Википедија:На денешен ден/Архива/Декември

Ова е Архивата на рубриката „На денешен ден...“

Истата има започнато да функционира на 25 јуни 2007.

јануари - февруари - март - април - мај - јуни - јули - август - септември - октомври - ноември - декември

---

Начин на користење на предлошките во рубриката

Денес е сабота, 23 ноември 2024; часот е 10:55 (UTC)

---

Предлошка:Декември 2024 Извор

1 декември

Настани

1918	Создадено Кралството на Србите, Хрватите и Словенците.
1991	Украинските гласачи со огромно мнозинство гласаат позитивно за независност од Советскиот Сојуз.
1995	Хавиер Солана е избран за генерален секретар на НАТО.
2018	Андрес Мануел Лопес Обрадор станува претседател на Мексико.

Родени

1083	Ана Комнина — византиска принцеза и научник. Најстара ќерка на царот Алексиј I Комнин и на царицата Ирина. (†1153)
1792	Николај Иванович Лобачевски — руски математичар, физичар и астроном.
1911	Франц Биндер — австриски фудбалер.
1931	Џими Лајонс — американски џез-музичар.
1935	Вуди Ален — американски режисер, сценарист и глумец.
1940	Ричард Прајор — американски комичар и глумец.
1943	Фин Кидланд — норвешки економист, добитник на Нобеловата награда.
1945	Бет Мидлер — американска пејачка и глумица.
1947	Елица Манева — македонски археолог.
1949	Пабло Ескобар — колумбиски шеф на наркокартел (†1993)
1951	Џако Пасториус — американски џез-музичар.
1964	Салваторе Скилачи — италијански фудбалер.
1988	Мануел Штрлек — хрватски ракометар.
1999	Нико Шлотербек — германски фудбалер.

Починале

1707	Џеремаја Кларк — англиски барокен композитор.
1973	Давид Бен Гурион — израелски политичар.
1891	Лајош Зилахи — унгарски писател.
1987	Џејмс Болдвин — американски писател.
1991	Џорџ Стиглер — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 1982 година.
2011	Криста Волф — германска писателка.
2013	Пол Вокер — американски глумец.
2014	Ацо Петровиќ — српски кошаркарски тренер.

2 декември

Настани

1772	Основано Кралското физиографско друштво во Лунд, Шведска.
1804	Наполеон Бонапарт е крунисан за цар на Франција.
1805	Наполеон Бонапарт ги победил руските и австриските трупи кај Аустерлиц (место кај Брно, во Чешка). Француската војска (околу 73.000 војници) ги поразила сојузничките сили на Русија (околу 70.000 војници) и на Австрија (околу 15.000 војници). Австрискиот цар Франц II утредента склучил примирје со Наполеон. Аустерлиц подоцна станал поим за брза победа.
1942	Во Чикаго за првпат практично бил остварен процесот на јадрено цепење. Експериментот успешно го извеле научниците кои работеле на тајниот проект за производство на првата атомска бомба.
1946	По борбата што се водела помеѓу македонските партизани и грчката владина војска на патот Лерин - Песодер, грчките власти започнале со терор во селото Буф. Околу 200 полицајци и 80 вооружени монархисти од околните села вршеле грабежи, горење и пустошење. Запалиле 46 трла, плевни, воденици, ѕверски мачеле 28 невини Македонци.
1956	Фидел Кастро и помала група кубански револуционери се истовариле на Куба и започнале борба, која завршила со соборување на диктаторскиот режим на Баиста.
1993	Франција официјално објави дека ќе воспостави дипломатски односи со Република Македонија.
1997	Во Новокузнецк, од експлозија на метан во рудникот за јаглен Зирјановскаја, загинале 61 рудар.

Родени

1728	Фердинандо Галијани — италијански економист и општественик од времето на просветителството.
1901	Рајмундо Орси — италијанско-аргентински фудбалер.
1923	Марија Калас — американска оперска пејачка.
1930	Гари Бекер — американски економист, добитник на Нобеловата награда.
1935	Рони Метјуз — американски џез-музичар.
1948	Антонин Паненка — чешки фудбалер.
1962	Владо Бучковски — македонски универзитетски професор и политичар, поранешен премиер на Република Македонија.
1970	Максим Тарасов — советски и руски атлетичар.
1973	Моника Селеш — југословенска тенисерка.
1978	Нели Фуртадо — канадска поп пејачка.
1981	Бритни Спирс — американска поп пејачка.
1987	Никола Еде — француски велосипедист.
1989	Матео Дармијан — италијански фудбалер.
1999	Келвин Киптум — кениски маратонец.

Починале

1470	Пјеро ди Козимо де Медичи — владетел на Фиренца.
1497	Ана Сфорца — ќерка на Галеацо Марија Сфорца.
1918	Едмонд Ростан — француски неороматичарски поет и драмски писател.
1944	Филипо Томазо Маринети — италијански поет и теоретичар, основач на футуризмот.
1974	Лајош Зилахи — унгарски писател.
2013	Педро Роча — уругвајски фудбалер.

3 декември

Настани

1942	Во Тетово излезе првиот број на весникот на Окружниот комитет на КПЈ за територијата на Македонија под италијанска окупација „Востаник“. Излегуваше до февруари 1943 година.
1944	Грчка граѓанска војна: Во Атина избиле судири помеѓу ЕЛАС и владините сили поддржани од британската војска.
1967	Лекарите во Кејптаун, во Јужноафриканската Република, објавија дека во болницата „Гроте Шур“, за првпат во историјата, е извршено успешно пресадување на човечко срце. Екипата на чело со д-р Кристијан Барнар изврши операција врз заболениот Луис Вашкански, меѓутоа тој умре по десетина дена.
1984	Во Бопал, Индија, во фабриката за пестициди во мнозинска сопственост на американската компанија „Јунион Карбид“ се случила катастрофа во која загинале повеќе од 3.800 луѓе, а помеѓу 150.000 и 600.000 луѓе претрпеле здравствени последици. Бопалската катастрофа претставува најголема индустриска катастрофа во светот.
1993	САД отворија Канцеларија за врски во Скопје, а на чело на ова дипломатско претставништво е поставен Роберт Норман.
1997	Германското Министерство за одбрана поведе дисциплинска постапка против шестмина војници, кои просториите во нивните касарни ги украсувале со слики на Адолф Хитлер и со нацистички знамиња.
2012	Најмалку 475 луѓе загинале кога тајфунот „Бофа“ ги погодил Филипините.

Родени

1368	Шарл VI Лудиот — француски крал.
1447	Бајазит II — отомански султан.
1800	Франце Прешерн — словенечки поет.
1830	Фредерик Лејтон — англиски академски сликар.
1857	Џозеф Конрад — англиски писател.
1883	Антон Веберн - австриски композитор и диригент.
1911	Нино Рота - италијански композитор.
1922	Свен Никвист — шведски кинематограф.
1923	Стјепан Бобек — хрватски и југословенски фудбалер и тренер.
1930	Жан-Лик Годар — француско-швајцарски режисер.
1942	Педро Роча — уругвајски фудбалер.
1945	Божидар Димитров — бугарски историчар и политичар.
1948	Ози Озборн — англиски пејач, член на групата „Блек сабат“.
1953	Франц Кламер — австриски скијач.
1960	Дарил Хана — американска глумица.
1960	Џулиен Мур — американска глумица.
1960	Игор Ларионов — руски и советски хокеар.
1965	Ендрју Стентон — американски режисер.
1965	Катарина Вит — германска лизгачка.
1968	Брендан Фрејзер — канадско-американски глумец.
1977	Ксенија Пајчин — српска пејачка, .
1977	Адам Малиш — полски ски-скокач.
1981	Давид Вилја — шпански фудбалер.
1982	Мишел Есиен — гански фудбалер.
1984	Аврам Пападопулос — грчки фудбалер.
1985	Ласло Чех — унгарски пливач.
1987	Мануеле Боаро — италијански велосипедист.
1990	Кристијан Бентеке — белгиски фудбалер.
1997	Мајкл Норман — американски атлетичар.

Починале

1154	Анастасиј IV — римски папа.
1533	Василиј III Московски — кнез на Московското Кнежевство.
1888	Карл Цајс — германски оптичар.
1894	Роберт Луис Стивенсон — шкотски писател.
1919	Пјер Огист Реноар — француски сликар.
1937	Јожеф Атила — унгарски поет.
1941	Павел Филонов — руски и советски сликар и поет.
1949	Елин Пелин — бугарски писател.
1956	Александар Родченко — руски и советски сликар и вајар.
1965	Благоја Стефановски - Гојчо — македонски револуционер.
1980	Драги Костовски — македонски артист.
1991	Стојан Гогов — доајен на народниот театар „Антон Панов“ од Струмица.
1993	Саво Костовски — македонски првоборец.
1994	Франтишек Вацлав Мареш — професор по славистика.
2012	Злата Петковиќ — српска глумица.
2015	Скот Вејланд — американски рок-пејач, член на групата Stone Temple Pilots.
2015	Благоја Стефановски — македонски политичар.
2020	Алисон Лури — американска писателка.

4 декември

Настани

1993	На изборниот Архиепископско-црковен народен собир на МПЦ, што се одржа во катедралниот храм на охридските архиепископи „Св. Софија“, во Охрид, Митрополитот Повардарски Господин Михаил, е избран за поглавар на Македонската православна црква, станувајќи Господин Господин Михаил.
1993	Сооронбај Жеенбеков станува престедател на Киргистан.

Родени

1735	Јосиф Николај Лауренти — австриски природонаучник.
1795	Томас Карлајл — шкотски сатиричар, есеист и историчар.
1875	Рајнер Марија Рилке — германски поет.
1893	Аугуст Цесарец — хрватски револуционер и писател.
1930	Џим Хол — американски џез-музичар.
1955	Касандра Вилсон — американска џез-музичарка и пејачка.
1956	Бернард Кинг — американски кошаркар.
1962	Александар Литвиненко — агент во КГБ и ФСБ.
1963	Сергеј Бубка — украински и советски атлетичар.
1964	Мариса Томеи — американска глумица.
1972	Хауард Ајсли — американски кошаркар.
1982	Сергеј Горбок — руски ракометар.
1996	Диого Жота — португалски фудбалер.

Починале

1334	Јован XXII — римски папа.
1547	Ернан Кортес — шпански конквистадор.
1642	Арман Жан ди Плеси Ришелје — француски државник, кардинал и Прв министер на кралот Луј XIII.
1679	Томас Хобс — англиски филозоф, претставник на класичниот англиски емпиризам.
1798	Лујџи Галвани — италијански физичар.
1932	Густав Мајринк — австриски писател.
1945	Томас Хант Морган — американски биолог, основач на генетиката.
1976	Бенџамин Бритен — англиски композитор и пијанист.
1993	Френк Запа — американски рок-музичар.
1995	Петар Глигоровски — македонски сликар.
2011	Сократес — бразилски фудбалер.

5 декември

Настани

1492	Кристофер Колумбо во Карипското Море го откри островот Санто Доминго.
1848	Во цела Америка почна „златната треска“ откако американскиот претседател, Џемс Полк објави дека во Калифорнија е пронајдено злато.
1931	Црква на Исус Христос Спасителот во Москва беше уништен од страна наредба на Јосиф Сталин.
1997	Вулканот Безимјани на полуостровот Камчатка, на Рускиот Далечен Исток, повторно е активиран, при што се формираше вулкански прав од осум до девет километри над Земјината површина.

