Ρενέ Σαρ

Ρενέ Σαρ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	René Char (Γαλλικά)
Γέννηση	14 Ιουνίου 1907 Λ'Ιλ-συρ-λα-Σοργκ - Προβηγκία
Θάνατος	19 Φεβρουαρίου 1988 Παρίσι
Αιτία θανάτου	έμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	L'Isle-sur-la-Sorgue
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Γαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	ποιητής
Περίοδος ακμής	1920 - 1988
Οικογένεια
Σύζυγος	Tina Jolas Μαρί-Κλοντ Σαρ
Γονείς	Émile Char
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Τα 100 βιβλία του Αιώνα Αξιωματικός της Λεγεώνας της Τιμής (1981)
Υπογραφή
Σχετικά πολυμέσα

Ο Ρενέ Σαρ (René Char) ήταν Γάλλος ποιητής του 20ού αιώνα και μέλος της Γαλλικής Αντίστασης. Γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1907 και πέθανε στις 19 Φεβρουαρίου 1988.

Βιογραφία

Τα πρώτα χρόνια

Ο Ρενέ Σαρ γεννήθηκε στο Λ'Ιλ-συρ-λα-Σοργκ στο νομό Βωκλύζ της Προβηγκίας, στη Γαλλία, το μικρότερο από τα τέσσερα παιδιά του Εμίλ Σαρ και της Μαρί-Τερέζ Ρουζέ και ο πατέρας του ήταν δήμαρχος και διευθυντής εταιρίας γύψινων έργων. Πέρασε την παιδική του ηλικία σε ένα τεράστιο οικογενειακό σπίτι του οποίου η κατασκευή στη μέση ενός πάρκου είχε μόλις ολοκληρωθεί κατά τη γέννησή του, στη συνέχεια εγγράφηκε ως εσωτερικός στο σχολείο της Αβινιόν και στη συνέχεια, το 1925, φοιτητής στο L'École de Commerce de Marseille (Εμπορική σχολή της Μασσαλίας), όπου μελέτησε Πλούταρχο, Φρανσουά Βιγιόν, Ρακίνα, τους Γερμανούς Ρομαντικούς, Αλφρέ ντε Βινύ, Ζεράρ ντε Νερβάλ και Σαρλ Μπωντλαίρ. Ήταν ψηλός (1,92 μ.), αθλητικός, ενεργός παίκτης του ράγκμπι. Μετά από σύντομη περίοδο εργασίας το 1927 εκτέλεσε τη στρατιωτική του θητεία στο πυροβολικό της Νιμ.

Σουρεαλισμός

Το πρώτο βιβλίο του Ρενέ Σαρ, Καμπάνες στην καρδιά (Cloches sur le cœur), εκδόθηκε το 1928 ως συλλογή ποίησης γραμμένο μεταξύ 1922 και 1926. Στις αρχές του 1929 ίδρυσε την επιθεώρηση Μεσημβρινοί (Méridiens) με τον Αντρέ Καγιάτ, η επιθεώρηση δημοσίευσε τρία τεύχη. Τον Αύγουστο έστειλε είκοσι έξι αντίγραφα του βιβλίου του Αρσενάλ, που δημοσιεύθηκε στη Νιμ, στον Πωλ Ελυάρ, ο οποίος το φθινόπωρο ήρθε να τον επισκεφθεί στο Λ'Ιλ-συρ-λα-Σοργκ. Στα τέλη Νοεμβρίου 1929, ο Σαρ μετακόμισε στο Παρίσι, όπου γνώρισε τον Λουί Αραγκόν, τον Αντρέ Μπρετόν και τον Ρενέ Κρεβέλ και εντάχθηκε στο κίνημα των σουρεαλιστών. Το Επάγγελμα της πίστης του θέματος (Profession de foi du sujet) δημοσιεύθηκε το Δεκέμβριο στο τεύχος της επιθεώρησης η Σουρεαλιστική επανάσταση ( La Révolution surréaliste). Μαζί με τους Μπρετόν και Ελυάρ έγραψαν το συλλογικό Επιβραδύνετε έργα (Ralentir Travaux). Έμεινε ενεργός στο σουρεαλιστικό κίνημα στις αρχές της δεκαετίας του 1930, αλλά απομακρύνθηκε σταδιακά από τα μέσα της δεκαετίας του '30 και μετά και δημιούργησε μια εντελώς προσωπική γραφή, υπαινικτική και αποφθεγματική. Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, το έργο του Σαρ εμφανίστηκε σε διάφορες εκδόσεις, συχνά εικονογραφημένες με έργα τέχνης από αξιόλογους καλλιτέχνες, όπως οι Καντίνσκι, Πικάσο, Μπρακ, Μιρό, Ματίς, Νικολά ντε Σταλ και Βιέιρα ντα Σίλβα.

