Papieska elekcja 1187 (Klemens III)

Papieska elekcja 1187 (druga)

Daty i miejsce
19 grudnia 1187
Piza
Główne postacie
Dziekan	Konrad von Wittelsbach CanReg (nieobecny)
Prodziekan	Paolo Scolari (do wyboru na papieża) Thibaud de Vermandois OSBCluny (po wyborze nowego papieża)
Protoprezbiter	Giovanni Conti da Anagni (nieobecny)
Protoprezbiter elektorów	Laborans de Panormo
Protodiakon	Giacinto Bobone
Wybory
Liczba głosowań	2
Liczba elektorów • uczestnicy • nieobecni	9 11
Wybrany papież
Paolo Scolari Przybrane imię: Klemens III

Papieska elekcja 19 grudnia 1187 – odbyła się po krótkim pontyfikacie Grzegorza VIII. W jej wyniku papieżem został Klemens III z rzymskiego rodu Scolari.

Lista elektorów

Grzegorz VIII zmarł 17 grudnia 1187 roku w Pizie po zaledwie dwumiesięcznym pontyfikacie. Na podstawie dostępnych danych najbardziej prawdopodobne wydaje się, że Święte Kolegium liczyło wówczas 21 kardynałów, z czego 9 było obecnych w Pizie przy śmierci Grzegorza VIII:

• Paolo Scolari (nominacja kardynalska: 22 września 1179) – kardynał biskup Palestriny; archiprezbiter bazyliki liberiańskiej
• Thibaud de Vermandois OSBCluny (1184) – kardynał biskup Ostia e Velletri
• Laborans de Panormo (22 września 1173) – kardynał prezbiter S. Maria in Trastevere
• Melior OSBVall (16 marca 1185) – kardynał prezbiter Ss. Giovanni e Paolo; kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego
• Giacinto Bobone (23 grudnia 1144) – kardynał diakon S. Maria in Cosmedin; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów
• Graziano da Pisa (23 września 1178) – kardynał diakon Ss. Cosma e Damiani
• Ottaviano di Paoli (18 grudnia 1182) – kardynał diakon Ss. Sergio e Bacco
• Pietro Diana (16 marca 1185) – kardynał diakon S. Nicola in Carcere
• Radulf Nigellus (16 marca 1185) – kardynał diakon S. Giorgio in Velabro

Pięciu elektorów było nominatami Lucjusza III, trzech Aleksandra III, a jeden Lucjusza II.

Nieobecni

Jedenastu kardynałów było nieobecnych w Pizie:

• Konrad von Wittelsbach CanReg (18 grudnia 1165) – kardynał biskup Sabiny; prymas Świętego Kolegium Kardynałów; arcybiskup Moguncji i arcykanclerz Niemiec
• Henri de Marsiac OCist (marzec 1179) – kardynał biskup Albano; legat papieski w Niemczech
• Giovanni Conti da Anagni (20 grudnia 1158) – kardynał prezbiter S. Marco; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów
• Guillaume de Champagne (marzec 1179) – kardynał prezbiter S. Sabina; arcybiskup Reims; legat papieski we Francji; przewodniczący Rady Królewskiej Francji
• Ruggiero di San Severino OSB (1180) – kardynał prezbiter S. Eusebio; arcybiskup Benewentu
• Pandolfo Roberti CanReg (18 grudnia 1182) – kardynał prezbiter Ss. XII Apostoli; kanonik kapituły w Lukce
• Albino CanReg (18 grudnia 1182) – kardynał prezbiter S. Croce in Gerusalemme; wikariusz Spoleto
• Adelardo Cattaneo (16 marca 1185) – kardynał prezbiter S. Marcello; legat papieski w Ligurii
• Bobo (18 grudnia 1182) – kardynał diakon S. Angelo in Pescheria; legat papieski we Francji
• Soffredo CanReg (18 grudnia 1182) – kardynał diakon S. Maria in Via Lata; legat papieski we Francji
• Gerardo CanReg (18 grudnia 1182) – kardynał diakon S. Adriano; wikariusz Rzymu

Sześciu nieobecnych mianował Lucjusz III, trzech Aleksander III a jednego Adrian IV.

Zmarły w trakcie sediswakancji

• Rolando (16 marca 1185) – kardynał diakon S. Maria in Portico (zmarł 18 grudnia 1187, prawdopodobnie w Weronie)

Wybór Klemensa III

Kardynałowie obecni w Pizie zebrali się dwa dni po śmierci Grzegorza VIII by dokonać wyboru jego następcy. W pierwszym głosowaniu kardynał Thibaud z Ostii został wybrany, ale odmówił. W drugim podejściu 19 grudnia 1187 jednomyślnie wybrano sędziwego rzymskiego kardynała Paolo Scolari. Mimo złego stanu zdrowia przyjął on wybór i przybrał imię Klemens III. 7 stycznia 1188 roku został koronowany w pizańskiej katedrze.

Bibliografia

• Elfriede Kartusch, Das Kardinalskollegium in der Zeit von 1181-1227, Wiedeń 1948
• Ian Stuart Robinson, The Papacy, 1073-1198: Continuity and Innovation, Cambridge 1990
• Ambrogio Piazzoni, Historia wyboru papieży, Wyd. M, Kraków 2003, s. 175
• Werner Maleczek, Papst und Kardinalskolleg von 1191 bis 1216, Wiedeń 1984
• Klaus Ganzer, Die Entwicklung des auswärtigen Kardinalats im hohen Mittelalter, Tybinga 1963
• Johannes M. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912

Uzupełniające źródła internetowe

• Jaffé Philipp, Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, Vol. II, Lipsk 1888