Và al contegnud

Muncravèl

De Wikipedia



Lombard Occidental

Quel articul chì l'è scrivüü in Lumbard, cun l'urtugrafia insübrica ünificada.

Cuurdinàde geogràfiche: 45° 20' N 8° 0' E

Moncrivello
Comun
Moncrivello - Stema
Moncrivello - Sœmeanza
Moncrivello - Sœmeanza
Dats aministrativ
Stat Itàlia
Rejon Piemont
Provinça Provincia de Vercei
Capolœg Moncrivello
Politega
Sindeg
Orgen lejislativ Consili comunal
Territore
Coordinade 45°19′N 7°59′E / 45.316667°N 7.983333°E45.316667; 7.983333
OSM 44666
Voltituden 322 m s.l.m
Superfix 20,18 km²
Abitants 1 373 ab.
(1º genar 2023)
Densitaa 68.04 ab./km²
Confin Burgh d'Ales, Borgomasino, Livurn, Mazzè, Vische, Biansé, Scijan, Maglione e Villareggia
Fus orari UTC+01:00 e UTC+02:00
Varie
Prefiss 0161
Codex postal 13040
Sigla autom. VC
Codex ISTAT 002079
Codex catastal F342
Sant protetor Euzèbio de Vercełi
Cl. climatega
Cl. sismega
Localizazion
Moncrivello - Localizazion
Moncrivello - Localizazion
Sit istituzional


Muncravèl (Moncrivél in Piemuntes; Moncrivello) a l'è un cumün de la Pruvincia de Vercei.

El gh'ha ona popolaziun de 1 433 abitàncc (dàto del Desember 2013[1]), cunt ona superfis de 20,2 km² e ona densità de popolaziun de 71 ab./km².

El paes el cunfina cun la Pruvincia de Türin (cumün de Burgh Masin, Majun, Mazzè, Vila Regia e Visch).

Storia del burgh e del sò castel

[Modifega | modifica 'l sorgent]

L'interpretaziun del tuponim Muncravel la gh'ha de fà riferiment ai prim ducüment che hin rivaa a nüm e che parlen del sit. A l'esist un diploma imperial scrit dal Federich Barbarussa a favur de la gesa de Vercei, in del qual el se legg el nom de Montecrivellum; ma 'l storigh Gian Andrea Irico, le ciama Moncravellum o Monscaprarum ("munt di caver"), denuminaziun cul qual el paes el cumpar in d'un diploma del 1191 (a opera de l'imperadur Enrich VI) In del XIII secul Muncravel la gh'aveva giamò una sua roca furtificada e, anca se l'era stada vendüda al cumün de Vercei, la restava anmò sota la giürisdiziun de la diocesi. In del 1399, dopu un periud de brev egemuia de l'Antoni Fiesch - de la cà genuvesa di Fiesch - la gent la s'è revultada, e inscì el cumün l'è finii sota el cuntrol del Dücaa de Savoia In quel periud la rucafort la mantegniva dumà di funziun militar. De quel temp lì el n'è restaa a nüm el turiun quadrangular, cunt i sò finester de cot, che 'l porta al curtil del castel. A rendel una vera e propia residenza de sciur l'è stada la miee de l'Amedee IX de Savoia, var a dì la Iulanda de Francia (tusa del Carlu VII de Francia): el castel de Muncravel l'è vegnüü la sua residenza preferida, tantu che gh'è anca morta in del 1478.

Ma la storia del castel l'è legada anca ad alter donn che hin staa spus di düch de Savoia: in 'stu lögh a gh'è staa el matrimoni, per esempi, tra 'l Carlu I de Savoia e la Bianca del Munfraa (1472-1519); el Carlu III de Savoia (1504-1553), pö, l'ha dunaa a la sua miee Beatris del Purtugal. Cun quela dona chì l'è finii el periud de splendur del castel, perchè in seguit ai guer d'Italia cumbatüü da Francia e Spagna, quest chì l'è diventaa semper püssee un sit per guarnisun militar, per vess pö cuntendüü tra vari famili piemuntes.

In del 1692 el pussess del castel l'è passaa a la famija Del Caret, fina a quand, tra 'l 1817 e 'l 1825, a l'è staa minga traa giò da un incendi disastrus. Dopu che, in del 1972, l'è staa faa sü de növ, el castel el pò vess visitaa e dupraa per iniziativ cultürai e türistich.

Evoluzion demografega

[Modifega | modifica 'l sorgent]

L'andament del nümer de abitant del cumün de Muncravèl l'è mustraa in de la tabela chi de sutta



Nümer de abitant

  1. Statìstiche demogràfiche ISTAT. Statìstiche sö la popolasiù del Istitùto Nasiunàl de Statìstica relatìve al 31 de Dezember 2013.