Lihat sumber bagi IPv6

{{IPstack}}

'''Protokol Internet versi 6''' ('''IPv6/Camp-Camp''') merupakan versi terkini [[Protokol Internet]] (IP), [[protokol komputer|protokol komunikasi]] yang menyediakan pengenalan dan sistem lokasi untuk komputer pada rangkaian dan laluan trafik di seluruh Internet. IPv6 telah dibangunkan oleh [[Pasukan Petugas Kejuruteraan Internet]] (IETF) untuk menangani masalah jangka panjang [[kelelahan alamat IPv4]]. IPv6 adalah bertujuan untuk menggantikan [[IPv4]].<ref name="ipv6nz">{{Cite web|url=https://www.ipv6.org.nz/ipv6-faqs/|title=FAQs|author=New Zealand IPv6 Task Force|accessdate=26 October 2015|archive-date=2019-01-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20190129005124/http://www.ipv6.org.nz/ipv6-faqs/|url-status=dead}}</ref> Pada bulan Disember 1998, IPv6 menjadi Standard Draf untuk IETF,<ref name="rfc2460" /> yang kemudiannya mengesahkannya sebagai [[Piawai Internet]] pada 14 Julai 2017.<ref name="rfc8200" /><ref>{{cite web|url=https://www.internetsociety.org/blog/2017/07/rfc-8200-ipv6-has-been-standardized/ | title=RFC 8200 – IPv6 has been standardized | first=Aftab |last=Siddiqui |publisher=Internet Society | date=17 July 2017 |access-date=25 February 2018}}</ref>

Peranti di Internet diberikan [[alamat IP]] yang unik untuk pengenalpastian dan definisi lokasi. Dengan pertumbuhan Internet yang pesat selepas pengkomersialan pada tahun 1990-an, menjadi jelas bahawa lebih banyak alamat akan diperlukan untuk menyambungkan peranti daripada ruang alamat IPv4 yang tersedia. Menjelang tahun 1998, [[Pasukan Petugas Kejuruteraan Internet]] (IETF) telah memformalkan protokol pengganti. IPv6 menggunakan alamat [[128-bit]], secara teorinya membenarkan 2<sup>128</sup>, atau lebih kurang {{val|3.4|e=38}} alamat. Bilangan sebenar adalah lebih kecil, kerana pelbagai julat diperuntukkan untuk kegunaan khas atau dikecualikan daripada penggunaan sepenuhnya. Kedua-dua protokol ini tidak direka untuk saling beroperasi, dan komunikasi langsung di antara mereka adalah mustahil, merumitkan pergerakan ke IPv6. Walaubagaimanapun, beberapa [[mekanisme peralihan IPv6|mekanisme peralihan]] telah dirancang untuk membetulkan keadaan ini.

IPv6 menyediakan faedah teknikal yang lain selain ruang pengalamatan yang lebih besar. Khususnya, ia membenarkan kaedah peruntukan alamat hierarki yang memudahkan pengagregatan laluan di seluruh Internet, dan dengan itu menghadkan pengembangan routing tables. Penggunaan alamat multicast diperluaskan dan dipermudahkan, dan menyediakan pengoptimuman tambahan untuk penyampaian perkhidmatan. Pergerakan peranti, keselamatan, dan aspek konfigurasi telah dipertimbangkan dalam reka bentuk protokol.

Alamat IPv6 diwakili sebagai lapan kumpulan, dipisahkan oleh titik bertindih, empat digit [[nombor perenambelasan|heksadesimal]]. Perwakilan penuh boleh dipermudahkan dengan beberapa kaedah notasi; sebagai contoh, ''2001:0db8:0000:0000:0000:8a2e:0370:7334'' menjadi ''2001:db8::8a2e:370:7334''.

==Fungsi utama==
[[File:Ipv6 address leading zeros.svg|thumb|300px|Penguraian perwakilan [[alamat IPv6]] ke dalam bentuk perduaannya]]
IPv6 perupakan protokol [[Lapisan Internet]] untuk [[pensuisan paket]] [[antara rangkaian]] dan menyediakan transmisi [[datagram]] hujung ke hujung di pelbagai rangkaian IP, rapat dengan prinsip reka bentuk yang dibangunkan dalam protokol versi terdahulu, [[IPv4|Protokol Internet Versi 4]] (IPv4).