Родени

1443	Јулиј II — римски папа.
1849	Едуард Зелер — германски антропопог, етноисторичар и лингвист.
1870	Вичеслав Новак — чешки композитор.
1890	Фриц Ланг — германски режисер.
1891	Александар Родченко — руски и советски сликар и вајар.
1901	Волт Дизни — американски аниматор и продуцент, творец на современиот цртан филм.
1910	Абрахам Полонски — американски режисер, есеист и писател.
1912	Сони Бој Вилијамсон II — американски блуз-музичар.
1940	Фадиљ Сулејмани — македонски политичар.
1946	Хосе Карерас — каталонски оперски пејач.
1954	Боро Приморац — босански и југословенски фудбалер и тренер.
1967	Богдан Стелеа — романски фудбалер и тренер.
1975	Рони О'Саливан — англиски снукерист, светски првак.
1982	Кери Хилсон — американска пејачка.
1985	Џани Мерсман — белгиски велосипедист.
1986	Хавиер Арамендија — шпански велосипедист.
1993	Рос Баркли — англиски фудбалер.
1995	Антони Марсијал — француски фудбалер.
1998	Рандал Коло Муани — француски фудбалер.
2000	Урош Трифуновиќ — српски кошаркар.

Починале

1560	Франсоа II — крал на Франција.
1771	Џовани Батиста Моргањи — италијански и светски медицински научник.
1784	Филис Витли — афроамериканска поетеса.
1791	Волфганг Амадеус Моцарт — австриски композитор.
1926	Клод Моне — француски сликар.
1971	Гајто Газданов — руски писател.
1972	Кени Дорхем — американски џез-музичар.
2003	Здравка Крстуловиќ — хрватска и југословенска глумица.
2007	Карл Хајнц Штокхаузен — германски композитор.
2012	Оскар Нимаер — бразилски архитект.
2012	Дејв Брубек — американски џез музичар.
2013	Нелсон Мандела — јужноафрикански општественик, борец против апартхејдот и престедател на ЈАР.

6 декември

Настани

1768	Објавено е првото издание на „Енциклопедија Британика“.
1897	Лондон станал првиот град во кој таксистите добивале дозволи за работа.
1917	Објавена е независноста на Финска.
1917	Во Експлозијата во Халифакс, во Канада, предизвикана од судир на бродови со муниција, загинале над 1900 луѓе и бил уништен поголем дел од градот.
1929	Во Република Турција, жените беа изедначени со мажите во поглед на правото на глас.
1941	Почна контраофанзивата на силите на Црвената армија против германските сили на фронтот пред Москва. На фронтот, широк 300 километри, беа пробиени германските линии. Нацистичките девизии беа прегазени или опколени, а подоцна разбиени.
1991	Распаѓање на СФРЈ: Во Хрватска, единиците на ЈНА го бомбардирале Дубровник по шестмесечна опсада.
2015	Во Ерменија одржан референдум, на кој народот изгласал земјата да стане парламентарна република, заменувајќи го доготашниот полупретседателски систем.
2021	Карл Нехамер станува канцелар на Австрија.

Родени

1421	Хенри VI — англиски крал.
1778	Жозеф Геј-Лисак — француски хемичар.
1833	Јован Јовановиќ - Змај — српски поет.
1864	Вилијам С. Харт — американски глумец.
1898	Гунар Мирдал — шведски економист, добитник на Нобеловата награда во 1974 година.
1903	Гајто Газданов — руски писател.
1920	Дејв Брубек — американски џез музичар.
1942	Петер Хандке — австриски писател.
1948	Кеке Розберг — фински возач во „Формула 1“.
1950	Џо Хисаиши — јапонски композитор и диригент.
1956	Питер Бак — американски рок-музичар.
1967	Марко Симеунович — словенечки фудбалски голман.
1977	Хорхе Гарбахоса — шпански кошаркар.
1979	Тим Кејхил — австралиски фудбалер.
1982	Алберто Контадор — шпански велосипедист.
1984	Дарил Импи — јужноафрикански велосипедист.
1994	Јанис Адетокумбо — грчки кошаркар.
1996	Давиде Калабрија— италијански фудбалер.

Починале

1926	Клод Моне — француски сликар, еден од основачите на импресионизмот.
1959	Ерхард Шмит — германски математичар.
1960	Јордан Тренков — македонски револуционер.
1983	Роберт Олдрич — американски филмски режисер.
1988	Рој Орбисон — американски рокенрол музичар.
1993	Дон Амичи — американски глумец.
2023	Јелена Чворовиќ — српска и југословенска глумица.

7 декември

Настани

43 п.н.е.	Марко Тулиј Цицерон, еден од најголемите оратори, државници и филозофи на Стариот Рим е убиен од приврзаниците на Марко Антониј при обидот да пребега во Македонија.
1900	Макс Планк ги открил законите за црнотелесно зрачење.
1917	Прва светска војна: САД ѝ објавиле војна на Австроунгарија.
1941	Втора светска војна: Јапонската царска морнарица извршила напад на Перл Харбор со цел да ја неутрализира воената моќ на САД во Тихиот Океан.
1988	Во Ерменија, тогашен СССР, силен земјотрес го разурнал регионот Спитак при што загинале над 25.000 луѓе.
1995	Во Атина, дипломатот Александар Маљас, беше наименуван за шеф на канцеларијата за врски, во главниот град на Република Македонија, Скопје.
2005	Уапсен е Анте Готовина, хрватски генерал, баран од Хашкиот трибунал, на Канарските Острови.

Родени

1302	Ацоне Висконти — владетел на Милано.
1598	Џовани Лоренцо Бернини — италијански архитект — вајар — сликар — писател — режисер и организатор на јавни свечености.
1823	Леополд Кронекер — германски математичар.
1857	Урош Предиќ — српски сликар.
1906	Архиепископ Охридски и Македонски г.г. Доситеј — прв архиепископ охридски и македонски, поглавар на Македонската православна црква.
1909	Никола Јонков Вапцаров — македонски пролетерски поет и револуционер.
1913	Франтишек Чап — чешки режисер.
1928	Ноам Чомски — американски лингвист и политички активист.
1933	Крсто Папиќ — хрватски режисер.
1947	Оливер Драгоевиќ — хрватски поп-музичар.
1949	Том Вејтс — американски музичар.
1956	Лари Берд — американски кошаркар.
1964	Владимир Артемов — руски и советски гимнастичар.
1972	Херман Маер — австриски скијач.
1976	Маја Апостолоска — македонска поетеса, книжевна критичарка и есеистка.
1980	Џон Тери — англиски фудбалер.
1982	Едуард Ворганов — руски велосипедист.
1984	Јан Барта — чешки велосипедист.
1989	Матијас Брендле — австриски велосипедист.
1990	Давид Гофан — белгиски тенисер.
1991	Крис Вуд — новозеландски фудбалер.

Починале

1894	Фердинанд де Лесепс — француски дипломат и инженер
1993	Блаже Конески — еден од најистакнатите македонски културни дејци, академик, писател, врвен поет, научник, чие творечко истражување даде неодминливи резултати во македонската книжевност во областа на културната историја на македонскиот народ.
2018	Љупка Арсова - Џундева — театарска, филмска и телевизиска глумица.
2020	Тихомир Арсиќ — српски глумец.

8 декември

Настани

883	Свети Климент Охридски, родоначалник на словенската литература и црковно беседништво, прв оригнален словенски и македонски поет, говорник, преведувач, заштитник на Охрид е назначен за прв словенски епископ на Балканот.
1914	Германските воени бродови по враќањето од Тихиот Океан требаше, според планот на адмирал Шпе, да ја уништи англиската база на Фокландските Острови. Кога Англичаните отворија оган Шпе сфати дека наишол на многу голем отпор од очекуваниот. Во оваа поморска битка Германците претрпеа големи загуби во бродови и во луѓе.
1925	По неуспешниот пуч на нацистите во Минхен во 1923 година, нивниот водач Адолф Хитлер ја објави книгата „Мојата борба“, во која ја разработува националистичката фашистичко - расистичка идеологија на агресивниот германски национализам.
1948	Во Лерин три жени Македонки од селото Екши - Су, Леринско беа обвинети за соработка со НОФ и со партизаните, за што беа осудени на смрт и стрелани.
1949	Во околината на градот Панаѓуриште (Бугарија) е пронајдено познатото Панаѓуришко богатство од златни предмети од стара Тракија (IV-III век п.н.е.).
1991	Во Токио, „Црвена ѕвезда“ го освоила Интерконтиненталниот куп, победувајќи го во финалето тимот на „Коло Коло“ со 3:0.
1994	Белгискиот министер за одбрана Лео Делкроа поднесе оставка поради обвинувањето околу финансирањето на една куќа што ја купил во јужниот дел на Франција.
1997	Двете најголеми швајцарски банки соопштиле дека се интегрираат, со што се основала во тоа време најголемата банка на светот со вкупна актива од еден билиони (1012) долари.

Родени

65 п.н.е.	Хорациј — римски поет.
1542	Марија Стјуарт — кралица на Шкотска и Франција.
1626	Кристина — кралица на Шведска.
1886	Диего Ривера — мексикански сликар.
1922	Лусиен Фројд — британски сликар.
1926	Стево Жигон — југословенски и српски глумец.
1928	Џими Смит — американски џез-музичар.
1933	Леав Борисов — руски глумец.
1939	Фахрудин Јусуфи — југословенски фудбалер.
1943	Џим Морисон — американски пејач и текстописец на рок групата Дорс.
1946	Џон Тејлор — американски економист.
1947	Грег Алман — американски рок-музичар, член на групата Алман брадерс бенд.
1948	Виктор Габер — македонски дипломат.
1953	Владислав Козакиевич — полски атлетичар.
1958	Виталиј Мутко — руски политичар.
1961	Ермис Лафазановски — македонски писател.
1962	Џеват Адеми — македонски политичар.
1964	Тери Хачер — американска глумица.
1965	Ибрахим Муртезани — поранешен член на ОНА.
1966	Лес Фердинанд — англиски фудбалер и тренер.
1966	Шинејд О'Конор — ирска пејачка.
1980	Ќемал Аломеровиќ — македонски фудбалер.
1981	Азра Акин — турско-холандска глумица и манекенка.
1982	Хамит Алтинтоп — турски фудбалер.
1982	Хулен Агинагалде — шпански ракометар.
1983	Елена Дембо — руска шахистка.
1983	Павел Погребњак — руски фудбалер.
1984	Златко Даскаловски — македонски ракометар.
1982	Ники Минаж — американска пејачка.
1991	Лиан Пеиксинг — кинеска кануистка-спринтер.
1994	Рахим Стерлинг — англиски фудбалер.
1995	Алекс Ринс — шпански мотоциклист.
1999	Рис Џејмс — англиски фудбалер.
1999	Халил Дервишоглу — турски фудбалер.

Починале

1638	Иван Гундулиќ — хрватски поет и драмски писател.
1894	Пафнутиј Чебишов — руски математичар.
1896	Ернст Енгел — германски статистичар и економист.
1980	Џон Ленон — англиски музичар, член на групата „Битлси“.
2001	Мирза Делибашиќ — босански и југословенски кошаркар.
2014	Благоје Пауновиќ — српски и југословенски фудбалер.
2015	Бони Лу — американска пејачка.
2020	Георги Константиновски — македонски архитект.
2023	Рајан О’Нил — американски глумец.

