División de Honra de Rugby

División de Honra de Rugby

Tipo	competición de rugby a 15
Organizador	Federación Española de Rugby
Patrocinador	Assicurazioni Generali (pt) Silbö Telecom (en) Volvo Cars (pt) KPMG
Liga inferior	División de Honra B de Rugby
Número de participantes	12
Localización  e  Datas
País	España
Vixencia	1952 –
Calendario da tempada	setembro –
Período de ocorrencia	1 ano
Competición
Primeiro posto	Valladolid Rugby Asociación Club (13º) (2024)
Outro
Páxina web oficial	ferugby.es

A División de Honra é a primeira división do rugby en España, organizada pola Federación Española de Rugby. No torneo participan os doce mellores equipos do país cun formato de liga a dúas voltas seguida dunha fase final de eliminatorias polo título. A liga disputouse por primeira vez na tempada 1952-53, e de xeito ininterrompido dende a edición 1969-70. Ó longo da súa historia dezaseis clubs teñen acadado o campionato, sendo o Valladolid Rugby Asociación Club o equipo que lidera o palmarés con trece títulos de liga. A Unió Esportiva Santboiana, o Club Deportivo Arquitectura, o Club de Rugby El Salvador e o Club de Rugby CRC Pozuelo tamén teñen gañado a liga cinco veces ou máis. Outros clubs salientables pola súa frecuente participación na competición son o Club de Rugby Cisneros, o Getxo Rugby Taldea, o Club de Rugby Ciencias, o Futbol Club Barcelona e o Rugby Club Valencia, todos eles campións con máis de 20 tempadas na máxima competición nacional.

A División de Honra serve como torneo clasificatorio para o resto das competición oficiais. Os doce equipos da liga participan na fase de clasificación para a Copa do Rei. O campión de liga disputa tamén a Supercopa contra o campión de Copa, e a Copa Ibérica contra o campión de Portugal. Durante varios anos a Federación Española de Rugby recibía unha invitación para que un equipo competira na Challenge Cup, a segunda competición europea máis importante a nivel de clubs trala Champions Cup. A federación tiña por costume entregar esa invitación ó campión da liga, aínda que non sempre era aceptada polo club en cuestión por razóns económicas, de xeito que a presenza dalgún club desta liga en competicións continentais non era regular.

A División de Honra é a máxima categoría das ligas de rugby en España. Por debaixo da División de Honra está a División de Honra B, organizada tamén pola Federación Española de Rugby, e por debaixo desta están as diversas ligas rexionais, organizadas por candansúa federación autonómica. Entre tódalas divisións existe un sistema de ascensos e descensos por méritos deportivos. O vixente campión da División de Honra é a Valladolid Rugby Asociación Club.

Historia

As dúas primeiras edicións

O Campionato de España de rugby (actual Copa do Rei) foi durante décadas a principal competición nacional. A primeira edición tivo lugar en 1926. No Campionato de España enfrontábanse cada ano os mellores equipos de cada campionato rexional, de xeito que a clasificación non dependía dos resultados da tempada anterior, senón dos resultados na liga local na primeira metade do mesmo ano. Nun principio enfrontaba ó campión de Cataluña co campión de Castela, que eran as únicas rexións con liga de rugby, e pouco a pouco fóronse engadindo os campións de Valencia, Euskadi e Andalucía. Nos anos 50, sendo Luis Blanco Mongay presidente da F.E.R., xurdiu a idea dunha liga nacional até entón inexistente. As dúas primeiras edicións (1952-53 e 1953-54) contaron con catro equipos participantes, dous cataláns en dous casteláns, que saían de cadanseu campionato rexional. O primeiro encontro da historia da liga española de rugby levouse a cabo ás 12:00h do 12 de outubro de 1952 no Campo de La Bordeta, en Barcelona. Nese encontro inaugural enfrontáronse o FC Barcelona e a AD Plus Ultra de Madrid, que rematou co resultado final de 21-0 a prol do conxunto barcelonés. Aquelas dúas primeiras edicións reducidas de liga foron gañadas polo Futbol Club Barcelona, cos dous subcampionatos para o Club Atlético de Madrid, pero o torneo non tivo continuidade.

