Dawid II van Ethiopië
| Dawid II | |
|---|---|
| Keiser van Ethiopië | |
| |
| ’n Portret van Lebna Dengel deur Cristofano dell'Altissimo. | |
| Dinastie | Huis van Salomo |
| Bewind | 13 Augustus 1507 - 2 September 1540 |
| Gebore | c. 1496 |
| Gesterf | 2 September 1540 (op 43 of 44) |
| Voorganger | Na'od |
| Opvolger | Gelawdewos |
| Vader | Na'od |
| Moeder | Na'od Mogesa |
Dawid II (Ge'ez: ዳዊት dāwīt, omstreeks 1496 - 2 September 1540), ook bekend as Wanag Segad (ወናግ ሰገድ wänag sägäd, "voor wie leeus buig"), was van 1508 tot 1540 keiser van Ethiopië. Hy is beter bekend onder sy geboortenaam, Lebna Dengel (ልብነ ድንግል ləbnä dəngəl). Sy politieke hoofstad was Shewa.
Dawid was ’n afstammeling van die Middeleeuse Amhare en lid van die Salomoniese Dinastie. Hy was die seun van keiser Na'od en keiserin Na'od Mogesa. Die belangrike oorwinning oor die Adal-sultan Mahfoez het waarskynlik gelei tot sy bynaam, Wanag Segad, wat ’n mengsel van Ge'ez en Harari is.[1]
Biografie
[wysig | wysig bron]Anders as vorige keisers het Dawid II net een vrou, Seble Wongel, gehad. Dit is waarskynlik as die Christelike manier van doen beskou en was in lyn met die Ethiopies-Ortodokse Kerk.[2] Hulle is omstreeks 1512-'13 getroud en het agt kinders gehad.[3]
Hoewel sy al in haar 70's was, het die keiserinmoeder Eleni as regent vir haar stief-agterkleinseun opgetree vandat hy die troon bestyg het tot in 1516, toe hy mondig geword het. In dié tyd het sy bewus geword dat die naburige Moslemse state hulp kry van groot Moslemse lande soos die Ottomaanse Ryk.
Om dit teen te werk het sy die hulp gevra van Portugal. Dié land het egter eers baie later gereageer, hulle ambassade het eers op 9 April 1520 in Ethiopië aangekom, en eers op 19 Oktober dié jaar by Dawid se kamp.
Dawid het emir Mahfoez van Adal in 1517 in ’n lokval gelei en doodgemaak. Terselfdertyd het ’n Portugese vloot Zeila, ’n Moslemse vesting, aangeval en afgebrand. In 1523 het Dawid ’n veldtog gevoer teen die Gurage naby die Zwaymeer. Daar is geglo die Moslemse bedreiging is eindelik verby en toe Portugal se diplomatieke sending eindelik arriveer, wou Dawid nie met hulle onderhandel nie. Ná sowat ses jaar het die Portugese teruggekeer huis toe. Soos Paul B. Henze sê, dit was ’n fout.[4]
In 1520 het ’n jong generaal en imam, Ahmad ibn Ibrahim al-Ghazi, bekend as "die Imam", ’n veltog teen Ethiopië begin. Hulle het die Awashrivier in 1528 oorgesteek en die dorp Badeqe verwoes voordat Dawid en sy leër opgedaag het. Hulle het teruggetrek en Dawid het hulle ingehaal. In ’n botsing op 7 of 9 Maart 1529 kon die Ethiopiërs egter nie die Imam se leër vernietig nie.
In 1531 het die Imam Ethiopië weer aangeval en Dawid moes terugval. In ’n geveg op 27 Oktober is die keiser amper gevange geneem.[5] Baie dorpe is vernietig. In April 1533 het die Moslems Etiopië weer aangeval. Ethiopië het groot verliese gely, en so ook Dawid self. Sy oudste seun, Fiqtor, het gesneuwel en ’n ander een, Menas, is gevange geneem en later na Jemen gestuur. In Januarie 1540 is Amba Geshen verower, die koninklike gevangenes wat daar aangehou is, vermoor en die skatkis beroof.
Die Ethiopiese historikus Taddesse Tamrat skryf: "Die Moslemse besetting van die Christelike hoogland onder Ahmad Gragn het net minder as 10 jaar geduur, tussen 1531 en 1543. Maar die hoeveelheid verwoesting wat in dié jare gesaai is, kan net in terme van eeue gemeet word."[6]
Dawid is deur sy seun Gelawdewos opgevolg.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Akyeampong, Emmanuel K.; Gates, Henry Louis Jr. (2012). Dictionary of African Biography. OUP USA. p. 482. ISBN 978-0-19-538207-5.
- ↑ Beyene, Solomon Gebreyes (2016). The Chronicle of King Gälawdewos (1540–1559): A Critical Edition with Annotated Translation (PhD). University of Hamburg. p. 184.
- ↑ Molvaer, Reidulf K. (1998). "The Tragedy of Emperor Libne-Dingil of Ethiopia (1508-1540)". Northeast African Studies. 5 (2): 44. doi:10.1353/nas.1998.0011. S2CID 143584847.
- ↑ Paul B. Henze, Layers of Time, A History of Ethiopia (New York: Palgrave, 2000), p. 85.
- ↑ R.S. Whiteway, The Portuguese Expedition to Abyssinia in 1541–1543, 1902 (Nendeln, Liechtenstein: Kraus Reprint Limited, 1967), p. xxxvi.
- ↑ Taddesse Tamrat, Church and State in Ethiopia (1270–1527) (Oxford: Clarendon Press, 1972), p. 301.
Skakels
[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
Normdata  |
|
|---|