9 декември

Настани

1824	Легендарниот латиноамерикански водач Симон Боливар ја поразил шпанската војска во историската Битка кај Ајакучо, Перу.
1905	Во Франција со указ е извршено одвојувањето на државата и црквата.
1940	Втора светска војна: Во Северна Африка почна офанзивата на VIII Британска армија против германските окупациони трупи.
1961	Тангањика, поранешната британска колонија, стана независна држава во рамките на Комонвелтот, а од 09.12.1962 година стана Република. Две години подоцна, на 26 април 1964 година со обединувањето на Тангањика и на Занзибар настана Обединета Република Танзанија.
1997	Во Брисел, генералните директори на царинските служби на Белгија и Македонија, Илија Илоски и Ван Валегем, парафираа Спогодба за царинска соработка.

Родени

1594	Густав II Адолф — крал на Шведска.
1608	Џон Милтон — англиски поет.
1881	Воин Поповиќ-Вук — војвода на Српскиот комитет на четничката акција.
1842	Петар Кропоткин — руски мислител, теоретичар на анархизмот.
1895	Долорес Ибарури - Ла Пасионарија — шпанска револуционерка, учесничка во шпанската граѓанска војна.
1910	Артуро Руис Кастиљо — шпански режисер.
1916	Кирк Даглас — американски глумец, режисер и продуцент.
1951	Драган Пантелиќ — југословенски и српски фудбалер.
1953	Џон Малкович — американски глумец и режисер.
1962	Фелисити Хафман — американска глумица.
1968	Јоан Лупеску — романски фудбалер.
1969	Биксант Лизаразу — баскиско-француски фудбалер.
1980	Рајдер Хесједал — канадски велосипедист.
1986	Матијас Франк — швајцарски велосипедист.
1988	Квадво Асамоа — гански фудбалер.

Починале

1565	Пиј IV — римски папа.
1669	Климент IX — римски папа.
1910	Лаза Костиќ — српски писател и преведувач, родоначалник на српската авангардна лирика.
1916	Нацуме Сосеки — јапонски писател.
1943	Никола Парапунов — македонски револуционер.
1944	Андреј — грчки принц.
1977	Кларис Лиспектор — бразилска писателка.
1993	Дани Бланчфлауер — северноирски фудбалер, тренер и новинар.
2008	Дражен Јерковиќ — хрватски и југословенски фудбалер.
2019	Мари Фредриксон — шведска поп-пејачка, членка на групата Роксет (Roxette).
2020	Паоло Роси —италијански фудбалер.

10 декември

Настани

1868	Првите семафори биле поставени во Лондон. Ноќе биле осветлувани со зелена и црвена гасна ламба.
1901	Доделени се првите Нобелови награди.
1913	Познатата слика на Леонардо да Винчи „Мона Лиза“ е вратена во парискиот музеј Лувр, од каде што две години порано беше украдена.
1936	По само 325 дена на британскиот престол, Едвард VIII абдицирал за да може да се ожени со својата избраничка Волис Симпсон. Го наследил неговиот брат принцот Алберт, кој владеел како Џорџ VI, татко на кралицата Елизабета II.
1948	Генералното собрание на ОН ја усвоило Универзалната декларација за правата на човекот. По тој повод, овој ден се смета за Ден на човековите права.
1964	Познатиот црнечки политичар и борец за црнечките права во САД Мартин Лутер Кинг ја доби Нобеловата награда за мир.
1979	Мајка Тереза ја доби Нобеловата награда за мир.
1991	Одржан е референдум за независност на Нагорно-Карабах.
1992	Британскиот престолонаследник принцот Чарлс и неговата сопруга, принцезата Дајана се разведоа. Нивното венчавање во катедралата Сент Пол на 29 јули 1981 година беше светски медиумски настан.

Родени

1822	Сесар Франк — француски композитор од белгиско потекло, оргулар.
1830	Емили Дикинсон — американска поетеса.
1843	Роберт Кох — германски лекар и бактериолог (†1910).
1912	Карло Понти — италијански филмски продуцент.
1920	Кларис Лиспектор — бразилска писателка.
1948	Душан Баевиќ — босански и југословенски фудбалер и тренер.
1950	Мирослав Илиќ — српски и југословенски фолк-пејач.
1954	Љубомир Михајловски — македонски политичар и правник.
1955	Горан Ивандиќ — српски и југословенски рок-музичар, член на групата Бијело дугме.
1955	Ким Мехмети — македонски писател.
1979	Стив Купер — велшки фудбалер и тренер.
1987	Серхио Енао — колумбиски велосипедист.
1987	Гонсало Игуаин — аргентински фудбалер.
1991	Кики Бертенс — холандска тенисерка.

Починале

1041	Михаил IV — византиски цар.
1618	Аверој — арапски филозоф.
1618	Џулио Качини — италијански композитор.
1865	Леополд I — крал на Белгија.
1896	Алфред Нобел — шведски хемичар, пронаоѓач и индустријалец.
1926	Никола Пашиќ — српски политичар и државник.
1928	Чарлс Рени Мекинтош — шкотски архитект.
1936	Лујџи Пирандело — италијански писател.
1962	Василие Поповиќ - Цицо — македонски сликар, карикатурист и сценограф.
1967	Отис Рединг — американски соул-музичар.
1999	Рик Данко — канадски рок-музичар, член на групата „Бенд“.
1999	Фрањо Туѓман — југословенски генерал и претседател на Хрватска.
2005	Ричард Прајор — американски комичар и глумец.
2013	Џим Хол — американски џез-музичар.

11 декември

Настани

1816	Индијана станува 19-та американска држава.
1937	Италија го напушта Друштвото на народите.
1941	Втора светска војна: САД им објавија војна на Германија и на Италија.
1941	Втора светска војна: Германија и Италија објавуваат војна на САД.
1946	Со одлука на Генералното собрание на ООН основан е Меѓународниот фонд на ОН за помош на децата (УНИЦЕФ). Како најблагородна организација на ОН во 1965 година, ја доби Нобеловата награда за мир. Седиштето на УНИЦЕФ е во Њујорк.
1958	Горна Волта (Буркина Фасо) ја објавува својата независност од Франција
1972	Американските космонаути и членови на екипажот на вселенскиот брод „Аполо 17“ стапнаа на Месечината. Тоа беше последната мисија во рамките на американската програма „Аполо“.
1993	Во Скопје повеќе од 60 делегати младинци одржаа Основачко Собрание и ја конституираа организацијата „Млади социјалисти“, како подмладок на Социјалистичката партија на Македонија.
1996	Во Битола е одржано основачкото собрание на Националниот сојуз на студентите на Македеонија.
2008	Во Њујорк е уапсен Бернард Мадоф, човекот кој преку пирамидални инвестициски измами успеал да проневери скоро 65 милијарди долари од инвеститорите. Осуден е на 29 јуни 2009 г. на 150 години затвор без право на помилување.

Родени

1475	Џовани де Медичи — подоцна познат како папа Лав Х.
1803	Хектор Берлиоз — француски композитор.
1810	Алфред де Мисе — француски писател.
1843	Роберт Кох — германски лекар.
1856	Георгиј Валентинович Плеханов — руски филозоф.
1882	Макс Борн — германски математичар.
1885	Емил Херцог — француски писател, познат како Андре Моро.
1910	Димо Тодоровски — македонски вајар и академик.
1912	Карло Понти — италијански филмски продуцент.
1913	Жан Маре — француски глумец.
1918	Александар Солженицин — руски писател.
1931	Јуриј Мамлеев — руски писател.
1931	Рита Морено — порториканска глумица.
1934	Томислав Чокревски — македонски политичар и универзитетски професор.
1949	Иван Буљан — хрватски и југословенски фудбалер и тренер.
1951	Катица Ќулавкова — македонска писателка.
1952	Андреја Де Карло — италијански писател.
1954	Џермејн Џексон — американски поп-музичар.
1968	Фабрицио Раванели — италијански фудбалер.
1969	Висванатан Ананд — индиски шахист.
1985	Здењек Штибар — чешки велосипедист.
1994	Розалин Пенчев — бугарски одбојкар.
1994	Чоно Пенчев — бугарски одбојкар.

Починале

384	Дамас I — римски папа.
711	Јустинијан II Ринотмет — византиски цар.
861	Ал Мутавакил — арапски калиф.
905	Леонтиј — византиски цар.
969	Никифор II Фока — византиски цар.
1282	Михаил VIII Палеолог — византиски цар.
1686	Луј II од Конде — француски офицер.
1918	Иван Цанкар — словенечки писател, поет, раскажувач, драматург и публицист.
1948	Стерос Влахвеис — андартски капетан.
1964	Сем Кук — американски соул-пејач.
1987	Јаша Хајфец — американски виолинист.
1991	Артур Лундквист — шведски писател, критичар и преведувач.
2004	Јадранка Владова — македонска писателка, есеист, преведувач и литературен теоретичар.
2012	Рави Шанкар — индиски класичен музичар.
2016	Есма Реџепова — македонска пејачка.
2022	Анастасија Низамова Мухиќ — македонска оперска пејачка.

12 декември

Настани

1642	Холандскиот морепловец Абел Тасман го открил Нов Зеланд, во југозападниот дел на Тихиот Океан, југоисточно од Австралија. Нов Зеланд бил британска колонија од 1841 година, а британски доминион од 1907 година, кога влегол во составот на Британската заедница на народите како независна држава.
1963	Кенија се стекнала со независност и била прогласена за република во рамките на британскиот Комонвелт.
1979	НАТО дозволил инсталирање на ракети во Европа.
1997	Пијаното на познатиот композитор и диригент, Леонард Бернштајн, на една аукција во „Сотби“, било продадено за 387.500 американски долари.
1997	Во Париз почнало судењето на Карлос Шакалот, „професионален револуционер“ од Венецуела, чие вистинско име е Илич Рамирес Санчес. Тој бил обвинет за некои од најспектакуларните герилски операции во 1970-те и 1980-те години.

Родени

1866	Андреј Љапчев — премиер на Бугарија.
1821	Гистав Флобер — француски писател.
1863	Едвард Мунк — експресионистички сликар.
1882	Јиржи Махен — чешки писател.
1915	Френк Синатра — американски пејач и глумец.
1922	Франтишек Вацлав Мареш — чешки професор по славистика.
1923	Ог Мандино — американски писател.
1928	Чингиз Ајтматов — киргиски и советски писател.
1928	Хелен Франкенталер — американска сликарка.
1929	Џон Озборн — англиски драмски писател.
1939	Мајкл Газанига — професор по психологија.
1940	Дајон Ворик — американска пејачка и глумица.
1943	Дики Бетс — американски рок-музичар, член на групата „Алман брадерс бенд“.
1946	Емерсон Фитипалди — бразилски автомобилист, светски првак во трките на „Формула 1“.
1948	Срѓан Керим — македонски политичар и дипломат.
1950	Ришар Галијано — француски џез-музичар.
1973	Јане Николоски — македонски фудбалер.
1984	Даниел Агер — дански фудбалер.
1984	Матје Ладању — француски велосипедист.
1990	Виктор Мозес — нигериски фудбалер.

Починале

1574	Селим II — отомански султан.
1802	Виктор Буњаковски — руски математичар.
1939	Даглас Фербанкс — американски филмски глумец, режисер и продуцент.
1958	Слободан Јовановиќ — српски политичар.
1983	Дарко Дамески — македонски глумец.
1985	Ијан Стјуарт — британски рок-музичар.
1993	Јожеф Антал — премиер на Унгарија.
2008	Лилјана Минова - Ѓуркова — македонист.
2019	Дени Ајело — американски глумец.
2020	Џон ле Каре — британски писател.