Renacemento frustrado

Nos anos 60, baixo a presidencia de José María Marín Ocón, renaceu a intención de crear un campionato nacional de liga no que xogaran entre si cada ano tódolos mellores equipos de España. Na tempada 1966-67 tomouse a decisión, elixíronse os equipos participantes (Santboiana e Barcelona de Cataluña, Canoe e Cisneros de Madrid, San Sebastián de Euskadi, Castilla de Valladolid, CADU de Sevilla, e un oitavo participante que tiña que saír dunha eliminatoria entre o BUC de Barcelona e o Boris de Madrid) e mesmo había datas, pero finalmente a liga non se celebrou por non haber acordo na asemblea da federación para financiar os desprazamentos dos equipos.

Establécese a Liga Nacional

Foi finalmente a finais dos anos 60, xa con Florencio Noriega Ruiz como presidente da federación, cando a Liga Nacional de Rugby naceu. Na tempada 1968-69 creouse un torneo clasificatorio de dez equipos, divididos en dous grupos xeográficos, que tiña dous obxectivos: os equipos gañadores de cada sector xogarían a final da Copa do Xeneralísimo desa tempada 68-69, e os tres mellores equipos de cada sector xogarían na primeira edición oficial da nova liga na tempada 1969-70. Así quedaron os dous sectores do torneo clasificatorio:

Sector vasco-catalán

Equipo	X	G	E	P	Ptos
Barcelona	8	7	0	1	22
San Sebastián	8	7	0	1	22
Universitari	8	3	0	5	14
Santboiana	8	2	0	6	12
Natació	8	1	0	7	10

Sector andaluz-castelán

Equipo	X	G	E	P	Ptos
Cisneros	8	6	1	1	21
Canoe	8	6	0	2	20
CAU	8	5	0	3	18
Macarena	8	1	1	6	11
Aquinas	8	1	0	7	10

Deste xeito determinouse cales eran os seis equipos que participarían na primeira edición da nova Liga Nacional de Rugby na tempada 1969-70, que se disputou sen complicacións cun formato de dúas voltas e todos contra todos ó longo de dez xornadas, saíndo campión o Club Atlético San Sebastián e subcampión o Futbol Club Barcelona.

Catro campións

Durante os anos 70 o formato da liga non padeceu trocos salientables non sendo polas ampliacións no número de equipos participantes de seis a oito en 1970, e de oito a dez en 1972, que comportaban unha ampliación tamén no número de xornadas. Foron anos de dominio total por parte dos equipos madrileños. Os títulos de liga enchían a vitrinas de Canoe (3), Arquitectura (3) e Cisneros (1). Foi en 1978 cando se levou a cabo un troco de grande importancia. Tralo segundo título do At. San Sebastián a Federación tomou a decisión de deixar de subvencionar os desprazamentos dos equipos, e modificou o formato do campionato de liga pasando este de estar feito por un grupo único a contar con catro grupos territoriais (para reducir viaxes), con oito equipos por grupo, de xeito que a liga pasou de súpeto de dez equipos na tempada 1977-78 a trinta e dous equipos na tempada 1978-79. Esta medida causou moitos problemas, sobre todo porque no grupo Sur, que estaba composto por equipos andaluces, as choivas do inverno impediron que se celebrasen os partidos con normalidade polos estragos nos campos, e a acumulación de encontros adiados levou á Federación a tomar a decisión de dar por finalizada a competición antes de que se puidese determinar cal era o equipo campión, proclamando vencedores de liga ós catro equipos que remataron na primeira posición de cada grupo: Club Atlético San Sebastián no Grupo Norte, CAU Madrid no Grupo Centro, Rugby Club Cornellà no Grupo Levante e Club Amigos del Rugby no Grupo Sur.

