Vlag van Namibië

Vlag van Namibië

Vlag van Namibië
Gebruik	Nasionale vlag en vaandel
Verhouding	2:3
Goedgekeur	21 Maart 1990
Ontwerp	’n Rooi diagonale baan met wit fraiings van onder aan die vlagpaalkant na bo aan die wapperkant met ’n blou driehoek aan die vlagpaalkant en ’n goue son in die skildhoek en ’n groen driehoek op die wapperkant.
Ontwerp deur	Theo Jankowski Don Stevenson Ortrud Clay

Die vlag van Namibië is op 21 Maart 1990 aanvaar met Namibië se onafhanklikwording van Suid-Afrika. Die vlag is reghoekig en vertoon ’n rooi diagonale baan met wit fraiings van onder aan die vlagpaalkant na bo aan die wapperkant met ’n blou driehoek aan die vlagpaalkant en ’n goue son in die skildhoek en ’n groen driehoek op die wapperkant. Naas die nasionale vlag is daar ’n aantal verdere nasionale, politieke en plaaslike vlae in Namibië.

Reeds aan die begin van die 20ste eeu is op die gebied van die huidige Namibië die eerste vlae gebruik. Die Duitsers het ’n eie vlag vir hul kolonie Duits-Suidwes-Afrika beplan. Ná die Suid-Afrikaanse verowering tydens die Suidwes-Afrika-veldtog is die vlag van die Verenigde Koninkryk en later dié van Suid-Afrika gebruik. Die Bantoestans, wat volgens die Suid-Afrikaanse model van die destydse Suidwes-Afrika afgeskei is, het oor hul eie vlae beskik. Hulle is in voorbereiding van Namibië se onafhanklikheid in 1989 by dié land heringelyf.

Die vlag van Namibië bevat vyf kleure, waarmee dit een van die kleurrykste vlae wêreldwyd is; interessant genoeg is al die kleure ook op die vlag van Suid-Afrika, met swart as sesde bykomende kleur. Die kleure is veral aan SWAPO se vlag ontleen, die vernaamste bevrydingsbeweging in die destydse Suidwes-Afrika. Dié SWAPO-vlag is in 1971 goedgekeur en bestaan uit drie horisontale bane in blou, rooi en groen, die belangrikste kleure van die Ovambo's, die land se grootste etniese groep.

Ontwerp

Heraldiese beskrywing

Konstruksietekening van die Namibiese vlag

Die nasionale vlag word in die Grondwet van Namibië se soos volg beskryf:

Die nasionale vlag sou ’n verhouding van 2:3 (h:b) hê, deur drie stygende, skuinsstrepe in blou, wit en groen gedeel. Die deursnee van die wit baan is een-derde van die vlag se breedte en word deur ’n rooi baan met ’n breedte van een-kwart van die vlag bedek. In die skildhoek ’n goue son met twaalf reguit strale; die son het ’n deursnee van een-derde van die vlag se hoogte. Die son se middel is een-vyfde se vlaglengte van die vlagpaal af en is ewe ver van die boonste kant en die wit baan. Die sonstrale het ’n lengte van twee-vyfdes van die sonradius en word deur ’n blou ring met ’n breedte van een-tiende van die sonradius van die sonskyf geskei.

Simboliek

Die Nasionale Subkomitee van die Konstituerende Vergadering van Namibië, met lede soos Hidipo Hamutenya en Andrew Matjila, het opdrag gehad om ’n vlag, ’n wapen en ’n volkslied te kies. Die Nasionale Subkomitee vir simbole het 870 voorstelle vir die nasionale vlag ontvang. Ses ontwerpe het die kortlys gemaak; dit is verder verminder tot drie, dié van drie Namibiërs – Theo Jankowski (* 1951; ’n onderwyser) uit Rehoboth, Don Stevenson (’n Amerikaanse ontwerper wat sedert 1981 in Namibië bly) van Windhoek en Ortrud Clay (* 1941; ’n onderwyseres) van Lüderitz. Hierdie drie ontwerpe is gekombineer om die nasionale vlag van Namibië te vorm, wat op 2 Februarie 1990 eenparig deur die Konstituerende Vergadering goedgekeur is. Die drie ontwerpers is tydens die onthullingseremonie op 9 Maart 1990 in die openbaar deur regter Hans Berker, die voorsitter van die subkomitee, erken. Jankowski se ontwerp het die kleure rooi, blou en groen, asook wit met drie sterre bevat. Die eerste drie kleure is deur hom aan die vlag van SWAPO ontleen. Clay se ontwerp was veral op die kleur blou gebaseer, terwyl Stevenson ook SWAPO se kleure gebruik het.