13 декември

Настани

1294	По пет месеци по изборот, папата Целестин V абдицирал за да се посвети на испосништвото. Тоа е единствен случај на абдикација на папа.
1545	Започнал Соборот од Тренто, XIX вселенски собор на католичката црква, кој со прекини траел 18 години.
1642	Холандскиот морепловец Абел Тасман бил првиот Европеец кој стигнал до Нов Зеланд.
1992	На границата меѓу Република Македонија и Албанија беа отворени три нови гранични премини.
1995	Генералното собрание на ООН во Њујорк, со мнозинство гласови гласаше во полза за итно запирање на јадрените проби кои се изведуваат во Франција и Кина, единствени земји што изведуваат контроверзни проби.

Родени

1521	Сикст V — римски папа.
1553	Анри IV — крал на Франција.
1797	Хајнрих Хајне — германски поет.
1816	Вернер фон Сименс — германски пронаоѓач и индустријалец.
1869	Анри Матис — француски сликар и вајар.
1873	Валериј Брјусов — руски писател.
1943	Мануел Вилар Јр. — филипински стопанственик и политичар.
1948	Тед Нуџент — американски рок-музичар.
1949	Том Верлејн — американски рок-музичар.
1953	Бен Бернанке — американски економист и претседател на Системот на федерални резерви.
1957	Стив Бушеми — американски глумец.
1966	Јуре Здовц — словенечки и југословенски кошаркар и тренер.
1967	Џејми Фокс — американски глумец, комичар и пејач.
1969	Сергеј Федоров - руски хокеар.
1981	Ејми Ли — американска пејачка, членка на групата „Еванесенс“ (Evanescence).
1984	Санти Касорла — шпански фудбалер.
1984	Михал Кадлец — чешки фудбалер.
1989	Тејлор Свифт — американска поп-пејачка.
1989	Микел Ланда — шпански велосипедист.
1989	Хелен Обири — кениска атлетичарка.

Починале

558	Хилдеберт I — франкиски крал.
1124	Каликст II — римски папа.
1754	Махмуд I — отомански султан.
1881	Август Шеноа — хрватски писател.
1922	Џон Вилијам Годвард — англиски неокласичен академски сликар.
1931	Гистав Ле Бон — француски социопсихолог и социолог.
1944	Василиј Кандински — руски сликар.
1983	Никита Станеску — романски поет.
1992	Александар Тирнаниќ — српски и југословенски фудбалер и тренер.
1993	Јон Исаја — македонски глумец.

14 декември

Настани

1782	За првпат полетал балонот на браќата Монголфје.
1911	Експедицијата на норвешкиот поларен истражувач Роалд Амундсен стапи на Јужниот Пол, дотогаш неосвоена точка на нашата планета. Еден месец подоцна тоа го направи и англискиот истражувач Роберт Скот.
1955	Австралија, Албанија, Бугарија, Јордан, Камбоџа, Либија, Унгарија и Цејлон беа примени за членки на Обединетите нации.
1964	Во Скопје, од едно импровизирано студио во Нерези и со една репортажна кола (по земјотресот на 26 јули 1963 година на Скопје му беа подарени стари репортажни коли од Велика Британија и од Италија), е емитуван првиот македонски ТВ весник на РТВ Скопје. Со тоа почна редовната програма на ТВ Скопје.
1994	Во Скопје е одбележана 50 годишнината на АФЖ.
1995	Потпишан е Дејтонскиот мировен договор, со кој е ставен крај на воениот конфликт во Босна и Херцеговина. Потписници на договорот се Алија Изетбеговиќ, претседател на претседателството на Босна и Херцеговина, Фрањо Туѓман, претседател на Република Хрватска и Слободан Милошевиќ, претседател на СР Југославија.

Родени

1503	Нострадамус — француски јасновидец.
1546	Тихо Брахе — дански астроном.
1564	Вилем Класон Хеда — холандски сликар.
1854	Војтех Хинаис — чешки сликар и дизајнер.
1870	Карл Ренер — австриски претседател.
1895	Џорџ VI — крал на Велика Британија.
1895	Пол Елијар — француски поет.
1897	Курт Шушниг — австриски политичар.
1901	Павле — крал на Грција.
1934	Ружица Сокиќ — српска и југословенска глумица.
1938	Игнатие Богдановски — македонски политичар.
1942	Драго Млинарец — хрватски рок-музичар, член на Група 220.
1946	Стен Смит — американски тенисер.
1946	Џејн Биркин — англиско-француска глумица и пејачка.
1947	Светлана Бојковиќ — српска и југословенска глумица.
1947	Дилма Русев — претседателка на Бразил.
1951	Јан Тиман — холандски шахист.
1952	Џон Лури — американски џез-музичар, глумец и сликар.
1956	Хани Венцел — скијачка од Лихтенштајн.
1960	Крис Водл — англиски фудбалер.
1962	Реџеп Реџеповски — македонски и југословенски боксер.
1965	Аљоша Асановиќ — хрватски фудбалер.
1970	Ана-Марија Јопек — полска џез и поп-пејачка.
1970	Владимир Грбиќ — српски и југословенски одбојкар.
1979	Мајкл Овен — англиски фудбалер.
1979	Софи Монк — австралиска пејачка и глумица.
1985	Јакуб Блашчиковски — полски фудбалер.
1986	Андреј Зејц — казахстански велосипедист.	Евгенија Образцова — руска балерина.
1995	Алваро Одриозола — шпански фудбалер.
1996	Рафиња — бразилски фудбалер.

Починале

872	Адријан II — римски папа.
1788	Карлос III — крал на Шпанија.
1799	Џорџ Вашингтон — американски национален јунак и прв претседател на САД (1789 - 1797).
1861	Алберт Саксокобургготски — сопруг на британската кралица Викторија.
1940	Марија Георгиевна — принцеза на Грција.
1957	Јозеф Лада — чешки сликар и писател.
1974	Волтер Липман — американски новинар со голем авторитет за надворешно-политички прашања.
1983	Иван Антонов — доајен на македонското радио и телевизиско спикерство.
1989	Андреј Сахаров — советски физичар, дисидент и нобеловец.
1997	Џовани Ањели — „некрунисан крал“ на концернот FIAT и негов целокупен наследник.

15 декември

Настани

1891	Ковчегот со посмртните останки на Наполеон Бонапарт бил положен во „Домот на инвалидите“ во Париз, по 19 години од неговата смрт на островот Св. Елена.
1891	Џејмс Нејсмит им ја претставил на своите ученици првата верзија на кошарката, со по девет играчи и корпи на земја.
1941	Греманските војници погубиле над 15.000 Евреи во Дробицки Јар, близу до Харков, денешна Украина.
1945	Симфонискиот оркестар на денешната Македонска филхармонија го оддржал својот прв симфониски концерт.
1946	Во Скопје започнале првите предавања на Филозофскиот факултет — наследник на стариот скопски филозофски факултет (во склоп на Белградскиот) и прв факултет при Универзитетот во Скопје, денес „Св. Кирил и Методиј“.
1961	Судот во Ерусалим го осудил на смрт нацистичкиот злосторник Адолф Ајхман, одговорен за смртта на повеќе стотици илјади невини цивили во Втората светска војна.
1994	По едномесечна политичка криза, Џон Брутон станал нов премиер на Република Ирска.
1999	Борис Трајковски ја презел должноста Претседател на Република Македонија.

Родени

37	Нерон — римски цар (п. 68).
130	Луциј Вер — римски цар.
1657	Мишел-Ришар Делаланд — француски барокен композитор.
1802	Јанош Бојаи — унгарски математичар.
1832	Александар Густаф Ајфел — француски инженер и градител на познатата Ајфелова кула.
1852	Анри Бекерел — француски физичар.
1859	Лазар Лудвиг Заменхоф — полски лекар и филолог, творец на меѓународниот јазик „есперанто“.
1886	Александар Станишев — бугарски лекар, научник и политичар.
1893	Васа Поморишац — српски сликар.
1901	Атанас Близнаков — основач на истоимената фондација при универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
1907	Оскар Нимаер — бразилски архитект.
1912	Реј Имс — американска дизајнерка и архитект.
1916	Морис Вилкинс — англиски биолог.
1928	Филип К. Дик — американски писател.
1946	Мирослав Јосиќ Вишњиќ — српски писател.
1946	Жарко Пуховски — хрватски професор, филозоф и политички аналитичар.
1949	Дон Џонсон — американски глумец.
1950	Стјепко Гут — српски џез-музичар.
1952	Алан Симонсен — дански фудбалер.
1955	Пол Сајмонон — англиски рок-музичар.
1981	Роман Павличенко — руски фудбалер.
1983	Виран Морос — шпански ракометар.
1984	Мартин Шкртел — словачки фудбалер.
1986	Кејлор Навас — фудбалски голман од Костарика.
1992	Џеси Лингард — англиски фудбалер.
1996	Олександр Зинченко — украински фудбалер.

Починале

1025	Василиј II Македонецот — византиски цар.
1675	Јан Вермер — холандски сликар.
1890	Бикот што седи — индијански поглавар на племето Сиукси.
1944	Глен Милер — американски музичар, продуцент и композитор.
1966	Волт Дизни — американски аниматор и филмски продуцент, творец на современиот цртан филм.
1997	Борислав Михајловиќ - Михиз — српски писател и критичар.
2004	Гого Ивановски — македонски писател.
2011	Кристофер Хиченс — англиски новинар и општественик.

16 декември

Настани

1946	Започнува со работа обновениот Филозофски факултет во Скопје, наследник на истоимениот факултет отворен во 1920 г. Оваа година станува првиот факултет во Македонија на македонски јазик и првата високошколска установа на идниот Скопски универзитет.
1993	Со размена на официјални документи, во Скопје, шест земји членки на ЕУ — Велика Британија, Германија, Франција, Италија, Холандија и Данска - воспоставиле целосни дипломатски односи со Република Македонија.
1945	Во Костур, Егејска Македонија, започна судскиот процес против 106 Македонци од гратчето Хрупишта, Костурско, обвинети за соработка со окупаторот и покрај тоа што повеќето од нив беа борци на ЕЛАС. Некои од нив беа осудени на казна доживотен затвор, а други на временски казни.

Родени

1485	Катерина Арагонска — кралица на Англија
1770	Лудвиг ван Бетовен — германски композитор.
1775	Џејн Остин — англиска писателка.
1790	Леополд I — крал на Белгија.
1834	Леон Валрас — француски економист.
1866	Василиј Кандински — руски сликар.
1869	Д-р Христо Татарчев — основоположник и претседател на Македонската револуционерна организација.
1888	Александар I Караѓорѓевиќ — крал на Србија.
1902	Рафаел Алберти — шпански поет, драматург, сликар, графичар.
1908	Ремедиос Варо — шпанско-мексиканска сликарка.
1912	Коле Неделковски — македонски поет и револуционер.
1917	Артур Кларк — британски писател и пронаоѓач.
1928	Филип Дик — американски писател.
1932	Родион Шчедрин — руски композитор и пијанист.
1938	Лив Улман — норвешка глумица.
1944	Џон Аберкромби — американски џез-музичар.
1945	Жељко Бебек — југословенски и хрватски рок-пејач.
1949	Били Гибонс — американски рок-музичар, член на групата „ЗЗ Топ“ (ZZ Top).
1959	Драган Здравковиќ — српски и југословенски атлетичар.
1964	Хајке Дрехслер — германска атлетичарка.
1967	Донован Бејли — канадски атлетичар.
1979	Даниел Нарсис — француски ракометар.
1983	Франческо Фаили — италијански велосипедист.
1988	Матс Хумелс — германски фудбалер.
1988	Алексеј Швед — германски кошаркар.
1996	Серхио Регилон — шпански фудбалер.

