Туркменски манат
| Туркменски манат | |
|---|---|
| Türkmen manady (на туркменски) | |
| ISO 4217 | |
| Код | TMT |
| Составници | |
| Подединица | |
| 1/100 | тенге (teňňe (на туркменски)) |
| Множина | Јазикот на кој припаѓа единицата нема граматички број. |
| Симбол | T |
| Банкноти | 1, 5, 10, 20, 50, 100, 500 |
| Монети | 1, 2, 5, 10, 20, 50 тенги, 1, 2 манати |
| Демографија | |
| Корисник/ци |  Туркменистан |
| Издавач | |
| Централна банка | Централна банка на Туркменистан |
| Мреж. место | cbt.tm |
| Вредност | |
| Инфлација | 8.5% |
| Извор | The World Factbook, проценето од 2012 година |
Манатот е валутата на Туркменистан. Воведен бил на 1 ноември 1993 година, заменувајќи ја руската рубља по стапка од 1 манат = 500 рубљи.[1] Кодот ISO 4217 бил TMM, а манатот бил поделен на 100 тенги. Понекогаш се користи кратенката m, на пример, 25.000 m е дваесет и пет илјади манати.
На 1 јануари 2009 година, новиот манат бил воведен со ISO 4217 код TMT по стапка од 5000 стари манати до 1 нов манат.[2]
Етимологија
[уреди | уреди извор]Зборот "манат" е позајмен од персискиот збор „мунат“ и зборот „монета“ преземен од Русите.[3] Исто така, „манат“ било името на советската рубља и во азербејџанскиот и во туркменскиот јазик.
Монети
[уреди | уреди извор]Во 1993 година, монетите биле воведени во апоени од 1, 5, 10, 20 и 50 тенги. Тенгите 1, 5 и 10 биле изработени во челик обложен со бакар со повисоки апоени во челик обложен со никел. Оваа прва низа монети траела кратко, бидејќи нивната метална вредност наскоро вредела повеќе од нивната вистинска номинална вредност. По периодот на висока инфлација, во 1999 година биле воведени нови монети од 500 и 1.000 манати. На сите монети од овој период морале да биде прикажана слика на претседателот според законот.
Банкноти
[уреди | уреди извор]Прв манат
[уреди | уреди извор]Во 1993 година биле воведени манатски записи во апоени од 1-, 5-, 10-, 20-, 50-, 100 и 500 манати, заменувајќи ја советската рубља. Потоа следувале записи за 1.000 манати во 1995 година и 5.000 и 10.000 манати во 1996 година. Во 2005 година, била воведена нова низа записи во апоени од 50, 100, 500, 1.000, 5.000 и 10.000 манати. Сите записи, со исклучок само на банкнотите од 1 и 5 манати, носат портрет на поранешниот претседател Сапармурат Нијазов. Сите туркменски банкноти се произведени од компанијата за печатење и банкноти „De La Rue“.
Прв манат (втор оптек)
[уреди | уреди извор]Во 2005 година била воведена нова низа на манатски банкноти. Тие првично биле наменети да го заменат првиот манат со фиксна стапка, со 1000 еднакви на 1 од првиот манат, но превреднувањето било одложено и овој оптек бил пуштено да циркулира со претходните манати. Низата записи биле воведена во апоени од 50-, 100-, 500-, 1.000-, 5.000 и 10.000 манати. Воведени биле и две нови монети во само две апоени, 500 и 1.000 манати. И банкнотите од манатот од прва и втора емисија циркулирале во тандем сè до издавањето на емисијата на Вториот манат (превреднуван) во 2009 година.
Втор манат
[уреди | уреди извор]Откако хиперинфлацијата значително ја девалвирал валутата, бил воведен нов манат со фиксен курс, заменувајќи го стариот манат со сооднос од 5000 стар М = 1 нов М. Банкнотите од оваа низа беа отпечатени во апоени од 1, 5, 10, 20, 50, 100 и 500 нови манати. Како дел од обидот на туркменската влада да го разбие култот на личноста на Нијазов и да помогне во политичкото разграничување на сегашното правило, само највисоко вреднуваната банкнота, 500 манати, носи портрет на поранешниот водач. Записите од 500 манати сè уште не се пуштени во оптек. Во другите апоени има слики од згради во Ашхабад или технолошки достигнувања (ТуркменСат 1) и портрети на Ахмед Санџар, Огуз Кан, Магтимгули Пираги и други ликови во туркменската историја.[4]
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Linzmayer, Owen (2012). „Turkmenistan“. The Banknote Book. San Francisco, CA: www.BanknoteNews.com.
- ↑ „Turkmenistan's 5000 manat to equal 1 manat after denomination“. 6 септември 2008.
- ↑ „Definition of Manat“. Dictionary by Merriam-Webster. Посетено на 22 септември 2020.
- ↑ Манаты без Туркменбаши, Аскар Турсунбаев, Гундогар Архивирано на 16 ноември 2017 г. (руски)
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Примероци од новата валута Архивирано на 28 август 2009 г. - слики од новиот манат од 2009 година
- Предлошка:CISCoins