O formato de catro grupos territoriais perdurou tres tempadas mais, saíndo campións o CAU Madrid (1) e o CD Arquitectura (2), e demostrando por diversos motivos non ser un sistema adecuado de competición, de xeito que a edición 1981-82 foi a derradeira que se disputou con esta estrutura.

Nace a División de Honra

En 1981 os malos resultados da selección española e os problemas da Liga Nacional provocaron que dimitira o presidente da Federación Javier Cortázar Cano e ocupou o seu posto Alberto Pico Marín. Na asemblea de xuño de 1982 tomouse a decisión de comezar a partir de cero no que atinxía ás competicións de liga e copa. O novo torneo chamouse División de Honra, e os oito equipos participantes saíron das competicións rexionais de Cataluña (2), Madrid (2), Euskadi (2) e Valencia (2), sen importar o papel desempeñado polos equipos na anterior tempada da Liga Nacional. A nova liga disputouse na segunda metade da tempada, e tivo só sete xornadas, saíndo campión o Rugby Club Valencia. Na seguinte tempada o número de equipos medrou de oito a dez por vía dos ascensos deportivos, e na seguinte a liga pasou dunha volta a dúas, e de nove xornadas a dezaoito. Posteriormente o número de equipos medrou novamente de dez a doce, e o número de xornadas de dezaoito a vinte e dúas, manténdose estable o formato de competición. Durante eses anos dominaron o torneo o CD Arquitectura madrileño e a UE Santboiana catalá con tres títulos cada un, gañou unha liga tamén o CR Cisneros e apareceu por primeira vez no palmarés un futuro dominador do rugby español como o CR El Salvador de Valladolid.

Sistema de competición

A División de Honra conta cun total de doce equipos, polo que cada equipo xoga un total de vinte e dous encontros durante a tempada regular, once como local e once como visitante. De seguido, os seis primeiros equipos da táboa disputan as eliminatorias polo título, que consisten de dous encontros de cuartos de final, dous de semifinais, e unha final.

O último equipo da táboa descende de categoría, mentres que o penúltimo ten que xogar unha eliminatoria de promoción fronte a un equipo da División de Honra B, que é a segunda división do rugby nacional.

Sistema de puntuación

• Cada vitoria suma 4 puntos.
• Cada empate suma 2 puntos.
• Tres ensaios ou máis que o rival suma 1 punto de bonus. (antes da tempada 2019-2020 era anotando catro ensaios)
• Perder por unha diferenza de sete puntos ou inferior suma 1 punto de bonus.

Tempada actual

Artigo principal: División de Honra de Rugby 2023-2024.

Palmarés

Edición	Campión
1952-53	FC Barcelona
1953-54	FC Barcelona
1969-70	CA San Sebastián
1970-71	Canoe NC
1971-72	Canoe NC
1972-73	Canoe NC
1973-74	CD Arquitectura
1974-75	CD Arquitectura
1975-76	CR Cisneros
1976-77	CD Arquitectura
1977-78	CA San Sebastián
1978-79	CA San Sebastián
	CAU Madrid
	RC Cornellà
	CAR Sevilla
1979-80	CAU Madrid
1980-81	CD Arquitectura
1981-82	CD Arquitectura
1982-83	RC Valencia
1983-84	UE Santboiana

Edición	Campión
1984-85	CR Cisneros
1985-86	CD Arquitectura
1986-87	UE Santboiana
1987-88	CD Arquitectura
1988-89	UE Santboiana
1989-90	CD Arquitectura
1990-91	CR El Salvador
1991-92	CR Ciencias
1992-93	Getxo RT
1993-94	CR Ciencias
1994-95	CD Arquitectura
1995-96	UE Santboiana
1996-97	UE Santboiana
1997-98	CR El Salvador
1998-99	VRAC Valladolid
1999-00	Real Canoe NC
2000-01	VRAC Valladolid
2001-02	MARU
2002-03	CR El Salvador
2003-04	CR El Salvador