Di samping menawarkan lebih banyak alamat, IPv6 juga melaksanakan ciri-ciri yang tidak terdapat dalam IPv4. Ia memudahkan aspek konfigurasi alamat, penomboran semula rangkaian, dan pengumuman router apabila menukar pembekal sambungan rangkaian. Ia memudahkan pemprosesan paket dalam penghala dengan meletakkan tanggungjawab untuk pemecahan paket ke titik akhir. Saiz [[subnetwork|subnet]] IPv6 diselaraskan dengan menetapkan saiz bahagian pengenal hos alamat kepada 64 bit.

Rekabentuk alamat IPv6 ditakrifkan dalam {{IETF RFC|4291}} dan membolehkan tiga jenis penghantaran: [[unicast]], [[anycast]] dan [[multicast]].<ref name="Rosen kernel networking">{{Cite book|title=Linux Kernel Networking: Implementation and Theory| author=Rami Rosen | publisher=Apress | year=2014|isbn=9781430261971|location = New York|oclc=869747983}}</ref>{{rp|210}}

==Motivasi dan asal usul==

===kelelahan alamat IPv4===
[[Image:Ipv4 address.svg|right|300px|thumb|Penguraian perwakilan [[alamat IPv4]] ke dalam bentuk perduaannya]]
[[IPv4|Protokol Internet versi 4]] (IPv4) adalah versi [[protokol Internet]] yang pertama kali digunakan secara awam. IPv4 telah dibangunkan sebagai projek penyelidikan oleh [[DARPA|Defense Advanced Research Projects Agency]] (DARPA), satu [[agensi kerajaan|agensi]] [[Jabatan Pertahanan Amerika Syarikat]], sebelum menjadi asas kepada [[Internet]] dan [[Jaringan Sejagat]]. IPv4 termasuk sistem alamat yang menggunakan pengenal angka yang terdiri daripada 32 bit. Alamat ini biasanya dipaparkan dalam [[notasi bertanda empat]] sebagai nilai perpuluhan empat oktet, masing-masing dalam julat 0 hingga 255, atau 8 bit setiap nombor. Oleh itu, IPv4 menyediakan keupayaan menangani 2<sup>32</sup> atau kira-kira 4.3 bilion alamat. Kelelahan alamat tidak menjadi kebimbangan pada mulanya dalam IPv4 kerana versi ini dianggap sebagai ujian konsep rangkaian DARPA.<ref>{{cite video|title=Google IPv6 Conference 2008: What will the IPv6 Internet look like?|url=https://www.youtube.com/watch?v=mZo69JQoLb8|time=13:35}}</ref> Dalam dekad pertama operasi Internet, menjadi jelas bahawa kaedah perlu dibangunkan untuk memulihara ruang alamat. Pada tahun awal 1990an, walaupun selepas reka bentuk semula sistem alamat menggunakan model [[Classless Inter-Domain Routing|rangkaian tanpa kelas]], ia menjadi jelas bahawa ini tidak mencukupi untuk mengelakkan [[kelelahan alamat IPv4]], dan perubahan selanjutnya terhadap infrastruktur Internet diperlukan.<ref name=rfc1752>{{cite IETF |title= The Recommendation for the IP Next Generation Protocol|rfc=1752 |first=S.|last=Bradner|first2=A.|last2=Mankin|date=January 1995|publisher=[[Internet Engineering Task Force|IETF]]}}</ref>