Daar is egter twee ander aansprake gemaak – die Suid-Afrikaner Frederick Brownell het beweer dat hy die vlag in sy rol as Suid-Afrikaanse Staatsheraldikus ontwerp het. Die ander aanspraakmaker was die Brit Roy Allen, wat beweer het dat die vlagontwerp die resultaat was van ’n kompetisie wat deur Hannes Smith van die Windhoek Observer aangebied is, wat hy gewen het.

Ontwerp

Die kleure van die vlag is ontleen aan die kleure van SWAPO, die belangrikste party in Namibië se stryd om onafhanklikheid. Die vlag is in 1971 aanvaar en bestaan uit drie diagonale strepe van blou, rooi en groen, die belangrikste kleure van die Ovambo’s, die grootste etniese groep in Namibië. Die vlag verteenwoordig ook die Demokratiese Turnhalle-alliansie, ’n ander Namibiese politieke party. Rooi, wit en blou was die kleure van die Demokratiese Turnhalle-alliansie en blou, rooi en groen die kleure van SWAPO.

Konstruksietekening

Kleure

’n Wapperende vlag van Namibië

Die kleure van die Namibiese vlag word in die Staatskoerant beskryf. In hierdie dokument word ook die konstruksie van die presidensiële vlag beskryf. Die toon of die spesifieke skadu vir wit is nie gespesifiseer nie.

Kleurmodel	Blou	Geel (goud)	Groen	Rooi
Pantone	294 C	116 C	347 C	186 C
Coates SP	5 809	1 802	65	35
RGB	0, 47, 108 (#002F6C)	255, 205, 0 (#FFCD00)	0, 154, 68 (#009A44)	200, 16, 46 (#C8102E)

Alhoewel die kleure geen amptelike betekenis het nie, het die woordvoerder van die subkomitee wat die vlag uitgekies het in ’n kompetisie waarin 850 ontwerpe ontvang is, dit soos volg gestel:

• Rooi – verteenwoordig Namibië se belangrikste hulpbron, sy mense. Dit verwys na hul heldhaftigheid en deursettingsvermoë om ’n toekoms van gelyke geleenthede vir almal te bou.
• Wit – verwys na eenheid en vrede.
• Groen – verteenwoordig die plantegroei en landbouhulpbronne.
• Blou – verteenwoordig die helder Namibiese lug en die Atlantiese Oseaan, die land se kosbare waterhulpbronne en reën.
• Die goudgeel son stel lewe en lewenskrag, energie en warmte voor en die twaalf strale simboliseer die verskillende volke wat in Namibië woon.

Geskiedenis

Nadat die Duitse koopman Adolf Lüderitz in 1883 ’n stuk grond by Angra Pequena laat aankoop het (die baai waar Lüderitz vandag is), is die gebied in 1884 verklaar tot die protektoraat Duits-Suidwes-Afrika. Slegs die enklave Walvisbaai het Britse gebied gebly en aan die Kaapkolonie behoort. Die vlag van die Duitse Keiserryk, ’n swart-wit-rooi-driekleur, is vir die gebied aangewys. Daar is later voorstelle gemaak vir ’n swart-wit-rooi-vlag met ’n onderskeidende wapen in die middel van die wit baan, om Duits-Suidwes-Afrika te kan onderskei, maar daar het niks van gekom nie.

Ná die uitbreek van die Eerste Wêreldoorlog het Suid-Afrikaanse troepe die gebied in 1915 beset. Tot 1990 het Suid-Afrika oor die gebied regeer, onder die naam Suidwes-Afrika. In hierdie periode het die onderskeie vlae van Suid-Afrika daar gewapper.

• 
  Vlag van Duits-Suidwes-Afrika, 24 April 1884 tot 9 Julie 1915.
• 
  Voorgestelde vlag van Duits-Suidwes-Afrika (nooit gebruik), 1914.
• 
  Voorgestelde vlag van Duits-Suidwes-Afrika (nooit gebruik), 1914.
• 
  Vlag van Suidwes-Afrika, 9 Julie 1915 tot 28 Junie 1919.
• 
  Vlag van Suidwes-Afrika, 28 Junie 1919 tot 31 Mei 1928.
• 
  Vlag van Suidwes-Afrika, 31 Mei 1928 tot 21 Maart 1990.
• 
  Vlag van SWAPO, gebruik by die Verenigde Nasies, 1976 tot 21 Maart 1990.