Edición	Campión
2004-05	UE Santboiana
2005-06	UE Santboiana
2006-07	CR El Salvador
2007-08	CR El Salvador
2008-09	CRC Madrid
2009-10	CR El Salvador
2010-11	CR La Vila
2011-12	VRAC Valladolid
2012-13	VRAC Valladolid
2013-14	VRAC Valladolid
2014-15	VRAC Valladolid
2015-16	CR El Salvador
2016-17	VRAC Valladolid
2017-18	VRAC Valladolid
2018-19	VRAC Valladolid
2019-20	VRAC Valladolid
2020-21	VRAC Valladolid
2021-22	UE Santboiana
2022-23	VRAC Valladolid
2023-24	VRAC Valladolid

Títulos por club

A seguinte táboa amosa os 16 clubs que teñen acadado o título de liga. Débese ter en conta que en 1979 non se puido rematar o campionato como estaba planeado e a FER proclamou campións a catro equipos. Tamén se debe ter en conta que o CRC gañou un título de liga como tal, e anteriormente gañou catro títulos como sección de rugby do Real Canoe.

Títulos	Club	Campionatos
13	VRAC	1999, 2001, 2012, 2013, 2014, 2015, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2023, 2024
9	Arquitectura	1974, 1975, 1977, 1981, 1982, 1986, 1988, 1990, 1995
8	El Salvador	1991, 1998, 2003, 2004, 2007, 2008, 2010, 2016
8	Santboiana	1984, 1987, 1989, 1996, 1997, 2005, 2006, 2022
5	CRC / Canoe	1971, 1972, 1973, 2000, 2009
3	San Sebastián	1970, 1978, 1979
2	Barcelona	1953, 1954
2	CAU Madrid	1979, 1980
2	Cisneros	1976, 1985
2	Ciencias	1992, 1994
1	Cornellà	1979
1	CAR	1979
1	Valencia	1983
1	Getxo	1993
1	MARU	2002
1	La Vila	2011

Copa Presidente do Goberno

O campión do torneo de liga acada a "Copa Presidente do Goberno" en depósito, pois para tela en propiedade é preciso gañar a liga durante tres anos seguidos ou cinco alternos. Cada vez que un club acada o trofeo en propiedade, ponse un novo en xogo. Tan só cinco clubs obtiveron a "Copa Presidente do Goberno" en propiedade:

• En 1973 o Real Canoe Natación Club (tres ligas seguidas: 1971, 1972, 1973)
• En 1982 o Club Deportivo Arquitectura (cinco ligas alternas: 1974, 1975, 1977, 1981, 1982)
• En 1997 a Unió Esportiva Santboiana (cinco ligas alternas: 1984, 1987, 1989, 1996, 1997)
• En 2008 o Club de Rugby El Salvador (cinco ligas alternas: 1998, 2003, 2004, 2007, 2008)
• En 2014 o Valladolid Rugby Asociación Club (tres ligas seguidas: 2012, 2013, 2014)
• En 2019 o Valladolid Rugby Asociación Club (tres ligas seguidas: 2017, 2018, 2019)

Clasificación histórica

Ó longo da historia da liga nacional de rugby houbo diversos sistemas de puntuación moi diferentes entre eles, e facer unha clasificación histórica que amose fielmente o desempeño dos equipos é complexo. Nas seguintes dúas táboas aparecen os 10 mellores equipos da historia do campionato atendendo ó número de encontros gañados e ó número de primeiros, segundos e terceiros postos finais.

