Eugénie Brazier
| Eugénie Brazier | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | La Tranclière, 1895eko ekainaren 12a |
| Herrialdea |  Frantzia |
| Heriotza | Sainte-Foy-lès-Lyon, 1977ko martxoaren 2a (81 urte) |
| Hobiratze lekua | Brazier family grave (en)  Mas Rillier Cemetery (en) |
| Familia | |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | frantsesa |
| Irakaslea(k) | Françoise Fayolle |
| Ikaslea(k) | ikusi
|
| Jarduerak | |
| Jarduerak | sukaldariburua |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| lamerebrazier.fr | |
Eugénie Brazier, ama Brazier ezizenez ezaguna (La Tranclière, Ain, Frantzia, 1895eko ekainaren 12a – Sainte-Foy-lès-Lyon, Frantzia, 1977ko martxoaren 2a) sukaldari frantsesa izan zen. Bera izan zen hiru Michelin izar lortu zituen lehen emakumea.[1][2][3][4][5]
1933an Michelin Gidan, Lyongo jatetxeetan eta Pollionnayko Col de la Luère jatetxean 3 izar lortu zituen 1933tik 1968rako lehen chef promozioko partaidetako bat izan zen.
Izar horiek lortzean Marie Bourgeois, Marguerite Bise 1951n eta Anne-Sophie Pic-ekin batera 2007an Michelin Gidan errekonozitu zuten lehenengo emakumeetako bat bihurtu zuen.
Heriotzari dagokionez, Gaston semearekin (hiru urte lehenago hil zena, 1974an) lurperatu zuten, Mas Rillier hilerrian, Miribelen, Ain departamenduan.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eugénie Brazier jatorri arrunteko emakumea izan zen, 1895eko ekainaren 12an La Tranclière-n jaioa, Bourg-en-Bresse herritik sei kilometrora, Dompierre-sur-Veyle herriko nekazari-familia batean. Eugeniek 10 urte zituen ama hil zitzaionean. Hortik aurrera, ganadua zaindu zuen eskualdeko granjetan. Hantxe hartzu zituen Bresse-ko sukaldaritzaren oinarriak.
19 urte zituela, Gaston izeneko lehen semea jaio zen. Haurraren aitak ez zuen ardurarik hartu nahi izan. Eugeniek inude baten zaintzan utzi eta Lyonera joatea erabaki du.[6]
Ikaskuntza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]XX. mendearen amaieran eta XX. mendearen hasieran, Lyongo jatetxe asko emakumeek zuzentzen zituzten, ama ezizenarekin.
Familia burges batean lan egiten zuen (Milliatarren etxean, pastagileak eta Mère Filliouxen — Ama Fillioux — bezeroak), hasieran, inude bezala, eta, gero, sukaldeko arduradun, sukaldaria gaixotu zenean.
1915ean, 20 urte zituela, sukaldaritzarekiko bokazio sendoa garatu zuen, eta, ondorioz, sukaldari bihurtu zen, Lehen Mundu Gerraren ondoren, Mère Filliouxen jatetxean (73, rue Duquesne, Lyonen), non bere ikaskuntza garatu zuen.
Mère Brazier jatetxea Lyonen
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1921eko apirilaren 19an, Eugéniek bere jatetxea irekitzea erabaki zuen, eta 12 000 liberako kapitala zuen. Bertako sukaldaritza eskualdeko espezialitate gastronomikoetan nabarmendu zen, eta Errege Kaleko 12. zenbakian zegoen, Lyongo 1. barrutian, Rhône kaitik gertu. Hastapenak zailak izan ziren, baina ahoz ahokoari eta Curnonsky kritikari gastronomiko handiaren eta Club des Cent-en gorespenei esker bere jatetxea ospetsua bihurtu zen.
Michelin Gidako hiru izarren saria eta Lyon ikurra
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1933an, Eugénie Brazier Michelin Gidako hiru izar lortzeko Chefs-en sustapenaren parte da, Fernand Point eta Marie Bourgeois-ekin batera.
Gainera, hiru izarrekin saritua izan zen, Lyongo bi jatetxeengatik eta col de la Luère jatetxeengatik; geroago, Alain Ducasse, Marc Veyrat, Thomas Keller sukaldari estatubatuarra eta Joël Robuchon 1997an, 2001ean, 2006an, 2012an eta Yannick Alléno 2007 eta2017an lortu zuten.
Lyonen eta nazioarteko sukaldaritzaren ikur bihurtu zen berehala. Édouard Herriot, Lyongo alkatea, Eugénieri buruz hauxe esan zuen: "Nik egiten dudana baino askoz gehiago egiten du berak hiriaren izen onaren alde".
1943an, Gastón Brazier semearekin izandako eztabaidak zirela eta, Col de la Luère-ra joatea erabaki zuen, eta Gastónek, berriz, Lyongo jatetxea zuzendu zuen.
1946an, Paul Bocuse, garai hartan 20 urte zituena, Lyonera itzuli zen Bigarren Mundu Gerran borrokatu ondoren, eta ikasten jarraitu zuen Eugénie Brazierren jatetxean, Col de la Luère à Pollionnayn.
Heriotza eta herentzia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1968an, 72 urte zituela, Eugéniek erretiroa hartu eta jatetxeak Gaston semeari uztea erabaki zuen. 1977ko martxoaren 2an hil zen, 81 urte zituela.
1971n, Jacotte Brazier, Gastón Brazier-en alaba eta Eugénieren biloba, rue Royale-ren jatetxean hasi zen lanean, jatetxearen zuzendari lanetan. 1974an bere aita hil zen, eta berak mantendu zuen familiaren ondarea hiru hamarkada baino gehiagoz.
2003an, Eugénie Brazierren jatetxeak 80 urte bete zituenean, jatetxetik hurbilen zegoen kalea rue Eugénie-Brazier bataiatu zuen Lyongo alkateak hiriko lehen barrutian, Alkatetzaren egoitza dagoen barrutian.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Gaztelaniaz) «Eugénie Brazier, la primera chef mujer con tres estrellas Michelin que Google homenajeó con un doodle» BBC News Mundo (Noiz kontsultatua: 2024-06-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) López, Alberto. (2018-06-12). «Eugénie Brazier, ‘La Madre’ de la cocina francesa tradicional» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2024-06-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Brazier, Eugénie (apodada la Mère Brazier) ⋆ Larousse Cocina» Larousse Cocina (Noiz kontsultatua: 2024-06-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) Conoce a Eugénie Brazier, la madre de la comida francesa – Instituto Tecnológico El Pacífico. (Noiz kontsultatua: 2024-06-13).
- ↑ (Ingelesez) David, Samantha. (2022-06-22). «Meet Eugénie Brazier - France’s first six Michelin star chef» www.connexionfrance.com (Noiz kontsultatua: 2024-06-13).
- ↑ mujeresbacanas. Eugénie Brazier (1895-1977). .
Bibliografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Catherine Simon, Mangées. Une histoire des mères lyonnaises, Sabine Wespieser Publiceur, 2018, 260 or.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q2856817
Multimedia: Eugénie Brazier / Q2856817