Виçĕ ĕскер тĕллевчĕкĕ
Курӑнакан калӑплав
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Виçĕ ĕскер тĕллевчĕкĕ (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
'Виçĕ ĕскер тĕллевчĕкĕ (виçĕ ĕскер проблеми, сăмахран, астрономире вăл тӳпери механика ыйтăвĕсенчен пĕри), — пĕр-пĕринпе пĕр-пĕр вăйăмра тăракан виçĕ ĕскер еплерех куçнине тĕпчесе палăртни. Кунашкал тĕллевчĕк, сăмахран, тӳпери механикăра пысăк вырăн йышăнать, унта час-часах Ньютонăн туртăну саккунĕпе палăракан виçĕ ĕскер (сăмахран, Хĕвел, Çĕр тата Уйăх) куçăмне кăтартма тивет. Икĕ ĕскер тĕллевчĕкĕпе танлаштарсан, ку пăхса тухакан енĕн, пĕтĕмĕшле илсен, тĕллĕхле тупсăмне аналитикăлла формулăпа палăртма çук. Унашкаллине уйрăм малсăлтавсенче çеç кăтартма пулать.
Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- H. Poincaré [1]. — American Institute of Physics. — ISBN 978-1-56396-117-5
- S. J. Aarseth . — New York: Cambridge University Press. — ISBN 978-0-521-43272-6
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Chenciner, Alain (2007). «Three body problem». Scholarpedia 2. DOI:10.4249/scholarpedia.2111.