Починале

882	Јован VIII — римски папа.
1072	Алп Арслан — султан на Селџуците.
1859	Вилхелм Грим — германски филолог и писател, еден од браќата Грим.
1914	Иван Зајц — хрватски композитор.
1933	Јанаки Паскалев — македонски револуционер.
1949	Трајчо Костов — бугарски комунист.
1965	Вилијам Сомерсет Мом — англиски писател.
1969	Васил Хаџиманов — македонски етномузиколог и педагог.
1965	Вилијам Сомерсет Мом — англиски писател.
1974	Костас Варналис — грчки писател.
2001	Стјуарт Адамсон — шкотски рок-музичар, член на групите „Скидс“ и „Биг кантри“.
2009	Егор Гајдар — руски економист и политичар.

17 декември

Настани

1538	Папата Павле III го екскомуницирал Хенри VIII од католичката црква. За возврат, Хенри ја укинал неговата јурисдикција и го иницирал осамостојувањето на Црквата на Англија.
1577	По налог на кралицата Елизабета I, Франсис Дрејк отпловил од Плимут, Англија, на тајна мисија да го истражи тихоокеанскиот брег на Америка.
1903	Во Северна Каролина, во САД, браќата Рајт го извршиле првиот лет со машина потешка од воздухот.
1970	Работничките протести во Полска против покачувањето на цените на храната биле крваво задушени со пукање во протестантите од војската и полицијата, при што загинале околу 40 луѓе, а стотици биле ранети.
1991	Турција, ги призна сите советски републики, кои прогласија независност.
1993	Финска ја призна Република Македонија. Претседателот Мауно Коивисто го објави признавањето на службен прием и му врачи акт и го овласти Министерството за надворешни работи да воспостави дипломатски односи со Македонија.
1989	Емитувана е првата епизода на „Симпсонови“.
2005	Република Македонија доби статус на кандидат за членка на Европската Унија.
2004	Избрана владата на Република Македонија, предводена од Владо Бучковски.

Родени

1749	Доменико Чимароза — италијански композитор, претставник на Неаполската оперска школа.
1770	Лудвиг ван Бетовен — германски композитор.
1887	Јозеф Лада — чешки сликар и писател.
1903	Ерскин Колдвел — американски писател.
1903	Џон фон Нојман — унгарско-американски математичар.
1936	Франциск — прв јужноамерикански и исусовски папа.
1940	Николае Лупеску — романски фудбалер.
1949	Пол Роџерс — англиски рок-пејач, член на групите Фри и Бед компани.
1951	Татјана Казанкина — руска и советска атлетичарка.
1952	Блаже Китанов — македонски поет.
1953	Александар Белјавски — советски, украински и словенечки шахист.
1958	Мајк Милс — американски рок-музичар.
1965	Јасна Шекариќ — српска натпреварувачка во спортско стрелање.
1973	Пола Ретклиф — британска атлетичарка.
1975	Мила Јовович — американска глумица и модел.
1980	Рафаел Шмиц — бразилски фудбалер.
1982	Стефан Ласме — габонски кошаркар.
1986	Бесарт Ибраими — македонски фудбалер.
1988	Јан Зомер — швајцарски фудбалски голман.
1992	Алекс Дујшебаев — шпански ракометар.
1991	Том Вокер — британски поп-музичар.
1995	Гершон Јабуселе — француски кошаркар.
2000	Весли Фофана — француски фудбалер.

Починале

1187	Грегориј VIII — римски папа.
1273	Џалалудин Руми — персиски исламски поет — правник и теолог.
1830	Симон Боливар — јужноамерикански борец за независност.
1897	Алфонс Доде — француски писател.
1881	Луис Хенри Морган — американски етнолог и социолог.
1907	Вилијам Томсон Келвин — англиски физичар.
1919	Пјер Огист Реноар — француски сликар.
1933	Тубтен Ѓацо — тринаесеттиот далај-лама.
1987	Ѓорѓи Гаврилски — прв примариус и прв специјалист по општа медицина во Македонија.
1987	Маргарет Јурсенар — француска писателка, романописец — есеист — драматург.
2011	Сезарија Евора — јужноафриканска пејачка.
2015	Слободан Чашуле — македонски новинар и политичар.

18 декември

Настани

1828	Силен земјотрес го разурна јапонскиот град Нагаока, при што загинаа 30.000 луѓе.
1958	Лансиран SCORE, првиот комуникациски сателит во орбита околу Земјата
1965	Девет африкански држави ги прекинаа дипломатските односи со Велика Британија, откако Лондон му даде поддршка на расистичкиот режим во Родезија.
1970	Во Италија е усвоен Законот за развод на бракот и покрај големото противење на Католичката црква.
1994	Поранешниот американски претседател, Џими Картер пристигна на сараевскиот аеродром, со што ја започна втората етапа од својата посредничка мисија во БиХ.
1865	Укинато е ропството во Соединетите Американски Држави.
1956	Јапонија е примена за член на Организацијата на Обединетите нации.
1941	Во Вашингтон почна конференцијата на претставниците на 26 држави - сојузнички во Втората светска војна. Беше решено на 1 јануари 1942 година да се објави декларација на сојузниците за тоа дека ќе ја продолжат војната против силите на Оската и против нивните приврзаници сè до нивната капитулација и дека нема да се склучува примирје со непријателот.
1942	Бугарската полиција ги открива и апси членовите на покраинскиот комитет на КПЈ за Македонија народните херои Мирче Ацев и Страшо Пинџур (кои подоцна на ѕверски начин се убиени). Во истата акција запленета и печатницата на ПК КПЈ за Македонија „Гоце Делчев“.

Родени

1392	Јован VIII Палеолог — претпоследен византиски цар.
1786	Карл Марија фон Вебер — германски композитор и диригент.
1879	Паул Кле — швајцарско-германски сликар.
1913	Вили Брант — западногермански политичар, претседател на Социјалдемократската партија на Германија.
1946	Милена Зупанчич — словенечка глумица.
1963	Бред Пит — американски глумец.
1954	Улрих Рот — гитарист, еден од пионерите на неокласичниот хеви-метал.
1966	Џанлука Паљука — италијански фудбалски голман.
1969	Сантјаго Кањизарес — шпански фудбалски голман.
1968	Рикардо Питис — италијански кошаркар.
1971	Аранча Санчес Викарио — шпанска тенисерка.
1974	Вики Миљковиќ — српска пејачка.
1987	Пјотр Новаковски — полски одбојкар.
2001	Били Ајлиш — американска поп-музичарка.

Починале

1406	Чандарли Али-паша — Голем везир на Отоманското Царство.
1829	Жан Батист Ламарк — француски природонаучник и филозоф.
1892	Ричард Овен — истакнат англиски биолог и палеонтолог.
1995	Конрад Цузе — германски научник, еден од изумителите на сметачот.
1932	Едуард Бернштајн — германски социјалдемократски теоретичар.
1945	Климе Стојоски — македонски партизан.
1975	Теодосиј Добжански — руско-американски научник.
2003	Бранко Хорват — хрватски економист.
2006	Џозеф Барбера — американски аниматор и режисер.
2008	Иван Рабузин — хрватски сликар.
2009	Оскар Данон — југословенски композитор и диригент.
2011	Вацлав Хавел — чешки писател и политичар.
2015	Слободан Чашуле — македонски новинар и политичар.
2016	За За Габор — американска глумица со унгарско потекло.
2018	Пени Маршал — американска режисерка.
2022	Тери Хол — англиски рок-музичар, член на групата The Specials

19 декември

Настани

1940	Како врховен командант на Вермахтот, Адолф Хитлер ја потпиша Директивата бр. 1, за напад на Советскиот Сојуз, позната во историјата на како „План Барбароса“.
1942	Во манастирот „Св. Никола“ во с. Прилепец, прилепско, во борба против бугарската окупаторска војска и полиција, откако беа предадени, загинаа деветмина борци на партизанскиот одред „Ѓорче Петров“. Борбата на Прилепец, претставува легенда за херојството на македонските партизани во борбата за слобода.
1991	На патот Скопје - Белград загина Јордан Мијалков, првиот министер за внатрешни работи во независна Македонија.
1997	Во Индонезија се урна авион „Боинг 737“ на сингапурската авиокомпанија „Силк ер“, кој летал од Сингапур за Џакарта. Во несреќата загинаа 104 лица.

Родени

1849	Филип V — крал на Шпанија.
1910	Жан Жене — француски писател.
1915	Едит Пјаф — француска пејачка.
1920	Лазар Мојсов — македонски и југословенски политичар.
1921	Блаже Конески — македонски академик, писател, поет и научник.
1941	Морис Вајт — американски музичар.
1944	Алвин Ли — англиски рок-музичар.
1957	Кевин Мекхејл — американски кошаркар.
1958	Веселин Вуковиќ — српски и југословенски ракометар и тренер.
1963	Тил Швајгер — германски глумец.
1964	Арвидас Сабонис - литвански и советски кошаркар.
1966	Алберто Томба — италијански скијач.
1973	Врбица Стефанов - македонски кошаркар.
1985	Гери Кејхил — англиски фудбалер.
1987	Карим Бензема — француски фудбалер.
1988	Алексис Санчес — чилеански фудбалер.
1988	Никлас Ландин Јакобсен — дански ракометен голман.
1996	Франк Кесие— фудбалер од Брегот на слоновата коска.
1997	Фикајо Томори — англиски фудбалер.
1997	Габриел — бразилски фудбалер.

Починале

1370	Урбан V — римски папа.
1848	Емили Бронте — англиска писателка.
1907	Димитар Поп-Георгиев Беровски — македонски револуционер.
1951	Андре Жид — француски романописец, есеист и критичар.
1991	Јордан Мијалков — прв министер за внатрешни работи на независна Република Македонија.
1996	Марчело Мастројани — италијански глумец.
2002	Александар Сариевски — македонски народен пејач и композитор.
2006	Гоце Николовски — македонски пејач на народна музика.
2013	Ружица Сокиќ — српска и југословенска глумица.
2021	Горан Собин — хрватски и југословенски кошаркар.

20 декември

Настани

1582	По неколку други европски земји, и во Франција е воведен грегоријанскиот календар, со прескокнување на 10 дена, и сметајќи го денот по 9 декември како 20 декември.
1830	Учесниците на Лондонската конференција, на која беа застапени Британија, Франција, Австрија, Прусија и Русија, се согласија за одделување на Белгија и Холандија, по востанието што го кренаа Белгијците, за да формираат независна држава.
1994	Непопусливоста во разговорите меѓу руското и чеченското раководство доведе до жестоки борби во главниот град на Чеченија, Грозни и до стотици загинати невини граѓани.
1902	Француските научници Марија и Пјер Кири лабораториски издвоија нов елемент - радиум што го открија уште во 1898 година. Тие тогаш, само утврдија дека радиумот постои, но беа потребни низа години голема работа, трпеливост и самооткажување додека, Марија Кири успеа лабораториски да ги издвои чистите честички на радиумот. Во 1903 година Марија и Пјер Кири ја добија Нобелова награда за физика.

Родени

1699	Кристоф Томас Шефлер — германски фрескописец.
1902	Васил Иљоски — македонски писател.
1909	Андон Дуков — македонски партизан во НОБ и сликар.
1908	Петар Шапкарев — бугарски економист.
1915	Илија Џувалековски — македонски глумец.
1917	Дејвид Бом — американски физичар.
1923	Ацо Шопов — македонски писател и академик.
1925	Властимир Николовски — македонски композитор.
1928	Сервет Салиу — македонски политичар.
1956	Дамир Десница — хрватски и југословенски фудбалер.
1957	Ана Виси — грчка и кипарска пејачка.
1957	Били Брег — англиски рок-музичар.
1957	Мајк Ват — американски рок-музичар.
1969	Абдилаќим Адеми — македонски политичар.
1979	Мајкл Роџерс — австралиски велосипедист.
1980	Ешли Кол — англиски фудбалер.
1980	Мартин Демикелис — аргентински фудбалер.
1980	Михаел Албасини — швајцарски велосипедист.
1991	Жоржињо — бразилско-италијански фудбалер.
1995	Умут Мераш — турски фудбалер.
1998	Килијан Мбапе — француски фудбалер.

