Jalolobod jangi sahifasining manbasini koʻrish

{{Urush bilgiqutisi
| conflict = Jalolobod jangi
| qismi = [[Birinchi ingliz-afgʻon urushi]]
| tasvir = 
| izoh = 
| sana = 1841-yil 12-noyabr – 1842-yil 13-aprel
| yer = [[Jalolobod (Afgʻoniston)|Jalolobod]]
| natija = Britanlar gʻalabasi
|raqib1 = {{flagicon|United Kingdom}} [[Britaniya imperiyasi]]<br />
[[File:Flag of the British East India Company (1801).svg|23px]] [[Ost Indiya kompaniyasi]]
| raqib2 = Afgʻonlar va [[Gilzoi]] qabilasi aʼzolari
| qomondon1 = {{flagicon|United Kingdom}} Brigadir [[Sir Robert Sale]]
| qomondon2 = [[Vazir Akbarxon]]
| kuch1 = [[File:British Raj Red Ensign.svg|23px]] 1,500 [[Britaniya rojaligi|ingliz-hind]] jangchisi
| kuch2 = 5000 qabila jangchisi
|yoqotishlar1= 62 askar, shu jumladan polkovnik Denni
|yoqotishlar2= Nomaʼlum, ehtimol ogʻir
| ilova =
}}

1842-yildagi '''Jalolobod jangi''' afgʻonlarning [[Kobul (shahar)|Kobuldan]] taxminan {{Convert|90|mi|km}} sharqdagi [[Jalolobod (Afgʻoniston)|Jaloloboddagi]] olis garnizonini qamal qilishi hisoblanadi. Ushbu qamal besh oy davom etdi va Britaniya qoʻshinlarining qarshi hujumi natijasida afgʻonlar magʻlubiyatga uchrab, Kobulga chekinishga majbur boʻldi.

== Jang ==
Jalolobod garnizoni oddiy bir yoʻl boʻylab joylashgan qal’adan iborat boʻlib, uni general ser Robert Sale boshchiligidagi taxminan 2,000 askar himoya qilardi. 1842-yil yanvarida Kobuldan chekinayotgan Britaniya qoʻshinlari qirgʻin qilinganidan keyin Jalolobod afgʻon qoʻshinlari tomonidan qurshovga olindi. Afgʻonlar Britaniya garnizoniga bir qator hujumlarni amalga oshirdi, ammo Britaniya qoʻshinlari bu hujumlarni muvaffaqiyatli qaytarishga erishdi. Hatto oziq-ovqat taqchil boʻlib qolganda, ular qamal qilayotgan kuchlardan 300 bosh qoʻyni qoʻlga kiritishga muvaffaq boʻlishdi. Besh oylik qamal davom etgach, 7-aprel kuni Sale afgʻon qoʻshinlariga qarshi hujumni boshlab yubordi. Britaniyaliklar afgʻonlarning asosiy lagerini, barcha yuklar, oziq-ovqat zaxiralari, qurol-yarogʻlar va otlarni qoʻlga kiritdi. Afgʻonlar magʻlubiyatga uchrab, tartibsizlik bilan Kobulga chekinishga majbur boʻldi.

Jalolobod mudofaasi 13-piyoda polkini (keyinchalik Somerset yengil piyoda askarlari deb atalgan) qahramonlik timsoliga aylantirdi. Xabar qilinishicha, polk Britaniyaga qaytish uchun Hindiston boʻylab qaytib ketayotganda, har bir garnizon ular sharafiga oʻn marta oʻq uzgan. [[Victoria|Qirolicha Viktoriya]] polkni yengil piyoda askariga aylantirib, qoʻshimchasi „Shahzoda Albert“ unvonini olib yurishni va shahar devorlari tasvirlangan „Jalolobod“ yozuvli nishon taqishni buyuradi<ref>[http://www.britishbattles.com/first-afghan-war/siege-jellalabad.htm www.britishbattles.com]</ref>. Somersetning markaziy shahri Tauntonda joylashgan harbiy kazarma Jalolobod jangidan soʻng „Jalolobod kazarmasi“ deb nomlangan va shu hudud hozirgacha „Jalolobod“ nomi bilan ataladi.

1834—1855-yillarda Londonda ishlagan landshaft rassomi V. L. Uolton General Salening [[Jalolobod (Afgʻoniston)|Jalolobod]] mudofaasi uchun litografik plitalar yasagan (taxminan 1845)<ref>{{Veb manbasi |sarlavha=W. L. Walton and General Sale's Defence of Jalalbad (c. 1845). |url=http://www.leicestergalleries.com/19th-20th-century-paintings/d/w-l-walton/10487/1462 |ish=Leicester Galleries |qaralgan sana=21 January 2017 |arxivsana=2017-02-02 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20170202043201/http://www.leicestergalleries.com/19th-20th-century-paintings/d/w-l-walton/10487/1462 }}</ref>.

== Jangovar tarkibi ==
[[Fayl:Earthquake_damage_to_fortifications,_seen_from_the_west,_Jal_Wellcome_V0050521.jpg|thumb|220x220px| Jalolobod istehkomlari]]
Britaniya jangovar tarkibi quyidagicha:

'''Britaniya armiyasi'''

* 13-piyoda polki (1-Somersetshir, shahzoda Albertning yengil piyoda askarlari)

'''Bengal prezidentlik armiyasi'''

* 1-otli eskadron (Skinner oti)
* 35-chi Bengal mahalliy piyoda askari
* Shoh Shujoning sapyorlari
* Bengal dala artilleriyasining artilleriya qoʻshinlari

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://encyclopedia.farlex.com/Jellalabad,+Battle+of Farlex tomonidan bepul lugʻat] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120204133728/http://encyclopedia.farlex.com/Jellalabad,+Battle+of |date=2012-02-04 }}
* [http://www.britishbattles.com/first-afghan-war/siege-jellalabad.htm www.britishbattles.com]

{{Ingliz-afgʻon urushlari}}
[[Turkum:Afgʻonistondagi janglar]]
[[Turkum:1840-yillar janglari]]
[[Turkum:Jalolobod tarixi]]
[[Turkum:Birinchi ingliz-afgʻon urushi janglari]]
[[Turkum:1842-yil Afgʻonistonda]]
[[Turkum:1841-yil Afgʻonistonda]]
[[Turkum:1841-yildagi mojarolar]]
[[Turkum:1842-yildagi mojarolar]]
[[Turkum:Birlashgan Qirollik ishtirokidagi qamallar]]