Ander vlae

Namibiese President

Die vlag van die Namibiese President is aan die ou vlag van die Suid-Afrikaanse Staatspresident, wat tot in 1994 gebruik is, ontleen. Die basis is horisontaal verdeel, bo blou en onder groen. Daarop, oor die hele breedte, ’n goue driehoek met sy spits na die wapperkant. In die driehoek is die wapen van Namibië. Die vlag word net binnelands gebruik. In die buiteland gebruik die president die nasionale vlag.

• 
  2:3 Vlag van die Namibiese President

Namibiese polisie

Die ou vlag van die Namibiese polisie was aan die ontwerp van die nasionale vlag ontleen en is tot in Oktober 2009 gebruik. Die groen basis is deur ’n bykomende blou veld en die son deur ’n polisiester vervang. Die nuwe vlag van die Namibiese polisie is op 1 November 2009 goedgekeur. Dit sal deur die gebruik van die nasionale vlag die verbintenis met die land beklemtoon.

• 
  2:3 Vlag van die Namibiese polisie, tot 31 Oktober 2009
• 
  2:3 Vlag van die Namibiese polisie, sedert 1 November 2009

Namibiese Weermag

Die vlag van die Namibiese Weermag gebruik die Weermag se wapen op ’n wit driehoek, wat deur ’n teenloopende rooi en hemelblou driehoek flankeer word.

• 
  2:3 Vlag van die Namibiese Weermag
• 
  Vlootgeus van Namibië

Plaaslike vlae

Rehoboth-basters

Die Rehoboth-basters is nasate van Suid-Afrikaanse Boere en Nama-vroue. In 1868 het hulle die nedersetting Rehoboth in die huidige Namibië gestig. In 1872 het hulle hul eie, vierkantige vlag in gebruik geneem, waarvan die kleure swart, wit en rooi reeds op die Duitse invloed in die gebied dui. Die Rehoboth-basters was ook onder die eerste volke wat ’n “beskermingskontrak” met die Duitse Keiserryk gesluit het. Hulle het as ’n half-outonome politieke entiteit Rehoboth hul vlag tot Namibië se onafhanklikheid gebruik. ’n Reghoekige weergawe word tot vandag (teen 2004) toe deur die Rehoboth-basters gebruik, daarbenewens wapper dit aan die raadsaal van Rehoboth.

Die vlag is reghoekig met die konsentriese bande. Die buitenste band is swart, soos die onbekende toekoms van die voorsate, toe hulle in 1868 die Kaap verlaat het, om na ’n onbekende, gelowe land te gaan soek. Die middelste band is rooi en verteenwoordig die bloed wat in gevegte teen vyande van enige nasionaliteit (Duits, Suid-Afrikaans, Ovambo, Herero, Nama) vergiet is. Die binnenste band is wit en verteenwoordig vrede.

• 
  Rehoboth
• 
  Glo huidige weergawe

Caprivistrook

Op 7 Oktober 2002 het die etniese groep Itengese hul onafhanklikheid van Namibië verklaar en die Vrystaat van die Caprivistrook gestig. Dit word deur die Namibiese regering egter nie erken nie. Die Caprivi African National Union (CANU) se regering in ballingskap gebruik ’n vlag wat aan dié van die ou Bantoestan ontleen is. Die vla toon drie horisontale bane in blou, wit en groen met twee smal rooi bane tussen die ander bane. Daarop twee swart olifante wat die nasionale eenheid en die saamwerking van die Itengese verteenwoordig. Die kleure weerkaats hul geskiedenis en die omgewing van die gebied. Blou verteenwoordig noodlot, lojaliteit en nederigheid, maar ook die hemel, riviere en mere. Wit verteenwoordig verligting en deug, maar ook eenheid en vrede. Groen verteenwoordig die Caprivistrook, landbou en natuurlike hulpbronne. Die smal rooi bane verteenwoordig hul stryd na vryheid.

• 
  Vlag van die CANU

Politieke vlae

Partye

SWAPO (die grootste Namibiese party) se vlag word sedert 1971 gebruik. Die kleure stam glo van die Ovambo se tradisies, die belangrikste etniese groep van die land. Die SWANU gebruik ’n soortgelyke vlag. Die Congress of Democrats gebruik ’n vlag met ’n goue ster met ’n wit fraiing op ’n smal wit kruis op ’n blou agtergrond.