Починале

217	Зефирин — римски папа.
1355	Стефан Душан — српски цар.
1937	Ерих Лудендорф — офицер во германската армија.
1982	Артур Рубинштајн — полско-американски пијанист.
1996	Карл Сејган — американски астроном.

21 декември

Настани

1991	Во Минск, БССР формирана е Заедницата на независни држави.
1994	Група селани во Перу, открија 30 добро сочувани мумии од периодот пред Инките, во една пештера, во југоисточниот дел на земјата. Археолозите веруваат дека, откриените мумии се стари 800 години.
1994	Русија успешно ја тестира новата интерконтинентална ракета на полигонот во Плесецк, во северниот регион Архангел. Ракетата „Топол-М“, претставува прва ракета целосно направена во Русија, која ќе ги замени седумте поранешни видови на ракети што беа произведени во Украина.
1968	Соединетите Американски Држави го лансираа кон Месечината вселенскиот брод „Аполо 8“ со човечки екипаж (Френк Бормен, Џемс Ловел и Вилијам Андерс). Бродот десет пати ја обиколи Месечината и на 27 декември 1968 година, успешно се спушти на Земјата.
1945	Грчката жандармерија го уапси секретарот на реонскиот комитет на КПГ, Таки Белчев и офицерот на ЕЛАС, Понто Влахов од селото Пилкати, Костурско. Идниот ден во селото Калевишта, костурско на ѕверски начин беа убиени.

Родени

1879	Јосиф Сталин — советски државник и политичар.
1880	Донка Ушлинова — македонска револуционерка.
1906	Игњат Крстевски — македонски градежен инженер.
1914	Иван Генералиќ — југословенски и хрватски сликар.
1917	Хајнрих Бел — германски писател, добитник на Нобеловата награда во 1972 година.
1922	Мито Хаџивасилев - Јасмин — македонски револуционер.
1924	Крум Томовски — македонски академик.
1937	Џејн Фонда — американска глумица.
1940	Френк Запа — американски рок-музичар.
1941	Џон Хикс — американски џез-музичар.
1942	Ху Ѓинтао — претседател на НР Кина.
1947	Пако де Лусија — шпански гитарист.
1953	Светислав Басара — српски писател.
1954	Крис Еверт — американска тенисерка.
1959	Флоренс Грифит Џојнер — американска атлетичарка.
1967	Михаил Сакашвили — претседател на Грузија.
1990	Милош Ќук — српски ватерполист.
1996	Бен Чилвел — англиски фудбалер.
2000	Јам Мадар — израелски кошаркар.

Починале

1375	Џовани Бокачо — славен италијански писател и хуманист.
1401	Мазачо — италијански уметник.
1881	Франческо Ајец — истакнат италијански академски сликар и портретист
1940	Френсис Скот Фицџералд — американски писател .
1987	Виктор Аќимовиќ — југословенски и македонски публицист.
2006	Сапармурат Нијазов — туркменистански автократ.
2014	Васил Шишков — македонски глумец, син на глумецот Ристо Шишков.
2019	Емануел Унгаро — француски моден творец.

22 декември

Настани

1514	Диего Веласкес де Куељар го основа градот Тринидад во Куба.
1808	Лудвиг ван Бетовен ја одржал премиерата на својата Петта симфонија во Виена.
1849	Во последен миг е откажано погубувањето на Фјодор Достоевски.
1943	Се одржа прв конгрес на Народноослободителниот младински сојуз на Македонија (НОМСМ). Одлуките на овој конгрес имаа за цел да ја засилат борбата против окупаторот, да се ангажира младината во создавањето на народната власт, да работи на културното-просветното поле и друго.
1999	Основана е Либералната партија на Македонија.
2008	Љубомир Фрчковски е осуден за клевета, навреда и омаловажување на Никола Груевски, изнесени во колумна во весникот „Дневник“.

Родени

1639	Жан Расин — француски драмски писател.
1756	Јохан Фридрих Пфаф — германски математичар, професор на Карл Фридрих Гаус.
1858	Џакомо Пучини — италијански оперски композитор.
1876	Филипо Томазо Маринети — италијански поет и теоретичар, основач на футуризмот.
1908	Кочо Рацин — македонски поет и револуционер.
1915	Томо Томоски — македонски историчар и археолог, еден од водечките медиевисти во земјата.
1926	Хајрудин Крвавац — босански и југословенски филмски режисер.
1935	Семка Соколовиќ - Берток — југословенска глумица.
1940	Георги Ајановски — македонски писател.
1950	Зијах Соколовиќ - босански глумец.
1956	Соломон Паси — бугарски политичар.
1956	Галина Петрова — руска глумица.
1959	Џон Патитучи — американски џез-музичар.
1959	Бернд Шустер — германски фудбалер и тренер.
1960	Жан Мишел Баскија — француски сликар.
1963	Џузепе Бергоми — италијански фудбалер.
1967	Дан Петреску — романски фудбалер.
1981	Момир Илиќ — српски ракометар.
1990	Страхиња Милиќ — српски ракометар.
1990	Марко Ивовиќ — српски одбојкар.

Починале

69	Вителиј — римски цар.
1603	Мехмед III — отомански султан.
1880	Мери Ен Еванс — англиска писателка позната под псевдонимот Џорџ Елиот.
1936	Николај Островски — советски писател.
1989	Семјуел Бекет — ирски писател, драматург и поет.
2002	Џо Страмер — англиски музичар.
2004	Јосип Генералиќ — хрватски сликар.
2006	Ефтим Таковски — македонски новинар, писател и првиот портпарол на ВМРО-ДПМНЕ.

23 декември

Настани

1888	Винсент ван Гог си отсекол делче од левото уво.
1944	Во Скопје излезе првиот број на весникот „Бирлик“ на турски јазик, како орган на НОФ на Македонија.
1947	Откриен е транзисторот, кој физичарите Џон Бардин, Волтер Братин и Вилијам Шокли го развиле во лабораториите Бел во САД.
1991	Во Скопје е регистрирано здружението Млади европски федералисти на Македонија, со седиште во Скопје. За претседател е избран Нано Ружин.
1993	Официјално е отворена Амбасадата на Велика Британија во Република Македонија. За амбасадор, е наименуван Тони Милсон.

Родени

1777	Александар I — руски цар.
1790	Жан Франсоа Шамполион — француски египтолог.
1869	Иван Гарванов — бугарски револуционер.
1920	Мики Руни — американски глумец и комичар.
1925	Јаника Балаж — тамбураш од Војводина.
1929	Чет Бејкер — американски џез-трубач.
1950	Висенте дел Боске — шпански фудбалер и тренер.
1956	Микеле Алборето — италијански возач на Формула 1.
1964	Еди Ведер — американски рок-музичар, член на групата Перл џем (Pearl Jam).
1967	Карла Бруни — италијанско-француска пејачка и модел, сопруга на францускиот претседател Никола Саркози.
1968	Мануел Ривера-Ортис — порторикански фотограф.
1988	Јурај Саган — словачки велосипедист.
1997	Лука Јовиќ — српски фудбалер.

Александар Блажевски 1981

Починале

910	Свети Наум Охридски — македонски просветител и свештеник.
1906	Даме Груев — македонски национален деец - еден од основачите на ВМРО.
1953	Лаврентиј Берија — советски политичар, началник на НКВД во времето на сталинизмот.
2003	Драгољуб Ставрев — македонски политичар.
2007	Оскар Питерсон — американски џез-музичар.
2013	Јусеф Латиф — американски џез-музичар.
2020	Перо Квргиќ — хрватски глумец.
2022	Масимо Савиќ — хрватски поп-рок пејач.

24 декември

Настани

563	Базиликата Света Софија во Цариград, по два пожарa и три земјотреси во кои била двапати целосно и уште двапати делумно уништена, била повторно изградена и осветена од патријархот Евтихиј.
1294	Избран е папата Бонифациј VIII, по абдикацијата на Св. Целестин V.
1943	Претседателот на САД, Франклин Рузвелт соопшти дека, Двајт Ајзенхауер ќе командува со силите за време на инвазијата на Европа, окупирана од германските сили.
1951	Либија стана независна држава и се организира како уставно кралство со собрание и сенат. Идриз I се прогласува за крал на Либија.
1974	Во Велес е основан аматерскиот драмски театар „Јордан Хаџи Констатинов - Џинот“.
1993	Илјадници луѓе станаа бездомници, откако од Франција, па сè до делови на Украина, се забележани најголемите поплави во ова столетие.
1999	Малиот Принц од Антоан де Сент Егзипери е прогласена за „книга на XX век“ во Франција.

Родени

3	Галба — римски цар.
1166	Јован Безземниот — англиски крал.
1761	Селим III — отомански султан.
1784	Елена Павловна — руска принцеза.
1824	Петар Корнелиус — германски композитор.
1845	Георги I — грчки крал.
1861	Иван Хаџи Николов — македонски општественик и револуционер.
1868	Емануел Ласкер — германски шахист.
1883	Стојан Аралица — српски и југословенски сликар.
1901	Александар Фадеев — руски и советски писател.
1922	Ава Гарднер — американска глумица.
1945	Леми Килмистер — англиски рок-музичар, член на групата „Моторхед“.
1970	Адам Хаслет — американски писател.
1973	Еди Поуп — американски фудбалер.
1973	Стефани Мајер — американска писателка.
1933	Марија Поп-Ацева - Христова — македонски специјалист по микробиологија.
1971	Рики Мартин — порторикански пејач.
1981	Дима Билан — руски пејач.
1998	Алексис Мек Алистер — аргентински фудбалер.

Починале

427	Сисиниј Цариградски — Цариградски патријарх.
1524	Васко де Гама — португалски морепловец и истражувач.
1942	Жан Дарлан — генерал, Францускиот администратор за Северна Африка.
1982	Луј Арагон — француски писател.
1997	Тоширо Мифуне — јапонски глумец.
2008	Харолд Пинтер — англиски драматург, добитник на Нобеловата награда за литература.
2015	Вилијам Гест — американски пејач.

