Peter Sellers
_rib.PNG){kind=small}
Richard Henry Sellers (8 de setiembre de 1925, Southsea – 24 de xunetu de 1980, Middlesex Hospital (es) 
), más conocíu como Peter Sellers, foi un actor y comediante británicu d'orixe hebréu. Foi investido miembru de la Orde del Imperiu Británicu.
Nacíu nel senu d'una familia d'artistes del vaudeville, empecipió la so carrera col grupu risible The goon show na emisoria de radio BBC (1951-1960). La so pertenencia a la masonería foi pública y bultable, yá que perteneció hasta la so muerte a la loxa masónica Chelsea lodge nᵘ3098 de Londres.
En convirtiéndose n'estrella llocal nel Reinu Xuníu mientres los años 1950, l'actor algamaría la fama internacional na siguiente década, coronándose como unu de les cares de comedia más populares de la pantalla grande.
Biografía
[editar | editar la fonte]Carrera artística
[editar | editar la fonte]Peter Sellers saltó a la fama nuna serie de comedia de la BBC, llamada The Goon Show. La so capacidá de falar con acentu distintu (por casu, franceses, indios, americanos, alemanes, británicos, según los acentos rexonales), xunto col so talentu pa retratar una serie de personaxes a efeutu risible, contribuyeron al so ésitu como una personalidá como actor de la radio y la pantalla grande, lo que-y valió nominaciones y premios nacionales ya internacionales.Munchos de los sos personaxes convertir nuna perceición pública enraigonada de la so obra.
Sellers, que ye reconocíu como un actor de primer nivel, recibió la fama internacional gracies a la serie de películes británicu-estauxunidenses llamaes La pantera rosa, dirixíes por Blake Edwards y que tienen dalgunes de les escenes d'humor y fiestes más risonderes de la historia del cine. En total, filmó cinco películes de la saga sol mesmu direutor y coles que xeneralmente se-y acomuñar más na so carrera, sol papel del risonderu y cabileñu inspector francés de la policía Sureté, Jacques Clouseau.
Los sos distintos personaxes na clásica Dr. Strangelove (1964) dan una muestra de la so versatilidad so la mano de Stanley Kubrick, cinta pola que Sellers foi nomáu a los Premiu Óscar y a los Premios BAFTA como meyor actor polos trés distintos roles qu'interpretó.
Kubrick tamién lo dirixiera primeramente en Lolita (1962), versión cinematográfica de la novela de Nabokov.
D'una figura enigmático y poco visible en públicu, de cutiu él mesmu afirmó que nun tenía una identidá fora de los papeles qu'interpretó, pero dexó la so propia semeya, una y bones filmó obsesivamente les sos cases, la so familia, la xente que lo conocía, tou lo que tomó como'l so derechu de luxu hasta'l final de la so vida. Esta película intimista caltúvose oculta hasta enforma tiempu dempués de la so muerte en 1980.
El direutor Peter Hall dixo d'una forma crítica: "Peter tenía la capacidá d'identificase dafechu con otra persona, y creo que na so forma física, mental y emocionalmente nes sos pieles. ¿D'ónde vien eso? Nun tengo nin idea. ¿Ye una maldición? De cutiu, creo qu'eso nun ye abondu, anque nesti negociu pa tener talentu, tienes que tener talentu pa xestionar el talentu. Y eso creo que Peter non lo tuvo".
El filme Being There, dirixíu por Hal Ashby, foi llanzáu n'avientu de 1979 como'l so penúltimu trabayu y ye una de les sos actuaciones más aclamaes. Mereció-y el so segunda y última nominación a un Óscar como meyor actor, pol so papel protagonista como Chance.
La so última película en vida The Fiendish Plot of Dr. Fu Manchu foi terminada namái unes selmanes enantes de la so muerte, y estrenada póstumamnte un mes dempués, n'agostu de 1980. Nesta comedia una vegada más protagonizó dos personaxes distintos y de volao, unu adicional.
Geoffrey Rush, interpretar en The Life and Death of Peter Sellers (2004), de Stephen Hopkins, que cunta la vida del comediante.
