarin gelecekmisin?
• minne(mihin)menet?:nereye gidiyorsun?
• olen(oon):ben evdeyim(oon da kullanilabilir )
• olet (oot): ingilizcedeki "are" gibidir cogulu ise olette`dir

Dış bağlantılar

• Fince-Türkçe sözlük

Fince'de kiril alfabesi

А/а,Б/б,Ә/ä,Д/д,Е/е,ф/f,Г/g,Х/h,и/i,Ж/j,К/k,Л/l,M/m,Н/n,O/o,Ö/ö,П/p,Р/r,C/s,t/t,У/u,Ү/yy,З/z,ja/ya,ъ/ay,Ц/Ts veya ch.)