نژیاروانیی دینی
 | ئەم وتارە بەزۆری یان بەتەواوی پشت بە تەنیا یەک سەرچاوە دەبەستێت. (فێربە کەی و چۆن ئەم داڕێژەیە لابەریت) |
نژیاروانیی ئایینی بە کردنەوەی ئەو خانووبەرانە دەوترێ کە بە بۆچوونی ئایینی و بیر و ڕای ئایینی دادەڕێژرێت.
ئەم نژیاروانییە بەشێوەیەکی ئاسایی لە ساختۆمانگەلێک کە کەڵکی ڕێبازیان ھەیە وەکوو: ئاتەشگاکان، مزگەوتەکان، کڵێساکان، مەعابیدەکان، خانەقاکان و شوێنە زیارەتییەکان دەبینرێن.
نژیاروانیی ئایینی لە ئێراندا
[دەستکاری]نژیاروانیی ئایینی لە نێوان شێوەگەلی نژیاروانیی ئێراندا لە شوێنەوارێکی تایبەتی خۆیدایە. پێشینەی ئەم شێوە نژیاروانییە دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمانی بەر لە ئیسلام بە تایبەت سەردەمی ساسانییەکان.
نژیاروانیی ئاگرپەرەستەکان
[دەستکاری]ئەم شێوە نژیاروانییە لە جێماوەیی ئاتەشگاکانی سەردەمیی ساسانییەکان دەبینرێن. لە وێنەی جێماوەکان دەکرێ ئاتەشگایی «سروستان» ناو ببرێت و ئاتەشگایی یەزد لە وینەگەلی تازەیە.
نژیاروانیی مەسیحی
[دەستکاری]ئەم نژیاروانییە بە چاو لێگرتن لە کەلتوور و نژیاروانی ڕۆژاوایی و تێکەڵی لەگەڵ نژیاروانی ئێرانیدا لە کڵێساکانی ئێراندا دەبینرێت و یەکێک لە وێنە سەرکەوتووەکانی ئەو شێوە بەننایییە دەکرێ کڵێسای «وانک» لە ناوچەی جولفایی ئەسفەھان ناوبرێت.
نژیاروانیی ئیسلامی
[دەستکاری]ھاوکات لەگەڵ پەرەسەندنی ئایینی ئیسلام لە وڵاتانی جۆراوجۆر لەوانە ئێران، نژیاروانیی ئایینی بوو بە خاوەن پێگەیەکی تایبەت و نژیاروانیی ئیسلامی پێکھێنا. لە پێکھاتنی ئەو دۆخەدا ھۆکارگەلی وەک پێداگری گەورەپیاوانی ئایینی، کارکردی بەربڵاو و دیاردەی وەقف لە پەرەسەندن و سەرنجی تایبەتی بیناسازان بە مزگەوت کاریگەر بوون. بەم شێوەیە مزگەوت لە وڵاتی ئێران بوو بە خاوەنی سەرەکیترین شێوازی نژیاروانیی ئیسلامی و بە باوەڕی پسپۆڕان، «کلیلی نژیاروانیی ئیسلامییە».
ئەمانەش ببینە
[دەستکاری]سەرچاوەکان
[دەستکاری]- بەشداربووانی ویکیپیدیا، «معماری مذهبی»، ویکیپیدیای فارسی. سەردان لە ٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦.
 |
کۆمنزی ویکیمیدیا، میدیای پەیوەندیدار بە نژیاروانیی دینی تێدایە. |