Susumu Ohno

Susumu Ōno lub Ohno (jap. 大野乾 Ōno Susumu; ur. 1 lutego 1928, zm. 13 stycznia 2000) – urodzony w Seulu japoński biolog molekularny. Znany z hipotezy znanej jako prawo Ōna, która postuluje, że duplikacja genu uwalnia jedną z jego kopii od selekcji środowiska pozwalając tym samym na powstanie nowej funkcji. Znalezienie w genomie wielu kopii tego samego genu, podobnie jak śladów tetraploidyzacji (fazy z liczbą chromosomów 4n zamiast 2n) całych genomów (np. kręgowce w porównaniu z półstrunowcami oraz gatunki drożdży), potwierdziło zasadność prawa Ohna.

Życiorys

Susumu Ōno urodził się 1 lutego 1928 roku w Keijō, Chōsen (obecnie Seul, Korea Południowa), w Cesarstwie Japonii. Był drugim z pięciorga dzieci, synem ministra edukacji japońskiego protektoratu Korei. Rodzina powróciła do Japonii kontynentalnej po wojnie w 1945 roku. Później został obywatelem Stanów Zjednoczonych. Susumu Ōno ożenił się z muzyczką Midori Aoyamą w 1951 roku. Mieli dwóch synów i jedną córkę.

Jego pasja do nauki wywodziła się z trwającej całe życie miłości do koni. W 1949 roku uzyskał doktorat z weterynarii na Uniwersytecie Rolnictwa i Technologii w Tokio, a następnie doktorat i D.Sc na Uniwersytecie Hokkaido. W 1951 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych jako visiting scholar na UCLA, a w 1952 r. dołączył do nowego działu badawczego w City of Hope Medical Center, gdzie pozostał w aktywnych badaniach do 1996 r.

Wkład naukowy

Ōno postulował, że duplikacja genów odgrywa główną rolę w ewolucji w swojej klasycznej książce Evolution by Gene Duplication (1970). Podczas gdy późniejsze badania w przeważającej mierze potwierdziły kluczową rolę duplikacji genów w ewolucji molekularnej, badania mające na celu ocenę modelu Ōno w zakresie zachowania zduplikowanych genów (obecnie nazywane neofunkcjonalizacją) trwają i są bardzo aktywne. W 1956 roku odkrył również, że ciało Barra żeńskich jąder ssaków było w rzeczywistości skondensowanym chromosomem X. W Evolution by Gene Duplication zasugerował również, że genom kręgowców jest wynikiem jednej lub więcej duplikacji całego genomu; Warianty tej idei stały się znane jako hipoteza 2R (zwana również „hipotezą Ōna”). Wskazał, że chromosomy X ssaków są zachowane wśród gatunków. Obserwacje te nazywa się prawem Ōna. Spopularyzował również termin „śmieciowe DNA” dla segmentów DNA, które nie mają znanej funkcji.

W 1986 roku Ōno opublikował artykuł w czasopiśmie Immunogenetics, w którym badał związek między sekwencjami genetycznymi DNA a muzyką. „Onkogen SARC, złośliwy gen odkryty po raz pierwszy u kurczaków, powoduje raka również u ludzi. Kiedy Ōno przeniósł gen na muzykę, brzmiało to bardzo podobnie do Marsza żałobnego Chopina”. „Enzym (fosfoglicerynaza), który rozkłada cukier (glukozę) w organizmie, jawił się Ōnowi jako kołysanka. „Skrzypek nagrał tę melodię, a kiedy grają ją nauczyciele w przedszkolu w Tokio, ich dzieci ziewają i chętnie ucinają sobie drzemki” – powiedział Ōno. Biolog, bez formalnego wykształcenia muzycznego, „postanowił przypisać nuty zgodnie z masą cząsteczkową” i „umieścić cięższe cząsteczki na niższych pozycjach, a lżejsze cząsteczki wyżej”. Ponieważ DNA składa się z czterech podjednostek, odwzorował każdą z nich na dwie pozycje na pięciolinii w formie oktawy. Odkrył, że im bardziej rozwinięty jest organizm, tym bardziej skomplikowana jest muzyka. Miał nadzieję, że „znajdzie jakiś podstawowy wzorzec, który rządzi wszelkim życiem… to wszystko”.

Zobacz też

• duplikacja

Linki zewnętrzne

• https://web.archive.org/web/20060901144017/http://newton.nap.edu/html/biomems/sohno.html

Bibliografia

• Sex Chromosomes and Sex-Linked Genes (1967)
• Evolution by Gene Duplication (1970)
• Major Sex-Determining Genes (1979).