Belgiese Rewolusie
Belgiese Rewolusie | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Deel van die Rewolusies van 1830 | |||||||
Skildery wat die Belgiese Rewolusie uitbeeld, deur Gustaf Wappers (1834). | |||||||
| |||||||
Strydende partye | |||||||
Belgiese rebelle België (vanaf die vroeë 1831) Frankryk |
Verenigde Koninkryk van die Nederlande | ||||||
Aanvoerders | |||||||
Charles Rogier Erasme Louis Surlet de Chokier Étienne Maurice Gérard |
Willem I Kroonprins Willem | ||||||
Sterkte | |||||||
onbekend 60 000[1] |
50 000[2] |
Die Belgiese Rewolusie (Frans: Révolution belge, Nederlands: Belgische Revolutie/opstand/omwenteling) was 'n konflik wat gelei het tot die afstigting van die suidelike provinsies (hoofsaaklik die voormalige Suidelike Nederlande) van die Verenigde Nederlande en die stigting van 'n onafhanklike Koninkryk van België.
Die inwoners van die suide was hoofsaaklik Vlaminge (sprekers van Nederfrankiese dialekte) en Walloniërs (sprekers van langues d' oil-dialekte). Beide volke was tradisioneel Rooms-Katoliek, in teenstelling met die grotendeels Protestantse (Nederduits Gereformeerde) noorde. Baie uitgesproke liberale het Koning Willem I se heerskappy as despoties beskou. Daar was hoë vlakke van werkloosheid en industriële onrus onder die werkersklasse. [3]
Op 25 Augustus 1830 het onluste in Brussel uitgebreek en is winkels geplunder. Teatergangers wat pas die nasionalistiese opera Die Stomme van Portici gekyk het, het by die gepeupel aangesluit. Opstande het elders in die land gevolg. Fabrieke is beset en masjinerie vernietig. Die orde is kort daarna herstel nadat Willem troepe na die suidelike provinsies gestuur het, maar onluste het voortgeduur en die leierskap is deur radikales ingeneem, wat afstigting begin aanroer het.[4]
'n Groot aantal rekrute uit die suidelike provinsies het die Nederlandse eenhede verlaat en gedros. Die State-Generaal in Brussel het ten gunste van afstigting gestem en onafhanklikheid verklaar. In die nasleep is 'n Nasionale Kongres byeengeroep. Koning Willem het hom van toekomstige militêre optrede weerhou en 'n beroep gedoen op die Grootmoondhede. Tydens die gevolglike Londen Konferensie van 1830 het die groot Europese moondhede België se onafhanklikheid erken. Na die troonbestyging van Leopold I as "Koning van die Belge" in 1831 het koning Willem 'n laaste poging aangewend om België te herower en sy posisie deur middel van 'n militêre veldtog te herstel. Hierdie "Tiendaagse veldtog" het vanweë Franse militêre ingryping misluk. Die Nederlanders het die Londense konferensie se beslissing en gepaardgaande Belgiese onafhanklikheid eers in 1839 by wyse van die Verdrag van Londen aanvaar.
Die Belgiese Rewolusie het gelei tot die vestiging van 'n onafhanklike, Katolieke en neutrale België.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ (en) A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle ... , deur Spencer C. Tucker, 2009, bl. 1156
- ↑ (en) A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle ... , deur Spencer C. Tucker, 2009, bl. 1156
- ↑ E.H. Kossmann, "The Low Countries 1780-1940" (1978) pp 151-54
- ↑ Paul W. Schroeder, "The Transformation of European Politics 1763-1848" 1994) pp 671-91