25 декември

Настани

800	Папата Лав III во Рим го крунисува франкискиот владетел Карло Велики за Свет римски цар, титула што ја носеле германските монарси сè до времето на Наполеон Бонапарт.
1066	Во Вестминстерската опатија во Лондон за англиски крал беше крунисан норманскиот војвода Вилијам I.
1688	Во Франција пребегал Јаков II, последниот англиски крал од династијата Стјуарди, тргнат од престолот поради апсолутистичката политика и натурање на римокатоличката вера.
1717	Се случила катастрофалната „Божиќна поплава“ — северозападна бура, што ги погодила крајбрежните предели на Холандија, Германија и Скандинавија вечерта воочи Божиќ. Во поплавата се удавиле вкупно 14.000 лица.
1741	Шведскиот физичар Андерс Целзиус ја создал скалата од 100 степени за мерење на температурата — Целзиусовата скала.
1776	Генералот Џорџ Вашингтон ги префрлил силите со кои командувал преку реката Делавер во Њу Џерси и неочекувано ги нападнал германските платеници кои во Американската војна за независност се бореле на страната на Британците.
1903	Во Софија излезе од печат книгата „За македонцките работи“ од македонскиот револуционер, публицист и јазичар Крсте Петков Мисирков. Во неа Мисирков ја истакнува и ја заштитува националната индивидуалност на македонскиот народ и неговото право на самостоен културен и национален развој. На едно место во книгата пишува: „Македонците, како посебен словенски народ, што низ вековите ја делел судбината заедно со соседните словенски и несловенски народи, си имаат сопствена национална историја и култура“.
1914	Во Првата светска војна на Западниот фронт стапи на сила легендарното неофицијално „божикно примирје“, кога група британски и германски војници го откажаа пукањето, излегувајќи од рововите и сретнувајќи се на ничија територија помеѓу завојуваните страни
1926	Јапонскиот регент принцот Хирохито го наследи престолот на Јапонија по смртта на неговиот татко, царот Јошихито.
1943	Британското министерство за надворешни работи во Втората светска војна му испрати телеграма на премиерот Винстон Черчил во која пишува: „Нашата политика мора да се потпре на фактот — партизаните ќе завладеат во Југославија. Тие се за нас, од воен аспект, од голема корист и мораме да им дадеме полна поддршка. Воените причини се поважни од политичките...“. Меѓутоа, ова нема да важи за македонските партизани од ДАГ во Егејска Македонија, кои подоцна ќе бидат гонети.
1971	Во пожар во еден хотел во Сеул, главниот град на Јужна Кореја, загинаа 139 луѓе.
1979	Советски трупи влегоа во Авганистан, во прва воена интервенција на Советскиот Сојуз надвор од Варшавскиот пакт, а официјална Москва ова го објасни како интервенција со цел да се спречи граѓанската војна во земјата.
1989	Сменетиот романски диктаторски пар Николае и Елена Чаушеску се стрелани во Трговиште по тајното и брзо судење.
1991	Михаил Горбачов поднесува оставка на местото претседател на СССР, и должноста му ја предава на Борис Елцин.
1991	Во Штип, во издание на Културно-просветната зедница на Штип, излезе првиот број на весникот „Опсерватор“.
1995	На парламентарните избори во Турција, победија исламистите од РЕФАХ (конзервативно - исламистичката партија за просперитет), на чело со водачот на партијата Неџмедин Ербакан.
1995	Во поплавите на истокот од Јужна Африка загинаа најмалку 124 лица.
1997	На Куба за првпат после три децении јавно е прославен Божиќ, а претседателот Фидел Кастро го прогласил тој ден за празник во чест на папата кој во јануари 1998 ја посетил Куба.
2000	Во пожар кој го зафати центарот на кинескиот град Луојанг животот го загубија најмалку 309 луѓе.
2003	При падот на патничкиот авион „Боинг 727“ во Атлантскиот Океан набрзо по полетувањето од Бенин кон Либан загинаа 138 патници и членови на екипажот, вклучувајќи 15 офицери на армијата на Бангладеш, додека 22 лица ја преживеаја несреќата.
2003	Звездан Јовановиќ го призна убиството на српскиот премиер Зоран Ѓинѓиќ.

Родени

1250	Јован IV Дука Ласкарис — никејски цар.
1642	Исак Њутн — англиски физичар, астроном и математичар.
1878	Јован Бабунски — србомански четнички војвода.
1882	Рајна Алексова — македонски фармацевт.
1899	Хамфри Богарт — американски филмски глумец.
1907	Кеб Келовеј — американски џез-пејач.
1918	Јоргос Ралис — премиер на Грција.
1923	Естреја Овадија - Мара — македонски народен херој.
1920	Јован Бошковски — македонски писател.
1925	Карлос Кастанеда — американски писател.
1943	Зафир Хаџиманов — македонски пејач и композитор.
1944	Жаирзињо — бразилски фудбалер.
1949	Сиси Спејсек — американска глумица.
1952	Павле Трајанов — македонски политичар.
1954	Ени Ленокс — шкотска пејачка, членка на групата „Јуритмикс“.
1956	Олег Дементиенко — македонски поет.
1967	Борис Новковиќ — хрватски поп-пејач.
1971	Дајдо — британска пејачка.
1976	Армин ван Бурен — холандски продуцент и диџеј на транс-музика.
1980	Блаженко Лацковиќ — хрватски ракометар.
1988	Ерик Гордон — американски кошаркар.
1990	Морено Мозер — италијански велосипедист.
1993	Столе Димитриевски — македонски фудбалски голман.

Починале

795	Адријан I — римски папа.
820	Лав V — византиски цар.
1683	Кара Мустафа паша — Голем везир на Отоманското Царство.
1921	Владимир Короленко — украински писател, хуманист и новинар.
1938	Карел Чапек — чешки писател.
1953	Артуш Черник — чешки писател, новинар и филмски и театарски критичар.
1956	Роберт Валзер — швајцарски писател.
1963	Тристан Цара — романско-француски писател и уметник.
1977	Чарли Чаплин — британски глумец и режисер, најголем артист на немиот филм.
1983	Хуан Миро — шпански сликар.
1989	Николае Чаушеску — романски комунистички политичар.
1995	Дин Мартин — американски глумец и пејач.
2006	Џејмс Браун — американски музичар, познат како „Кум на соулот“.
2016	Џорџ Мајкл — британски поп-пејач.

26 декември

Настани

1805	По победата кај Аустерлиц, Наполеон и го наметна на поразената Австрија понижувачкиот Пожунски мир, со кој и ги одзеде Венеција, Тирол и далматинското крајбрежје. За да го отстрани австриското влијание врз германските држави, францускиот цар ја создаде Рајнскиот Сојуз, сателитска држава на Франција.
1898	Пјер и Марија Кири го откриле радиоактивниот елемент радиум.
1942	Во околината на Кардица, Грција, е извршена смртната пресуда на шестемина македонски првоборци и комунисти: Ристо Андриовски, Живко Кенков, Наум Москов, Стасо Скивински, Наум Журков и Кољо Шекров. На овие револуционери им беше судено во Атина, на 12 декември 1942 година.
1943	Во селото Мрежичко, Мариовско, Првата македонско-косовска бригада го нападна бугарскиот граничен подотсек и граничната караула „Турски рид“. Притоа загинаа 24, беа ранети 14, а заробени осум бугарски војници.
1945	Во Солун е одржан пленум на Бирото на КПГ за Македонија и Тракија. На пленумот, кој траеше два дена, генералниот секретар на КПГ, Никос Захаријадис во својот говор, меѓу другото истакна дека туѓите сили треба да се повлечат од Грција, за да остане народот сам и суверено да ги реши своите проблеми. Во продолжение на говорот Захаријадис ја призна македонската организација НОФ, како демократска и антифашистичка и изрази готовност за соработка со неа.
1991	Сојузниот парламент на СССР на својата последна седница го објави своето распуштање. По напуштањето на преседателската функција, Михаил Горбачов го потпиша Указот со кој „атомското копче“, му го предаде на Борис Елцин.
2003	Катастрофален земјотрес во Бам, Иран. Загинаа 26.000 луѓе.
2004	Катастрофален земјотрес со јачина од 9,3 степени според Рихтеровата скала, го погоди дното на Индискиот Океан. Како последица на земјотресот и цунамите кои ги зафатија Индонезија, Шри Ланка, Индија и Тајланд, загинаа 186.983 лица, а 42.883 се сметаат за исчезнати. Овој настан се смета за најголема природна катастрофа во современата историја.
2012	Шинзо Абе по вторпат станува Премиер на Јапонија.

Родени

1734	Џорџ Ромни — англиски сликар.
1792	Чарлс Бебиџ — англиски математичар и пронаоѓач, татко на компјутерот.
1891	Хенри Милер — американски писател.
1893	Мао Це Тунг — кинески револуционер и претседател на владата на НР Кина.
1914	Ричард Видмарк — американски глумец.
1937	Михајло Маневски — министер за правда на Македонија.
1940	Едвард Прескот — американски економист, добитник на Нобеловата награда во 2004 година.
1947	Шан Ешноз — француски писател.
1951	Жарко Вараиќ — српски и југословенски кошаркар.
1951	Џон Скофилд — американски џез-музичар.
1963	Ларс Урлих — данско-американски рок-музичар, член на групата „Металика“.
1969	Томас Линке — германски фудбалер.
1975	Марсело Риос — чилеански тенисер.
1979	Хавиер Флоренсио — шпански велосипедист.
1989	Јохан Блејк — јамајски атлетичар.
1990	Арон Ремзи — велшки фудбалер.
1990	Денис Черишев — руски фудбалер.

Починале

268	Дионисиј — римски папа.
268	Зосим — римски папа.
1476	Галеацо Марија Сфорца — војвода на Милано.
1530	Захиредин Бабур — монголски цар.
1867	Јожеф Кошич — словенечки автор.
1890	Хајнрих Шлиман — германски археолог, кој ги открил Троја и Микена.
1923	Дитрих Екарт — германски политичар.
1966	Гуљелмо Стабиле — аргентински фудбалер.
1972	Хари Труман — 33. претседател на САД.
1973	Харолд Хотелинг — американски математичар, статистичар и економист.
1977	Хауард Хокс — американски филмски режисер.
1999	Куртис Мејфилд — американски соул и фанк музичар.
2006	Џералд Форд — 38. претседател на САД.

27 декември

Настани

1938	Во Скопје за првпат е изведена драмата „Парите се отепувачка“ од драмскиот писател Ристо Крле.
1945	Стапи во сила Договорот за основање Меѓународен монетарен фонд (ММФ), усвоен на Монетарната и финансиската конференција на Обединетите нации, во јули 1944 година, во Бретон Вудс, со учество на претставници од 44 земји, а со задача да ја унапредува меѓународната трговија, да воспоставува и да одржува валутна стабилност во светот.
1949	Холандската кралица Јулијана потпиша документ со кој и е даден суверенитет на Индонезија, по повеќе од три века холандска колонијална управа.
1979	Во Авганистан е извршен државен удар со директно воено мешање на СССР. Првпат Советскиот Сојуз, изврши интервенција во земја која е членка на Варшавскиот пакт.
1992	Магазинот „Тајм“ го именува Бил Клинтон за „човек на годината“.
1993	Најмалку 26 лица загинаа, а 16 исчезнаа, како последица од тајфунот „Нел“ што ги погоди јужните Филипини.

Родени

1571	Јохан Кеплер — германски астроном, математичар и физичар.
1717	Пиј VI — римски папа.
1822	Луј Пастер — француски хемичар и биолог.
1901	Марлен Дитрих — германска и американска глумица.
1918	Христо Брашнаров — македонски гинеколог, акушер и учесник во НОБ.
1931	Џон Чарлс — велшки фудбалер.
1942	Богољуб Петровиќ — српски и југословенски глумец.
1943	Живорад Јевтиќ — српски и југословенски фудбалер.
1946	Трифун Костовски — македонски стопанственик и поранешен градоначалник на Град Скопје.
1948	Оливие Бланшар — француски економист.
1950	Роберто Бетега — италијански фудбалер.
1980	Адријана Будимир — хрватска ракометарка.
1981	Никита Алексеев — руски хокеар.
1982	Терји Скибенес — гитарист на викиншката метал-група Тир од Фарските Острови.
1984	Жил Симон — француски тенисер.
1988	Хејли Вилијамс — американска пејачка, членка на групата „Paramore“.
1990	Милош Раониќ — канадски тенисер.