Medalleiro

Pos.	Club				CCAA
1º	VRAC	13	1	3
2º	Arquitectura	9	4	4
3º	El Salvador	8	13	6
4º	Santboiana	8	8	6
5º	CRC	5	2	5
6º	Atlético SS	3	2	0
7º	Cisneros	2	3	4
8º	Ciencias	2	2	6
9º	CAU Madrid	2	1	4
10º	Barcelona	2	1	2

Por número de vitorias

Pos.	Club	Xog.	Gañ.	Emp.	Per.	CCAA
1º	Santboiana	956	585	28	343
2º	El Salvador	743	521	17	205
3º	VRAC	658	414	18	226
4º	CRC	658	358	21	279
5º	Cisneros	718	348	25	345
6º	Arquitectura	508	338	13	157
7º	Ciencias	583	287	16	280
8º	Getxo	646	280	19	347
9º	Ordizia	368	183	11	174
10º	Alcobendas	360	178	6	176
11º	Barcelona	407	176	20	211

• Actualizado trala tempada 2021/22.

Clubs participantes na División de Honra

A seguinte táboa recolle os resultado finais de tódolos equipos participantes na liga española de rugby dende a súa primeira edición na tempada 1952/53. Os equipos están colocados segundo o maior número de tempadas disputando a División de Honra. No caso de igualdade, a orde vai determinada pola cantidade de títulos de liga acadados, e no caso de haber igualdade outra vez, pola presenza máis recente na máxima categoría do rugby nacional:

Nas tempadas 1978/79, 1979/80, 1980/81 e 1981/82, o formato do torneo deixou de ser o habitual dunha liga regular, pasando o formato a constar de 4 grupos de ata 8 equipos cada un, cuxos campións se disputaban o campionato ó remate da tempada nunha liguiña de 4 equipos.

Na tempada 1978/79 non se chegou a disputar o título entre os 4 equipos campións dos seus grupos, por iso a Federación Española de Rugby acabou concedendo o título compartido entre Atlético San Sebastián, Cornellà RC, CAU Madrid e Amigos del Rugby.

No caso dalgúns clubs como o CRC, o VRAC, o Alcobendas, o CAR etc, que pasaron por refundacións, fusións ou cambios de nome, considérase a continuidade da estrutura deportiva e humana.