• 
  SWAPO
• 
  SWANU
• 
  Kongres van Demokrate
• 
  Monitor Aksiegroep
• 
  Rally for Democracy and Progress

Vorige vlae

Suidwes-Afrika

Nes die ander Duitse kolonies het Duits-Suidwes-Afrika net die vlag van die Duitse Keiserryk gebruik. In 1914 is ’n eie vlag vir die kolonie voorgestel, wat egter nooit goedgekeur is nie. Gedurende die Eerste Wêreldoorlog het Suid-Afrika Suidwes-Afrika beset; die Duitse troepe het op 9 Julie 1915 oorgegee. Generaal Louis Botha het ná die verowering van Windhoek die rooi vaandel van Suid-Afrika gehys, alhoewel dit net die handelsvlag en Suid-Afrika se amptelike vlag die Union Jack was. In 1928 het Suid-Afrika sy eie vlag goedgekeur wat ook in Suidwes-Afrika gebruik is.

• 
  Vlag van Duits-Suidwes-Afrika, 24 April 1884 tot 9 Julie 1915.
• 
  Voorgestelde vlag van Duits-Suidwes-Afrika (nooit gebruik), 1914.
• 
  Voorgestelde vlag van Duits-Suidwes-Afrika (nooit gebruik), 1914.
• 
  Vlag van Suidwes-Afrika, 9 Julie 1915 tot 28 Junie 1919.
• 
  Vlag van Suidwes-Afrika, 28 Junie 1919 tot 31 Mei 1928.
• 
  Vlag van Suidwes-Afrika, 31 Mei 1928 tot 21 Maart 1990.

Bantoestans

Gebaseer op die Suid-Afrikaanse model is in 1968 ook in die destydse Suidwes-Afrika Bantoestans gestig. Alhoewel hulle in 1980 weer by Suidwes-Afrika ingelyf is, het hulle eers met Namibië se onafhanklikheid as ’n politieke entiteit verdwyn. Kaokoland en Tswanaland het die ou Suid-Afrikaanse vlag gebruik, terwyl Rehoboth oor sy eie vlag beskik het. Al die ander Bantoestans het hul eie vlae gebruik.

In 1973 het Ovamboland die eerste Bantoestan geword wat ’n eie vlag goedgekeur het. Blou het die hemel verteenwoordig, wit vrede en groen landbou. Die Ovambo se sewe stamme is deur die groen bane verteenwoordig.

In 1979 is ’n vlag vir Damaraland voorgestel, maar weens politieke weerstand nie amptelik goedgekeur nie. Desondanks is die vlag as ’n verenigende kenteken gebruik. Die vlag in wit-bruin toon ’n grenspaal met agt hoeke, wat die agt stamme verteenwoordig.

Reeds in 1973 het Kavangoland sy eie vlag in gebruik geneem. Die groen vlag het drie smal horisontale bane in oranje, wit en blou gehad. Groen het landbou verteenwoordig in ’n vir Namibiese standaarde waterryke land. Oranje, wit en blou is aan die ou Suid-Afrikaanse vlag ontleen.

Oorspronklik het Oos-Caprivi ’n horisontale blou-wit-blou gestreepte vlag met twee swart lepels in die middel gebruik. Dit is egter dikwels met die vlag van die Suid-Afrikaanse Bantoestan Gazankulu verwar, waarvolgens in 1977 ’n nuwe vlag goedgekeur is. Dit het uit vier horisontale bane in swart, wit, groen en blou bestaan met twee in die gesig starrende olifante daarop. Die twee olifante het die twee belangrikste stamme van die Bantoestan, die Mafwe en die Masubia, verteenwoordig. Swart en wit het die bevolking verteenwoordig, groen landbou en blou die omliggende waterliggame.

• Vlae van Bantoestans
• 
  Vlag van Boesmanland, 1970(?) tot 1989
• 
  Vlag van Damaraland, 1979 tot 1989
• 
  Vlag van Hereroland, 1970(?) tot 1989
• 
  2:3 Vlag van Kavangoland, 1973 tot 1989
• 
  2:3 Vlag van Kaokoland, 1970 tot 1989
• 
  Vlag van Rehoboth, 1979 tot 1989
• 
  Vlag van Namaland, 1980 tot 1989
• 
  Vlag van Oos-Caprivi, 1976 tot 1977
• 
  2:3 Vlag van Oos-Caprivi, 1977 tot 1989
• 
  Vlag van Ovamboland, 1973 tot 1989
• 
  2:3 Vlag van Tswanaland, 1979 tot 1989

Sien ook

• Wapen van Namibië

Verdere leesstof

• (de) Whitney Smith, Ottfried Neubecker (1980). Wappen und Flaggen aller Nationen. München: Battenberg. ISBN 3-87045-183-1.

Eksterne skakels

• (en) Namibië by Flags of the World
• (de) Flaggenlexikon (Beskrywing van vlag en wapen)
• (en) Nasionale simbole van Namibië
• (en) "Flag of Namibia". Encyclopædia Britannica. Besoek op 14 September 2020.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Duitse Wikipedia vertaal.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.