Починале

1534	Антонио да Сангало Постариот — италијански архитект од времето на ренесансата.
1585	Пјер Ронсар — француски писател од времето на ренесансата.
1743	Ијасент Риго — важен француски барокен сликар и портретист.
1911	Штерјо Михајлов — учесник во македонското револуционерно движење.
1923	Густав Ајфел — француски инженер и градител на познатата Ајфелова кула.
1836	Ханс фон Сект — висок офицер во германската армија.
1938	Осип Манделштам — руски и советски поет и есеист.
1952	Рамадан Зејнели — писател за деца од албанската националност во Македонија.
1978	Крис Бел — американски поп-рок музичар, член на групата „Биг стар“ (Big Star).
2011	Хелен Франкенталер — американска сликарка.

28 декември

Настани

1805	По победата кај Аустерлиц, Наполеон и го наметна на поразената Австрија понижувачкиот Пожунски мир, со кој и ги одзеде Венеција, Тирол и далматинското крајбрежје. За да го отстрани австриското влијание врз германските држави, францускиот цар ја создаде Рајнскиот Сојуз, сателитска држава на Франција.
1898	Пјер и Марија Кири го откриле радиоактивниот елемент радиум.
1942	Во околината на Кардица, Грција, е извршена смртната пресуда на шестемина македонски првоборци и комунисти: Ристо Андриовски, Живко Кенков, Наум Москов, Стасо Скивински, Наум Журков и Кољо Шекров. На овие револуционери им беше судено во Атина, на 12 декември 1942 година.
1943	Во селото Мрежичко, Мариовско, Првата македонско-косовска бригада го нападна бугарскиот граничен подотсек и граничната караула „Турски рид“. Притоа загинаа 24, беа ранети 14, а заробени осум бугарски војници.
1945	Во Солун е одржан пленум на Бирото на КПГ за Македонија и Тракија. На пленумот, кој траеше два дена, генералниот секретар на КПГ, Никос Захаријадис во својот говор, меѓу другото истакна дека туѓите сили треба да се повлечат од Грција, за да остане народот сам и суверено да ги реши своите проблеми. Во продолжение на говорот Захаријадис ја призна македонската организација НОФ, како демократска и антифашистичка и изрази готовност за соработка со неа.
1991	Сојузниот парламент на СССР на својата последна седница го објави своето распуштање. По напуштањето на преседателската функција, Михаил Горбачов го потпиша Указот со кој „атомското копче“, му го предаде на Борис Елцин.
2003	Катастрофален земјотрес во Бам, Иран. Загинаа 26.000 луѓе.
2004	Катастрофален земјотрес со јачина од 9,3 степени според Рихтеровата скала, го погоди дното на Индискиот Океан. Како последица на земјотресот и цунамите кои ги зафатија Индонезија, Шри Ланка, Индија и Тајланд, загинаа 186.983 лица, а 42.883 се сметаат за исчезнати. Овој настан се смета за најголема природна катастрофа во современата историја.
2012	Шинзо Абе по вторпат станува Премиер на Јапонија.

Родени

1713	Никола Луј де Лакај — француски астроном.
1856	Вудро Вилсон — претседател на САД.
1885	Владимир Татлин — руски и советски сликар и архитект.
1887	Валтер Рутман — германски експериментален режисер.
1888	Фридрих Мурнау — германски режисер.
1903	Џон фон Нојман — унгарско-американски математичар и физичар.
1934	Меги Смит — англиска глумица.
1950	Алекс Чилтон — американски поп-рок музичар, член на групата „Биг стар“ (Big Star).
1954	Дензел Вашингтон — американски глумец.
1961	Бошко Ѓуровски — македонски фудбалер.
1962	Мишел Петручијани — француски џез-музичар.
1972	Патрик Рафтер — австралиски тенисер.
1978	Џон Леџенд — американски пејач.
1981	Сиена Милер — британско-американска глумица.
1982	Милан Барош — чешки фудбалер.
1990	Маркос Алонсо Мендоса — шпански фудбалер.

Починале

1694	Марија II — кралица на Англија.
1703	Мустафа II — отомански султан.
1925	Сергеј Александрович Есенин — руски поет.
1937	Морис Равел — француски композитор.
1945	Теодор Драјзер — американски писател.
1984	Сем Пекинпо — американски филмски режисер.
2001	Џемаил Максут — македонски театарски и филмски глумец.
2001	Атанас Петровски — македонски филмски режисер и продуцент.
2004	Сузан Зонтаг — американска писателка.
2005	Стево Жигон — југословенски и српски глумец.
2010	Атина Бојаџи — македонска маратонка во пливање.
2015	Леми Килмистер — англиски рок-музичар, член на групата „Моторхед“.
2015	Џон Бредбери — англиски рок-музичар, тапанар на ска-групата „Спешлс“ (The Specials).
2016	Деби Рејнолдс — американска глумица и пејачка.

29 декември

Настани

1943	Во местото Провањеница, во атарот на селото Канарево, кумановско, бугарската војска и полиција стрелала осум луѓе од селото Орах, еден од селото Канарево и еден од селото Длабочица. Притоа 77 луѓе од Орах биле интернирани во Бугарија.
1944	Основана Македонската стопанска банка.
1992	Долниот дом на холандскиот Парламент донел одлука за признавање на Република Македонија.
1993	Владите на Полска и на Република Македонија донеле одлуки за воспоставување дипломатски односи во ранг на вонредни и ополномоштени амбасадори.
1993	Исланд и на Република Македонија воспоставиле дипломатски односи.
1997	Во Хонгконг започнало систематско санитарно колење на целокупната популација на кокошки (1,25 милиони), за да се спречи ширењето на птичјиот грип.

Родени

1709	Елисавета — руска царица.
1721	Мадам де Помпадур — љубовница на Луј XV.
1800	Чарлс Гудјир — американски пронаоѓач кој го открил процесот на вулканизација на каучукот.
1809	Вилијам Гледстон — британски премиер.
1921	Добрица Ќосиќ — српски писател, академик и политичар.
1943	Рик Данко — канадски рок-музичар, член на групата „Бенд“.
1967	Еван Сеинфелд — американски музичар.
1969	Линус Торвалдс — создавачот на јадрото за оперативениот систем Линукс.
1972	Џад Ло — англиски глумец.
1978	Анџело Тејлор — американски атлетичар.
1978	Кирон Даер — англиски фудбалер.
1989	Кеј Нишикори — јапонски тенисер.
1998	Виктор Осимен — нигериски фудбалер.
1999	Франсиско Тринкао — португалски фудбалер.

Починале

1634	Клаудио Монтеверди — италијански ренесансен композитор.
1731	Брук Тејлор — англиски математичар.
1825	Жак Луј Давид — француски сликар, основач и главен претставник на класицизмот.
1834	Томас Малтус — англиски свештеник, демограф и економист.
1864	Саломон Милер — германски природонаучник.
1849	Дионисио Агуадо — шпански класичен гитарист и композитор од времето на романтизмот.
1891	Леополд Кронекер — германски математичар.
1920	Марко Цепенков — македонски собирач на народни умотворби.
1926	Рајнер Марија Рилке — германски писател.
1956	Андреја Карпузов — прв македонски магистер по фармација и прв аптекар во Македонија.
1981	Мирослав Крлежа — хрватски писател.
1984	Гвидо Тартаља — југословенски писател.
1986	Андреј Тарковски — руски и советски режисер.
1986	Харолд Макмилан — британски премиер.
1998	Томо Шијак — македонски сликар.
2008	Фреди Хабард — американски џез-музичар.
2022	Пеле — бразилски фудбалер.

30 декември

Настани

1911	Во Кина е укината монархијата, а на чело на новосоздадената република застана Сун Јат Сен, дотогашен привремен претседател и водач на кинеската Народна партија — Куоминтанг.
1943	Бугарските сили и контрачетниците од Куманово, Младо Нагоричане, Страцин, Крива Паланка, Врање, Пирот и од други места, го почнаа дејствувањето на кумановско-врањското подрачје за да ги уништат македонските, јужноморавските и косовските единици. Но, тие вешто го одбегнуваа судирот. Незадоволни од исходот на десетдневната акција, непријателските сили го собраа селаните на возраст од 19 до 50 години и повеќемина од нив интернираа во Бугарија.
1949	Во Скопје е формиран Балетскиот ансамбл при Македонскиот народен театар под раководство на Ѓорѓи Македонски и неговата соработничка Анелиза Асман.
1964	Основана е Конференцијата на Обединетите нации за трговија и развој - УНКТАД.
1996	Министерството за надворешни работи на Република Македонија соопшти дека Македонија и Оман воспоставиле дипломатски односи.
2006	Над поранешниот претседател на Ирак, Садам Хусеин била извршена смртна казна за злодела против човештвото.

Родени

1819	Теодор Фонтане — германски писател.
1865	Радјард Киплинг — англиски писател.
1905	Данил Хармс — руски писател.
1937	Гордон Бенкс — англиски фудбалер.
1958	Лав Дијас — филипински режисер.
1961	Бен Џонсон — канадски атлетичар.
1970	Гордана Нацева — македонска ракометарка.
1973	Ато Болдон — атлетичар од Тринидад и Тобаго.
1984	Леброн Џејмс — американски кошаркар.
1985	Ларс Бом — холандски велосипедист.
1988	Хуан Хосе Лобато — шпански велосипедист.
1994	Никола Милутинов — српски кошаркар.

Починале

1691	Роберт Бојл — ирски физичар и хемичар.
1909	Ѕоле Стојчев — македонски револуционер, борец против османлиската власт.
1937	Спас Мартинов — македонски револуционер.
1941	Ел Лисицки — руски сликар и архитект.
1944	Ромен Ролан — француски писател, драматург, музиколог и борец за мир и демократија.
1992	Михајло Лалиќ — црногорско-српски и југословенски писател.
1995	Богољуб Петровиќ — српски и југословенски глумец.
2004	Арти Шо — американски џез-музичар.
2006	Садам Хусеин — претседател на Ирак.

31 декември

Настани

1941	Во Струга, спроти новата 1942 година е испеана познатата песна „Денес над Македонија се раѓа" — денешната химна на Република Македонија.
1946	Донесен е првиот Устав на Народна Република Македонија.
2022	Хрватска го усвојува еврото како државна валута, исфрлајќи ја куната.

Родени

1378	Каликст III — римски папа.
1869	Анри Матис — француски сликар и вајар.
1931	Гил Мел — американски сликар и џез-музичар.
1937	Ентони Хопкинс — велшки филмски, телевизиски и сценски глумец.
1937	Милутин Шошкиќ — српски и југословенски фудбалер.
1941	Алекс Фергусон — шкотски фудбалски тренер.
1942	Енди Самерс — англиски рок-гитарист, член на групата Полис (Police).
1943	Џон Денвер — американски кантри-музичар.
1958	Вал Килмер — американски глумец.
1959	Пол Вестерберг — американски рок-музичар.
1959	Милан Јанковиќ — српски и југословенски фудбалер.
1970	Брајон Расел — американски кошаркар.
1978	Денис Чакар — турска глумица.
1985	Александра Херасименија — белоруска пливачка.
1988	Едвин Канка Ќудиќ — босански активист за човекови права.

Починале

192	Комод — римски цар.
335	Силвестер I — римски папа.
1510	Бјанка Марија Сфорца — царица на Светото Римско Царство.
1610	Лудолф ван Цојлен — германски математичар.
1877	Гистав Курбе — француски сликар.
1921	Јожеф Киш — унгарски писател.
1936	Мигел де Унамуно — шпански писател и филозоф.
1944	Дељо Марковски — македонски револуционер.
2015	Натали Коул — американска поп-пејачка.
2021	Бети Вајт — американска глумица.
2022	Бенедикт XVI — римски папа.

јануари - февруари - март - април - мај - јуни - јули - август - септември - октомври - ноември - декември

---

Начин на користење на предлошките во рубриката