Equipo	Anos	Títulos	24	23	22	21	20	19	18	17	16	15	14	13	12	11	10	09	08	07	06	05	04	03	02	01	00	99	98	97	96	95	94	93	92	91	90	89	88	87	86	85	84	83	82	81	80	79	78	77	76	75	74	73	72	71	70	-	54	53
UE Santboiana	55	8	6	4	2	9	5	7	6	4	4	2	8	2	3	7	6	5	8	3	1	1	4	5	4	8	3	2	2	1	1	5	7	5	2	5	5	1	2	1	2	7	1	3	x	x	x	x	7	6	4	6	7	4	3	4				3
CR Cisneros	41	2	7	7	6	7	10	10	9	5	5	3	3	7						10				10	8				10	7	4	7	10	4	7	6	8	2	4	5	3	1		6	x	x	x	x	5	3	1	2	5			7	5
CR El Salvador	40	8	4	6	1	3	2	1	2	1	2	5	2	4	7	3	1	2	1	1	2	2	1	1	2	7	2	5	1		9	6	3	7	6	1	2	5	3	8														3	2	2
CRC / Canoe	38	5	10	11							12	8	5	6			5	1	3	2		5	2	4	3	6	1	4	3	6	5				12	10	10	4	7						x	x	x	x	8	7	5	4	3	1	1	1	3
VRAC / Lourdes	36	13	2	1	9	2	1	2	1	2	1	1	1	1	1	5	4	4	4	4	6	4	3	3	5	1	5	1	4	4	7	3	4	10	10										x	x	x
Getxo RT	35	1				12			12	11	8	9	7	8	5			10	5	8	5	7	8		10	9	8	8	8	2	3	2	2	1	5	3	4		9	4	4		9	5	x	x		x
CR Ciencias	33	2	3	3	5	8	9			12			12	9	8	6	3	3	2		10	6			9	4	6	3	7	5	2	4	1	3	1	9	3	6							4	4	x	x
CD Arquitectura	29	9																				10					10		11	3	6	1	5	6	4	4	1	3	1	2	1	3	7	4	1	1	x	x	2	1	2	1	1	2	4
FC Barcelona	27	2	11	5	7	5	6	6	7	10	7	11							10	6																					7	4	5		3	x	x	x				10	9	6	8	3	2		1	1
RC Valencia	22	1																					10	7				12	9	9	8		11		11	8	6	9	5	3	8	5	6	1	x	3	3	x	6
Ordizia RE	21	-	9	8	4	4	4	4	5	7	9	7	6	5	2	2	7	7	6	7	7																								x		x
Alcobendas / MARU	20	1	5		3	1	3	3	3	3	6				10	8			9		9	8	7	2	1	5						12														x		x
At.San Sebastián	17	3																																							10	2	4	2	x	x	x	1	1	8	8	7	4	8	6	5	1
Gernika RT	16	-		12	12			12	8	8	11	6	9	3	6	4	8																	12	8	7									x
CAU Madrid	15	2																																							9	8	3		x	x	1	1	3	2	3	3	6	7		8	4
RC Cornellà	15	1																														10					12	8				9	8	7	x	x	x	1	4	5	6		10	9
Hernani CRE	15	-					12	9	11	9	10	10	10	11																										10		10	2		2	2	2	x
CR Liceo Francés	14	-																		9	8					3	4	7	5			9	8	2	3	2	7			9						x
CDU Valladolid	14	-																																				12	10	7	5	6			x	x	x	x	10	4	9	8	8
Bera Bera RT	12	-														9	9	6	7	5	4	3	5							10		11	9	8
CN Barcelona	11	-																																											x	x	x	x	9		10	5	2	5	7				3
Independiente RC	10	-				11	7	8	4	6	3	4	4																																		x	x
BUC	10	-																			3										10	8	6	9			11	10	6							x		x
CR La Vila	9	1		13	11			11	10					12	4	1	2	8
CDU Sevilla	9	-																				9	6	6	6	2		10	6	8			12
CAR / RACA	7	1																																											x	x	4	1		9	7	9
CR Les Abelles	8	-	8	10	10	10											10	9																										8		x
CN Montjuic	7	-																										11	10					11	9										x		x	x
Olímpico RC	6	-																																		11	9	7							x		x			10
Aparejadores RC	6	-	1	2	8	6	8	5
CDU Granada	5	-																									9	6																		x	x	x
Vigo RC	4	-										12	11	10	9
Oviedo RC	4	-																								10	7	9								12
Filosofía y Letras RC	4	-																																				11	8	6	6
Irún RT	4	-																																											x	x	x	x
Zaharrean RT	4	-																																											x	x	x	x
Sevilla FC	4	-																																											x	x	x	x
CR Divina Pastora	4	-																																											x	x	x	x
CEU Barcelona	4	-																																																				10	5	6	6
CAU Valencia	3	-														10								9	7
CR At.Portuense	3	-																																											x	x	x
CDU Bilbao	3	-																																											x	x	x
GEiEG	3	-																																											x	x	x
Juventud Karmen RC	3	-																																											x		x	x
Bilbao RC	3	-																																												x	x	x
RC L'Hospitalet	2	-																					9	8
Tatami RC	2	-																																									10				x
CN Poble Nou	2	-																																											x			x
Hípica RC	2	-																																												x	x
Atlético Madrid	2	-																																																									2	2
Belenos RC	2	-	12	9
CR Santander	1	-					11
CDU Córdoba	1	-																																													x
Sporting Gijón	1	-																																														x
CDC San José	1	-																																														x
CM Isabel la Católica	1	-																																														x
Arquitectos Granada	1	-																																														x
Arquitectura Sevilla	1	-																																														x
SEU Madrid	1	-																																																									4
AD Plus Ultra	1	-																																																										4

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Federación Española de Rugby (en castelán)

Outros artigos

• Liga Nacional de Rugby