Tor łyżwiarski
Tor łyżwiarski – specjalnie zorganizowane lodowisko do uprawiania sportu łyżwiarstwa szybkiego.
Powierzchnia toru lodowego stanowi areał owalny o obwodzie 400 m, co odpowiada jednej długości okrążenia toru[1]. Długość ta odpowiada wymiarowi bieżni lekkoatletycznej na stadionie. Tor łyżwiarski ma dwa tory przeznaczone dla dwóch rywalizujących ze sobą zawodników, którzy podczas wyścigu naprzemiennie korzystają z torów wewnętrznego (krótszy) i zewnętrznego (dłuższy).
Podobnie jak lodowiska, tory dzielą się na dwie podstawowe grupy: naturalne i sztuczne. Obiekty sztucznie mrożone mogą mieć charakter architektoniczny otwarty lub kryty.
Poza zawodami łyżwiarstwa szybkiego na torach organizuje się także zawody ice speedway (wyścigi motocyklowe na lodzie, zwane też żużel na lodzie).
Tory łyżwiarskie w Polsce
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy sztuczny tor łyżwiarski w Polsce (a 12 w Europie) o nazwie Torkat otwarto 7 grudnia 1930 w Katowicach przy ulicy Bankowej[2][3]. W 1976 otwarto tor łyżwiarski w Lubinie (o wymiarze 250 m).
Pierwszym i na razie jedynym, całorocznym sztucznie mrożonym torem łyżwiarskim jest wybudowana w latach 2016-2017 - Arena Lodowa Tomaszów Mazowiecki
Obecnie istnieją w Polsce cztery pełnowymiarowe, sztucznie mrożone obiekty[4]:
- Stegny w Warszawie (osiedle Stegny) – w latach 1953-1977 funkcjonował jako naturalny, ponownie otwarty w 1979 roku jako sztuczny,[5] położony na wys. 82 m n.p.m.
- Błonie w Sanoku (dzielnica Błonie) – początkowo istniał jako naturalny, jako sztuczny otwarty w 1980 roku, położony na wys. 284 m n.p.m.[6]
- Pilica w Tomaszowie Mazowieckim – otwarty w 1971, jako sztucznie mrożony działa od 1984 roku. Położony na wys. 153 m n.p.m.[7] W 2017 roku gruntownie przebudowany. Dziś funkcjonuje jako „Arena Lodowa Tomaszów Mazowiecki” - pierwszy polski całoroczny tor łyżwiarstwa szybkiego. Dwukrotnie gospodarz Pucharu Świata w łyżwiarstwie szybkim (2018, 2019)[8][9].
- COS w Zakopanem – w latach 1956-2007 funkcjonował jako naturalny, ponownie otwarty w 2008 roku jako sztuczny,[10][11] położony na wys. 932 m n.p.m.[12][13]
Tory łyżwiarskie na świecie
[edytuj | edytuj kod]Wybrane tory łyżwiarskie na świecie:
- Vikingskipet w Hamar (Norwegia) – arena Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1994
- M-Wave w Nagano (Japonia) – arena Igrzysk Olimpijskich w 1998
- Oval Lingotto w Turynie (Włochy) – arena Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2006
- Richmond Olympic Oval w Richmond (Kanada) – arena Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2010
- Tor Thialf w Heerenveen (Holandia)
- Olympic Oval w Calgary -– arena Zimowych Igrzysk Olimpijskich 1988
- Utah Olympic Oval w Salt Lake City - arena Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2002 - najszybszy tor lodowy na świecie, padło tu najwięcej rekordów świata.
- W miejscowości Kołomna w Rosji w 2007 oddano do użytku jeden z najnowocześniejszych w Europie krytych torów łyżwiarskich, na którym w styczniu 2008 odbyły się mistrzostwa Europy. W 2012 roku oddano do użytku Adler-Ariena w Soczi - arena Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2014.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tor do jazdy szybkiej. ice-world.com. [dostęp 2012-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-14)]. (ang.).
- ↑ Opis zdjęcia na wkładce, Gość Niedzielny z 21 grudnia 1930, str. 20.
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-27]. (pol.).
- ↑ W Zakopanem ruszyła budowa toru łyżwiarskiego za 8 mln zł. pb.pl. [dostęp 2012-02-10]. (pol.).
- ↑ Visitenkarte: Tor Stegny old Warschau. speedskatingnews.info. [dostęp 2012-02-10]. (niem.).
- ↑ Visitenkarte: Tor Błonie Sanok-Landkreis alt: Vorkarpaten. speedskatingnews.info. [dostęp 2012-02-10]. (niem.).
- ↑ Visitenkarte: Tor Pilica Tomaszow Mazowiecki-Landkreis alt: Lodsch. speedskatingnews.info. [dostęp 2012-02-10]. (niem.).
- ↑ CBC.ca, ISU Speed Skating World Cup 2018 [online] [dostęp 2019-12-09].
- ↑ 王亚梅, In pics: ISU Speed Skating World Cup - Xinhua | English.news.cn [online], www.xinhuanet.com [dostęp 2019-12-09].
- ↑ Tor lodowy / Lodowisko. zakopane.cos.pl. [dostęp 2012-02-10]. (pol.).
- ↑ 14 listopada otwarcie sztucznego toru łyżwiarskiego w Zakopanem. sportowefakty.pl. [dostęp 2012-02-10]. (pol.).
- ↑ Visitenkarte: Tor COS Zakopane-Landkreis alt: Kleinpolen. speedskatingnews.info. [dostęp 2012-02-10]. (niem.).
- ↑ Visitenkarte: Tor COS new Zakopane. speedskatingnews.info. [dostęp 2012-02-10]. (niem.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Strona Łyżwy szybkie. lyzwyszybkie.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-29)]. (pol.)
- Rozwój łyżwiarstwa szybkiego na świecie i w Polsce (OZŁS Zakopane). ozls.z-ne.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-31)]. (pol.)
- Obiekty łyżwiarskie w Polsce (niem.)