Xung đột giữa con người và động vật hoang dã (Human–wildlife conflict) hay còn gọi là xung đột với động vật hoang dã hay xung đột giữa con người và tự nhiên hoặc đơn giản là cuộc chiến người-thú đề cập đến sự tương tác mang tính cực đoan giữa động vật hoang dãcon người và xung đột này tác động tiêu cực đến con người (tính mạng, sức khỏe, tinh thần) cùng tài sản, của cải của con người (như gia súc, gia cầm, vật nuôi, mùa màng, nông trại, vườn cây, công trình, nhà cửa), cũng như tác động tiêu cực đến động vật hoang dã hoặc môi trường sống của chúng. Sự xung đột này diễn ra ra khi sự gia tăng dân số của con người chồng lấn lên lãnh thổ động vật hoang dã được thiết lập, tạo ra sự suy giảm tài nguyên hoặc cuộc sống cho một số người và/hoặc động vật hoang dã. Cuộc xung đột có nhiều hình thức khác nhau, từ việc gây tử vong, thương tích, hoảng sợ cho con người và vật nuôi và ở bên kia là động vật hoang dã vì cạnh tranh cho các nguồn tài nguyên khan hiếm để mất và suy thoái môi trường sống.

Các chiến lược quản lý xung đột trước đó bao gồm kiểm soát việc giết chóc, bảo tồn dịch chuyển, điều chỉnh quy mô dân số và bảo tồn các loài có nguy cơ bị tuyệt chủng. Các phương pháp quản lý gần đây cố gắng sử dụng nghiên cứu khoa học cho các kết quả quản lý tốt hơn, chẳng hạn như điều chỉnh, thanh đổi hành vi và giảm tương tác. Khi xung đột giữa con người và động vật hoang dã gây ra các chi phí trực tiếp, gián tiếp và cơ hội, việc giảm nhẹ xung đột con người-động vật hoang dã là một vấn đề quan trọng trong việc quản lý đa dạng sinh học và các khu bảo tồn.

Tham khảo

sửa
  • Glionna, John M. (ngày 27 tháng 5 năm 2013). "Tourist and animal 'elk jams' worry Grand Canyon park rangers". Los Angeles Times. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2013.
  • Madden, Francine (2004). "Creating Coexistence between Humans and Wildlife: Global Perspectives on Local Efforts to Address Human–Wildlife Conflict" (PDF). Human Dimensions of Wildlife. Taylor & Francis Inc. 9: 247–257. doi:10.1080/10871200490505675. ISSN 1087-1209. Truy cập ngày 17 tháng 7 năm 2013.
  • Cline, R.; Sexton, N. & Stewart, S.C. (2007). A human-dimensions review of human-wildlife disturbance: a literature review of impacts, frameworks, and management solutions (PDF) (Report). U.S. Geological Survey. p. 2. Open-File Report 2007-1111. Archived from the original (PDF) on ngày 16 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 20 tháng 7 năm 2013.
  • Smilie, Shaun (ngày 20 tháng 5 năm 2002). "Killer Cats Hunted Human Ancestors". National Geographic News. National Geographic Society. Archived from the original on ngày 16 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 19 tháng 7 năm 2013.
  • Brochu, Christopher A.; Njau, Jackson; Blumenschine, Robert J. & Densmore, Llewellyn D. (2010). "A New Horned Crocodile from the Plio-Pleistocene Hominid Sites at Olduvai Gorge, Tanzania". PLOS ONE. 5 (2). doi:10.1371/journal.pone.0009333. PMC 2827537 Freely accessible. PMID 20195356. Truy cập ngày 18 tháng 7 năm 2013.
  • Gordon, Iain J. (2009). "What is the future for wild, large herbivores in human-modified agricultural landscapes?" (PDF). Wildlife Biology. Nordic Board for Wildlife Research. 15 (1): 1–9. doi:10.2981/06-087. Truy cập ngày 20 tháng 7 năm 2013.
  • Fedriani JM, García L, Sanchéz M, Calderon J, and C Ramo. 2017. Long-term impact of protected colonial birds on a jeopardized cork oak population: conservation bias leads to restoration failure. Journal of Applied Ecology 54: 450-458.
  • Woodroffe, Rosie; Thirgood, Simon; Rabinowitz, Alan, eds. (2005). People and wildlife: Conflict or Co-existence?. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Penteriani V, MM Delgado, F Pinchera, J Naves, A Fernández-Gil, I Kojola, S Härkönen, H Norberg, J Frank, JM Fedriani, V Sahlén, O-G Støen, JE Swenson, P Wabakken, M Pellegrini, S Herrero, J López-Bao. 2016. Human behaviour may trigger large carnivore attacks in developed countries. Scientific Reports 6, 20552; doi: 10.1038/srep20552.
  • Williams, Samual T.; Williams, Kathryn S.; Lewis, Bradley P.; Hill, Russell A. (ngày 19 tháng 4 năm 2017). "Population dynamics and threats to an apex predator outside protected areas: implications for carnivore management". Royal Society Open Science. 4 (4): 161090. doi:10.1098/rsos.161090.
  • Das, Tuhin K.; Guha Indrila (2003). Economics of Man-Animal Conflict: A Lesson for Wildlife Conservation. Kolkata: acb Publications. ISBN 81-87500-14-X.
  • Barua,M., Bhagwat, S.A. and Jadhav, S. (2013). "The hidden dimensions of human-wildlife conflict: Health impacts, opportunity and transaction costs". Biological Conservation. 157 (2013): 309–316. doi:10.1016/j.biocon.2012.07.014.
  • Barua,M. (2013). "Volatile ecologies: towards a material politics of human-animal relations". Environment and Planning A. 0. doi:10.1068/a46138. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2013.
  • Ogra, M. (2008). "Human-wildlife conflict and gender in protected area borderlands: A case study of costs, perceptions, and vulnerabilities from Uttarakhand (Uttaranchal), India". Geoforum. 39 (May 2008): 1408–1422. doi:10.1016/j.geoforum.2007.12.004.
  • World Conservation Union on Human-wildlife conflict In: Elisa Distefano, Human-Wildlife Conflict worldwide:collection of case studies, analysis of management strategies and good practices (PDF), FAO, archived from the original (PDF) on 2007-03-07

Liên kết ngoài

sửa