Γαλλική αντίσταση

Ο Ρενέ Σαρ προσχώρησε στη Γαλλική Αντίσταση το 1940, χρησιμοποιώντας το κωδικό όνομα «καπετάν Αλέξανδρος» και διοικούσε τη ζώνη αλεξιπτωτιστών στην Άνω Προβηγκία. Αρνήθηκε να δημοσιεύσει οτιδήποτε κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αλλά έγραψε τα Φύλλα του Ύπνου (Feuillets d'Hypnos,1943-1944) κατά τη διάρκειά της, είδος προσωπικού σημειωματάριου που ο ποιητής κρατούσε κατά τη διάρκεια της αντιστασιακής δράσης του, με πεζά ποιήματα με θέμα την αντίσταση. Το ίδιο διάστημα έγραψε επίσης την ποιητική συλλογή Μόνοι απομένουν (Seuls demeurent,1945).

Μετά τον πόλεμο

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950 και 1960, παρά τις σύντομες και ανεπιτυχείς εμπειρίες στο θέατρο και τον κινηματογράφο, ο Σαρ έφτασε σε πλήρη ωριμότητα ως ποιητής.

Ο Ρενέ Σαρ είχε πολλούς φίλους και συνεργάτες, ανάμεσα στους οποίους οι συγγραφείς Αλμπέρ Καμύ, Ζωρζ Μπατάιγ και Μωρίς Μπλανσό και οι καλλιτέχνες Πάμπλο Πικάσο, Χοάν Μιρό. Το 1960 από σύμπτωση δεν επέβαινε στο αυτοκίνητο στο οποίο βρήκαν το θάνατο ο Αλμπέρ Καμύ και ο Μισέλ Γκαλιμάρ, μετά από θανατηφόρο ατύχημα. Δεν υπήρχε αρκετός χώρος και επέστρεψε την ίδια ημέρα με τρένο στο Παρίσι.

Ο συνθέτης Πιέρ Μπουλέζ έγραψε τρεις συνθέσεις σε ποίηση Ρενέ Σαρ: ο Ήλιος των Υδάτων (Le Soleil des eaux), το Γαμήλιο Πρόσωπο (Le Visage nuptial) και το Αδέσποτο σφυρί (Le Marteau sans maître). Μια φιλία αναπτύχθηκε επίσης μεταξύ του Ρενέ Σαρ και του Μάρτιν Χάιντεγκερ, ο οποίος περιέγραφε την ποίηση του Σαρ σαν «μια ορμητικότητα της δύναμης μέσα στο αναπόφευκτο» και ήταν επανειλημμένα φιλοξενούμενος του στο σπίτι του ποιητή στο Βωκλύζ.

Στη δεκαετία του 1960, δραστηριοποιήθηκε κατά της τοποθέτησης ατομικών όπλων στην Προβηγκία.

Πέθανε από καρδιακή προσβολή το 1988 στο Παρίσι. Το μέγαρο Καμπρεντόν (γνωστό και ως σπίτι του Ρενέ Σαρ) στη γενέτειρά του Λ'Ιλ-συρ-λα-Σοργκ περιλαμβάνει συλλογές από χειρόγραφα, σχέδια, πίνακες ζωγραφικής και έργα τέχνης.