Vida privada
[editar | editar la fonte]Personalidá y consumu de drogues
[editar | editar la fonte]A pesar de la so aguada risible, no personal foi señaláu como inestable y con enclín a abusu de sustancies sicotrópiques. Inclusive, presentó pequeñes depresiones pol fracasu de delles películes. Dalgunos creen que l'abusu del nitrito de amilo contribuyeron al ataque de corazón que sufrió en 1964.
Consultaba dacuando al astrólogu Maurice Woodruff, quien paeció exercer muncha influencia nel actor. Fora como fora, la so fuerte personalidá lleváronlu a aldericar con otros actores y direutores. Inclusive, col so amigu Blake Edwards (direutor de La pantera rosa y La fiesta inolvidable o El guateque), foi nesta última película que la rellación ente dambos quebróse, se dejarón de falar delles vegaes y col qu'evitó trabayar mientres siete años. La so segunda muyer, l'actriz sueca Britt Ekland, quexar del comportamientu obsesivu y los celos de Sellers. Seique por ello, l'actor culpábase de cutiu del fracasu del so matrimoniu. Tanto foi asina que nuna entrevista almitió que «nun ye fácil convivir conmigo».
Matrimonios
[editar | editar la fonte]
La so primer muyer foi Anne Hayes (1951-1961), cola cual tuvo a los sos fíos Michael y Sarah. En 1964 cásase cola actriz sueca Britt Ekland, cola que tuvo a la so fía Victoria y de la que se dixebró cuatro años más tarde. Xuntos actuaron en Carol for another Christmas (1964), After the fox (1966) y The bobo (1967).
En 1970 cásase cola modelu australiana Miranda Quarry, de la que se dixebró en 1974 y quien agora ye condesa de Stockton. La so última muyer foi l'actriz inglesa Lynne Frederick, cola que se casó en 1977.
Muerte
[editar | editar la fonte]Con 38 años diagnosticáron-y una cardiopatía. En 1964 sufrió trelce ataques al corazón en pocos díes, polo que Ray Walston reemplazó-y nel rodaxe de Bésame, tontu. De magar, la salú de Sellers nunca foi la mesma.
En 1977 foi-y enllantáu un marcapasos y tomóse un añu sabáticu pa relaxase. Pero, l'actor nun tardó en camudar d'idea y quixo siguir rodando películes. El 21 de xunetu de 1980 esbarrumbar na habitación del luxosu hotel londinense Dorchester y entró en coma. Dos díes más tarde, con 54 años, morrió nun hospital de la capital británica.
Curiosamente, el 30 de xunetu (nueve díes dempués) d'esi mesmu añu tenía programada una ciruxía de corazón en Los Angeles.
En 1998 cuando Robin Williams gano los Premiu Óscar al meyor actor secundariu dedicó-y el so premiu.
Filmografía parcial
[editar | editar la fonte]- 1951 - Penny Points to Paradise, de Tony Young.
- 1955 - El quintetu de la muerte, d'Alexander Mackendrick.
- 1956 - L'home que nunca esistió, de Ronald Neame.
- 1958 - El pequeñu xigante, de George Pal.
- 1959 - Despiste ministerial, de Jeffrey Dell y Roy Boulting.
- 1959 - Un golpe de gracia, de Jack Arnold.
- 1959 - I'm alright, Jack, de John Boulting.
- 1960 - La estraña prisión de Huntleigh, de Robert Day.
- 1960 - La batalla de sexos, de Charles Chrichton.
- 1961 - La millonaria, d'Anthony Asquith.
- 1962 - Dos frescos n'órbita (The Road to Hong Kong), de Norman Panama (cameo).
- 1962 - Lolita, de Stanley Kubrick.
- 1962 - El mayor muyeriegu, de John Guillermin.
- 1962 - L'honráu gremiu del robu, de Cliff Owen.
- 1963 - La pantera rosa, de Blake Edwards.
- 1964 - Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb ( Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb), de Stanley Kubrick (Nomada al Óscar).
- 1964 - L'irresistible Henry Orient, de George Roy Hill.
- 1964 - A Shot in the Dark, de Blake Edwards.
- 1965 - ¿Qué tal, Pussycat?, de Clive Donner.
- 1965 - La caxa de les sorpreses, de Bryan Forbes.