Blok alamat peringkat tertinggi yang tidak ditetapkan terakhir 16 juta alamat IPv4 telah diperuntukkan pada bulan Februari 2011 oleh [[Internet Assigned Numbers Authority]] (IANA) kepada lima [[Pendaftaran Internet Serantau|pendaftaran Internet serantau]] (RIR). Walau bagaimanapun, setiap RIR masih mempunyai kolam alamat yang tersedia dan dijangka akan meneruskan dasar peruntukan alamat standard sehingga satu blok /8 [[Classless Inter-Domain Routing]] (CIDR) kekal. Selepas itu, hanya blok alamat 1024 (/22) akan disediakan daripada RIR kepada [[pendaftaran Internet tempatan]] (LIR). Sehingga September 2015, kesemua [[Asia-Pacific Network Information Centre]] (APNIC), [[RIPE NCC|Réseaux IP Européens Network Coordination Centre]] (RIPE_NCC), [[Latin America and Caribbean Network Information Centre]] (LACNIC), dan [[American Registry for Internet Numbers]] (ARIN) telah mencapai tahap ini.<ref>{{cite web|last=Rashid|first=Fahmida|title=IPv4 Address Exhaustion Not Instant Cause for Concern with IPv6 in Wings|url=https://www.eweek.com/c/a/IT-Infrastructure/IPv4-Address-Exhaustion-Not-Instant-Cause-for-Concern-with-IPv6-in-Wings-287643/|publisher=eWeek|accessdate=23 June 2012}}</ref><ref>{{cite news|last=Ward|first=Mark|title=Europe hits old internet address limits|url=https://www.bbc.co.uk/news/technology-19600718|publisher=BBC|accessdate=15 September 2012|work=BBC News|date=2012-09-14}}</ref><ref>{{cite web|last=Huston|first=Geoff|title=IPV4 Address Report|url=https://www.potaroo.net/tools/ipv4/}}</ref> Ini meninggalkan [[AFRINIC|African Network Information Center]] (AFRINIC) sebagai pendaftaran internet serantau tunggal yang masih menggunakan protokol biasa untuk mengedarkan alamat IPv4. Sehingga November 2018, peruntukan minimum AFRINIC adalah /22 atau 1024 alamat IPv4. [[Pendaftaran Internet tempatan|LIR]] boleh menerima peruntukan tambahan apabila kira-kira 80% dari semua ruang alamat digunakan.<ref>{{Cite web|url=https://my.afrinic.net/help/policies/afpol-v4200407-000.htm|title=African Network Information Center : -|website=my.afrinic.net|access-date=2018-11-28}}</ref>

RIPE NCC mengumumkan bahawa ia telah kehabisan alamat IPv4 sepenuhnya pada 25 November 2019,<ref>{{Cite web|url=https://www.ripe.net/publications/news/about-ripe-ncc-and-ripe/the-ripe-ncc-has-run-out-of-ipv4-addresses|title=The RIPE NCC has run out of IPv4 Addresses|last=news|first=Publication date: 25 Nov 2019-|last2=ipv4|website=RIPE Network Coordination Centre|access-date=2019-11-26|last3=Depletion|first3=Ipv4|last4=ipv6|last5=Release|first5=Press}}</ref> dan menggalak dengan besar pada kemajuan penggunaan IPv6.

Ia dijangkakan secara meluas bahawa Internet akan menggunakan IPv4 bersama IPv6 untuk masa depan yang dijangka.

==Penempatan==
{{Main|Penempatan IPv6}}
[[File:Rir-ipv6-allocation-rate.svg|thumb|Peruntukan IPv6 bulanan per [[pendaftaran Internet serantau]] (RIR)]]
Pengenalan [[Classless Inter-Domain Routing]] (CIDR) pada tahun 1993 dalam peralihan dan peruntukan alamat IP untuk Internet, dan penggunaan meluas [[network address translation]] (NAT), telah melambatkan [[kelelahan alamat IPv4]]. Fase akhir kelelahan bermula pada 3 Februari 2011.<ref name="IPv4 Address Report">{{cite web|url=http://www.potaroo.net/tools/ipv4/|title=IPv4 Address Report|publisher=Potaroo.net|accessdate=20 January 2012}}</ref> Universiti adalah antara penerima awal IPv6. [[Virginia Tech]] mengatur IPv6 di lokasi percubaan pada tahun 2004 dan sejak itu telah memperluaskan penempatan IPv6 di seluruh [[rangkaian kampus]]. Pada tahun 2016 82% daripada trafik di rangkaian mereka menggunakan IPv6. [[Imperial College London]] telah menjalankan percubaan dengan penempatan IPv6 sejak tahun 2003 dan pada tahun 2016 trafik IPv6 pada rangkaian mereka putara antara 20% dan 40%. Sebahagian besar trafik IPv6 ini dihasilkan melalui kerjasama [[Fizik zarah|fizik tenaga tinggi]] dan [[CERN]], yang bergantung sepenuhnya pada IPv6.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =3 }}</ref>

