Djumet

(wa) Djumet
(fr) Jumet

(Detays)
Eplaeçmint då pitit ban dins 'l comene
Lingaedje oficir	Francès
Lingaedje coinrece	Walon - Walon do Coûtchant
Limero diyalectolodjike	Ch 43
Limero del posse	6040
Eplaeçmint	- Tchålerwè - Arondixhmint di Tchålerwè - Province do Hinnot - Walonreye - Beldjike
Sitindêye	$24767\div 1975=12,54$km²
Peuplåcion (asteure)	+/- 24.767 dimorants
Dinsité (asteure)	1.975 dimorants/km²
Coisse d' eure	ECG (ECG+1) / CEST (UTC+2)
Preficse telefonike	(+32) 071

Djumet ([FR] Jumet), c' est èn ancyin ptit ban del Walonreye rebané avou Tchålerwè, el Province do Hinnot.

• Lomaedje et spotaedje des djins :
  • Lomaedje : Djumtî, Djumtresse; (F. Jumétois, Jumetois, oise)
  • Sipotaedje : les Bleus.

Po l' etimolodjeye et les vîs scrijhas, riwaitîz dins l' esplicant motî.

Etimolodjeye

Li mot « Djumet » vénreut, aprume, d' on lingaedje celtike. Li fôme d' oridjene, ci sreut « Gimiacus ».

Ene ôte teyoreye vént d' èn istoryin tchålerwetî, Robert Hug, k' a bouté k' ci mot ci vénreut do no do tneu del viye cinse mitan rominne eyet mitan celtike. Li no d' cist ome la, ça sreut « Gimmius ».

Sapinse a Jean-Jacques Jespers, « Djumet » vénreut do no celtike « Giamonius ». Ci-ci vénreut do setinme moes do calindrî celtike : Djiyamoniyosse (« Giamonios »).

Plaeces

Loukîz a :Toponimeye do walon

Eglijhes eyet tchapeles

• Eglijhe Sint-Sulpice
• Eglijhe di l' Imåculeye Concepcion
• Tchapele Notru-Dame des Aflidjîs
• Tchapele Notru-Dame d' Hegne

Hamteas

• A l' Agåjhe (a l' aguéche, Fr. Lagasse)
• Ås Åjhlîs (aus-éjlîs Fr. Zaigelies)
• A l' Altrêye (F. Altrée)
• Al Cwerele (al Cwérèle, Fr. Quairelle)
• Al Caijhete (al kéjète, Fr. Quaizette)
• Å Djarbos (au djârbo, Fr. Diarbois)
• Goyîssåt (Goyîssau, Fr. Gohyssart)
• Ås Hamindes (aus amindes, Fr. Hamendes)
• Hegne (Fr. Heigne)
• Houbwès (oubwè, Fr. Houbois)
• Al Lorinne (a lôrène, Fr. Lorraine)
• Målavêye (Maulavéye, Fr. Mallavée)
• Å Spinoe (au spinwè, Fr. Spinoy)
• Å Tchôd Moncea (Tchaud Moncha, Fr. Chaudmonceau)
• Å Tchîf-leu (Chèfië, Fr. Chef-lieu)
• A Tongue (Fr. Tongres)
• Triyanoe (triyanwè Fr. Trianois)
• Å Trô (Fr. Trou)

Parks

• Park Bivort
• Park del Serna, a costé des zonignes, nén lon di l' areyopôrt di Gochliye.

Politike

Pitit ban

Tot-z estant on pitit ban del veye di Tchålerwè, dispoy 1977, Djumet n' a pus d' borguimwaisse. Do côp, c' est l' borguimwaisse d' Tchålerwè ki manaedje èç pitit ban.

Rilomés politikîs

Vocial ene lisse ki ni dmeure nén complete :

• Françoise Daspremont (PS)
• Olivier Delcourt (ex-FN)
• Evelyne Druart (PS)
• Auguste Frison (PL)
• Marceau Remson (PS)
• Maxime Sempo (MR)
• André Tzanetatos (MR)
• Nicolas Tzanetatos (MR)
• Jean-Jacques Viseur (ex-cdH)

Spôrts

Soce di fotbale :

• Li Royå Djumet Spôrt Club, e deujhinme provinciå.

Soce di fotbal amerikin :

• Li Charleroi Coal Miners ([WA] Les houyeus d' Tchålerwè).

