Μετάβαση στο περιεχόμενο

Γιάκομπ ντε Γκέυν ΙΙ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γιάκομπ ντε Γκέυν ΙΙ
Γέννηση1565[1][2][3]
Αμβέρσα
Θάνατος29  Μαρτίου 1629[1][4][5]
Χάγη
Χώρα πολιτογράφησηςΝότιες Κάτω Χώρες[6]
Ιδιότηταζωγράφος[7][8][9], καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[8] και εικαστικός καλλιτέχνης[10]
ΤέκναJacob de Gheyn III[11]
ΓονείςJacob de Gheyn I
Σημαντικά έργαFlowers in a Glass Flask, Venus and Cupid και Spanish Warhorse
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Γιάκομπ ντε Γκέυν ΙΙ (ολλανδικά: Jacob de Gheyn II, αναγραφόμενος επίσης και Jacques de Gheyn II ή Γιάκομπ ντε Γκέυν ο πρεσβύτερος[12]) ήταν Ολλανδός χαράκτης και ζωγράφος, του οποίου το έργο, κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του, κάνει εμφανή τη μετάβαση από τον μανιερισμό του Βορρά προς τον ολλανδικό ρεαλισμό.[13]

Ο Γιάκομπ ντε Γκέυν γεννήθηκε το 1565 στην Αμβέρσα. Ήταν γιος του Γιάκομπ Γιανς Γκέυν Ι, χαράκτη, υαλογράφου και σχεδιαστή, ο οποίος σήμερα παραμένει μια ανεξιχνίαστη μορφή. Είναι γνωστό μόνον το μικρό όνομα της συζύγου του (και μητέρας του Γιάκομπ), Κορνέλια, και αναφέρεται στο έγγραφο της βάπτισης του γιου τους, Ίσαακ, στην Αμβέρσα το 1567.[14]

Ο Κάρελ φαν Μάντερ, ο οποίος γνώριζε επί δεκαπενταετία τον Γιάκομπ ντε Γκέυν όταν εκδόθηκε το βιβλίο του Het Schilder-Boek το 1604, αναγράφει ότι "οι γονείς του Γιάκομπ προέρχονταν από ευγενή οικογένεια της Ουτρέχτης με διακεκριμένους και αξιότιμους προγόνους". Δεν είναι γνωστό πότε βαπτίστηκε ο Γιάκομπ, αλλά ο φαν Μάντερ αναγράφει ότι γεννήθηκε στην Αμβέρσα το 1565.[14]

Ο Γιάκομπ εκπαιδεύτηκε αρχικά από τον πατέρα του, αλλά περί το 1585 εγκαταστάθηκε στο Χάαρλεμ για να μαθητεύσει με τον Χέντρικ Χόλτσιους επί μια πενταετία.[15] Ωστόσο δεν είναι βέβαιο αν η μαθητεία του διήρκεσε δύο χρόνια και στη συνέχεια έγινε βοηθός του Χόλτσιους ή δημιούργησε στο Χάαρλεμ δικό του εργαστήριο.[14] Το 1590 ο Χόλτσιους έφυγε για την Ιταλία και ο Γίάκομο έφυγε από το Χάαρλεμ και εγκαταστάθηκε στο Άμστερνταμ, όπου δημιούργησε χαρακτικά από δικά του σχέδια αλλά και σχέδια άλλων καλλιτεχνών, ιδιαίτερα του Άμπραχαμ Μπλούμερτ. Περί το 1590-91, ο προικισμένος χαράκτης Γιαν Σένρενταμ διετέλεσε μαθητής του.[14] Το 1593 η πόλη του Άμστερνταμ του ανέθεσε τη δημιουργία ενός δίφυλλου χαρακτικού, την Πολιορκία του Χειρτρούιντεμπουρχ (Geertruideburgh), για να εορτάσει μια από τις νίκες του Πρίγκηπα Μαουρίτς. Ο ντε Γκέυν όταν αρχικά εγκαταστάθηκε στο Άμστερνταμ πέρασε μια περίοδο πενίας, αλλά ως το 1595 γνώρισε σημαντική οικονομική ανάκαμψη, γι' αυτό και το 1595 νυμφεύτηκε την Εύα Στάλπερτ φαν ντερ Βίλε (Eva Stalpaert van der Wiele), που προερχόταν από πλούσια οικογένεια του Μέχελεν,[16] ενώ άλλες πηγές αναφέρουν ότι η σύζυγός του ήταν από τη Χάγη, όπου ο πατέρας της είχε διατελέσει Δήμαρχος.[14] Το μοναδικό παιδί του ζεύγους, ο Γιάκομπ ντε Γκέυν ΙΙΙ, πιθανότατα γεννήθηκε το 1596. Ο γάμος αυτός είχε ως αποτέλεσμα ο Γιάκομπ να εισέλθει στους κύκλους της αριστοκρατίας και να γίνει οικονομικά ανεξάρτητος. Άρχισε να ρέπει προς το σχέδιο και, από το 1600 και ύστερα, και στη ζωγραφική, επιλέγοντας ο ίδιος τη θεματολογία του, ενώ, όπως ο Χόλτσιους, με την αλλαγή του αιώνα εγκαταλείπει τη χαρακτική και αφιερώνεται στο σχέδιο, στη ζωγραφική και στην εγκαυστική χαρακτική. Εν τούτοις, τα 430 τυπωμένα χαρακτικά που δημιούργησε αποτελούν αριθμό εντυπωσιακότερο και από τα περίπου 1500 σχέδιά του που έχουν καταλογογραφηθεί, καθώς η χαρακτική είναι πολύ πιο επίπονη ως τέχνη και η ενασχόλησή του με αυτήν δεν υπερέβη τη διάρκεια των 15 ετών.[14]