Επιλογή έργων

• Arsenal (1929) (Άρσεναλ)
• Ralentir Travaux (1930 – in collaboration with André Breton and Paul Éluard) (Επιβραδύνετε έργα)
• Artine (1930).
• L'Action de la justice est éteinte (1931).
• Le Marteau sans maître (1934). (το Αδέσποτο σφυρί)
• Moulin premier (1936).
• Placard pour un chemin des écoliers (1937). (Αφίσα για ένα δρόμο των μαθητών)
• Dehors la nuit est gouvernée (1938) (Έξω η νύχτα κυβερνιέται)
• Seuls demeurent (1945) (Μόνοι απομένουν)
• Feuillets d'hypnos (1946) (Φύλλα του Ύπνου)
• "Le poème pulvérisé" (1947) (Το συντετριμμένο ποίημα)
• Fureur et mystère (1948) (Οίστρος και μυστήριο)
• Les Matinaux (1950) (Τα εωθινά)
• A une Sérénité crispée (1951).
• Recherche de la base et du sommet (1955) (Αναζήτηση της βάσης και της κορυφής)
• La Parole en archipel (1962) (Ο λόγος σε αρχιπέλαγος)
• Dans la Pluie giboyeuse (1968).
• Le Nu perdu (1971) (Το χαμένο γυμνό)
• Aromates chasseurs (1976).
• Chants de la Balandrane (1977).
• Fenêtres dormantes et porte sur le toit (1979) (Κοιμισμένα παράθυρα και πόρτα στη στέγη)
• Les voisinages de Van Gogh (1985).
• Éloge d'une soupçonnée (1988).

Τα Άπαντα του Ρενέ Σαρ δημοσιεύθηκαν στην αναγνωρισμένη «Βιβλιοθήκη της Πλειάδας» (Gallimard) το 1983 με μια εισαγωγή του Jean Roudaut. Μια επαυξημένη μεταθανάτια επανέκδοση εμφανίστηκε το 1995.

Ελληνική βιβλιογραφία

• Ποίηση/Pierre Jean Jouve, René Char, Saint - John Perse, μετάφραση: Νίκος Λεβέντης, εκδόσεις Ρόπτρον 1989
• Το αδέσποτο σφυρί, μετάφραση: Σωκράτης Ζερβός, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας 1992
• Ποιήματα, μετάφραση: Γιώργος Θέμελης, εκδόσεις Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης 2001
• Εκ του γαλλικού, [πολυσυλλεκτικός τόμος], μετάφραση: Αντώνης Ζέρβας, εκδόσεις Μελάνι 2003
• Το δέντρο είναι που βλέπει, μετάφραση:Σωτήρης Γουνελάς, εκδόσεις Αρμός 2005
• Ξένες Φωνές, μετάφραση: Χρυσούλα Τσικριτσή, εκδόσεις Δωδώνη 2005
• Αργά, Έργα, [πολυσυλλεκτικός τόμος], μετάφραση: Σωτήρης Λιόντος, εκδόσεις Ύψιλον 2006
• Ανθολογία Γαλλικής Ποίησης, μετάφραση: Χριστόφορος Λιοντάκης, εκδόσεις Καστανιώτη 2009
• Όταν οι άγγελοι περπατούν [πολυσυλλεκτικός τόμος],ανθολόγηση Στρατής Πασχάλης, εκδόσεις Μεταίχμιο 2011
• Φύλλα του ύπνου, μετάφραση: Θανάσης Χατζόπουλος, εκδόσεις Πόλις 2017
• Μικρά ανθολογία γαλλικής υπερπραγματικής ποιήσεως, μετάφραση: Ζήσης Αϊναλής, εκδόσεις Βακχικόν 2017
• Παρασπουδές στη γαλλική ποίηση [πολυσυλλεκτικός τόμος], μετάφραση: Γιάννης Λειβαδάς, εκδόσεις Bibliotheque 2018

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ρενέ Σαρ, ο ποιητής «του άλματος» εφημερίδα Καθημερινή