Tuzance walone

Waloneus

• Robert Arcq, sicrijheu et rcwereu sol walon î a viké.
• Andrée Rousseau a scrît one teze dissus les noms d' plaeces di Djumet (e l' ULg). C' est leye k' a respondou a l' inkete di l' ALW po Jean Haust.
• Philippe Sclaubas î a vnou å monde et-z î viker tote si veye.

Accint walon d' Djumet

Dins l' accint walon d' Djumet, gn a afeye ene divanceye voyale « i » :

• il guernouye (el gurnouye)
• il guernouye is fout dins l' tiesse (ès fote dins l' tiesse)
• Et s' isquète djusqu'au cu (Et s' eskete disk' å cou)

Tenawete, tertot ni shût nén ci môde ci. C' est l' cas d' Pierre Arcq ki, copuvite po les definixhants, shût l' manire do walon coûtchantrece.

Adjermelaedje

Ci ptit ban ci est adjermelé avou ene comene francesse : Saint-Junien. L' adjermelaedje s' a fwait e 1970. I gn a deus activités raloyeyes a ci loyén ci : des måtches, on wandlaedje par an eyet des comunicaedjes inte les scolîs des deus pårteyes.

Referinces eyet sourdants

	Rebanêye Comene di Tchålerwè
Pitits bans: | Couyet | Dårmè | Djilî | Djumet | El Ronsåt | El Rou-dlé-Tchålerwè | Gochliye | Goutrou | Lodlinsåt | Mårciene | Mårcinele | Moncea-so-Sambe | Mont-dzeu-Mårciene | Montgneye-so-Sambe | Tchålerwè
Hamteas di Couyet : Cinte | El Queuwe | L' Amerike | Les Cwate Bresses | Les Fiestås | Transvå | Viyaedje Hamteas di Dårmè : Cinte | Fourcåt Hamteas di Djilî : Bwès-d'-Lôbe | Cinte | Coron Djerminå | El Louvy | Håyes | Les Cwate Bresses | Les Hôtchiyes | Såt-Alet | Såt-Culpart | Sint-Djôzef Hamteas di Djumet :Båyemont | Egne | Goyîssåt | Hamindes | Houbwès | Li Cope | Li Tchåd-Moncea | Rowe di Dårmè | Site Sadin | Ståcion | Tchîf-leu Hamteas d' El Ronsåt : Bwès | El Sokwa | Les Rasses | Masses Diårbwès-Tayni Hamteas d' El Rou-dlé-Tchålerwè : Les Årzêyes-El Bassêye | Coron d' el Låtche | Cinte | Hûbes-El Mårtinet | Willibôrou Hamteas di Gochliye : Cinte | Cinte-Bijhe | Cinte-Levant | Coron Hubinon | Fåbork di Brussele | Fåbork di Tchålerwè | Såt-les-Moennes Hamteas di Goutrou : Coron do Fouwî | Goutrou | Li Burtaegne Hamteas di Lodlinsåt : Cinte | Coucou | Gros-Fayi | Ståcion Hamteas di Mårciene : Cinte | Coron des Cerijhîs | Bougnou | El Dochriye | Matadi | Ståcion Hamteas di Mårcinele : Coron di l' Efance | Coron Park | Eglijhe Sint-Mårtén | El Bele Avuzion | El Viyete | Hamtea do XII | Hublinbu | Li Brouwire | Li Tcherbwès | Mårtchî del Vesprêye | Såt-Sint-Nicolai-les-Håyes Hamteas di Moncea-so-Sambe : Bijhe | Cinte | Coron Atulî Djermwin | Coron Malghem | Les Grands Trîs | Li Burtaegne | Li Hamtea | Li Han Hamteas di Mont-dzeu-Mårciene : Bijhe | El Bea Site | El Spignat | Èm Lodjisse | Les Håyes Gadin | Les Gonsreyes | Muzêye del Fotografeye | Pont-a-Nôle Hamteas di Montgneye-so-Sambe : Cinte | Coron Sélestat | Coron Yernaux | Les Trîs-Sint-Djan | Li Nouveye | Li Roction | Sint-Djan | Sint-Tchåle | Trieus Caisén Hamteas di Tchålerwè : Basse-Veye | Brouchetere | Bwès del Bol | Fåbork | Hôte-Veye | L' Ålouwete