Από το 1596 ως το 1602 εγκαθίσταται στο Λέιντεν και συνεργάζεται με τον ουμανιστή και λόγιο από το Ντελφτ Χούγκο Χρότιους ή Χούγκο ντε Χρόοτ (Hugo de Groot).[13] Η συνεργασία τους - ο Γιάκομπ δημιουργούσε χαρακτικά για λογαριασμό του Χρότιους, ο οποίος συνέγραφε τα (λατινικά) κείμενα - διήρκεσε χρόνια και είχε ως συνέπεια την είσοδο του Γιάκομπ στον κόσμο των ουμανιστών, των επιστημόνων και των μαθηματικών.[14]

Περί το 1605 η οικογένεια εγκαθίσταται στη Χάγη (αν και η ακριβής χρονολογία αυτής της μετοίκησης δεν είναι τεκμηριωμένη) όπου ο Γιάκομπ εργάζεται συχνά για λογαριασμό των Ολλανδών ηγεμόνων, ιδιαίτερα του πρίγκηπα Μαουρίτς του Νάσσαου, πρίγκηπα της Οράγγης, ο οποίος ήταν θαυμαστής του και του ανέθεσε πολλά έργα.[13] Μεταξύ αυτών ήταν και η σχεδίαση του κήπου του Μπάουτενχοφ (Buitenhof), στον οποίο ο ντε Γκέυν περιέλαβε τα δύο πρώτα grotto.[17] που δημιουργήθηκαν στην Ολλανδία.[15] Η οικογένεια αρχικά διέμεινε στη Lange Voorhout, τον αριστοκρατικότερο δρόμο της Χάγης, και στη συνέχεια μετοίκησε στην Lange Houtstraat, όπου διέμενε και ο Κονσταντάιν Χόιχενς. Μια αποτίμηση της περιουσίας του ντε Γκέυν το 1627 αναφέρει ότι αυτή ανερχόταν στο ποσό των 40.000 γκίλντερς, γεγονός που τον έκανε έναν από τους πλουσιότερους κατοίκους της Χάγης. Παρά ταύτα, συνέχισε να εργάζεται στην εγκαυστική χαρακτική και στη ζωγραφική κατά τις δεκαετίες του 1610 και του 1620, δημιουργώντας μερικές εξαιρετικές νεκρές φύσεις με άνθη και μερικές αναθηματικές εικόνες, όχι της ίδιας ποιότητος. Σχετικά με τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, φαίνεται ότι σταδιακά απομακρύνθηκε από τον καθολικισμό και στράφηκε προς τον καλβινισμό.[14]

Οι Χόλτσιους και ντε Γκέυν ήταν αυτοί που δημιούργησαν τα πρώτα έργα με γυναικείο γυμνό στην ολλανδική τέχνη. Ήταν, επίσης, ένας από τους πρώτους που δημιούργησαν νεκρές φύσεις του τύπου Vanitas, αλλά ζωγράφισε επίσης και νεκρές φύσεις με άνθη. Στα 1500 σχέδιά του περιλαμβάνονται τοπία και εικονογραφήσεις φυσικής ιστορίας.[15] Μέσω των εκτυπωμένων του χαρακτικών και σχεδίων ο ντε Γκέυν ήταν από αυτούς που οδήγησαν την ολλανδική τέχνη από τη διακοσμητική, μανιεριστική τάση της προς τον νατουραλισμό.[18][15]

Απεβίωσε τη Χάγη στις 26 Μαρτίου 1629.[14]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 122094204. Ανακτήθηκε στις 15  Οκτωβρίου 2015.
  2. Digital Library for Dutch Literature: «Jacques de Gheyn II». (Ολλανδικά) Digital Library for Dutch Literature. ghey001.
  3. Εθνική Πινακοθήκη της Βικτώρια. 3612. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 13516386g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. (Ολλανδικά) RKDartists. 31339. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. (Αγγλικά, Μποκμάλ, Σουηδικά, Φινλανδικά, Δανικά, Εσθονικά) KulturNav. 12  Φεβρουαρίου 2016. b1a52fd3-f20c-4603-8160-f0b32a3ea342. Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2016.
  7. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Νοεμβρίου 2017. 500115191. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  8. 8,0 8,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/77019. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. www.museabrugge.be/collection/work/id/0000_GRO1640_I. Ανακτήθηκε στις 29  Απριλίου 2024.
  10. www.museabrugge.be/collection/work/id/2014_GRO0930_III. Ανακτήθηκε στις 24  Μαΐου 2024.
  11. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Νοεμβρίου 2017. 500115191. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2021.
  12. Το προσδιοριστικό "ΙΙ" χρησιμοποιείται για να ξεχωρίζει τρεις ζωγράφους με το ίδιο όνομα: Τον πατέρα του καλλιτέχνη (Ι) και τον γιο του (ΙΙΙ)
  13. 13,0 13,1 13,2 Ρέικσμουζεουμ: Jacob de Gheyn
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 14,8 Walter A. Liedtke,Metropolitan Museum of Art (New York, N.Y.), Dutch Paintings in the Metropolitan Museum of Art, Metropolitan Museum of Art, 2007 σελ. 211
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 The J. Paul Getty Museum, Jacques de Gheyn II
  16. Université de Liège (Belgique) - Collections artistiques - Florilège: Jacob de Gheyn II
  17. Grotto ονομάζεται μικρή τεχνητή ή φυσική σπηλιά και οι τεχνητές grottos χρησιμοποιούνται ως διακοσμητικά στοιχεία σε κήπους.
  18. Web Gallery of Art
  19. Πλήρης τίτλος: "De Wapenhandelinghe van Roers, Musketten ende Spiesen", 1608

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Jacob de Gheyn (II) στο Wikimedia Commons