Mikołaj Witczak
Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 kwietnia 1976 |
Odznaczenia | |
Mikołaj Franciszek Witczak (ur. 2 lipca 1896 we Wrocławiu, zm. 25 kwietnia 1976 w Rybniku) – polski działacz społeczny i przedsiębiorca, działacz plebiscytowy, powstaniec śląski.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Mikołaj Franciszek Witczak urodził się we Wrocławiu. Był synem pochodzącego z Wielkopolski Mikołaja seniora i Niemki, Marii Anny von Adlersfeld[1]. Miał czwórkę rodzeństwa, jednak wieku dorosłego dożył jedynie sam Mikołaj i jego młodszy brat Józef.
Działał w POW Górnego Śląska. Był organizatorem 2 „Południowego” Pułku Strzelców Rybnickich, szefem referatu organizacyjnego w Piotrowicach. W czasie I powstania śląskiego dowodził, wspólnie z Janem Wyglendą, w potyczce pod Godowem, natomiast podczas II powstania kierował zdobyciem Wodzisławia[2]. W latach 1920–1921 był inspektorem Centrali Wychowania Fizycznego na powiaty: rybnicki, raciborski i pszczyński. W trakcie III powstania pełnił funkcję zastępcy dowódcy Grupy „Południe”.
W okresie międzywojennym był współwłaścicielem uzdrowiska w Jastrzębiu-Zdroju. Był działaczem Związku Powstańców Śląskich.
W związku z wybuchem II wojny światowej, z obawy przed niemieckimi prześladowaniami, razem z bratem zdecydował się opuścić Polskę[3]. Służył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. W 1946 wrócił do kraju, był kilkakrotnie aresztowany.
Jego żoną była pochodząca z Czech malarka Jarmila Růžena Witczak z domu Totušek (1908–1976). W 2023 w sanatoryjnej części Jastrzębiu-Zdroju odsłonięto mural upamiętniający postacie Mikołaja i jego żony[4].
Zmarł 25 kwietnia 1976 w Rybniku, dzień po śmierci Jarmily. Oboje zostali pochowani na cmentarzu parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jastrzębiu-Zdroju.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Niepodległości z Mieczami
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[3]
- Krzyż Walecznych
- Śląski Krzyż Powstańczy
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ To dzięki niemu powstał nasz Park Zdrojowy.... 2021-08-20. [dostęp 2021-12-29].
- ↑ Wyglenda Jan: Plebiscyt i powstania śląskie. 1966.
- ↑ a b Jarosław Mrożkiewicz: Zapomniany życiorys śląskiego powstańca Mikołaja Witczaka jr. : "Wspomnienia" i "Przyczynki". 2006. ISBN 83-923629-1-8.
- ↑ Witczakowie na pięknym muralu w Jastrzębiu-Zdroju. Prowadzili popularne uzdrowisko, po wojnie w PRL uznani za wrogów ludu - zdjęcie nr 1 [online], rybnik.wyborcza.pl [dostęp 2024-10-13] (pol.).
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska
- Ludzie związani z Jastrzębiem-Zdrojem
- Ludzie urodzeni we Wrocławiu
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości z Mieczami
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Śląskim Krzyżem Powstańczym
- Odznaczeni Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Polacy pochodzenia niemieckiego
- Polscy działacze narodowi na Śląsku
- Uczestnicy I powstania śląskiego
- Uczestnicy III powstania śląskiego
- Urodzeni w 1896
- Zmarli w 1976
- Żołnierze Polskich Sił Zbrojnych