Mecànica statìstica
 |
Vos an lenga piemontèisa |
| Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì. |
|
La mecànica statìstica as òcupa dël moviment d'un grand nùmer ëd partissele andividuaj ëd na sostansa e coma costi moviment a men-o a le propietà osservàbij, ëd larga scala, tanme la pression e la temperadura d'un gas. La mecànica statìstica a l'é pì detajà e ëd chèich fasson pì complicà che la termodinàmica. Parèj dla termodinàmica, as lìmita al tratament ëd sistema an echilibri. La necessità ëd n'apròcc ëstatìstich për traté dle propietà macroscòpiche dla materia as arconòss s'as pensa che ant un centim cubo ëd gas an condission normaj a-i son anviron molécole. A l'é nen mach impossìbil da na mira pràtica, ma ëdcò nen necessari consideré an detaj ël moviment ëd mincadun-a ëd coste molécole për determiné dle propietà globaj dël gas tanme soa pression o soa temperadura. D'àutra part, për fé n'anàlisi statìstica d'un sistema ëd tante partissele, a venta fé cheich ëstim rasonèivol a propòsit ëd lë stat dinàmich ëd minca partissela basà an sle propietà generaj dle partissele. La mecànica statìstica clàssica a l'é stàita dësvlupà a la fin dël sécol ch'a fà XIX e a l'ancamin ëd col ch'a fà XX coma arzultà dij travaj ëd Ludwig Boltzmann (1844-1906), James Clerk Maxwell (1831-1879) e Josiah Willard Gibbs (1839-1903). A l'ha n'aplicabilità motobin ampia, dzortut a lë studi ëd tante propietà dij gas. |