Sejak 2008, [[Sistem Nama Domain]] (DNS) menyokong IPv6. Pada tahun yang sama, IPv6 pertama kali digunakan dalam acara utama dunia semasa [[Sukan Olimpik 2008]] di Beijing.<ref name="beijing2008-pressrelease">{{cite press release|title=Beijing2008.cn leaps to next-generation Net |publisher=The Beijing Organizing Committee for the Games of the XXIX Olympiad |date=30 May 2008 |url=http://en.beijing2008.cn/news/official/preparation/n214384681.shtml |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090204051327/http://en.beijing2008.cn/news/official/preparation/n214384681.shtml |archive-date=4 February 2009 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{cite web|url=http://ipv6.com/articles/general/IPv6-Olympics-2008.htm|title=IPv6 and the 2008 Beijing Olympics|accessdate =15 August 2008|last=Das|first=Kaushik|year=2008|work=IPv6.com}}</ref> {{As of|September 2013}}, kira-kira 4% daripada nama domain dan 16.2% daripada rrangkaian di Internet mempunyai sokongan protokol IPv6.<ref name=hestat>{{cite web|title=Global IPv6 Deployment Progress Report|url=http://bgp.he.net/ipv6-progress-report.cgi|author=Mike Leber|publisher=Hurricane Electric|accessdate=19 October 2011|date=2 October 2010}}</ref> Pada tahun 2014, IPv4 masih membawa lebih daripada 99% [[trafik Internet]] seluruh dunia.<ref>{{cite web|last1=van Beijnum|first1=Iljitsch|title=IPv6 adoption starting to add up to real numbers: 0.6 percent|url=https://arstechnica.com/business/2014/08/ipv6-adoption-starting-to-add-up-to-real-numbers-0-6-percent/|website=Ars Technica|accessdate=9 April 2015|date=2014-08-28}}</ref><ref>{{cite web|author=David Frost|url=http://www.itwire.com/business-it-news/networking/46689-ipv6-traffic-volumes-going-backwards|title=Ipv6 traffic volumes going backwards|publisher=iTWire|date=20 April 2011|accessdate=19 February 2012}}</ref>

Penempatan IPv6 pada [[tulang belakang Internet]] sedang dijalankan. Pada tahun 2018, hanya 25.3% daripada kira-kira 54,000 sistem autonomi diiklankan kedua-dua IPv4 dan IPv6 awalan dalam pangkalan data [[Protokol Laluan Sempadan]] (BGP). Sebanyak 243 rangkaian diiklankan hanya satu awalan IPv6. Rangkaian transit tulang belakang Internet yang menawarkan sokongan IPv6 wujud di setiap negara di seluruh dunia, kecuali sesetengah kawasan [[Afrika]], [[Timur Tengah]] dan China.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018
 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =6 }}</ref> Menjelang pertengahan 2018 sesetengah ISP [[jalur lebar]] Eropah utama telah menempatkan IPv6 untuk majoriti pelanggan mereka. [[British Sky Broadcasting]] menyediakan lebih daripada 86% pelanggannya dengan IPv6, [[Deutsche Telekom]] mempunyai 56% penenpatan IPv6, [[XS4ALL]] di Belanda mempunyai penempatan sebanyak 73% dan di Belgium ISP jalur lebar [[VOO]] dan [[Telenet]] mempunyai penempatan IPv6 sebanyak 73% dan 63%.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018
 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =7 }}</ref> Di Amerika Syarikat, ISP jalur lebar [[Comcast]] mempunyai penempatan IPv6 sekitar 66%. Pada 2018 Comcast melaporkan kira-kira 36.1 juta pengguna IPv6, manakala [[AT&T]] melaporkan 22.3 juta pengguna IPv6.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018
 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | pages =7–8 }}</ref>