- 1966 - Tres la pista del foín, de Vittorio de Sica.
- 1967 - Casino Royale, de John Huston.
- 1967 - The Bobo, de Robert Parrish.
- 1968 - The Party (El guateque o La fiesta inolvidable), de Blake Edwards.
- 1968 - I love you, Alice B. Toklas, de Hy Averback.
- 1970 - The Magic Christian, de Joseph McGrath.
- 1970 - There's a Girl in My Soup, de Roy Boulting.
- 1973 - L'optimista, d'Anthony Simmons.
- 1975 - Murder by Death, de Robert Moore.
- 1975 - The Return of the Pink Panther, de Blake Edwards.
- 1976 - Murder by Death, de Robert Moore.
- 1976 - The Pink Panther Strikes Again, de Blake Edwards.
- 1978 - Revenge of the Pink Panther, de Blake Edwards.
- 1979 - L'estrafalariu Prisioneru del Zenda, de Richard Quine.
- 1979 - Being There o "Dende'l Xardín" de Hal Ashby (nomada al Óscar).
- 1980 - The Fiendish Plot of Dr. Fu Manchu.
- 1982 - Trail of the Pink Panther (realizada con montaxes d'archivu nos qu'apaecía l'actor).
Premios
[editar | editar la fonte]| Añu | Premios | Categoría | Películes | Resultáu | Ref. |
|---|---|---|---|---|---|
| 1960 | Premios BAFTA | Meyor actor británicu | I'm All Right Jack | Ganador | |
| 1963 | Premiu Globu d'Oru | Meyor actor de repartu | Lolita | Nomáu | |
| Premios BAFTA | Meyor actor británicu | Only Two Can Play | Nomáu | ||
| 1965 | Premiu Óscar | Meyor actor | Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb | Nomáu | |
| Premios BAFTA | Meyor actor británicu | Nomáu | |||
| La Pantera Rosa | Nomáu | ||||
| Premiu Globu d'Oru | Meyor actor — Comedia o musical | Nomáu | |||
| 1976 | Premiu Globu d'Oru | The Return of the Pink Panther | Nomáu | ||
| 1977 | Premiu Globu d'Oru | The Pink Panther Strikes Again | Nomáu | ||
| 1980 | Premiu Óscar | Meyor actor | Being There | Nomáu | |
| Premiu Globu d'Oru | Meyor actor — Comedia o musical | Ganador | |||
| 1981 | Premios BAFTA | Meyor actor | Nomáu |
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ 1,0 1,1 Biblioteca Nacional d'Alemaña. «Peter Sellers» (alemán). Gemeinsame Normdatei. Consultáu'l 27 abril 2014.
- ↑ Afirmao en: Internet Movie Database. Identificador IMDb: nm2825027. Data de consulta: 9 xunu 2022. Llingua de la obra o nome: inglés.
- ↑ 3,0 3,1 Identificador de persona en The Peerage: p12427.htm#i124265. Data de consulta: 7 agostu 2020.
- ↑ Biblioteca Nacional de Francia. «autoridaes BNF» (francés). Consultáu'l 10 ochobre 2015.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Peter Sellers.- Páxina web oficial (n'inglés)
- Peter Sellers na Internet Movie Database (n'inglés)
- Peter Sellers n'AllMovie (n'inglés)
- Peter Sellers en FilmAffinity (castellán)
- «Peter Sellers». en Find a Grave. (n'inglés)
- Sitiu web del inspector Clouseau Archiváu 2006-02-21 en Wayback Machine (n'inglés)
- Sitiu web oficial de Peter Sellers (n'inglés)
- Peter Sellers Appreciation Society (n'inglés)
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q177984- Multimedia: Peter Sellers
- Homes
- Persones nacíes en 1925
- Persones finaes en 1980
- Wikipedia:Revisar traducción
- Actores y actrices de cine d'Inglaterra
- Actores y actrices d'Inglaterra
- Humoristes
- Ganadores del Globu d'Oru al meyor actor de comedia o musical
- Ganadores del premiu BAFTA
- Comendadores de la Orde del Imperiu Británicu
- Lusu-británicos
- Persones de Hampshire