Giovanni Pico della Mirandola
Giovanni Pico della Mirandola nasquèt a Ferrara lo 24 de febrièr en 1463 e moriguèt lo 17 de novembre de 1494. Foguèt un umanista e pensaire forentin.
Biografia
[modificar | Modificar lo còdi]
Estudièt a l'universitat de Bolonha e, a 14 ans, publiquèt "Las decretalas". Viatjèt pel territòri italian e mai tard per França. Estudièt de lengas: grèc, arab, ebrèu e caldèu, li permetant de comprendre l'Alcoran, la Cabala, los oracles caldèus e los dialògs platonics dins los seus tèxtes originals.
En 1485, pendent la seuna demorança a París, legiguèt las òbras d'Averroès, lo filosòf e teologian asharita que introduguèt la pensada aristoteliciana en Occident. D'aquò li venguèt la idèa d'unificar las tradicions culturalas encara viventas dins aquela epòca. L'an seguent, de retorn en Itàlia, a sonque vint e tres ans, raubèt a Arezzo l'esposa de Giuliano Moriotto de Medicis, un parent dels Medicis florentins, a causa de que foguèt perseguit, atacat e ferrit.
A la fin de 1486 publiquèt a Roma las seunas Conclusiones philosophicae, cabalisticae et theologicae, conegudas coma las 900 tesis. Se tracta de nòu centas proposicions reculhida de divèrsas fonts culturalas, coma de filosòfs e teològians latins e tanban arabs, los peripateticians e los platonicians. Tanpauc excluguèt los pensaires esoterics, coma Hermes Trismegist, o los libres ebrieus. L'òbra se precedissiá d'una introduccion, que lo títol Discors sus la dignitat de l'òme, tèxte que venguèt un classic e ont Pico, formula tres dels ideals de la Renaissença: lo drech inalienable a la contradiccion, lo respècte per las diversitats culturalas e religiosas e, fin finala, lo drech a la creissença e enricament de la vida a partir de la diferéncia.
Quant a las tesis, la seuna intencion èra de demostrar que lo cristianisme èra lo punt de convergéncia de las tradicions culturalas, religiosas, filosoficas e teologicas mai diversas. La seuna intencion èra qu'aquelas nòu centas conclusions se discutisson a Roma après de l'Epitefania de 1487 pels doctes de tot lo mond per establir una patz filosofica entre los productors de totas las doctrinas.
Pasmens, tretze d'aquelas tesis foguèron consideradas "suspectada d'eretgia". Lo Papa los classifiquèt amb la magia cabalistica e enebiguèt de seguir mai al delà lo debat. Pico tenguèt pas de melhora idèa d'escriure una Apologia ont defendava aquelas tesis en question, alara los doctes clericals considerèron aquò coma un acte de supèrbia e obstinacion. Jutjat e condemnat per eretgia, Pico foguèt excomunicat, e deguèt fugir cap a França, on foguèt arrestat e conduch a la preson de Vincennes.
L'eritièr al tròn de França, e futur rei, Carles VIII, intercediguèt a la seuna favor e foguèt liberat. Après, acceptèt l'invitacion de Laurenç lo Magnific de Medicis (1449-1492, banquièr, politic e mecena italian), e s'installèt a Florença. En 1489 acabèt Heptaplus, recit mistic de la creacion de l'univèrs, que tracta de la genèsi cercant esclairir los seus sens mai amagats. Dos ans mai tard, amb vint e uèit ans, renoncièt als seus bens e se luirèt a una prigonda fervor religiosa. Lo papa Alexandre VI l'ademetèt un autre còp a la Glèisa catolica. Pasmens, Pico renoncièt a cap de las seunas tesis.
Intrèt dins l'òrde dels Dominicans, prenguèt los vestits pauc abans de la seuna mòrt, quand aguèt trenta e un ans, lo 17 de novembre de 1494.