Pertukaran Internet (Internet exchanges) di Amsterdam dan Seattle adalah satu-satunya pertukaran besar yang menunjukkan statistik trafik IPv6 secara terbuka, yang pada Oktober 2018 menjejaki kira-kira 2.9% dan 7.7%, berkembang sekitar 1.9% dan -2.6% setiap tahun.<ref>{{Cite web|url=https://www.seattleix.net/statistics/|title=Traffic Graphs {{!}} www.seattleix.net|website=www.seattleix.net|language=en|access-date=2017-10-30}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://stats.ams-ix.net/sflow/index.html?type=;interval=yearly;counter=bps|title=AMS-IX - sFlow Statistics|website=stats.ams-ix.net|access-date=2019-03-19}}</ref> {{As of|2020|1|1|df=}}, peratusan pengguna yang mencapai perkhidmatan [[Google]] dengan IPv6 adalah kira-kira 30%<ref>{{cite web |title = IPv6 |url = http://www.google.com/ipv6/statistics.html |work = Google Statistics |accessdate = 2020-01-01}}</ref> dan sekitar 26% daripada Alexa Teratas 1000 pelayan web menyokong IPv6.<ref>{{Cite web |url=https://www.worldipv6launch.org/measurements/ |title=Measurements {{!}} World IPv6 Launch |website=www.worldipv6launch.org |language=en-US |accessdate = 2019-06-21}}</ref> Mengikut laporan [[Internet Society]] ''State of IPv6 Deployment 2018'' [[pembekal rangkaian mudah alih]] utama mendorong penggunaan IPv6. Di Jepun penyedia rangkaian mudah alih [[Nippon Telegraph and Telephone]] (NTT), [[KDDI]] dan [[SoftBank Group|SoftBank]] banyak ditekankan untuk penggunaan IPv6, manakala di India penggunaan IPv6 telah didahulukan oleh [[Jio]],<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =2 }}</ref> yang mempunyai rangkaian [[Evolusi Jangka Panjang|LTE]] yang merangkumi 29 negeri India dan mencapai 80% penduduk negara.<ref>{{citation |url=http://www.coai.com/content/reliance-jio-infocomm-limited|publisher=[[Cellular Operators Association of India]]|title=Reliance Jio Infocomm Limited}}</ref> Pada tahun 2018 Jio mempunyai anggaran 237.6 juta pengguna IPv6.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =7 }}</ref> Di Amerika Syarikat penggunaan IPv6 telah dirintis oleh [[Verizon Wireless]]. Pada tahun 2009 Verizon mandat operasi IPv6 dan mengurangkan IPv4 kepada keupayaan pilihan untuk perkakasan selular [[Evolusi Jangka Panjang|LTE]].<ref name="verizon">{{cite web|author=Derek Morr |title=Verizon Mandates IPv6 Support for Next-Gen Cell Phones |url=http://www.circleid.com/posts/20090609_verizon_mandates_ipv6_support_for_next_gen_cell_phones/ |publisher=CircleID|date=9 June 2009}}</ref> Verizon secara produktif menggunakan IPv6 merentasi rangkaian IPv4 sedia ada untuk mengelakkan kerumitan rangkaian yang timbul daripada rangkaian yang menggunakan ruang alamat IPv4 [[rangkaian persendirian]] yang sama. Sehingga 2018 80% trafik dari Verizon Wireless kepada penyedia kandungan utama adalah menggunakan IPv6.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018
 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =3 }}</ref>

Di Amerika Syarikat, sesetengah [[pusat data]] beralih ke rangkaian IPv6. Sejak 2018, Facebook telah menghapuskan IPv4 di pusat data, manakala [[Pengimbangan beban (pengkomputeran)|pengimbang beban]] yang menghadap rangkaian menerima trafik IPv4 dan IPv6.  [[LinkedIn]] dan [[Microsoft]] menyatakan hasrat untuk memindahkan rangkaian mereka ke IPv6.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =2 }}</ref> [[Google]], LinkedIn, dan [[Akamai]] sehingga 2018 menyebarkan IPv6 dalam rangkaian pusat data dan menyambung secara natif dengan pengguna akhir IPv6.<ref>{{Citation | title = State of IPv6 Deployment 2018 | publisher = [[Internet Society]]| year = 2018 | url = https://www.internetsociety.org/resources/2018/state-of-ipv6-deployment-2018/ | page =8 }}</ref>

Sesetengah kerajaan, termasuk [[kerajaan persekutuan Amerika Syarikat|Amerika Syarikat]] dan [[China]], telah mengeluarkan garis panduan dan keperluan untuk keupayaan IPv6.

== Lihat juga ==
* [[Protokol Internet]]

== Rujukan ==
{{reflist}}

== Pautan luar ==
{{Wikiversity|IPv6}}
* [https://www.haifux.org/lectures/187 IPv6 in the Linux Kernel] oleh Rami Rosen.
* [https://www.nro.net/news/ipv4-free-pool-depleted Free Pool of IPv4 Address Space Depleted]
* [https://www.google.com/intl/en/ipv6/ An Introduction and Statistics about IPV6]

{{tunas-kompu}}
{{Portal sains komputer}}
{{Rangkaian komputer}}
{{Authority control}}

[[Kategori:Protokol Internet]]
[[Kategori:Protokol lapisan Internet]]
[[Kategori:Protokol lapisan rangkaian]]