Чулацаман тӀегӀо

HD116235

Талларе хьожуш
ХӀара йаззам Википеди чуьра бу — маьрша энциклопеди
HD116235
Каталоган код GSC 00306-00269, HD 116235, SAO 119905, HIP 65241, HR 5040, 1RXS J132209.8+050918, 2MASS J13220967+0509170, BD+05 2737, GC 18091, GCRV 7941, HIC 65241, PPM 159703, TD1 16804, TYC 306-269-1, UBV 12068, uvby98 100116235, WDS J13222+0509AB, YZ 5 6391, YPAC 524, [ZEH2003] RX J1322.1+0509 1, RX J1322.1+0509, WEB 11514, Gaia DR2 3716436373755666432, 64 Vir, Gaia DR3 3716436373755666432, TIC 393700094, AG+05 1822, UBV M 19314, Renson 33550, DRS 13, GEN# +1.00116235, SKY# 24682, WISEA J132209.65+050916.7
Седарчийн гулам Дева
Дуьненна генахь 65,983 ± 0,5886 парсек[1], 70,4702 парсек[2]
Скорость вращения звезды 19,3 ± 1 km/s[3]
Параллакс 15,1555 ± 0,1352 ларин миллисекунд[1]
Шен леларан охьатаӀар −40,277 ± 0,091 шарахь миллиарксекунд[1]
Шен леларехь нисса хьалабалар −87,957 ± 0,167 шарахь миллиарксекунд[1]
Радиальная скорость −10,3 ± 1 km/s[4]
Спектран класс kA3hA6mA7[5]
Гуш болу седин барам 5,873 ± 0,009[6]
Абсолютная звёздная величина 1,79
Металличность 0,41[7]
Радиус 1,92 солнечный радиус
Мур J2000.0
Нийсса хьалабалар 13ч 22м 9,7048865с[1]
ОхьатаӀар +5° 09′ 17,115496″[1]
Эффективная температура 8900 K[4]
Поверхностная гравитация 21 400 сантиметр на секунду в квадрате[4]

BD+11 1075 — бу спектран классан kA3hA6mA7[5] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 5,873 ± 0,009[6] гергга бу, лаьтта Дева седарчийн гуламехь.

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[8]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[9][10].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[11][12][13][14].

Билгалдахарш

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  2. ↑ Gaia Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2022.
  3. ↑ Eiff M. A., Reiners A. New measurements of rotation and differential rotation in A-F stars: are there two populations of differentially rotating stars? (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2012. — Vol. 542. — P. A116. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361/201118724 — arXiv:1204.2459
  4. ↑ 1 2 3 Khalack V., LeBlanc F. Project VeSElkA: analysis of Balmer line profiles of slowly rotating chemically peculiar stars (инг.) // Astron. J. / J. G. III, E. Vishniac — NYC: IOP Publishing, AAS, University of Chicago Press, AIP, 2015. — Vol. 150, Iss. 1. — 10 p. — ISSN 0004-6256; 1538-3881 — doi:10.1088/0004-6256/150/1/2 — arXiv:1505.08158
  5. ↑ 1 2 Abt H. A., Morrell N. I. The Relation between Rotational Velocities and Spectral Peculiarities among A-Type Stars (инг.) // The Astrophysical Journal: Supplement Series — AAS, 1995. — Vol. 99. — P. 135–172. — ISSN 0067-0049; 1538-4365 — doi:10.1086/192182
  6. ↑ 1 2 Høg E., Fabricius C., Makarov V. V., Urban S., Corbin T., Wycoff G., Bastian U., Schwekendiek P., Wicenec A. The Tycho-2 catalogue of the 2.5 million brightest stars (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2000. — Vol. 355. — P. L27—L30. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846
  7. ↑ Erspamer D., North P. Automated spectroscopic abundances of A and F-type stars using echelle spectrographs II. Abundances of 140 A-F stars from ELODIE and CORALIE (инг.) // Astron. Astrophys. / T. Forveille — EDP Sciences, 2003. — Vol. 398. — P. 1121–1135. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846 — doi:10.1051/0004-6361:20021711 — arXiv:astro-ph/0210065
  8. ↑ Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  9. ↑ Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  10. ↑ Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  11. ↑ Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  12. ↑ Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  13. ↑ E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  14. ↑ Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта

[бӀаьра нисйан | нисйан]
Сатурн ХӀара  астрономех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/w/index.php?title=HD116235&oldid=9002892»